Thực hành chủ nghĩa Khắc kỷ chẳng dễ chút nào. Chẳng hạn, bạn sẽ phải nỗ lực để tập tưởng tượng tiêu cực, và tập sống khổ hạnh thì còn đòi hỏi nhiều cố gắng lớn hơn nữa. Để từ bỏ các mục tiêu, chúng ta sẽ cần cả nỗ lực và sức mạnh ý chí, ví dụ như từ bỏ mục tiêu danh vọng và tài sản, và thay thế chúng bằng một mục tiêu mới, cụ thể là đạt được sự bình thản.
Một số người khi nghe nói rằng họ cần phải nỗ lực để thực hành một thứ triết lý sống sẽ ngay lập tức gạt phăng ý tưởng này. Các triết gia Khắc kỷ sẽ đáp lại sự khước từ này bằng cách chỉ ra rằng mặc dầu con người ta cần phải cố gắng để thực hành Khắc kỷ, nhưng việc không thực hành nó thậm chí sẽ còn tiêu tốn nhiều nỗ lực hơn. Về phương diện này, Musonius nhận xét rằng, thời gian và năng lượng con người dành cho những cuộc tình vụng trộm vượt xa thời gian và sức lực mà họ sẽ phải mất, khi thực hành Khắc kỷ, để phát triển khả năng kiểm soát bản thân nhằm tránh vướng vào những cuộc tình bất chính đó. Musonius tiếp tục đề nghị rằng chúng ta sẽ sống tốt hơn nếu, thay vì làm việc vất vả để được giàu có, chúng ta rèn cho bản thân trở nên thỏa mãn với những gì mình đã có; nếu, thay vì tìm kiếm danh vọng, chúng ta chế ngự được cái ham muốn được thiên hạ nể phục; nếu, thay vì dành thời gian ủ mưu làm hại người mà ta ganh tỵ, chúng ta dành thời gian đó để vượt qua cảm giác ghen tỵ của mình; và nếu, thay vì cố gắng để trở thành người nổi tiếng, chúng ta cố gắng để duy trì và cải thiện các mối quan hệ của mình với những người bạn chân tình của ta.
Nhìn chung, có một triết lý sống, dù là triết lý Khắc kỷ hay những triết lý khác, có thể đơn giản hóa đáng kể cuộc sống hằng ngày. Nếu bạn đã có một triết lý sống thì việc đưa ra quyết định sẽ tương đối đơn giản: Khi cân nhắc giữa các tùy chọn mà cuộc sống mang đến, bạn đơn giản sẽ chọn một thứ (phù hợp nhất) có thể giúp bạn đạt được các mục tiêu được đề ra bởi triết lý sống của bạn. Khi thiếu một triết lý sống, thì ngay cả những lựa chọn tương đối đơn giản cũng có thể trở thành cuộc khủng hoảng ý nghĩa cuộc sống. Suy cho cùng, bạn khó mà biết nên chọn cái gì khi thực sự không chắc chắn về điều mình muốn.
Tuy nhiên, lý do quan trọng nhất để có một triết lý sống là nếu ta thiếu nó, ta có nguy cơ sẽ sống lỗi - rằng chúng ta sẽ bỏ cả cuộc đời mình chạy theo những mục tiêu phù phiếm hoặc sẽ theo đuổi những mục tiêu đáng giá nhưng theo cách dại dột và vì thế không đạt được chúng.
Những ai muốn trở thành người Khắc kỷ thì nên làm điều này một cách âm thầm. Lý do là những người nghe nói bạn “biến thành” người Khắc kỷ có khả năng sẽ chế giễu bạn. Bạn có thể tránh được phiền hà này bằng cách không gây sự chú ý và thực hành cái gọi là chủ nghĩa Khắc kỷ kín đáo. Bạn nên lấy Socrates làm hình mẫu, ông sống một cách tầm thường đến nỗi mọi người sẽ tìm đến chỗ ông ấy mà không nhận ra bản thân ông ấy là một triết gia, và hỏi ông ấy có thể giới thiệu cho họ một vài triết gia hay không. Epictetus nhắc chúng ta, Socrates đã “chịu đựng việc bị coi thường”, và những ai đang thực hành Khắc kỷ cũng nên làm như thế.
Tại sao mọi người hành xử như vậy? Tại sao họ chế nhạo những người có triết lý sống? Một phần vì việc có được một triết lý sống, dù đó là chủ nghĩa Khắc kỷ hay những trường phái triết học khác, một người đang chứng tỏ rằng anh ta có những giá trị khác biệt với họ. Bởi vậy, họ có thể suy ra rằng anh ta nghĩ giá trị của họ là sai lầm, đây là điều chẳng ai muốn nghe. Hơn nữa, bằng cách làm theo một triết lý sống, quả thật anh ta đang thách thức họ làm một việc mà có lẽ họ không muốn làm: suy ngẫm về cuộc đời họ và cách họ đang sống. Nếu những người này có thể làm anh ta cải đạo để từ bỏ triết lý sống của anh ta, thì ta ngầm hiểu là khi đó thách thức kia sẽ biến mất, và do vậy họ sẽ bắt đầu chế giễu anh ta nhằm cố gắng làm anh ta quay trở lại với đám đông không biết suy nghĩ.
Chúng ta sẽ đạt được phần thưởng gì khi thực hành chủ nghĩa Khắc kỷ? Theo các nhà Khắc kỷ, chúng ta có thể hy vọng trở nên đức hạnh hơn, theo ý nghĩa cổ của từ này. Chúng ta cũng ít trải nghiệm những cảm xúc tiêu cực, ví dụ như tức giận, đau buồn, thất vọng và lo lắng, nhờ thế mà ta sẽ tận hưởng được một mức độ bình thản nào đó mà trước kia ta chưa từng có được. Cùng với việc tránh được cảm xúc tiêu cực, chúng ta sẽ làm tăng cơ hội trải nghiệm một cảm xúc tích cực vô cùng quan trọng: hân hoan với thế giới chung quanh ta.

........(Còn tiếp ...)

Vui lòng đọc tiếp đầy đủ trên ứng dụng truyện TYT (iOS, Android).
Trải nghiệm nghe truyện audio, tải truyện đọc offline, đặc biệt hoàn toàn miễn phí.