01
Ngày rời khỏi nhà, mẹ ta khóc ngất mấy lần, đưa cho ta món đồ duy nhất trong của hồi môn của bà – một đóa hoa nhung, trước mặt cả nhà ta lấy hai lượng, còn lại hai lượng ta lén đưa cho mẹ. Bảo mẹ dù thế nào cũng phải nuôi sống các em.
Hôm đó tuyết lớn, cha ta đi làm thuê ở trấn chưa về, mẹ dẫn theo các em đứng trong tuyết tiễn ta, trời lạnh như vậy mà mẹ không có cái áo ấm nào để mặc.
Xe lừa chở ta chạy càng lúc càng xa, tuyết và gió lớn như vậy, sớm đã làm mờ mắt ta.
Cùng bị bán với ta có mười hai cô gái khác, đều từ làng ta và làng bên, tuổi đều xấp xỉ nhau, dù bị bán nhưng ít nhất mỗi ngày đều được ăn no, những người có thể nhẫn tâm bán con gái, thường ngày ở nhà chắc chắn không tốt đẹp gì.
Mỗi ngày họ đều ríu rít nói chuyện, ta chỉ yên lặng nghe, không biết sẽ bị bán đi đâu. Đường xá khó đi, đi hơn một tháng, đến Biện Kinh đã là mùa xuân.
Người mua nhốt chúng ta trong một cái sân nhỏ, ngày đầu đưa năm cô gái xinh đẹp nhất ra ngoài, mấy ngày sau lại đưa nốt mấy người còn lại.
Ta bị bán vào Ôn gia ở phía tây kinh thành, Ôn gia có hai sân viện, nghe nói gia chủ là một quan chức thất phẩm.
Ta được phân vào viện của nhị tiểu thư làm nô tỳ, thường ngày quét dọn sân, làm việc lặt vặt.
Nhân khẩu Ôn gia cũng đơn giản, ngoài phu nhân còn có một di nương, di nương là nha hoàn hồi môn của phu nhân, ba công tử đều là con của phu nhân, nghe nói đều được gửi đi học ở một thư viện nổi tiếng ở Sơn Tây, một năm cũng không gặp được hai lần.
Ba công tử đều rất đẹp, nhưng người đẹp nhất là đại công tử, như tiên giáng trần vậy.
Đại tiểu thư cũng là con của phu nhân, năm nay mười ba tuổi, trông có vẻ điềm tĩnh nhưng tính khí không tốt lắm. Nhị tiểu thư là con của di nương, năm nay chỉ bảy tuổi, tròn trịa trắng trẻo như một búp bê, lại hay cười, là người nhỏ nhất trong nhà, có chút ngốc, mọi người trong nhà đều cưng chiều.
Ôn lão gia không khắt khe với hạ nhân, ta ở đây một năm, béo lên nhiều, phu nhân mỗi tháng còn cho mỗi người chúng ta hai trăm đồng, đến các ngày lễ còn có tiền thưởng, ta lén tích cóp số tiền này, xem sau này có cơ hội nào gửi về nhà không.
Đối với ta, những ngày như thế này ngày nào cũng là ngày tốt, công việc ở đây so với ở quê nhà thì có tính là gì?
Lúc rảnh rỗi, ta học đan dây, học thêu và nói chuyện với các tỷ muội trong nhà.
Đại tiểu thư thích thơ văn, Thời Họa tỷ tỷ, nha hoàn bên cạnh nàng ấy cũng không thua kém gì, lại còn thân thiện, không keo kiệt, chỉ cần có thời gian sẽ dạy chữ cho chúng ta.
Ngày kia, khi nghe tin người cùng bị bán đến Biện Kinh với ta bị chủ nhà đánh chet, ta mới biết mình may mắn, gặp được một gia đình tốt, cuộc sống sung sướng như tiên.
Nhưng biến cố đến quá nhanh, năm ta mười bốn tuổi, không biết gia chủ phạm tội gì, Ôn gia bị tịch thu tài sản, nam nữ từ mười lăm tuổi trở lên đều bị đưa vào ngục, con gái đã gả đi thì không bị liên quan.
Đêm trước khi tịch thu tài sản, phu nhân trả lại tất cả khế ước bán thân và cho mỗi người mười lượng bạc, cho hạ nhân trong nhà một con đường sống.
Ôn gia mới phất lên, hạ nhân trong nhà hầu hết là mới mua về, nhưng chỉ qua một đêm đã bỏ đi hết.
Ta mang theo số tiền đã tích góp được những năm qua, dự định về quê, nhưng nhìn nhị tiểu thư đã chín tuổi mà vẫn ngây thơ, cuối cùng ta không nỡ bỏ đi.
Phủ của Ôn gia đã bị tịch thu, ta và nhị tiểu thư không còn chỗ ở, nàng cũng không thể dùng tên cũ Quỳnh Nương nữa, thế là ta đặt cho nàng cái tên mới, Bảo Châu.
Nàng thành muội muội ta, ta tên là Bảo Ngân, Trần Bảo Ngân.
Người Ôn gia bị giam trong ngục, dù ta có dùng hết số tiền có được cũng chưa chắc gặp được họ, ta phải mang theo Bảo Châu sống tiếp, sống thì phải có cái ăn, phải có chỗ ở.
Ta khỏe mạnh, không sợ khổ, những năm qua cũng biết vài chữ, có thể tính toán.
Ta thuê một chiếc thuyền nhỏ, làm nghề buôn bán rượu trên sông Biện Hà, bán rượu phải có mồi nhắm, mùa hè và mùa thu ta bán tôm cua ngâm rượu, mùa đông thì làm vài món ăn ấm bụng.
Năm đầu tiên, trừ tiền thuê, ta kiếm được ba mươi bảy lượng bạc.
Chuyện của Ôn gia ban đầu rất rầm rộ, tưởng chừng như ngay lập tức sẽ thi hành án, nhưng một năm trôi qua lại không có động tĩnh gì.
Ta may áo bông quần bông, mang rượu và đồ ăn cùng Bảo Châu đi thăm cha mẹ, các ca ca và di nương của muội ấy, muội ấy vui vẻ mặc chiếc áo bông đỏ mới may, nắm tay ta vui vẻ lắc lư.
Trong ngục không còn nghiêm ngặt như năm ngoái, ta hối lộ hai lượng bạc, cai ngục liền cho ta và Bảo Châu vào thăm.
Trong ngục tối tăm, mùi khó chịu, Bảo Châu nhát gan, nắm chặt tay ta, đôi mắt hoảng loạn như một con thỏ nhỏ lạc đường, ta vỗ vào tay muội ấy nói không sao, có tỷ ở đây! Muội ấy cười, khóe miệng hiện lên hai lúm đồng tiền nhỏ xíu.
Cả nhà Ôn gia bị giam chung một chỗ, ta đã không còn nhận ra dáng vẻ của phu nhân và lão gia nữa rồi, ai nấy cũng đen gầy như que củi, ba công tử trong nhà giờ chỉ còn hai, người không có ở đây là đại công tử, ta chỉ mới gặp họ ba bốn lần, tuổi tác lại gần bằng nhau nên giờ đây ta không phân biệt được ai là ai.
Người thiếu, không biết đã đi đâu.
Nhưng ít nhất những người ở lại, nhìn vẫn còn giống con người. Cai ngục mở cửa, cho chúng ta nửa giờ.
Góc tường trải rơm, chắc là chỗ họ ngủ hằng ngày.
Bảo Châu nhìn cha mẹ mình, đã không còn nhận ra, nhưng người nhà nhận ra muội ấy, nhìn muội ấy trốn sau lưng ta thò đầu ra nhìn, không dám lại gần, lão gia mãi mới gọi một tiếng Quỳnh Nương.
Muội ấy còn nhớ mình tên là Quỳnh Nương, nhìn cha mình rất lâu, có lẽ đã nhận ra, liền gọi một tiếng cha, hai dòng nước mắt chảy trên gương mặt trắng muốt, do dự lao vào lòng cha.
Cả nhà đều nhìn muội ấy, khóc lóc không ngừng.
Ôn lão gia không nhận ra ta, trong nhà có mười mấy người hầu, ông ấy mỗi ngày đều đi sớm về muộn, làm sao có thời gian nhớ mặt chúng ta?
Phu nhân mới bốn mươi, nhưng tóc đã bạc, trông như bà lão sáu mươi tuổi, nhưng bà ấy vẫn nhận ra ta.
“Con là Bảo Ngân?” Ánh mắt bà ấy mờ đục, nói chuyện cũng khó khăn.
“Mẹ, tỷ ấy là tỷ tỷ của con.” Bảo Châu nắm tay ta trả lời.
“Lão gia phu nhân, thứ tội cho nô tỳ, nô tỳ không dám để nhị tiểu thư dùng tên thật nữa, sợ một ngày nào đó quan sai tìm đến, chỉ có thể cho muội ấy theo họ nô tỳ, đặt tên là Bảo Châu.”
“Bảo Ngân có tội gì chứ? Ôn gia chúng ta cả nhà đều bị bắt, chỉ còn lại mình nó, chuyện xảy ra quá bất ngờ, ta không kịp tìm chỗ gửi gắm, nếu không có con, thì không biết nó còn có thể đứng đây không nữa? Lão phu tạ ơn con còn chẳng kịp, ai có thể ngờ rằng Ôn gia bị tội một năm, con gái ruột không đến, người đến thăm chúng ta lại là một hạ nhân trong phủ? Trước đây phu nhân đã trả lại khế ước bán thân cho con, con không còn là hạ nhân trong phủ nữa, làm tỷ tỷ của Bảo Châu thì có gì mà không được? Nếu Ôn gia chúng ta có ngày thấy lại ánh mặt trời, Bảo Ngân chính là tiểu thư của nhà ta.”
Ta nhìn phong thái của lão gia, cốt cách vẫn còn, việc này có thể còn có cơ hội xoay chuyển, trong lòng vui mừng thay Bảo Châu, ta không muốn làm tiểu thư gì cả, chỉ muốn về làng thăm cha mẹ, người thân, tiếp tục làm một người chèo thuyền trên sông Biện Hà cũng tốt.