Chương 1: Tai Ương

Phía nam thôn Kiều Tây, nhà họ Dư.

Tiểu ca nhi Dư Lễ đang nhóm lửa, trưa nay y định xào một đĩa trứng lá hẹ, dùng tương kho thịt bằm cà tím, rồi hấp thêm vài cái bánh bao trắng mềm. Đại ca y vẫn đang làm việc ở tửu lâu trên trấn, trong nhà chỉ có phụ mẫu, y và tiểu muội, tổng cộng bốn người. Tuy chỉ có hai món mặn, nhưng có trứng, có thịt, lại còn có bánh bao trắng, ở thôn Kiều Tây đã là rất hiếm có rồi.

Y vừa nhóm xong củi, lấy trứng từ trong giỏ ra thì mẫu thân y vẻ mặt đầy tâm sự bước vào tìm y.

Dư Lễ kinh ngạc hỏi: "Nương? Sao giờ này nương đã về rồi?" Lúc này đáng lẽ là thời điểm nhà nhà trong thôn Kiều Tây đang gieo trồng ngoài ruộng, sáng nay vừa nói xong là bữa trưa hôm nay do Dư Lễ mang ra.

Triệu Vũ Mai nói: "Vừa nãy ở ngoài ruộng nghe người bên cạnh nói, nhà Lý Minh Xuyên xảy ra chuyện rồi."

Dư Lễ sững người, Lý Minh Xuyên là vị hôn phu mà y đã định thân từ ba tháng trước, vội vàng hỏi: "Chuyện gì vậy ạ?"

Triệu Vũ Mai kể lại những gì bà nghe được cho Dư Lễ.

Phụ thân Lý Minh Xuyên là Lý Đại Chí dạo trước ho mãi không dứt, vốn tưởng là do mùa xuân năm nay lạnh hơn, nhất thời nhiễm phong hàn, nhưng sáng nay ở ngoài ruộng lại ho ra máu rồi ngất xỉu. Lý Minh Xuyên sợ quá vội vã cõng phụ thân về nhà.

Dư Lễ do dự hỏi: "Bây giờ thế nào rồi ạ? Đã tìm đại phu chưa?"

Triệu Vũ Mai thở dài, nói: "Vừa rồi đã có người quen với nhà họ Lý đến xem qua rồi, xem tình hình, e là không ổn."

Dư Lễ lau tay, nói: "Vậy chúng ta cũng đến thăm xem sao ạ?"

Triệu Vũ Mai do dự: "Lẽ ra nên đến một chuyến, đó là công công tương lai của con, nhưng phụ thân con mà nghe thấy chuyện này..."

Dư Lễ cụp mắt, hiểu được ý tứ chưa nói hết của mẫu thân. Người ngoài đều nói nhà y sống sung túc, Dư đầu bếp tay nghề tốt kiếm được nhiều tiền, Triệu Vũ Mai quán xuyến trong ngoài, nuôi không ít gà vịt, còn có thể chăm sóc tốt hai mẫu ruộng. Nhưng chỉ người trong nhà mới biết, tiền bạc đều bị phụ thân y nắm chặt trong tay. Phụ thân y không keo kiệt với việc ăn uống trong nhà, nhưng lại nghiện rượu, tiền kiếm được không ít đều đổ vào đó, đối với bọn họ lại vô cùng hà tiện.

Theo lễ phải đến thăm, lại là thông gia, về tình thì nên chuẩn bị chút quà cáp, bỏ thêm vài đồng tiền mới phải phép đến thăm.

Phụ thân y nhất định là không nỡ bỏ tiền ra.

Dư Lễ mím môi, lấy xuống miếng thịt định thái trên thớt, lại thêm mười quả trứng gà, mười quả trứng vịt, nói với Triệu Vũ Mai: "Sau khi ăn cơm trưa xong, chúng ta mang giỏ này cùng đến thăm."

Một miếng thịt cùng hai mươi quả trứng, đối với nhà nông đi thăm hỏi đã coi như là một món quà có thành ý rồi.

Thịt đã định mang biếu nhà họ Lý, Dư Lễ liền đổi món thịt bằm cà tím thành cà tím kho tương, lại dùng gừng tỏi xào thêm một đĩa đậu phụ non.

Dư đầu bếp quanh năm chỉ có lúc gieo trồng và gặt lúa mới ra ruộng, lúc này ông vẫn đang ở ruộng chờ người nhà mang cơm đến. Sợ ông chê ít thức ăn mặn, Dư Lễ đổ một nửa trứng xào vào hộp cơm của Dư đầu bếp. Y vội vàng ăn vài miếng bánh bao, để tiểu muội Dư Tuyết mang cơm cho phụ thân, rồi cùng Triệu Vũ Mai vội vàng đến nhà họ Lý.

Ở thôn Kiều Tây, nam nhân và ca nhi, cô nương đã định thân có thể qua lại với nhau, cho nên Dư Lễ đến đó sẽ không bị người ta dị nghị.

Trong nhà chính toàn mùi thuốc, Lý Đại Chí vẫn hôn mê bất tỉnh, Lý Minh Xuyên và mẫu thân hắn là Chu thị đang túc trực bên cạnh, Chu thị mặt mày tiều tụy.

Triệu Vũ Mai vội vàng đặt giỏ sang một bên, nắm lấy tay Chu thị, tỉ mỉ hỏi han: "Muội muội đừng lo lắng, đại phu nói sao rồi? Có việc gì cần nhà ta giúp đỡ cứ nói."

Chu thị gượng cười: "Đại phu nói bệnh này nguy cấp, còn chưa biết khi nào tỉnh lại, trước tiên cứ uống thuốc xem sao."

Triệu Vũ Mai nhẹ giọng an ủi: "Vậy chúng ta cứ theo lời đại phu, cho uống thuốc xem sao. Nếu thuốc này không hiệu quả, chúng ta sẽ mời đại phu trên trấn đến, thân gia cát nhân tự có thiên tướng, nhất định sẽ vượt qua được cửa ải khó khăn này."

Hai người phụ nữ ngồi một bên trò chuyện, Dư Lễ lặng lẽ nhìn Lý Minh Xuyên đang ngồi quay lưng về phía mình.

Hai người cùng thôn, trước khi định thân đã quen biết nhưng thực sự chưa từng nói chuyện với nhau được hai câu. Sau khi bà mối đến mai mối, hai người mới chính thức gặp mặt một lần.

Lần đó Dư Lễ có chút sợ hắn, hắn vừa cao lớn vừa vạm vỡ, khác hẳn với cậu bé nghịch ngợm ngày xưa, chỉ là làn da vẫn đen nhẻm, khiến Dư Lễ không dám nói chuyện với hắn. Nhưng Lý Minh Xuyên lại chủ động mỉm cười với y, xua tan phần nào sự căng thẳng của Dư Lễ.

Sau đó hai người lại gặp nhau vài lần trong thôn, Lý Minh Xuyên giúp y bắt cá, giúp y chặt củi, nói với y: "Lễ ca nhi, nếu đệ gả cho ta, ta sẽ đối xử tốt với đệ."

Sau đó, hai người liền định thân.

Đây là lần đầu tiên Dư Lễ nhìn thấy Lý Minh Xuyên trầm mặc ít nói như vậy. Hắn dường như mới sực tỉnh, đứng dậy rót trà cho bọn họ, nhưng cũng chỉ khẽ chào hỏi một tiếng, rồi lại im lặng.

Dư Lễ lần đầu tiên chán ghét cái miệng vụng về của mình, y thực sự không biết nên mở lời an ủi Lý Minh Xuyên như thế nào, miệng mấp máy vài lần, cuối cùng vẫn im lặng cùng Lý Minh Xuyên nhìn Lý Đại Chí.

Dư Lễ và Triệu Vũ Mai không nán lại lâu, tình hình nhà họ Lý như vậy thực sự không tiện quấy rầy, đỡ khiến Chu thị phải phân tâm nói chuyện xã giao với họ.

Ra khỏi cửa, Triệu Vũ Mai liền thở dài, nói: "Ta thấy hai mẹ con họ hình như chưa ăn cơm trưa." Cũng đúng, trụ cột trong nhà xảy ra chuyện như vậy, e là chẳng còn tâm trạng làm gì nữa.

Dư Lễ cũng cau mày, ánh mắt lộ vẻ lo lắng, hy vọng nhà họ Lý có thể vượt qua được kiếp nạn này.

Về đến nhà, trời vẫn còn sớm, Dư Tuyết đã dọn dẹp xong bát đũa trong nhà, năm nay nàng mười ba tuổi, chỉ nhỏ hơn Dư Lễ ba tuổi, cũng có thể làm được kha khá việc. Triệu Vũ Mai bèn cùng Dư Lễ ra ruộng, kẻo Dư đầu bếp về nhà mắng hai người chỉ ăn không ngồi rồi.

Dư đầu bếp không biết có phải vì quanh năm suốt tháng ở bên bếp lửa nóng bức hay không mà mấy năm nay tính tình càng lúc càng nóng nảy. Ở ngoài làm đầu bếp phải nhìn sắc mặt chủ nhà, về nhà liền không có sắc mặt tốt với người nhà, ông tuy không đánh đập nhưng hễ có gì không vừa ý liền mắng Triệu Vũ Mai, Dư Lễ và Dư Tuyết một lượt.

Ba người lại bận rộn ngoài ruộng thêm hai canh giờ, cùng nhau về nhà chuẩn bị ăn cơm tối. Dư Tuyết đã nấu cơm và chuẩn bị sẵn thức ăn, chỉ chờ Dư Lễ về xào nấu, tay nghề của nàng không tốt. Dư đầu bếp ít khi xuống bếp khi ở nhà, Triệu Vũ Mai ngày thường bận nhiều việc, nhà họ Dư đã quen với việc mỗi ngày đều do Dư Lễ nấu nướng.

Dư đầu bếp biết Dư Lễ đã mang miếng thịt đó biếu nhà họ Lý, lại một trận mỉa mai: "Còn chưa gả qua mà lòng đã hướng về nhà chồng rồi, có phải sau này gả qua rồi sẽ ba ngày hai bữa về nhà mẹ đẻ lấy đồ không hả? Đúng là đồ ăn cháo đá bát!"

Dư Lễ cúi gằm mặt không nói, trong lòng nghĩ mắng thì cứ mắng, ngoài mắng ra ông còn làm được gì nữa. Lúc này tuyệt đối không được cãi lại phụ thân, nếu không sẽ thành "Mấy chục năm nuôi dưỡng ngươi đều uổng phí".

Dư Lễ trong lòng chất chứa tâm sự, nhưng vẫn nhanh nhẹn xào bí đỏ, dùng đậu hầm khoai tây, thái nhỏ thịt hun khói hầm canh củ cải. Bữa tối không thể làm qua loa được, nếu không phụ thân y sẽ cằn nhằn không có dầu mỡ, không có sức, ngày mai không xuống ruộng được.

Chuyện nhà họ Lý được bàn tán trong thôn hai ba ngày, Dư Lễ khi cắt cỏ cho gà, lùa vịt cũng nghe được không ít lời đồn. Có người nói nhà họ Lý đã tìm đại phu trên trấn, có người nói bệnh này tốn không ít tiền, lại càng có nhiều người nói bệnh này giống lao phổi, sẽ lây nhiễm.

Tin tức này truyền ra, chẳng còn ai đến nhà họ Lý hỏi han nữa. Đến khi Dư Lễ lại nghe được tin tức về nhà họ Lý, là khi thôn trưởng nói nhà họ Lý muốn bán ruộng.

Tin tức này vừa ra, trong thôn lại càng bàn tán xôn xao, sáu mẫu ruộng nước nhà họ Lý, bây giờ muốn bán một lúc bốn mẫu. Bây giờ đúng là thời điểm tốt cho vụ xuân, không ít người đang tính toán trong lòng.

Dư đầu bếp ở nhà vừa uống rượu vừa lầm bầm, lúc trước có biết bao nhiêu nhà đến cầu thân với nhà họ Dư, cuối cùng chọn nhà họ Lý là vì thấy gia cảnh nhà họ khá giả, ruộng nhiều, mẫu thân hắn còn có nghề dệt vải.

Nhà họ Lý đã định thân với nhà y, tám lạng bạc sính lễ trước đó đã đưa một nửa, nhưng bây giờ lại xảy ra chuyện này, đừng nói đến sính lễ, ruộng đất cũng bán rồi, ông còn mong đến lúc cưới hỏi được uống rượu ngon của nhà thông gia. Cho dù không nói đến rượu, tuy tính tình ông không tốt, nhưng vẫn hy vọng Lễ ca nhi gả qua đó có thể sống tốt.

Triệu Vũ Mai cũng chau mày, nhà họ Dư chỉ có hai mẫu ruộng, mấy hôm nay bọn họ đã gieo hạt xong, đáng lẽ phải vui vẻ chờ cấy mạ, lại ngày ngày lo lắng chuyện nhà họ Lý.

Dư đầu bếp mắng chửi một hồi, nhìn Dư Lễ đang mím môi không nói, bảo: "Lễ ca nhi, ta thấy nhà họ bây giờ cũng đang thiếu tiền, hay là chúng ta trả lại số bạc sính lễ kia, hôn sự này thì..." Tuy ông keo kiệt, nhưng cũng biết số tiền này không nên nhận.

Dư Lễ và Triệu Vũ Mai đều giật mình, ngẩng đầu nhìn Dư đầu bếp.

Dư Lễ nói: "Phụ thân, nhà người ta đang lúc gặp nạn, chúng ta đi hủy hôn, nói ra thật là bất nhân bất nghĩa."

Dư đầu bếp cũng buồn bực, vốn mong sau này Dư Lễ có thể giúp đỡ gia đình, nhưng bây giờ xem ra, sau này e rằng gia đình còn phải giúp đỡ Dư Lễ. Nhưng hôn sự này nếu thực sự là nhà họ chủ động hủy bỏ, lời đồn đại trong thôn nhất định nhiều, Dư đầu bếp lại là người sĩ diện.

Triệu Vũ Mai cũng nói: "Chuyện này tuyệt đối không được, nếu truyền ra ngoài, người trong thôn còn không dùng nước bọt dìm chết chúng ta sao? Lễ ca nhi mang tiếng ham phú phụ bần, sau này làm sao mà bàn chuyện hôn sự nữa."

Dư Lễ tiếp lời: "Cả đại ca và tiểu muội cũng sẽ bị ảnh hưởng."

Dư đầu bếp lúc này mới bỏ ý định, Triệu Vũ Mai nói: "Biết đâu chúng ta nghĩ nhiều rồi, có lẽ vài hôm nữa Lý Đại Chí sẽ khỏi bệnh, ruộng cũng không cần bán nữa."

Hai ngày sau, bệnh của Lý Đại Chí không khỏi, ruộng nhà họ Lý đã bán, vòng tay bạc của Chu thị cũng bán. Nghe người trong thôn nói, Lý Đại Chí phải uống thuốc kéo dài sự sống, rất đắt đỏ.

Chỉ trong vòng sáu bảy ngày, Lý Đại Chí đã bệnh chết.

Tin tức truyền đến tai Dư Lễ khi y đang cùng Dư Tuyết giặt quần áo bên sông, lúc đó y như bị người ta đánh một gậy, vội vàng muốn chạy đến nhà họ Lý, chạy được vài bước, lại dừng lại. Vội vã chạy về ruộng nói với phụ mẫu.

Dư đầu bếp và Triệu Vũ Mai vừa nghe xong, liền vội vàng lau tay chạy đến nhà họ Lý, họ không cho Dư Lễ đi theo, Dư Lễ và Dư Tuyết chỉ đành ở nhà chờ đợi.

Đến trưa, phụ mẫu vẫn chưa về, thấy Dư Lễ bồn chồn lo lắng, Dư Tuyết không dám quấy rầy, rán vài cái bánh, cũng có thể tạm ăn. Dư Lễ thực sự không có khẩu vị, nhưng không nỡ từ chối ý tốt của muội muội, ăn qua loa vài miếng coi như lót dạ.

Lại qua thêm một canh giờ, Dư Lễ mới thấy phụ mẫu trở về, sắc mặt cả hai đều rất khó coi, y vội vàng chạy ra, lớn tiếng hỏi: "Thế nào rồi ạ? Hắn có ổn không?"

Dư đầu bếp liếc nhìn y một cái, hiếm khi không nói gì mà vào nhà tìm đồ ăn. Triệu Vũ Mai kéo Dư Lễ vào phòng, trầm giọng nói: "Lễ ca nhi, xem ra hôn sự này không hủy bỏ không được rồi."

Dư Lễ trợn to mắt, nước mắt lập tức tuôn rơi: "Nương, sao cả nương cũng..."

Triệu Vũ Mai nắm lấy hai tay y, nói: "Con à, con không biết đâu, vừa rồi ta và phụ thân con đến xem tình hình nhà họ Lý, mới biết, nhà họ Lý vì chuyện này đã tiêu tốn mấy chục lạng bạc, bán không ít đồ, nhà họ bây giờ chỉ còn lại hai mẫu ruộng lấy lương thực thôi. Thêm nữa..."

Triệu Vũ Mai cũng đau lòng, nhưng bây giờ bà không thể để Lễ ca nhi nhảy vào hố lửa, tiếp tục nói: "Mẫu thân Lý Minh Xuyên, haiz, mấy năm nay dệt vải kiếm tiền đã làm hỏng mắt, sau khi phụ thân hắn xảy ra chuyện thì ngày ngày khóc lóc, hai hôm trước đã bị mù rồi."

"Cái gì?" Dư Lễ khóc càng nhiều hơn, nức nở nói: "Bây giờ hắn chắc đau lòng lắm, lại còn bị hủy hôn nữa thì biết sống sao đây."

Dư Lễ năm nay mười sáu tuổi, Lý Minh Xuyên cũng mới mười bảy, Dư Lễ không thể tưởng tượng nổi những ngày qua Lý Minh Xuyên đã sống như thế nào, y cũng không dám tưởng tượng, y cứ liên tục đặt mình vào hoàn cảnh của Lý Minh Xuyên gần đây, cảm thấy khó thở.

Trong mắt y, là ánh mắt sáng lên của Lý Minh Xuyên khi chặt củi gặp y, là bóng lưng Lý Minh Xuyên xách giỏ giúp y chặt củi, là giọng nói bên tai y khi Lý Minh Xuyên vừa chặt củi vừa nói chuyện.

"Lễ ca nhi, hồi nhỏ ta còn giật tóc đệ đấy, đệ còn nhớ không?"

"Lễ ca nhi, đệ có biết không, đệ lớn lên trông giống hệt hồi nhỏ, liếc mắt một cái là nhận ra ngay."

"Lễ ca nhi, nghe nói tay nghề nấu nướng của đệ rất tốt, ta chỉ biết nấu một nồi, nấu chín ăn được là được."

"Lễ ca nhi, nếu đệ gả cho ta, ta sẽ đối xử tốt với đệ."