Khi ta quay lại, Tiểu Đào đang khóc thét, ôm lấy ta không buông, thái mẫu đứng cạnh nhìn ta với vẻ đáng thương—

“Ta tè ra quần rồi, vẫn chưa thay được.”

Sau khi an ủi Tiểu Đào một lúc lâu và giúp bà cụ thay quần, ta mới đứng dậy đi vào bếp tìm Bùi Nhị lang.

Lúc đó, người đang nấu ăn, lửa trong bếp bốc cháy, nước trong nồi đã sôi, người đứng trước thớt vẫn đang loay hoay với thau bột.

Bùi Nhị lang đứng thẳng người, lưng giữ thẳng, trên má dính chút bột, lòng bàn tay và mu bàn tay đều bết bột, nhìn có vẻ điềm tĩnh nhưng lại lộ rõ vẻ lúng túng.

Căn bếp vốn được dọn sạch sẽ, giờ nồi niêu bát đĩa vứt lung tung, ta thở dài một tiếng: “Nhị thúc, để ta làm cho.”

Bùi Nhị lang quay đầu lại, ánh sáng trong phòng không rõ ràng, trên mặt người hiện lên vẻ ngạc nhiên, lông mày rậm khẽ nhướng lên, đôi mắt đen láy, nhanh chóng lấy lại vẻ bình tĩnh, mím môi bước ra ngoài.

Nấu xong bát mì tạp, ta bưng chậu sành đặt lên bàn trong sân, rưới thêm dầu mè thơm vào bát của Tiểu Đào và thái mẫu.

Chờ hai bà cháu vui vẻ ăn xong, ta mới đi về chính phòng ở phía tây , thấy cửa chưa đóng, nên đứng ngoài cửa rèm gọi: “Nhị thúc, ăn cơm thôi.”

Tấm rèm đã phai màu, nhìn có vẻ đã nhiều năm, gạch trên nền nhà được quét sạch nhưng vẫn thô kệch, cũ kỹ.

Trong phòng tối, rèm vén lên, bước chân của Bùi Nhị lang vang lên khe khẽ, trong yên tĩnh, lộ ra bóng dáng với đôi vai gầy, người cao ráo, tựa như tùng bách lạnh lùng.

Gương mặt góc cạnh rõ ràng, đôi mắt sắc lạnh như băng giá, cũng như trăng lạnh, chỉ khiến người ta cảm thấy xung quanh trở nên ảm đạm, mang theo ánh sáng lạnh lẽo.

Bùi Nhị lang có dáng vẻ tuấn tú, nhưng đối với người khác lại như có sự xa cách từ trong cốt tủy, bất chợt nhìn vào đôi mắt sâu thẳm ấy, ta không khỏi cảm thấy căng thẳng, hai tay trong tay áo vô thức siết chặt—

“Tiểu cô còn nhỏ, thái mẫu cũng cần người chăm sóc, Nhị thúc nếu trở về quân doanh, đã nghĩ xong cách nào an bài cho họ chưa?”

Giọng ta nhẹ nhàng, giọng người lại trầm thấp, cũng rất đỗi thâm trầm, chậm rãi nói: “Ta định nhờ cậy Chu gia ở thôn Tây Pha.”

Tim ta thắt lại lần nữa.

Bùi gia có một tiểu thư đã gả vào thôn Tây Pha.

Đại tỷ tên Bùi Mai, là con gái lớn Bùi gia, lớn hơn Đại lang ba tuổi.

Khi Bùi lão gia còn sống, Bùi Mai đã gả cho đại công tử của Chu lí trưởng thôn Tây Pha.

Lí trưởng là hương thân, Chu gia là nhà giàu có nhất trong mười dặm xung quanh.

Làm thiếu phu nhân nhà lí trưởng, chăm sóc tiểu muội và tổ mẫu bên nhà ngoại đương nhiên là không vấn đề gì.

Khéo thay, ta từ nhỏ cũng lớn lên ở thôn Tây Pha.

Biết Chu gia tuy giàu có, trong nhà có kẻ hầu người hạ, nhưng lí trưởng lại là người coi trọng tiền bạc, còn thê tử của ông ta cũng hống hách, thường ngày đối xử với tá điền thuê đất chẳng ra gì, luôn mắng mỏ.

Khi Bùi lão gia còn sống, Bùi Mai thường về nhà mẹ đẻ, vì tiền bạc trong tay Chu gia bị kiểm soát chặt chẽ, phu quân cũng không kiếm được tiền, thi tú tài mấy lần không đậu, suốt ngày chỉ biết ăn chơi nhậu nhẹt.

Thiếu phu nhân Chu gia, muốn rủng rỉnh tiền bạc mua sắm quần áo đẹp và son phấn, còn phải nhờ nhà mẹ đẻ.

Nhưng từ khi Bùi lão gia mất, cửa tiệm trong thành cũng đã bán, Đại lang sức khỏe không tốt, giữ lại chút của cải, Bùi Mai muốn xin tiền thì Bùi phu nhân cũng không còn dễ dãi nữa.

Thấy không xin được tiền, lại phải nghe Bùi phu nhân càm ràm, Bùi Mai dứt khoát không quay về nữa.

Ba năm ta ở Bùi gia, chỉ gặp nàng khi Đại lang và Bùi phu nhân qua đời.

Lần cuối gặp, nàng mặc chiếc áo trắng trà ôm sát người, trên áo thêu một vòng lan hoa tinh xảo, vô cùng tao nhã.

Khi vào cửa chịu tang, nàng khẽ vuốt mớ tóc vấn, rồi nhẹ nhàng chắp tay ở eo, khóc lên một tiếng—

“Mẹ ơi, con gái đến muộn rồi.”

Giọng nói buồn bã dịu dàng, nhưng động tác lại không hề lơ là, khi dùng khăn lau nước mắt, nàng còn nhấn nhẹ phấn thơm ở cánh mũi.

Bùi Mai có làn da rất trắng, trên mặt không thiếu phấn mịn và má hồng, dù khóc cũng không làm nhòe đi lớp trang điểm của nàng.

Thật khó để tưởng tượng, một thiếu phu nhân danh giá với cử chỉ đầy uyển chuyển như vậy, thời còn thiếu nữ lại từng giúp nhà bán đậu hũ trong thành.

Bùi Nhị lang nghĩ thế nào ta không biết, chỉ biết rằng giao Tiểu Đào mà ta đã chăm sóc ba năm và thái mẫu đã mất trí nhớ cho Chu gia, ta không an tâm.

Vì thế ta nói với Bùi Nhị Lang: “Nhị thúc muốn giao cho Chu gia, lí trưởng là quan liêm, vì mặt mũi chắc cũng sẽ không từ chối, nhưng không biết Nhị thúc có rõ hay không, dù đại tỷ là dâu cả Chu gia, nhưng nhiều năm nay chỉ sinh được một đứa con gái, phu nhân Chu gia đã nhiều lần oán trách, phu quân của nàng ấy cũng đã nạp thiếp từ lâu, cuộc sống của nàng thực ra cũng không dễ dàng gì.”

Bùi Nhị lang im lặng một lúc, chưa kịp để hắn lên tiếng, ta lại nói: “Đã như vậy, chúng ta cũng không cần phải làm phiền đại tỷ nữa đúng không? Hưu thư ta sẽ giữ trước, Nhị thúc cứ yên tâm về quân doanh, ta sẽ ở lại chăm sóc gia đình, đợi sau này Tiểu Đào và thái mẫu đều ổn định rồi, ta ra đi cũng không muộn.”

Lời nói của ta rất chân thành, biểu cảm của Bùi Nhị Lang ẩn trong bóng tối, sâu thẳm trong đôi mắt người hư có một tầng sương mù, nặng nề và tĩnh lặng.

Người không nói gì, ta lại hỏi: “Nhị thúc nghĩ sao?”

Lại một lúc im lặng, yết hầu như nghẹn lại, cuối cùng nhị lang đáp, giọng có chút khàn: “Được.”

Một chữ “được”, ta thở phào nhẹ nhõm, người cũng thả lỏng hơn—

“Cơm đã nấu xong, Nhị thúc đến ăn đi, kẻo nguội.”

2.

Vài ngày sau, Bùi Nhị lang trở về doanh trại. Chẳng bao lâu sau khi người rời đi, ta đã đưa cha ta, Tiết Thủ Nhân, ra trước quan phủ.

Nguyên do là khi ta và Tiểu Đào đang giặt đồ bên bờ sông ở đầu thôn, cha đã lợi dụng thời cơ mang theo một gói bánh giòn, giả bộ tử tế đến nhà Bùi, lừa thái mẫu đến xem con gái, rồi lật tung mọi thứ trong nhà.

Hộp tiền giấu trong tủ quần áo, mười ba lượng sáu đồng, cùng với chiếc vòng ngọc mà Bùi phu nhân để lại, toàn bộ gia tài, đều bị ông trộm sạch.

Sau đó ta mới biết, quả đúng như ta đã đoán, chuyện không cờ bạc nữa chỉ là giả dối, chiếc xe lừa cũng là đồ thuê, ông muốn lừa ta về để gả cho lão già mở tiệm da trong huyện thành, và ông đã nhận được năm lượng bạc tiền sính lễ từ nhà người ta.

Ngày hôm đó, trong cơn phẫn nộ, ta cầm dao bếp đi bộ hai mươi dặm đến huyện thành. Tại sòng bạc, ta bắt giữ lão già gầy gò, chỉ còn da bọc xương, rồi đưa ông ta đến quan phủ.

Đại Sở phụng đạo hiếu, con cái mà kiện cáo cha mẹ, bị coi là “nghịch”, kẻ nghịch tặc sẽ bị xử trảm. Tiết Thủ Nhân từ lúc bước vào cửa công đường, tay đã bắt đầu run rẩy không ngừng.

Vị quan huyện râu dê sau khi nghe xong lời bẩm báo của ta, mắt nheo lại, nói: “Thật là một người cứng cỏi, ngươi dù giờ là phụ nhân Bùi gia, nhưng cũng từng là nữ tử mang họ Tiết. Nếu kiên quyết kiện cha mình, trái với đạo hiếu đệ, sau khi bản quan xử án, sẽ phạt ngươi hai mươi trượng, ngươi vẫn muốn kiện chứ?”

“Khởi bẩm đại nhân, tiểu nữ muốn kiện Tiết Thủ Nhân ở thôn Tây Pha, huyện Vân An, quận Đào Châu, đồng mưu cùng người trong sòng bạc, bán phát thê vào ổ điếm, khiến mẹ ta, Lý thị, phải thắt cổ tự vẫn, cướp đoạt sính lễ của bà ấy.”

“Ngươi có bằng chứng không?”

“Lúc Lý thị qua đời, tiểu nữ mới bảy tuổi, không có chứng cứ.”

“Vậy thì chỉ là lời nói không bằng chứng.”

“Vậy tiểu nữ xin kiện Tiết Thủ Nhân tội bán nữ nhi hai lần, phá vỡ quy tắc của quan phủ.”

“Cha ngươi đã hứa gả ngươi cho nhà Bùi, có mai mối bảo chứng, không thể coi là mua bán, còn tiền lễ của lão Dương nhà tiệm da cũng đã được trả lại, không thể tính là bán nữ nhi hai lần, tội không thành.”

“Vậy tội trộm cắp tiền bạc của Bùi gia giữa ban ngày, có phải là tội của ông ta không?”

“Đương nhiên, công đường này chính trực, bản quan sẽ không thiên vị ai, nhưng Tiết Thủ Nhân trộm cắp, cũng vì ngươi là phụ nhân nhà Bùi, có lý do, như vậy bản quan sẽ phán ông ta trả lại tiền cho Bùi gia là được, thế nào?”

“Ông ta không có tiền, đã đánh bạc hết rồi.”

“Vậy để ông ta lập giấy nợ, có quan phủ làm chứng, không thể chối cãi.”

“Nếu ông ta cố tình chối cãi thì sao?”

“Bản quan sẽ trị tội lừa đảo, phạt đánh đòn và giam vào ngục!”

Lời nói đến đây, quan huyện đã rất bực bội, chưởng bút vang lên thật lớn:

“Bãi đường!”

Tiết Thủ Nhân đã lập giấy nợ, còn ta nhận hai mươi trượng. Nếu không phải trong lúc hành hình được một viên quan dịch tâm địa nhân từ đổi cho, chắc hẳn ta phải nằm trên giường cả mấy tháng trời.

Viên quan dịch ấy họ Triệu, tên là Triệu Cát, ông ấy nương tay vì quen biết Bùi lão gia, Bùi Trường Thuận. Hắn nói từ khi Bùi lão gia còn trẻ bán đậu hũ ở huyện thành, hai người đã quen biết, là chỗ thân tình cũ.

Ta thật may mắn, Triệu đại thúc cũng thật tốt, không những bỏ ra mười lăm văn tiền giúp ta thuê một chiếc xe lừa về nhà, còn tặng ta một bình thuốc mỡ, dặn dò ta về nhà nhớ dưỡng thương.

Dù ông ấy ra tay nhẹ, nhưng hai mươi trượng ở quan phủ cũng khiến ta đau đớn tột cùng, mồ hôi lạnh tuôn như mưa, sắc mặt tái nhợt.

Từ khi bị đánh đến lúc nằm trên xe lừa, Tiết Thủ Nhân luôn theo sau ta, lí nhí giải thích: “Cha không có bán mẹ con, chẳng phải đã nói rồi sao, vì nợ nần sòng bạc, người ta đến nhà đòi, mẹ con rõ ràng có ít bạc sính lễ, nhưng không chịu lấy ra, ai ngờ bà ấy tính khí cứng rắn, chỉ dọa vài câu rằng sẽ bán bà ấy vào ổ điếm, thế mà bà ấy lại thắt cổ tự vẫn…”

“Cút!”

“Cha đưa con đến Bùi gia chỉ để tìm cho con một chốn tốt, không phải bán con, còn Dương lão ở tiệm da, tuổi có lớn một chút, nhưng nhà cửa giàu có, cha chỉ muốn con có cuộc sống tốt…”

“Cút!”

Ta dồn hết sức lực chửi ông ta, mỗi một cử động làm toàn thân đau đớn, khiến mặt ta càng tái nhợt hơn.

Mất mẹ từ năm bảy tuổi, một thời gian dài ta luôn tự hỏi, con người sống vì điều gì?

Ta đã tận mắt thấy mẹ mình treo cổ trên xà nhà, đôi chân lơ lửng đong đưa.

Tiết Thủ Nhân từng kinh hãi, cũng từng khóc lóc hối hận.

Nhưng sự hối hận đó chẳng kéo dài được một năm, ông ta lại lao vào cờ bạc.

Nói đến việc bán vợ bán con, ông ta chưa bao giờ thừa nhận.

Có lẽ trong lòng ông ta, ta nên cảm kích ông ta, vì lúc đó ông ta vẫn nhớ đến mình có một đứa con gái, thắng bạc sẽ mua bánh bao cho ta, thua bạc thì còn biết đi xin cơm thừa canh cặn về nhà.

Khi con người yếu đuối, không có lựa chọn, thường rơi vào trạng thái mơ hồ.

Sau này ta dần lớn lên, rồi sau đó đến Bùi gia, đột nhiên ta nhận ra một điều.

Đời này lắm đau khổ, sống được đã là một phúc lớn.

Nếu đã là phúc lớn, lại còn hỏi sống vì điều gì, thật sự là quá ư viển vông.

Sống là để sống cho tốt.

Như Đại lang, muốn học hành, muốn buổi sáng còn là nông dân, buổi tối bước vào cung điện.

Như ta, muốn an cư lạc nghiệp, không lo về cuộc sống.

Tuy nhiên, đời người là như thế, chỉ có sống mới có hy vọng, mới có thể tìm được đường đi.

Đại lang không còn cơ hội nữa, nhưng ta thì có.

…