Năm 2002, bên ngoài cổng chính của đội tuyển trượt băng tốc độ cự ly ngắn quốc gia tại Kinh Thị, một cậu thiếu niên với vẻ ngoài có phần lạnh lùng đã chặn đường huấn luyện viên mới nhậm chức – Tưởng Nhất Ba.

Tưởng Nhất Ba hơi sững người, liếc nhìn đánh giá cậu thiếu niên từ đầu đến chân.

Cậu trông khoảng chừng mười bốn, mười lăm tuổi, dáng người cao ráo, đeo kính, trên cổ treo tai nghe, mặc một chiếc áo thun trắng rộng thùng thình, khoác áo khoác màu lam trắng và quần thể dục, nhìn qua đơn giản thoải mái, có vẻ thư sinh. Sau lưng còn đeo chéo một chiếc cặp, rõ ràng là học sinh.

Không ngờ cậu gan dạ như vậy, có thể trực tiếp tìm đến huấn luyện viên của đội tuyển quốc gia để tự mình xin vào tập luyện.

Đây là lần đầu tiên Tưởng Nhất Ba gặp một cậu bé tự đến xin tập như thế, thấy thú vị liền hỏi:
“Em là học sinh thể dục thể thao à? Hay là vận động viên từ đội tỉnh nào?”

Cậu thiếu niên nhìn ông rồi lắc đầu:
“Không phải, em từng tập trượt băng nghệ thuật.”

Tưởng Nhất Ba bật cười:
“Cậu nhóc, tôi là huấn luyện viên đội trượt băng tốc độ cự ly ngắn, không phải đội trượt băng nghệ thuật.”
Ông đánh giá lại cậu một lượt:
“Dáng người em thế này thì tập trượt băng nghệ thuật có vẻ hợp hơn đấy.”

Cậu bé có thân hình cân đối, mảnh khảnh nhưng vẫn có cơ bắp ở mức vừa phải, không quá thô, đúng kiểu hình thể phù hợp với môn trượt băng nghệ thuật. Nhưng nếu là trượt băng tốc độ cự ly ngắn thì lại khác – chỉ xét riêng yếu tố tuổi tác thôi, mười bốn mười lăm tuổi đã gần như qua độ tuổi vàng để phát triển tốc độ và phản xạ rồi. Với những vận động viên ở tuổi này, khi tuyển chọn đã phải hết sức cân nhắc, huống hồ gì là chuyển sang từ môn khác.

Tưởng Nhất Ba thầm nghĩ: với cậu nhóc này, muốn chuyển sang tập trượt băng tốc độ ở thời điểm này thì thật sự rất khó có hy vọng.

Nhưng cậu thiếu niên vẫn đứng đó, bình tĩnh nhìn ông bằng đôi mắt trong trẻo, sâu thẳm. Không nói quá nhiều cảm xúc, nhưng ánh mắt lại kiên định vô cùng.

Cậu nói:
“Huấn luyện viên, em thích trượt băng tốc độ cự ly ngắn.”

Tưởng Nhất Ba nhìn cậu bé trước mặt, vừa buồn cười vừa lắc đầu:
“Cậu nhóc, em gan thật đấy. Nhưng muốn vào đội tuyển trượt băng tốc độ không phải cứ thích là được. Đây là đội quốc gia, không phải em cứ nói thích là có thể vào.”

“Tôi không biết trình độ trượt băng nghệ thuật của em ra sao, cứ cho là đạt tiêu chuẩn dự bị vận động viên quốc nội đi. Nhưng trượt băng nghệ thuật với trượt băng tốc độ là hai môn hoàn toàn khác nhau.”

“Cả giày trượt, kỹ thuật, cách luyện tập đều khác. Em cùng lắm chỉ lợi thế hơn người khác ở khả năng giữ thăng bằng và tốc độ ban đầu, nhưng em nghĩ tôi có lý do gì để chọn em vào đội chứ? Nghe lời tôi đi, em không phù hợp đâu.”

Tưởng Nhất Ba nghĩ mình là người nói lý, cũng không muốn làm khó cậu. Nhưng cậu thiếu niên vẫn đứng thẳng tắp, ánh mắt trong veo vẫn không rời ông.

“Phù hợp hay không, thử rồi sẽ biết,” cậu nói.

Tưởng Nhất Ba rốt cuộc vẫn đưa cậu vào sân trượt của đội trượt băng tốc độ. Ngay cả chính ông cũng không hiểu sao lại để cậu “dắt mũi” như vậy. Có lẽ bị cậu làm cho mềm lòng, thế là thật sự mang cậu vào sân tập đội tuyển quốc gia.

“Ơ này Tiểu Tưởng, thằng nhóc đi với cậu là ai thế? Trông lạ hoắc à,”

Trong sân tập, huấn luyện viên Bùi Cảnh – một trong những người của đội trượt băng tốc độ – thấy Tưởng Nhất Ba dắt theo một cậu bé lạ liền hỏi.

Tưởng Nhất Ba bị hỏi đến nghẹn họng, quay đầu nhìn cậu thiếu niên bên cạnh – rõ ràng ông mới bị “dụ” dắt cậu vào, đến cả tên còn chưa kịp hỏi.

“Chào huấn luyện viên Bùi, em tên là Tô Lương, đến để thử sức ạ,” Tô Lương lễ phép gật đầu chào.

Tưởng Nhất Ba: ???

Nhìn thấy Tô Lương ngoan ngoãn chào hỏi, Tưởng Nhất Ba như không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Ông chưa từng giới thiệu cậu với Bùi Cảnh mà?

… Nhưng nghĩ kỹ lại, cậu bé này có thể tìm đến tận cổng trụ sở đội quốc gia và chặn đúng huấn luyện viên trưởng, thì chắc chắn là tìm hiểu rất kỹ. Có quen biết Bùi Cảnh cũng không có gì lạ.

“Ồ, thử sức à?” Bùi Cảnh tò mò đánh giá Tô Lương từ đầu đến chân.
“Cậu lại đào đâu ra mầm non thế? Em này thuộc đội nào?”

Tưởng Nhất Ba: …

Ông đành đưa tay lên xoa trán, chỉ tay về phía phòng thay đồ, bảo trợ lý huấn luyện viên lấy cho Tô Lương một bộ đồ dự phòng phù hợp rồi bảo cậu đi thay.

Phải công nhận, cậu nhóc này gan thật – cứ thế đi theo huấn luyện viên phụ vào phòng thay đồ, chẳng hề tỏ ra lo lắng hay sợ sệt gì.

Chờ Tô Lương đi rồi, Tưởng Nhất Ba mới kể đầu đuôi chuyện gặp Tô Lương ngoài cổng cho Bùi Cảnh nghe. Nghe xong, Bùi Cảnh cười bò:

“Trời ơi, Tiểu Tưởng, cậu muốn cười chết tôi à!”

Anh ta ôm bụng cười một hồi rồi nói tiếp:

“Hôm nay tôi cứ thắc mắc tại sao lại có cậu dẫn theo người lạ thế này. Hóa ra không phải cậu tìm được mầm non triển vọng, mà là người ta tự tìm đến mình à?” 

Tưởng Nhất Ba tức giận vỗ vai Bùi Cảnh:
“Thôi được rồi, thằng nhóc kia dám tự mình tìm tới cửa cũng coi như có gan đấy. Đừng cười to quá, tổn thương lòng tự trọng của người ta bây giờ.”

Bùi Cảnh cười, liếc mắt nhìn Tưởng Nhất Ba:
“Ta cười là vì thằng nhóc đó à? Rõ ràng ta đang cười ngươi đó.”

Tưởng Nhất Ba nghẹn lời, không nói được gì.

Bùi Cảnh cười ha hả:
“Cũng chẳng trách, ban đầu ta còn tưởng không biết vì sao ngươi lại cho người ta vào thẳng thế. Không kiểm tra thể lực gì hết, đã cho lên băng thử rồi? Chẳng lẽ định để người ta trượt xong rồi mới cho một cú sốc, để tự nhận ra thực lực của mình chưa đủ?”

Nói tới đây, Bùi Cảnh lắc đầu:
“Tiểu Tưởng à, ngươi làm vậy là hơi ác rồi đó.”

Tưởng Nhất Ba còn chưa kịp phản bác, Tô Lương đã từ khu thay đồ đi ra, trên người mặc bộ đồ thi đấu của đội dự bị trượt băng tốc độ, tay cầm mũ bảo hiểm và kính bảo hộ, chân đã mang giày trượt chuyên dụng.

Bộ trang phục đó mặc lên người cậu nhóc, nhìn cũng ra dáng lắm.

Bên cạnh, Bùi Cảnh liếc nhìn Tô Lương đang tiến lại gần, rồi hạ giọng nói với Tưởng Nhất Ba:
“Ta hiểu rồi, vì sao thằng nhóc này không tiếp tục theo trượt băng nghệ thuật nữa.”

Tưởng Nhất Ba liếc Bùi Cảnh một cái. Thực ra, ông cũng sớm nghĩ ra rồi. Không phải vì vấn đề gì khác, chỉ là cậu bé kia nhìn mới mười bốn mười lăm tuổi mà đã cao gần 1m70, về sau chắc chắn sẽ cao tới 1m75. Mà chiều cao này, đối với nam vận động viên trượt băng nghệ thuật, thực sự là quá cao.

Dù sao thì hai người họ cũng là huấn luyện viên mùa đông, đối với các bộ môn như trượt băng nghệ thuật cũng không phải không biết. Vào năm 2002, trong Thế vận hội Mùa đông, đã có vận động viên nam thực hiện tới ba cú nhảy bốn vòng trong phần thi tự do. Cho thấy rõ ràng sau này, tiêu chuẩn khó của trượt băng nghệ thuật nam sẽ hướng tới kỹ thuật nhảy bốn vòng. Mà với chiều cao và trọng tâm cơ thể quá cao, các tuyển thủ sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ tới khả năng xoay người khi nhảy.

Lấy chiều cao của Tô Lương mà nói, nếu tiếp tục theo đuổi trượt băng nghệ thuật, đúng là không có mấy tương lai.

Dù hiểu vậy, Tưởng Nhất Ba vẫn thở dài:
“Nhưng không thể cứ tay không tới, chưa chuẩn bị gì mà lại muốn vào đội tuyển quốc gia trượt băng tốc độ chứ.”

Bùi Cảnh vỗ vai ông, cười sảng khoái:
“Có thể vào hay không, chẳng phải xem màn thể hiện sắp tới của nó sao?”

Tưởng Nhất Ba liếc ông:
“Thể hiện? Bây giờ đội tuyển còn chưa tập trung lại, làm sao cho nó thể hiện? Một mình chạy à? Lão Bùi, đây là trượt băng tốc độ cự ly ngắn, không phải tốc độ trượt băng bình thường.”

Nói cũng không sai.

Trượt băng tốc độ cự ly ngắn khác với trượt băng tốc độ dài, ngoài tốc độ còn cần cả kỹ chiến thuật. Chỉ nhìn tốc độ trượt của một người trên băng thì cũng chẳng nói lên được điều gì.

Mà giờ đang là đầu tháng Tư, Thế vận hội Mùa đông vừa mới kết thúc không lâu. Chu kỳ thi đấu mới cũng vừa bắt đầu. Trong đội tuyển quốc gia trượt băng tốc độ cự ly ngắn, có nhiều huấn luyện viên nước ngoài kết thúc hợp đồng rời đi, cũng có người gia hạn tiếp tục ở lại. Thành phần ban huấn luyện cũng có nhiều thay đổi.

Tưởng Nhất Ba chính là nhờ thành tích của học trò mà được vào đội lần này.

Ban huấn luyện của đội vừa mới được thành lập, tất nhiên tuyển thủ vẫn chưa được triệu tập. Theo kế hoạch, việc triệu tập chính thức phải chờ tới cuối tháng Tư hoặc đầu tháng Năm.

Bùi Cảnh tức đến trợn mắt nhìn Tưởng Nhất Ba —— rõ ràng không phải kiểm tra chính thức, cũng chẳng phải kiểm tra ngẫu nhiên, vậy mà ông lại dụ người ta đi thay đồ thi đấu, chẳng khác nào đem người ta ra làm trò đùa.

Tưởng Nhất Ba nhìn Tô Lương đang đứng trước mặt, thầm nghĩ bình thường ông không phải kiểu dễ mềm lòng. Nhưng không biết vì sao, cậu nhóc này lại khiến ông cảm thấy chùn tay, cuối cùng không tự chủ mà dẫn theo lên đội, thậm chí còn bảo người ta thay đồ chuẩn bị kiểm tra thử.

Giờ người ta đã sẵn sàng rồi, chẳng lẽ ông thật sự nhẫn tâm không cho thử?

Đúng lúc Tưởng Nhất Ba đang đau đầu, từ trong sân băng vang lên một giọng nói quen thuộc:
“Huấn luyện viên, nếu không để em trượt cùng nhóc này thử xem sao?”

Tưởng Nhất Ba và Bùi Cảnh quay lại nhìn, thấy một thiếu niên quen thuộc đang đi tới.

Thấy rõ người tới, Tưởng Nhất Ba không khỏi kinh ngạc:
“Viễn Sanh? Sao em lại ở đây?”

Người vừa tới chính là Mộc Viễn Sanh, 17 tuổi, là học trò xuất sắc nhất mà Tưởng Nhất Ba từng đào tạo. Không lâu trước đây, cậu vừa giành huy chương vàng nội dung 500m nam tại Giải vô địch U-20 thế giới trượt băng tốc độ cự ly ngắn.

Hai ngày trước, giải đấu vừa kết thúc, cậu mới trở về nước. Mộc Viễn Sanh chính là một trong những tài năng trẻ đã được xác định sẽ được đưa vào đội tuyển quốc gia.

Tưởng Nhất Ba thì đau đầu vì chẳng có ai để Tô Lương thử sức cùng, nhưng giờ bắt Mộc Viễn Sanh – người vừa giành huy chương vàng thế giới – ra so tài với một cậu nhóc mới chuyển từ trượt băng nghệ thuật? So thế có công bằng gì?

Nhưng chưa kịp từ chối, Tô Lương đã lên tiếng trước.

Tô Lương nhìn về phía Mộc Viễn Sanh, gương mặt vốn bình tĩnh giờ lại lóe lên chút mong đợi và chiến ý. Giọng nói thậm chí còn lộ ra vẻ hào hứng:
“Được, tôi muốn đấu với anh!”

Tưởng Nhất Ba: …

Thôi thì, được thôi.

Đợi lúc lên băng bị Mộc Viễn Sanh bỏ xa vài vòng, càng dễ vỡ mộng!

Mang tâm trạng nửa tức giận, nửa buông xuôi, Tưởng Nhất Ba phất tay đồng ý cho trận thử giữa Tô Lương và Mộc Viễn Sanh. Sau đó, Mộc Viễn Sanh cười rồi đi thay đồ thi đấu.

Trong lúc đó, ánh mắt Tô Lương không khỏi dõi theo bóng lưng Mộc Viễn Sanh đang bước vào phòng thay đồ.

Thấy Tô Lương nhìn chằm chằm, Tưởng Nhất Ba không nhịn được phàn nàn:
“Nhìn gì mà nhìn? Chưa thấy quán quân thế giới sống ngoài đời bao giờ à? Mau lên băng mà khởi động đi!”

Tô Lương nghe vậy, thu lại ánh mắt, nhìn Tưởng Nhất Ba chằm chằm vài giây khiến ông phải cau mày, rồi mới xoay người bước lên băng, tháo phần bảo hộ, bắt đầu giãn cơ, khởi động kỹ càng.

Dù đang làm nóng, ánh mắt cậu vẫn không nhịn được liếc về phía phòng thay đồ.

Tưởng Nhất Ba nói đúng.

Cậu thật sự đã rất lâu không được gặp "quán quân sống ngoài đời" 

Vì ở thế giới trước, Mộc Viễn Sanh là một ngôi sao chói sáng trong lịch sử trượt băng tốc độ cự ly ngắn của Hoa Quốc. Cậu từng gây chấn động khi giành ba huy chương vàng 500m nam tại giải thế giới U-20, nhưng rồi lại đột ngột qua đời trong một vụ tai nạn xe hơi ở tuổi 19.

Năm đó, Tô Lương mới chỉ 5 tuổi. Cậu vẫn còn nhớ ánh mắt đỏ hoe và vẻ mặt đau thương của người cha nuôi luôn vui vẻ, lạc quan Tưởng Nhất Ba  khi nhận tin dữ.