Trong mấy năm qua, tôi đã tận mắt chứng kiến quá trình cô bạn M của tôi từ đẹp thành xấu, rồi lại từ xấu thành đẹp. Quá trình này cũng đi đôi với quá trình cô ấy từ ưu tú trở nên bình thường, rồi từ bình thường trở lại ưu tú.

Khi tôi quen M, ấn tượng sâu sắc nhất của tôi về M chính là cô ấy có làn da trắng mịn như trẻ con, điều này khiến người thi thoảng lại nổi mụn như tôi hâm mộ đến chảy nước miếng. Thế là tôi liền nhờ M chỉ cho bí quyết dưỡng da. Nhờ thường xuyên qua lại, chúng tôi dần trở thành bạn tốt.

Lúc đó M vừa tốt nghiệp đại học. Cô ấy khiêm tốn hiếu học, chịu thương chịu khó, mười hai giờ đêm còn đang tăng ca, thậm chí còn đi học thêm vào cuối tuần. Công bằng mà nói, M chính là cô gái nỗ lực nhất trong lứa chúng tôi.

Cho nên trong vòng một năm, từ nhân viên hành chính bình thường, cô ấy được lãnh đạo đề bạt thành trợ lý, hai năm sau, cô ấy lại được lãnh đạo tiến cử trở thành quản lý của một bộ phận. Ở cùng lứa vào làm trong công ty, cô ấy là người thăng tiến nhanh nhất.

Bạn trai của M là bạn cùng lớp học thêm với cô ấy, và cũng làm quản lý ở một công ty khác, khi cô ấy thăng chức thành quản lý bộ phận thì hai người họ kết hôn.

Sau khi kết hôn, M ít liên lạc với chúng tôi hơn. Sau đó, nghe nói cô ấy xin công ty cho mình được chuyển tới chi nhánh ở thành phố của chồng. Khoảng một năm sau, khi tôi đi ăn cơm với một người bạn, bạn tôi đột nhiên kể dạo trước đi công tác gặp được M, cô ấy thay đổi rất nhiều, khiến người ta khó mà tin nổi. Tôi hỏi cô ấy thay đổi thế nào, bạn tôi đáp bây giờ M đã mập đến biến dạng rồi.

Chẳng bao lâu sau, tôi gặp được M, tôi còn kinh ngạc hơn cả bạn tôi, vì M trước mắt bụng xệ vai thô, khiến tôi nghĩ đến một thành ngữ : “Lưng hùm vai gấu.” Dáng người mảnh mai yểu điệu năm nào đã hoàn toàn biến mất, khiến tôi không khỏi hoài nghi trong một năm nay cô ấy đã ăn những gì. Điều khiến tôi tiêc nuối nhất chính là làn da của M. Làn da mịn màng trắng bóc khi xưa đã biến mất. Trước mặt tôi chỉ còn một gương mặt thô ráp vàng vọt.

Tôi ngạc nhiên đến nỗi không nên lời. Thấy tôi như thế M tự giễu : “Bây giờ, người quen gặp tớ đều có thái độ như vậy, có điều tớ vẫn phải cảm ơn cậu vì đã nhận ra tớ.”

Lúc ăn cơm, M ăn một hơi hết sáu món, vì thân thiết nên tôi cũng nói thẳng : “Cậu à, giờ cậu mập như thế này rồi, nên ăn ít đi một chút đúng không ?”

M bất đắc dĩ đáp : “Thần thiếp cũng muốn chứ, nhưng thần thiếp không làm được !”

Lúc tiễn M về, tôi nhớ lại cô ấy vào cái thời da mặt trắng xinh, vẫn thấy tiếc nuối vô cùng. Sau đó những tin xấu về M dần dần truyền tới : Đầu tiên là nghe nói cô ấy biếng nhác trong công việc, bị công ty điều về rồi đặt vào một vị trí không mấy quan trọng. Sau đó lại nghe nói chồng cô ấy ngoại tình, đã ly hôn với cô ấy rồi.

Tôi gọi điện cho M, thấy M khóc đến khản giọng. Nhưng M từ chối ý định muốn tới thăm cô ấy của tôi. M cương quyết nói : “Cậu ạ, tớ muốn biến mất một thời gian. Tớ đã trình đơn xin thôi việc cho công ty rồi. Nếu tớ không biến về tớ của ngày xưa thì cả đời này tớ cũng không định gặp lại các cậu.”

M nói được là làm được. Cô ấy hoàn toàn biến mất. Khoảng một năm sau, dì giúp việc nói có người tới tìm tôi, tôi ra ngoài thì thấy một người đẹp với thần thái tuyệt mỹ, dáng người yểu điệu, sắc mặt hồng hào đứng trước mặt mình. Lần này, M lại khiến tôi kinh ngạc đến không ngậm được miệng. Thấy tôi như vậy, M cười rất đắc ý : “Lần này vẻ mặt của cậu làm tớ thoải mái lắm, tiếp tục phát huy nhé.”

Tôi hỏi cô ấy khoảng thời gian vừa rồi cô ấy đã làm gì, đi đâu. Cô ấy đáp, đầu tiên là tới nơi khác giải sầu. M đã suy nghĩ rất nhiều, trước hết là việc chồng cũ ngoại tình chẳng phải vì cô ấy vừa béo vừa xấu hay sao ? Thế là cô ấy quyết tâm thay đổi bản thân, đầu tiên là làm thẻ tập gym, thẻ spa làm đẹp, mỗi ngày chỉ ăn một quả táo, một cốc sữa, nhiều lúc đói tới mức hoa mắt, trằn trọc khó ngủ, nhưng cô ấy vẫn cắn răng tự nhủ : “Có muốn trở nên xinh đẹp hay không ? Nếu không muốn thấy ánh mắt thương hại từ người khác thì phải cố mà chịu đựng. Cứ như vậy trong 3 tháng, M đã giảm được 15kg, lại thêm việc tập thể dục mỗi ngày, trông cô ấy khỏe mạnh hẳn ra. Khoảng nửa năm trước, cô ấy lại đi tìm việc, sau đó tập trung làm việc gấp trăm lần trước đây, lãnh đạo hiện giờ đánh giá cô ấy rất cao.”

M viết ra trải nghiệm của mình rồi đăng lên mạng xã hội, nhất thời gây náo động, rất nhiều người khâm phục ý chí của cô ấy, phần bình luận toàn là khen ngợi. M được rất nhiều người phong làm : "Chị hai vượt khó", vô số người chúc M chắc chắn sẽ tìm được hạnh phúc khác.

Thấy M nỗ lực như vậy, tôi cũng mừng thay cho cô ấy. M chia sẻ kinh nghiệm sống của mình để cổ vũ mọi người sống tốt hơn. Tôi tin rằng, hiện giờ cô ấy đang rất hạnh phúc.

Nhưng có một lần khi chúng tôi họp mặt, M uống say nên tôi đưa cô ấy về nhà. Cô ấy ôm lấy tôi nói : “Cậu à, thực ra tớ rất hối hận cậu biết không ? Hiện giờ tớ đang rất nỗ lực, đang sống rất tốt, nhưng tại sao lúc tớ đang có tất cả trong tay thì tớ không nỗ lực hoàn thiện bản thân ?”

Tôi an ủi cô ấy, sống trên đời ai cũng phải trải qua trắc trở và nuối tiếc.

Cô ấy lắc đầu, nói với tôi rất nhiều điều.

Lúc mới ly hôn, cô ấy rất hận chồng cũ, cho rằng lúc mình xinh đẹp như hoa thì người đàn ông này tìm mọi cách theo đuổi, nhưng khi cô ấy trở nên xấu xí thì anh ta liền thay lòng đổi dạ, đúng là đồ khốn nạn. Nhưng dần dần, cô ấy đứng ở góc độ khác nhìn nhận vấn đề. Vào thời điểm ấy, đến M còn không thể chấp nhận chính mình, cả người bèo nhèo toàn mỡ, tự nhìn vào gương còn thấy ngán.

Trong tình yêu, nếu không khiến bản thân tốt hơn đẹp hơn, để anh ấy không bao giờ rời bỏ mình, mà chây ì ngừng nỗ lực, cuối cùng đánh mất tình yêu thì trách ai bây giờ ?

Cô ấy nghẹn ngào nói : "Cậu biết hồi ấy tớ ngu ngốc tới mức nào không ? Ngày nào tớ cũng muốn anh ấy dẫn tớ đi ăn đủ thứ đồ ăn, nếu không đi thì chính là không yêu tớ, cho nên anh ấy đành phải đưa tớ đi. Lúc tớ mới béo lên, anh ấy nhắc tớ nên tập luyện vận động, nhưng tớ không vui, tớ cho rằng yêu là phải khiến tớ vui vẻ, bắt tớ luyện tập là đang ép uổng tớ, là không yêu tớ. Anh ấy không dám nhắc lại nữa. Ngày nào tớ cũng ngồi trên sofa ăn đồ ăn vặt, xem phim truyền hình, chẳng chịu học tập gì hết. Học tập làm sao thoải mái bằng xem phim được. Tớ cũng không liên lạc với các cậu, chỉ muốn ở bên anh ấy, khiến vòng giao tiếp của mình ngày càng thu hẹp.

Sau khi mọi chuyện đỗ vỡ, tớ còn đổ hết trách nhiệm lên đầu anh ấy, vì anh ấy không giúp tớ trở nên tốt đẹp hơn, nhưng lúc trước anh ấy đâu dám nói thật với tớ. Mọi lời nói thật của anh ấy trong mắt tớ đều là biểu hiện của việc không yêu tớ, tớ thích nghe những lời như : “Dù em xấu đến cùng cực thì trong mắt anh em vẫn là đẹp nhất.”

Hiện giờ tớ đã tìm về bản thân của ngày xưa, nhưng thực ra tớ rất muốn cho mình hai bạt tai, tự hỏi : “Lúc trước mày làm gì vậy, sao lúc đang trong hoàn cảnh thuận lợi thì mày không ra sức nỗ lực ? Sao phải đợi tới khi cuộc sống cho mày mấy cái bạt tai thì mày mới tỉnh ra ?”

M có thể ngộ đạo lý này từ quá khứ thất bại, không tự trách mình,tự oán mình, là đã mạnh mẽ hơn rất nhiều người rồi, giác ngộ của cô ấy khiến mỗi chúng ta phải suy ngẫm sâu sắc.

Khi ở trong hoàn cảnh thuận lợi, hầu hết mọi người đều buông lỏng yêu cầu với bản thân. Còn khi ở trong nghịch cảnh, chúng ta sẽ hăng hái nỗ lực. Dường như đây là bản tính trời sinh của con người.

Nhưng sao nhất định phải đợi tới khi mất hết tất cả, hoặc rơi vào nghịch cảnh thì ta mới chịu khắc khổ nỗ lực ?

Hồi nhỏ, trong môn ngữ văn có câu thành ngữ : "Mất bò mới lo làm chuồng". Câu thành ngữ này cho ta biết nếu mắc sai lầm thì phải sửa đổi ngay lập tức, để tránh tổn thất lớn hơn. Nhưng thực ra mọi người đều biết, trước khi bò bị mất, nếu quây chuồng thật cẩn thận thì chắc chắn sẽ không xảy ra chuyện mất bò.

Tương tự như vậy, ý thức được vấn đề của bản thân, cố gắng sửa đổi là một thái độ tích cực, đáng được khích lệ. Nhưng thật ra, sửa đổi lại là hạ sách của hạ sách. Khi ở hoàn cảnh tốt, phải luôn giữ tỉnh táo thì mới không đánh mất ưu thế, mới không rơi vào nghịch cảnh.

Gần như mỗi chúng ta đều từng trải qua chuyện này : Nếu lúc trước tôi ra sức nỗ lực thì giờ đã ... Nếu ngày trước tôi biết quý trọng hơn thì giờ có lẽ ... Nếu thời đó tôi không thích an nhàn thì có khi lúc này ...

Người luôn luôn chìm trong thất bại, không thể đứng dậy chính là kẻ thua cuộc. Người có thể đứng dậy từ thất bại chính là dũng sĩ.

Còn người đã hiểu thấu tất cả từ đầu, không để bản thân rơi vào thất bại hay nghịch cảnh, mới là người thông tuệ và mạnh mẽ thực sự.