Hạ tuần tháng hai*, khi đỉnh Đông Lĩnh của dãy Long Hành vẫn còn bị tuyết trắng bao phủ, mảnh đất dưới chân núi đã có dấu hiệu mùa xuân dần đến, khắp nơi đều có thể thấy những khoảng màu xanh mơn mởn.
*Mười ngày cuối tháng.
Phần nhiều là những hoa dại cỏ dại mà chẳng ai biết tên, ngoài ra là những cái cây khô héo, giờ lại bừng bừng sức sống đâm chồi.
Đồng Tuệ theo trí nhớ đi đến khoảnh đất được ánh mặt trời chiếu rọi, còn cách một khoảng, đã thấy đám hẹ màu xanh nhạt, có cây vừa mới trồi lên khỏi mặt đất, có cây đã cao hơn ngón tay.
Đám hẹ này không phải mọc hoang, là do Đồng Tuệ bỏ công gieo.
Mấy năm trước chiến loạn liên tiếp nổ ra, lần đầu tiên Đồng Tuệ đã theo người nhà trốn sâu vào trong núi Đông Lĩnh, lúc ấy hẵng còn sợ hãi, nhưng từ một năm chạy nạn trở thành năm sáu năm, tuy rằng Đồng Tuệ vẫn thấy sợ, nhưng cũng dần dần có nhiều tính toán khác.
Lương khô trong nhà lúc nào cũng chuẩn bị sẵn, một khi chiến tranh lan tới thì cả nhà sẽ xách theo lương khô nhấc hành lý lên là có thể lập tức di tản. Nhưng quanh năm chỉ ăn lương khô cũng khó lòng chịu nổi, Đồng Tuệ mới tranh thủ lúc còn được thái bình, xới đất ở mấy nơi trong núi gieo ít hạt của mấy loại rau dưa, thí dụ ở khoảnh đất này trồng một ít hẹ để khi làm bánh tăng thêm hương vị, hay ví như bên kia trồng ít bí xanh ăn vừa ngon vừa mát.
Nhà họ Đồng là nhà thợ săn, dạy dỗ con gái cũng không khác gì con trai, Đồng Tuệ lại là cô bé ngoan, mẫu thân đưa nàng tới trường học cho biết mặt chữ, nàng học hành còn nghiêm túc hơn đám con trai, phụ thân dẫn nàng lên núi đặt bẫy, dạy nàng kéo cung bắn tên, Đồng Tuệ cũng học đến đầu đến đũa, chỉ tính so tài bắn cung, nàng cũng chẳng hề kém cạnh gì so với hai người anh trai.
Theo người nhà chạy nạn, vùng núi Đông Lĩnh này đã trở thành ngôi nhà thứ hai của Đồng Tuệ. Nàng cố ý trồng hẹ, bí xanh ở nơi khuất nẻo, tới khi chạy nạn cần dùng, nàng lén tới thu hoạch, vừa không bị lưu dân, phỉ binh* phát hiện, còn có thể giúp gia đình cải thiện được bữa ăn.
*Phỉ binh: chỉ đám lính đào ngũ hoặc vì lý do gì đó không trở lại quân doanh trở thành cướp.
Năm trước chiến loạn gần như đã được bình định rồi, nghe nói ít nhất có thể giữ được tình trạng thái bình như hiện giờ trong một hai năm, có lẽ năm nay cũng không cần phải dùng tới đám hẹ này.
Hẹ trong nhà trồng phải đợi đủ lớn mới thu hoạch, không ai nỡ ăn khi còn non, Đồng Tuệ quyết định lên núi hái một ít về, bữa trưa cũng có được chút rau tươi.
Nàng hái những cây đã cao bằng ngón tay, hẹ xanh mơn mởn, khi ngắt còn tứa ra một ít nhựa màu xanh nhạt, ngắt độ hơn hai mươi gốc, đủ rán một đĩa trứng lá hẹ.
Bỏ cái cuốc vào giỏ, Đồng Tuệ đứng dậy, đi đến điểm đã hẹn trước với nhị ca.
"A Mãn, con thỏ kìa! Đang chạy tới chỗ muội đấy!"
Xa xa truyền đến tiếng hét vang dội của Đồng Quý, hai anh em phối hợp ăn ý, trước hết Đồng Tuệ buông cái giỏ xuống, nhanh chóng rút một mũi tên gỗ trong túi tên ra cài lên cung, ánh mắt nàng lướt qua khoảng rừng rộng lớn lúc đầu xuân, rất nhanh đã phát hiện ra chú thỏ xám bị Đồng Quý đuổi theo đang hốt hoảng chạy trốn.
Trong khoảnh khắc ngắn ngủi chú thỏ xám xoay người lủi sang hướng Nam, mũi tên của Đồng Tuệ bắn ra, trúng ngay giữa gáy của chú ta.
"A Mãn giỏi, ăn chay lâu như vậy, cuối cùng đã có thịt ăn!"
Đồng Quý vội vàng chạy tới, rút cái phựt mũi tên gỗ trên cổ chú thỏ ra, quệt mấy cái qua loa rồi nhét vào túi đựng tên, lại xách chú thỏ xám vẫn còn đang run rẩy giãy giụa lên cột chắc ở bên hông.
Xử lý xong xuôi, Đồng Quý ngẩng đầu.
Ánh mắt hắn sáng ngời, vẻ mặt ngập ý cười, Đồng Tuệ thấy vui lây, cũng mỉm cười .
Đã sắp giữa trưa, ánh mặt trời rạng ngời chiếu xuống từng tia nắng ấm áp, trong mắt Đồng Quý, tuy rằng em gái mặc một bộ quần áo vải thô màu xám xịt đã sờn, lưng đeo cung tên còn thêm cả một cái giỏ, nhưng trên khuôn mặt dịu dàng trắng trẻo lại không hề mang lại cảm giác sơn dã, ngược lại càng giống tiểu thư chốn khuê phòng ở trong thành, cửa lớn không ra cửa hông không tới, cả người toát lên một cảm giác điềm đạm khéo léo, túi tên kia, chiếc giỏ kia cũng là con bé tạm cầm hộ người khác mà thôi.
Cô em gái như vậy, xinh đẹp thì quả thật là xinh đẹp, nhưng nhìn thế nào cũng thấy dễ bị người khác ức hiếp.
Nghĩ đến chuyện ngày mai nhà họ Tiêu sẽ tới dạm ngõ, ý cười trong mắt Đồng Quý chẳng mấy mà tan, thở dài nói với em gái: "Đây có thể là lần cuối cùng chúng ta cùng nhau lên núi."
Đồng Tuệ rất muốn an ủi anh trai, nhưng hôn lễ càng ngày càng gần, trong nhà áo cưới còn chưa thêu xong, quả thật nàng không tiện lên núi. Về phần sau khi xuất giá, cho dù ngày lễ ngày Tết có thể về thăm nhà, nhưng cũng không thể nào bỏ lại người nhà đã lâu không gặp mà vào trong núi.
"Nhị ca, huynh xem." Đồng Tuệ tới gần anh trai, giơ cao chiếc giỏ trong tay.
Đồng Quý nhìn thấy hai bó hẹ xanh rì được xếp bên phải chiếc giỏ, tức thì lại mỉm cười, giơ bàn tay to xoa đầu em gái: "Cũng chỉ có muội tham ăn."
Bởi vì tham ăn, cho nên bất kể cuộc sống có gian nan thế nào, cô nàng này cũng đều nghĩ cách để cho mình ăn ngon một chút.
"Đi thôi." Hai anh em sóng vai xuống núi.
Đào Hoa Câu là một thôn nhỏ, tổng cộng có hơn năm mươi hộ gia đình, bởi vì địa thế dưới chân núi gập ghềnh, dân chúng trong thôn đều chọn những nơi bằng phẳng nhất dựng nhà, nhà ở trên cao nhà ở dưới thấp, lưa thưa rải rác, không giống thôn xóm bình thường, nhà nọ kề bên nhà kia, một loạt ngay ngắn chỉnh tề.
Dưới chân núi có một con sông nhỏ chạy qua, ở đó đang có mấy người phụ nữ còn đang giặt đồ, cây chày giặt cứ lần lượt gõ lên quần áo.
Đồng Tuệ nhìn lướt sang, không thấy có mẹ ở đó bèn thu hồi tầm mắt.
Mấy người phụ nữ cũng nhìn thấy hai anh em nhà họ Đồng, tới khi hai anh em đi xa, mọi người mới bắt đầu nhao nhao bàn tán.
"Thôn Linh Thủy cách Đào Hoa Câu chúng ta hơn hai mươi dặm, ông cụ Tiêu đó trước kia đã làm Thiên hộ*, cũng xem như là chức võ quan cha truyền con nối, tuy rằng hiện giờ không làm quan, thế nhưng lạc đà gầy còn lớn hơn ngựa, làm sao mà lại chạy tới thôn xa xôi của chúng ta chọn vợ cho cháu trai ông ấy vậy?"
*Thiên hộ: chức quan võ nhỏ ở địa phương, quản lý chừng 1000 hộ.
"Thế này có gì mà ngạc nhiên, tuy rằng thôn chúng ta xa xôi hẻo lánh, nhưng A Mãn xinh đẹp như thế, tiếng lành đã truyền ra ngoài từ lâu rồi, đàn ông đều háo sắc, ai mà chẳng muốn cưới về một cô vợ xinh đẹp."
"Không chỉ thế đâu, bà mối Phương còn ngầm tiết lộ, rằng trước đó ông cụ Tiêu nghe nói A Mãn chạy rất nhanh, nên mới tìm ba ta hỏi thăm về nhà họ Đồng."
"Ha ha, quả thực là A Mãn chạy nhanh lắm, năm ấy tôi tận mắt chứng kiến một đội tiểu binh đuổi theo A Mãn vào trong núi, những hơn mười tên đấy, mà ngay cả cái bóng của A Mãn cũng không bắt được."
"Lại nói chứ, tôi còn tưởng rằng A Mãn sẽ gả cho con trai của Tống tiến sĩ cơ đấy, thanh mai trúc mã trai tài gái sắc, xứng đôi biết bao nhiêu."
“Giờ cái đám văn nhân ấy ăn hại lắm, còn có tích sự quái gì nữa, còn không bằng một kẻ có sức khỏe, nhà họ Tiêu nhiều nam đinh như vậy, ai nấy đều tập võ, chỉ nghe nói trong lòng đã thấy an tâm."
“Đúng đấy, ngay cả Hoàng đế cũng còn bị người ta kéo khỏi ngai rồng mà chặt đầu, huống chi là đám dân đen chúng ta, ai có thể giúp tôi sống lâu thêm vài ngày thì tôi gả cho người đó!”
Hôm nay bữa cơm trưa của nhà họ Đồng vô cùng phong phú, món thịt thỏ kho tàu khiến hương bay khắp xóm giềng xung quanh, làm người ta hâm mộ.
Chu Thanh gắp nửa đĩa thịt thỏ, nửa đĩa trứng rán lá hẹ, cùng với ba cái bánh nướng bỏ vào hộp đựng thức ăn, bà liếc nhìn con gái, rồi nói với cháu trai: "A Quý, nhân lúc đồ ăn còn nóng, cháu đi tới trường một chuyến, đưa cho Tống tiên sinh đi."
Bác gái của Đồng Tuệ đi sớm, hai người anh họ đều do mẫu thân Chu Thanh nuôi lớn, tình như mẹ con, bà sai việc cũng hết sức tự nhiên.
Đồng Quý sảng khoái đồng ý, nhận lấy hộp đồ ăn rồi vội chạy ra ngoài, đi sớm về sớm còn được ăn thịt ngon. Đồng Tuệ lặng lẽ bày biện bát đũa.
Trước khi đính hôn với nhà họ Tiêu, việc đưa cơm cho Tống tiên sinh đều do nàng đảm nhận, hiện giờ mọi việc đã khác, cần phải tránh hiềm nghi.
Ăn xong bữa trưa, Đồng Quý đi xử lý tấm da thỏ, Đồng Hữu Dư ngồi ở đầu giường sưởi* trong căn phòng phía Đông bóc lạc, tính trữ lại để đầu xuân gieo.
*Giường sưởi(kháng) là loại giường được đắp bằng đất, khi mùa đông lạnh sẽ đốt than phía dưới để sưởi ấm.
Đồng Tuệ và mẫu thân ở trong căn phòng phía Tây tiếp tục chuẩn bị của hồi môn cho nàng—— một bộ áo cưới, đồ mới cho bốn mùa, cùng với đồ cho giường cưới.
Hôn sự định vào năm sau, thời gian gấp gáp, nhà bán đi số da lông tích cóp đã lâu mới chuẩn bị đủ số vải, bông cần dùng.
Thời loạn lạc dân chúng đều nghèo, rất nhiều gia đình ngay cả bước mối mai cũng đều lược bỏ, nhà trai bỏ ra chút sính lễ là có thể cưới được vợ về nhà.
Cuộc sống của nhà họ Đồng ở Đào Hoa Câu xem như cũng ổn, cha mẹ lại thương nàng, bằng không nếu không đặt mua của hồi môn thì cũng sẽ không có ai nói vào nói ra.
Qua trưa ánh mặt trời ấm áp, hai mẹ con thỉnh thoảng lại tán gẫu đôi ba câu, bầu không khí rất nhàn nhã.
Bên phòng phía Đông đột nhiên truyền đến một trận ho kịch liệt.
Đồng Hữu Dư vốn là một người đàn ông khỏe mạnh, lúc sung quân tham gia một hồi chiến sự đã mù một con mắt, từ đó trở đi thường xuyên nhiễm bệnh, có điều còn sống trở về đã là chuyện may mắn, còn ông nội, bác trai của Đồng Tuệ đều chết ở bên ngoài, đại ca Đồng Vinh đến nay vẫn không có tin tức gì, sống chết không rõ.
"Con cứ khâu tiếp đi, mẹ qua xem cha con thế nào." Chu Thanh nhíu chặt mày, buông kim khâu xuống ra ngoài.
Đồng Tuệ nhìn theo chiếc rèm cửa được vén lên, nghe thấy cha không còn ho nữa, mới tiếp tục cúi đầu xuống.
Bên căn phòng phía Đông.
Đồng Hữu Dư uống một ngụm nước, đặt cái bát xuống, hỏi vợ: "Chăn đã khâu xong chưa?"
Chu Thanh không chịu ngồi yên, bà ngồi xếp bằng bên cạnh cái rổ đựng vỏ lạc, vừa bóc vừa nói: "Cũng xong được nửa rồi, trước khi xuất giá chắc chắn là sẽ xong."
Đồng Hữu Dư gật đầu, lại thở dài.
Chu Thanh trừng ông: "Là chuyện vui của A Mãn, ông than thở cái gì?"
Đồng Hữu Dư nhìn cửa phòng sau lưng, hạ giọng nói: "Nhà họ Tiêu nghe đồn thì lợi hại, nhưng chúng ta đều chưa từng gặp, A Mãn gả qua đó cũng không biết có phải chịu ức hiếp nào không, nếu mà gả cho Tống Tri Thời thì tốt, cũng hiểu rõ nhau, thằng bé cũng thật tâm thật lòng với A Mãn."
Chu Thanh nghe vậy, động tác tay mạnh hơn, tiếng vỏ lạc kia vỡ còn vang hơn vừa rồi vài lần: "Hiểu rõ, sao ông không nhìn ra thế hả, Tống tiên sinh người ta có màng tới việc kết thông gia với chúng ta đâu? Chỉ mỗi con trai ông ta có ý đó thì có tác dụng gì? Cũng đúng thôi, dù gì người ta cũng có xuất thân tiến sĩ, chẳng may gặp phải thời thế này mới phải tạm thời lánh đến vùng đất hoang vu hẻo lánh này, đâu ra cho nhà thợ săn nghèo hèn chúng ta với cao được."
Đồng Hữu Dư sửng sốt một chút, theo đó khuôn mặt ôn nhuận khiêm tốn của Tống tiên sinh Tống Lan cũng hiện lên trong đầu, ông nói theo bản năng: "Có lẽ là vì chúng ta không lộ ra ý định kết thân, Tống tiên sinh băn khoăn nhà họ còn muốn nhờ bà nấu cơm giúp, không dám đề cập?"
Mặt Chu Thanh lộ vẻ châm chọc: "Tống tiên sinh là một lão cáo già, trước đó tôi toàn sai A Mãn tới trường đưa cơm, ông ta không thể nào không hiểu. Quên đi, chuyện qua rồi thì cho qua đi, niệm tình ông ta toàn tâm dạy bọn trẻ ở đây đọc sách biết chữ, sau này chúng ta cứ sống hòa thuận như cũ đi."
Sớm tối trời còn rất lạnh, trời còn tối sớm, Đồng Tuệ ngâm chân một lúc rồi chui vào chăn.
Nhưng nàng không ngủ được.
Ngày mai nhà họ Tiêu tới dạm ngõ, vị hôn phu Tiêu Chẩn kia của nàng chắc chắn cũng tới, một người tòng quân sáu năm còn có thể bình an sống sót từ chiến trường trở về. Bà mối Phương khen đối phương lên tận mây xanh, cái gì mà mắt phượng mày ngài, phong độ phi phàm, nếu thật mà tốt như vậy, sao lại không cưới cô nào ở gần, lại tìm tới tận nơi xa xôi thế này?
Có điều ông cụ Tiêu là Tiêu Thiên hộ dũng mãnh nổi tiếng gần xa, lúc chiến loạn xách một cây đại đao canh giữ ở cửa nhà, làm đám giặc cướp phải kinh sợ, đám lính đào ngũ không một ai dám tới gần.
"Cốc cốc cốc."
Đêm dài yên tĩnh, bỗng nhiên có người gõ nhẹ cửa sổ.
Trong lòng Đồng Tuệ căng thẳng, tay đã lần dưới gối đầu lấy ra thanh chủy thủ ông nội lúc sinh thời đưa cho nàng hộ thân.
Người nọ tiếp tục gõ, dè dặt cẩn trọng.
Đồng Tuệ tỉnh táo lại, nắm chặt thanh chủy thủ tới gần cửa sổ, dừng một chút, lạnh giọng hỏi: "Ai đó?"
"A Mãn, là huynh, Tống Tri Thời."
Không cần y tự báo họ tên, nghe thấy tiếng nói Đồng Tuệ đã nhận ra, trong chốc lát, rất nhiều ký ức làm bạn sáu năm lướt qua, cuối cùng lại bị bóng đêm lạnh lẽo trước mắt xua tan.
"Lúc này huynh đến, có việc gì không?" Đồng Tuệ vẫn nắm chặt thanh chủy thủ như trước, giọng nói cũng không hề có chút dịu dàng.
Người bên ngoài cửa sổ trầm mặc một lát, sau đó dường như đã hạ quyết tâm, ghé sát vào cửa sổ nói: "A Mãn, huynh thích muội, huynh biết trong lòng muội cũng có huynh, theo huynh đi đi, huynh dẫn muội cao chạy xa bay, chúng ta đi tới một nơi không ai biết chúng ta, huynh có thể nhận học sinh dạy học nuôi muội, chờ thời cuộc ổn định còn có thể thi cử lấy công danh, tóm lại muội không cần lo lắng, huynh nhất định sẽ cho muội cuộc sống tốt đẹp!"
Đồng Tuệ cười khẩy, nàng là một cô gái xuất thân hèn kém tới mức cần phải một thư sinh dùng cách bỏ trốn mới có thể cưới nàng hay sao? Lại còn cao chạy xa bay nữa chứ, Tống Tri Thời ngay cả một tên lính đào ngũ gầy yếu hơn y cũng không đánh lại được, một khi trên đường gặp phải kẻ xấu, y bảo vệ nàng bằng cách nào?
"Ta không muốn."
"Cho dù huynh có thể bỏ lại Tống tiên sinh, nhưng ta còn cha mẹ, ta không muốn hai người họ bị người khác chỉ trỏ cười nhạo chỉ vì ta."
"Huynh đi đi, coi như tối nay huynh không tới đây, ta cũng chưa từng nghe mấy lời hoang đường này của huynh."
Tống Tri Thời còn muốn nói thêm nữa, lại nghe thấy bên trong vang lên tiếng bước chân, biết Đồng Tuệ đã rời khỏi chỗ cửa sổ quay về giường.
Nhưng tối nay là cơ hội cuối cùng, chờ khi nhà họ Đồng đã nhận sính lễ của Nhà họ Tiêu rồi, việc này không thể nào thay đổi được nữa.
Tống Tri Thời nhấc tay lên, vừa muốn gõ cửa sổ một lần nữa, một bàn tay to từ đằng sau vươn tới, như một chiếc kìm sắt kẹp chặt cổ tay y.
Tống Tri Thời kinh hãi quay đầu.
Đồng Quý như một ngọn núi nhỏ chặn y dưới mái hiên, sắc mặt lạnh lẽo như băng, bàn tay cũng càng lúc càng xiết chặt.
Tống Tri Thời đau đến nỗi toát ra mồ hôi lạnh, tự biết sự việc đã bại lộ, không muốn tiếp tục làm chuyện vô nghĩa.
Đồng Quý cũng không muốn làm to chuyện, như vậy chỉ khiến làm hỏng thanh danh của em gái, thậm chí làm hỏng mất cả việc hôn sự với nhà họ Tiêu.
Hắn nới tay, chọc chọc vào trán Tống Tri Thời nói: "Cút ngay, đừng để cho tao thấy mày bước vào cửa nhà tao một bước, bằng không tao sẽ quăng mày vào núi cho sói nó xơi!"
Khi Tống Tri Thời quyết tâm bừng bừng, một mực thà rằng hy sinh danh tiết cũng muốn cùng người trong lòng sát cánh cùng bay, hiện thời bị người trong lòng cự tuyệt, còn bị người nhà của nàng ấy bắt lấy nhược điểm, Tống Tri Thời hệt như bị dội cả chậu nước lạnh trong mùa đông buốt giá, chỉ còn cách lòng tràn đầy xấu hổ, cũng không dám nhiều lời, bước thấp bước cao chật vật rời đi.
Đề phòng y đi rồi còn quay lại, Đồng Quý hằm hằm đi theo.
Đồng Tuệ ngồi trong chăn, nghe hai tiếng bước chân dần dần biến mất, nghĩ đến những lời nhị ca dọa Tống Tri Thời, lúc này mới giấu chủy thủ lại chỗ cũ, một lần nữa nằm xuống.
Hết chương 1.
Chú thích:
Tuế tuế bình an là một câu chúc Tết hoặc một câu đối Tết rất hay dùng của người Trung Quốc, nghĩa là “Tuổi tuổi bình an”. Sau này mỗi khi Đồng Tuệ thêm một tuổi, nàng hoặc nam chính sẽ nhắc lại câu này. Mình không tìm được câu phù hợp có nghĩa tương đương trong tiếng Việt nên để nguyên tên truyện Hán Việt.