Sang năm sau, sáng sớm Trương Chí học vẽ cùng ta, xế chiều đến nhà tiên sinh học văn chương, buổi tối Tham Vi giám sát làm bài tập. Từ sớm đến tối ngựa không dừng vó, bị Trương Thiên "ngóng đệ hóa rồng" cưỡng ép lôi lên con đường thi cử.
Trương Chí là một đứa trẻ ngoan, tỷ tỷ sắp xếp như vậy đương nhiên là không dám phản kháng, chỉ có thể lặng lẽ tìm ta phàn nàn lịch trình một ngày của hắn quá dày đặc, hắn rất cực khổ.
Ta còn cảm thấy khó hiểu: "Chẳng phải thi trường công là như vậy sao? Lang quân gia đình giàu có ở Trường An một ngày ít nhất phải khổ học mất bảy canh giờ, ngươi đã được tính là không quá chăm chỉ rồi."
Trương Chí sợ ngây người: "Bảy canh giờ?"
Hắn ngập ngừng một chút: "Thực ra ta cũng không muốn đi khoa cử, đều là tỷ tỷ sắp xếp."
Ta nói: "Ngươi biết trong trường công Lạc Dương, tiên sinh dạy vẽ là người nào không?"
Hắn lắc đầu, nói thẳng không biết.
Ta nói: "Những năm qua có chủ của Thu Sảng Trai, Kính Hồ cư sĩ, đệ tử cuối cùng của Thấu Thạch cư sĩ. Bắt bừa một tiên sinh trong đó ra đều là bậc thầy hội họa, nhất là Kính Hồ cư sĩ. Chân dung Đương kim Hoàng đế chính là xuất từ tay ông ta."
Trương Chí lộ ra vẻ mặt vô cùng mê mẩn, dường như những họa sư vang danh kim cổ kia đều đứng trước mặt hắn vậy.
"Tòa nhà lớn thế này ở Trường An, một căn là phải ba ngàn lượng." Ta vẽ ra một con số: "Tại sao lại đắt như vậy? Là bởi vì Trường An Lạc Dương tụ tập người tài hoa nhất thiên hạ, không ai không muốn sống ở gần bọn họ."
Trương Chí chán nản nói: "Lạc Dương đúng là tốt, chỉ là ta biết tư chất của ta không tốt. Nếu không liều mạng cố gắng thì tuyệt đối không thể vào tới cửa trường công."
Ta nói: "Ngươi cũng không tính là kém mà, huống hồ ngươi còn có một tỷ tỷ giỏi giang nhất thiên hạ, chắc chắn nàng có khả năng thúc ép cho ngươi vào được."
Trương Chí được soi sáng: "Đúng vậy!"
Coi như ta nhìn rõ rồi, đứa trẻ không may này không có lòng tin với bản thân, nhưng có lòng tin với tỷ của hắn, phải nói là dạt dào như biển cả.
***
Tháng ba năm sau, cuối cùng ta cũng tích góp đủ tiền thuê nhà. Sau khi hạ quyết định, ta hỏi mượn Trương Thiên và Lư Sâm thêm một chút tiền, lấy làm tiền sửa chữa hao tổn.
Mặc dù một đêm trở về nghèo túng nhưng ta vẫn kích động cực kỳ. Vào trong nhà dạo hết vòng này đến vòng khác, sờ đông sờ tây, cảm thấy chỗ nào cũng đều rất hợp mắt.
Sau khi giao nhà, ta lập tức cùng Tiểu Chi trang trí nhà mới, cố gắng sửa sang nhà mới của ta thành nơi thư thái nhất thiên hạ.
Trang trí chính là một trong số ít những lĩnh lực có thể thể hiện bản sắc thiên kim sĩ tộc Trường An của ta. Đứa trẻ lớn lên trong nhà danh gia quý tộc có thể chấp nhận áo cơm tạm bợ, duy chỉ có chỗ ở thì không được.
Để ở cho thoải mái, ở cho ra phẩm hạnh địa vị, ta đích thân ra trận chỉ huy nhóm thợ làm việc, đồng thời thiết kế bản vẽ toàn bộ đồ dùng trong nhà, chạy tới chỗ thợ mộc đặt hàng.
Thợ mộc nhìn hình dạng và khắc hoa cầu kì kia, chân thành đề nghị ta quay về sửa lại bản vẽ. Nếu như làm y nguyên như thế, hắn sợ ta sẽ phá sản tại chỗ.
Thế ta mới biết giá cả đặt làm đồ dùng trong nhà đắt cỡ nào.
Không có tiền thì không có tư cách nói đến chất lượng cuộc sống gì cả. Đây là chân lý không thể bàn cãi từ xưa đến nay.
Ta rút kinh nghiệm xương máu, quyết định: Tiếp tục kiếm tiền.
Để kiếm tiền, ta đi tìm Lư Sâm, hỏi hắn dạo này có việc mới có thể giới thiệu không, hoặc là cho ta vẽ thêm mấy quyển cũng được.
Lư Sâm dạy ta, làm nghề xuân đồ cao cấp như bọn họ nhất định phải dùng cái tâm cảm nhận thị trường, nắm bắt tốt nhịp độ ra sách mới được. Muốn một tháng ra hai, ba quyển? Không cần đến thị trường dạy ta làm người, người cùng nghề đã thay trời hành đạo xử lý ta trước rồi.
"Cô cần tiền? Chi bằng đi làm nữ tiên sinh cho người ta đi." Hắn đề nghị: "Chẳng phải cô từng hầu hạ Hoàng hậu sao? Đây là ưu thế lớn, toàn bộ đường Hà Bắc cũng không tìm ra được mấy người có thể địch nổi với cô."
Ta sửa lại: "Ta làm nha hoàn ở phủ Quốc công, không phải làm nương tử dạy lễ tiết."
Lư Sâm chỉ giận rèn sắt không thành thép, gõ mạnh một cái lên đầu gỗ của ta: "Cô ngốc à? Danh gia quý tộc mới có suy nghĩ kén chọn nha hoàn nương tử, hộ gia đình nhỏ thì ai mà quan tâm cái này? Vả lại cho dù có nương tử từng dạy Hoàng hậu thật, người ta nào có thiếu chút tiền bẩn của gia đình nhỏ này. Đối với gia đình hạng hai mà nói, có thể gặp được cô đã là thắp nhang cầu nguyện rồi được chứ?"
Ta hơi do dự, đi dạy nữ tử cũng không phải không được, nhưng ta học lễ nghi không đến nơi đến chốn, có một số lễ lớn đã quên gần hết rồi...
Lư Sâm nói: "Nghĩ xong rồi thì mau nhờ người truyền tin ra ngoài, tốt nhất là tìm tỷ tỷ của Trương Chí. Nàng ta quen biết nhiều người, bảo nàng ta giúp cô."
Lư Sâm nói hai ba câu rồi ném ta cho Trương Thiên, mình thì phe phẩy cây quạt nói là phải đi tham gia văn hội, còn hỏi ta có muốn tới không.
Ta ngứa ngáy trong lòng, nhưng sợ tiếng tăm sành thư họa lan truyền ra ngoài, thu hút tai mắt của Lý Tư Diễm, chỉ có thể ôm hận khéo léo từ chối.
Lư Sâm cảm khái: "Đại ẩn ẩn vu thị¹. Đừng thấy đám văn nhân này gật gù đắc ý, giả vờ giả vịt, thực chất bàn về bản lĩnh chưa chắc đã hơn cô."
(1) Người ở ẩn bậc cao, ở ngay nơi phố chợ cũng được.
Ta thắc mắc nói: "Nếu huynh đã không vừa mắt bọn họ như vậy, tại sao còn muốn đi?"
Lư Sâm cười đến là gian: "Không đi không được. Bọn họ chính là khách hàng trung thành của xuân đồ ta, cần phải hầu hạ thật tốt. Không chừng tối nay lúc tài tử nào đó ôm kỹ nữ ngủ còn dùng tư thế cô từng vẽ nữa đó."
Ta nhớ lại tình cảnh "dạo Vu Sơn"² cùng Lý Tư Diễm một phen, nói thật lòng: "Lời ấy sai rồi. Eo người đọc sách không thể bày được tư thế mới lạ kiểu kia."
(2) Hoan lạc, ân ái. Xuất từ bài "Cao đường phú" của Tống Ngọc.
***
Mọi người đều biết eo người đọc sách chúng ta là eo thoát vị đĩa đệm, cổ người đọc sách chúng ta là xương cổ lão hóa. Linh kiện dùng tốt duy nhất cả người chúng ta từ trên xuống dưới là đầu óc, nhưng đầu óc làm nhiều rồi thì tóc cũng dần dần biến mất.
Nước Minh châu cứng, ta dùng mãi vẫn không quen. Cho nên mỗi lần gội đầu, tóc rụng thành từng búi, khiến cho tóc ta vốn không quá dày đã nghèo còn mắc cái eo.
Ta rất sợ hãi, đi xem đại phu. Đại phu chê ta vẽ chuyện, tùy tiện kê cho ta một đơn thuốc bồ kết. Ta đi mua nguyên liệu dựa theo đơn thuốc mới phát hiện bây giờ không chỉ đồ dùng trong nhà đắt, dược liệu cũng đắt vô cùng.
Ta nắm đơn thuốc, bi phẫn khó tả.
Con người có thể không ngủ giường lớn khắc hoa, có thể không ngồi ăn cơm trên bàn tinh xảo, nhưng không có một nữ nhân nào có thể chịu được nỗi đau rụng tóc. Điều này thật sự không thể chấp nhận. Châm ngôn nói rất hay: Tóc giống như thận thủy của đàn ông, dùng hết là hết, trên đời không có hàng bổ sung để bán, chỉ có thể chăm sóc.
Để mua thuốc trị tóc của ta, ta cắn răng đi tìm Trương Thiên, nói thẳng ta muốn tìm một công việc khác để làm.
Trương Thiên cười ngặt nghẽo: "Lần đầu ta thấy có người đi tìm việc vì tóc. Vương nương tử thật là người kỳ lạ."
Ta cực kỳ phiền muộn: "Ta tưởng là nơi này gần đồi núi phương bắc, giá thủ ô có thể rẻ hơn, không ngờ còn đắt hơn Trường An."
Trương Thiên cười cười: "Minh châu không được coi là phồn hoa, thương hộ lui tới không nhiều. Đồ chở tới đây phải qua Yên Sơn phía bắc, phải vượt Thái Hành phía tây, giá cả lại chẳng đắt hơn."
Nhắc đến chuyện thương hộ, nàng ta nói: "Ta có một biểu thúc nhà mẹ đẻ làm buôn bán. Hồi trước thường xuyên qua lại giữa Trường An và đường Hà Bắc, bây giờ có gia đình nên không còn muốn ra ngoài bôn ba nữa, dự định trước tết năm nay quay về ở đây. Đúng lúc nhà ông ấy có một con gái tuổi tác không lớn, lúc trước cũng nhờ phu quân ta tìm hiểu chuyện nữ tiên sinh, ta đã viết thư đề cử cô với ông ấy."
Ta kinh ngạc nói: "Đa tạ Trương nương tử nhớ đến. Nếu có được cơ duyên này, vậy quả thật là vô cùng quý giá. Ta chắc chắn dốc túi truyền dạy, không giữ lại chút gì!"
Trương Thiên nói: "Cô chớ có cảm ơn quá sớm, ta chỉ tiến cử mà thôi. Nhà ông ấy thường xuyên lui tới Trường An, nhiễm thói xấu khó tính của người Trường An, nhất định phải gặp mặt trực tiếp mới có thể quyết định, cho nên trước mắt tất thảy còn chưa chắc chắn."
Ta gật đầu: "Đương nhiên ta sẽ không để họ thất vọng."
Trương Thiên nói: "Ta tin năng lực của cô. Nếu biểu thúc ta muốn gần thời gian ăn tết mới quay về, vậy thì còn hơn nửa năm. Trước tiên cô có thể đến Đỗ gia chủ vựa gạo làm tiên sinh ngắn hạn. Con gái nhà ông ấy cuối thu sẽ gả tới họ tộc lớn ở Hình Châu, đang cần người chỉ điểm chút đối nhân xử thế."
Trương Thiên quả nhiên là một nữ nhân giỏi giang. Một khi thấy rõ giá trị của ta là không chút do dự dùng ta tạo ân huệ, nhiệt tình giới thiệu ta đến từng gia đình danh giá, hận không thể chẻ ta thành ba người để dùng.
Ông chủ Đỗ của vựa gạo vốn đã tìm được nữ tiên sinh, là một quả phụ bản địa. Thời trẻ gả đến Lạc Dương, bây giờ về quê tạm trú. Trương Thiên nghe xong lập tức nẫng tay trên, nói đúng lúc nàng ta quen biết một nha hoàn từng hầu hạ Hoàng hậu, lễ nghi bản lĩnh đều thuộc hạng nhất. Tóm lại là thêm mắm dặm muối tâng bốc ta một trận, cuối cùng Đỗ gia động lòng, từ chối tiên sinh kia, đổi thành ta.
Hôm đó gặp nhau, Trương Thiên mang đến cho ta một bộ đạo bào hạnh hoàng với mũ vàng tay rộng, mặc nguyên cả bộ cho ta, nói bây giờ ta không có thân phận đứng đắn, nàng không dễ đề cử. Thế là chém gió ta thành một nữ đạo sĩ, đang tu hành trong nhà.
Ta nghẹn họng nhìn trân trối: "Trương nương tử, nữ đạo sĩ cũng không phải người gì đứng đắn. Chuyện bê bối trong đạo quán nhiều lắm đấy."
Trương Thiên khoát tay: "Không sao. Nữ đạo sĩ không đứng đắn cũng phải xem là nữ đạo sĩ lai lịch thế nào, trước môn đình có nam nhân ra vào hay không. Đỗ gia hỏi tới, cô cứ nói mỗi ngày cô đang cầu phúc cho Hoàng hậu, chỉ một câu nói đó là có thể chặn họng bọn họ."
"Được... được rồi." Nghe nàng ta vậy.
Từ sau khi chạy trốn xong, thiết lập nhân vật của ta dần dần phức tạp, từ nha hoàn nghỉ việc không may bị trộm hành lý, từng bước trở thành nha hoàn thế ngoại cao nhân nhớ nhung chủ cũ, xa lánh hồng trần... Dù sao cũng ngày càng cách xa thiết lập vốn có của ta.
Đến nhà gặp nhau, chỉ có thể nói là như ngồi bàn chông. Ta duy trì nụ cười mỉm dịu dàng lãnh đạm man mác thương cảm, nặng tình kể chuyện cũ trước mặt già trẻ Đỗ gia, không quên thỉnh thoảng lỡ miệng nhắc đến Hoàng hậu thế này thế nọ, bộ dạng này nịnh cho phu nhân Đỗ gia gật đầu liên tục.
"Nhìn Vương nương tử là biết người tốt rồi. Nhà chúng ta không có gì đặc biệt, duy chỉ có chút vàng bạc. Vương nương tử thấy hai mươi lượng bạc có đủ hay không? Không đủ thì có thể bàn bạc." Đỗ phu nhân nói.
Hai mươi lượng?
Ta cực kỳ chấn động.
Không hổ là gia đình buôn bán, giàu có hào sảng!
Tim ta đập điên cuồng nhưng vẫn cố gắng giữ bình tĩnh, vẻ mặt coi vàng như đất, vuốt cằm nói: "Tiền bạc không quan trọng, quan trọng là truyền bá tác phong thục nữ của Hoàng hậu nương nương, để cho mọi nữ nhi quốc triều ta đều trên kính cha mẹ, dưới thiện con cháu, cái đức của nữ tử làm củng cố nền móng giang sơn. Nếu có thể thông qua việc dạy dỗ lệnh thiên kim lan tỏa đức hạnh, vậy thì không phụ những năm dạy bảo của nương nương."
Thế nào gọi là tầm nhìn sâu rộng, thế nào gọi là trải nghiệm phong phú, chính ta cũng hoang mang tại sao ta có thể có mặt mũi nói ra những lời này.
Nhưng cạn lời hơn là người Đỗ gia còn tin thật! Nhất là phu nhân Đỗ gia, luôn miệng cảm thán nếp xưa vẫn còn, lần này tìm đúng tiên sinh rồi, vân vân...
Gia đình thương gia bọn họ theo phong cách thực dụng. Để bày tỏ sự kính trọng, lại tăng thêm cho ta năm lượng phí dịch vụ, để ta ắt phải truyền thụ sự mẫu mực này cho con gái nhỏ nhà bọn họ.
Ta có tiền, con gái họ có lề lối, tất cả đều vui vẻ.
***
Trương Chí nghe nói ta có công việc mới, cực kỳ mừng thay cho ta: "Sau này sư phụ có càng nhiều tiền để mua mực tốt rồi."
Ta đắc chí vừa lòng: "Không cần biết nhận bao nhiêu tiểu đồ đệ, ngươi vẫn là đại đệ tử khai sơn của ta, được chân truyền sâu sắc hội họa của ta. Đến trường công không được làm mất mặt sư phụ đâu đấy."
Ta hỏi Tham Vi: "Lang quân nhà huynh bao giờ đi Lạc Dương?"
Tham Vi nói: "Tháng tám lên đường, vừa kịp cho đợt thi hương tháng mười."
Tháng tám, ta bấm ngón tay tính toán, còn bốn tháng nữa. Trước đó ta phải tập huấn thành tích của Trương Chí đến trình độ có thể coi được, độ khó hơi cao.
Nhưng mà đây không phải vấn đề ta nên quan tâm. Nhìn chung mà nói Trương Chí là một học sinh nghe lời và cố gắng, thế nhưng ấy mà, chất lượng học sinh một người thầy gặp phải trong cuộc đời là bảo toàn. So với sự ngoan ngoãn của Trương Chí, tiểu nương tử Đỗ gia thì không bớt lo như vậy.