*Trích bài thơ Tương kiến hoan 1 - Lý Dục (Bản dịch của Nguyễn Chí Viễn)
Mùng chín tháng bảy, ngày lành tháng tốt, thích hợp cưới gả.
Dù sao cũng là thanh niên, mặc dù ta mất ngủ liên tục hai đêm nhưng một khi tâm an thì lập tức khôi phục trạng thái tinh thần phấn chấn. Thậm chí trước khi người trang điểm đến nhà, ta còn cao giọng ngâm một đoạn dài danh mục Kinh Thi chọn lọc.
"Đào chi yêu yêu. Chước chước kì hoa. Chi tử vu quy. Nghi kì thất gia."
Ta vung tay ngâm nga, tăng thêm can đảm cho mình.
Lần đầu thành thân, không có kinh nghiệm gì, da mặt ta có dày nữa thì vẫn có chút căng thẳng.
Thượng Quan Lan khinh bỉ ta: "Sợ cái gì? Đi thẳng lên bái đường thôi. Ngươi sao vậy? Vào cung hai năm lá gan cũng nhỏ đi rồi."
Nàng vừa nói vừa nhét vàng lá vào trong của hồi môn của ta. Ở phương diện tiền tài, Thượng Quan Lan nữ sĩ chưa bao giờ keo kiệt bao nuôi ta.
Lúc nàng đến, người trang điểm đã chỉnh trang sạch sẽ khuôn mặt ta. Theo tập tục đương thời, nàng dâu mới gả phải xe lông mặt, bôi kem, cuối cùng còn phải trát son phấn thật dày. Sau một loạt quy trình, ta bị nàng bóp nặn thành một bản mặt trắng bốp hoan hỉ. Thím và một nhóm phụ nữ lớn tuổi hết sức hài lòng với tạo hình mới của ta, Thượng Quan Lan thì chỉ vào cái mặt trắng của ta đập bàn cười to.
Ta xoay qua xoay lại quạt tròn thêu hoa lan liền cành, nũng nịu nói: "Nếu Mạnh Tự cũng cảm thấy ta trang điểm không đẹp giống như ngươi thì làm sao?"
Thượng Quan Lan vừa cười vừa dữ dằn nói: "Hắn dám."
Quy trình hôn lễ rườm rà, nhưng phần lớn công việc ở bên nhà mẹ đẻ đều do người trong nhà xử lý, từ đầu đến cuối ta chỉ ngồi trên giường mình nói chuyện với bằng hữu, Thượng Quan Lan nữ sĩ tổng kết một câu: Vua chưa vội thái giám đã lo ~
Hôm nay thím ăn mặc lộng lẫy, đứng ở cửa viện ta khoản đãi khách khứa. Tiểu Xuyên thì cùng các thúc bá thân thích ở gian ngoài tiếp đãi khách nam. Nhà ta quá ít người, thậm chí ngay cả trẻ con choai choai cũng cử ra đón khách.
Từ sau khi cha huynh ta mất, rất nhiều người cũng cắt đứt qua lại với nhà ta. Mặc dù hôn sự này là thánh chỉ ban, nhưng người đến chúc mừng không nhiều, dù có người nể mặt mà tới thì phần lớn cũng chỉ nói qua loa khách sáo một hồi mà thôi.
Thượng Quan Lan thấy quá ít người biếu quà mừng cho ta, nhất thời phẫn nộ lại định nhét tiền vào túi tiền cho ta.
Ta cười tủm tỉm ngăn nàng lại: "Ai da, mấy thứ bề ngoài qua loa là được rồi. Bổng lộc Mạnh Tự nhiều, ta không nghèo được đâu."
Thượng Quan Lan "hừ" một tiếng, nói: "Ta nhìn không ưa điệu bộ những người này đạp thấp nâng cao. Hoàng đế cũng còn tặng lễ cho ngươi, bọn họ thì lại không dám."
Nghe thấy hai chữ "Hoàng đế", tiếng cười của ta ngừng, tim hơi nghẹn lại, ánh mắt từ từ nhìn sang một chiếc hộp bên tay.
Chiếc hộp này lớn chừng bàn tay, làm từ một loại gỗ rẻ tiền, sơn bên ngoài bong tróc xám xịt, không có bất kỳ chạm khắc gì, trông cực kỳ đơn giản.
Sáng nay thái giám trong cung tới, nói là đến đưa lễ vật của Hoàng đế bệ hạ. Thím lập tức kéo ta ra ngoài tạ ơn. Cả đám người nín thở tập trung, ai cũng nghển cổ lên muốn xem Thánh thượng tặng ta thứ gì tốt... Kết quả thái giám mang ra một chiếc hộp gỗ tồi tàn từ trên khay gấm, nói với ta đây là lễ vật bệ hạ tặng.
Ta nhìn chăm chú cái hộp gỗ này hồi lâu, càng nhìn càng thấy quen mắt. Hình như đây là chiếc hộp bình thường ta dùng để đựng khởi cư chú. Ta nhớ trước khi đi ta để lại cho Ngụy Hỉ Tử, không biết tại sao lại nằm trong tay Lý Tư Diễm.
Có lẽ chủ đích là muốn khinh bỉ ta mới cho ta một vật tồi tàn ngay trước mặt mọi người, ám chỉ ta nhớ kỹ thân phận của mình - Khởi cư lang để cho hắn sai khiến.
Thái giám kia đưa hộp cho ta, lạnh nhạt nói thêm: "Thẩm nương tử chớ có mở ra lúc này. Bệ hạ dặn dò bảo nương tử đợi đến lúc đón dâu mới mở nó ra."
Không cho ta mở ra?
Ta nhíu mày, ngón tay rời khỏi chiếc khóa gỗ nhỏ, không biết trong hộp của cẩu Hoàng đế bán thuốc gì.
Thượng Quan Lan còn đang thầm thì nói gì đó với ta, nhưng ta suy nghĩ miên man, hoàn toàn không nghe lọt tai.
Ta đang cẩn thận nhớ lại tình cảnh vừa rồi, định bụng tìm kiếm loại cảm giác kỳ lạ không rõ kia bắt nguồn từ đâu. Nghĩ đi nghĩ lại mấy lần mới nhận ra ánh mắt thái giám đó nhìn ta không bình thường. Người bình thường đến tặng lễ sẽ bị ảnh hưởng bởi bầu không khí, ít nhiều vẻ mặt sẽ mang chút vui vẻ. Nhưng trên mặt thái giám này không có lấy một chút vui mừng, chỉ thấy một sự thương hại và cảm khái rất nhỏ. Đây là đến tặng lễ sao? Giống như là đến xử lý việc tang hơn.
Ta nhạy bén cảm thấy có chuyện gì đó không đúng, chần chừ đưa tay về phía chiếc hộp kia, ngón trỏ chạm vào móc cài của nó...
"Anh Tử, ngươi nghe thấy không? Hình như đội ngũ đón dâu tới rồi." Đột nhiên Thượng Quan Lan phấn khởi chọc ta một cái: "Tiếng kèn này to rõ quá đi."
Quả thực bên ngoài vang lên tiếng kèn trống mừng vui, sự chú ý của ta bị nó thu hút, tay mở hộp cũng rút về.
Tiếng nhạc vui này giống như hành khúc của thím, khiến ánh mắt thị đanh lại, chỉ thấy thím bỗng đứng lên kiểm tra từ trên xuống dưới ta một phen, cuối cùng thấp giọng thúc giục nói: "Đến giờ rồi, Anh Anh, chuẩn bị thôi."
Thị lại quay đầu căn dặn: "Đừng quên những điều lúc trước thím dạy con. Văn chương Mạnh Tự tốt, tuyệt đối không thể để nó qua ải dễ dàng, ít nhất phải làm ra năm bài thơ Thôi trang¹, con mới theo nó ra ngoài."
(1) Thơ được làm vào ngày thành hôn, mang ngụ ý thúc giục tân nương tử chải chuốt, trang điểm.
Ta nghe tiếng kèn trong trẻo cao vang, không kìm được hé miệng cười, đáp lời thím: "Con biết rồi, con không để cho Thẩm gia chúng ta mất mặt đâu."
Nghe tin tức của Tiểu Xuyên ở đằng trước báo lại, lần này Mạnh Tự có chuẩn bị mà đến, mang theo mấy đồng môn năm đó học ở Tư thục, ai nấy đều nền móng Tiến sĩ, bụng một bồ chữ. Thẩm Tiểu Xuyên lẫn trong đám thanh niên tài tuấn này, trình độ thật sự chẳng nhằm nhò gì, may mà ta còn có mấy bằng hữu được coi là xuất sắc, miễn cưỡng cầm hòa với người Mạnh Tự mang tới.
"Mấy việc hành người khác này vẫn phải xem Giang ngự sử." Tiểu Xuyên tổng kết: "Thật không hổ là người đàn ông hô mưa gọi gió ở Ngự sử đài, phải nói là một người giữ ải vạn người không thể qua. Một đề bài khó chặt cho đồng môn tỷ phu mang tới nhao nhao ngã ngựa, đáng tiếc vẫn bị tỷ phu phá giải..."
Ta nghe nó hớn hở miêu tả, nghe đến nóng trong người, phấn khích không thôi, lập tức rút ra một tờ giấy mới, hô to Thượng Quan Lan mài mực cho ta, vung đầu nói: "Đàn ông mấy người quá ăn hại, để ta ra đề! Đệ mang ra ngoài đố bọn họ!"
Mấy vụ gây chuyện này không thể thiếu Thượng Quan Lan, nàng lập tức xắn tay áo mài mực: "Tốt lắm! Mau mau ra một đề khó cho hắn biết năng lực của ngươi!"
Tiểu Xuyên đối diện với vẻ mặt Mẫu Dạ Xoa xanh lét của hai chúng ta sợ hãi rụt cổ một cái.
Ta tập trung suy nghĩ đề bài, một giọt mực đen rơi xuống giấy Tuyên trắng như tuyết.
Bên kia bàn là chiếc hộp Lý Tư Diễm tặng cho ta nằm trơ trọi.
Nhưng điều ta kinh ngạc là theo giọt mực này từ từ lan ra, tiếng huyên náo quanh mình dường như cũng dần dần tắt, đầu tiên là kèn, rồi chiêng trống, cuối cùng là tiêu. Sau một âm cao vút cuối cùng, tiếng nhạc im bặt, sự yên tĩnh kỳ dị lan tràn bốn bề, tựa như một giấc mộng hoang đường.
Nhạc đón dâu ngừng.
Bút trúc đột ngột rơi xuống đất, ta ngỡ ngàng ngẩng đầu, nhìn xung quanh một vòng, tìm thấy sự kinh ngạc y chang trên mặt Tiểu Xuyên và Thượng Quan Lan.
"Tại sao bọn họ không diễn tấu nữa?" Ta nhẹ giọng hỏi: "Hai người nghe thấy không? Tiếng vó ngựa, có người đang gọi..."
Tiểu Xuyên thấy ta đứng dậy định đi, lập tức giữ lấy tay áo ta: "Tỷ, tỷ là tân nương, bây giờ không thể ra ngoài!"
"Nhạc vui đột nhiên ngừng là chuyện rất không may mắn, nếu Mạnh ca ca xảy ra chuyện gì bất trắc thì làm sao!"
Thượng Quan Lan bỗng đứng lên: "Anh Tử, ngươi ở đây đừng đi đâu, ta đi ra xem giúp ngươi."
Nhưng vào khoảnh khắc nàng đứng dậy, bên ngoài vọng tới một tiếng chói tai, sau đó là tiếng nói ồn ào ong ong vang lên. Ta ngơ ngác ngồi đó, vẻ mặt hoảng hốt, mãi đến khi một tiếng kêu gào đau đớn của nam tử lọt vào tai ta, con ngươi ta co rụt lại, trong đầu như có một ánh chớp lóa mắt bổ tới.
"Tỷ!"
Tiếng hô kinh sợ của Tiểu Xuyên còn chưa dứt, ta giằng mạnh nó ra, nhấc hỷ phục rườm rà, thất tha thất thểu xông ra ngoài như phát điên.
Mạnh Tự, là tiếng của Mạnh Tự!
Có người ra tay với Mạnh Tự!
"Mạnh ca ca!"
Ta khàn giọng gào to, chạy như điên trên hành lang trước sảnh. Mũ hoa đội đầu bị gió thổi nghiêng lệch vì chạy nhanh, hỷ phục Thục Thục tỉ mỉ thêu cũng bị đạp mấy cái, nhưng bây giờ ta không rảnh lo được cái gì, đầu óc trống rỗng, trong đầu chỉ còn lại một suy nghĩ: Ta muốn gặp y.
Đi qua mấy cánh cửa thùy hoa, ta lảo đảo chạy vào trước sảnh, vào lúc ta giật màn cửa ra, cửa lớn sau bức phù điêu đóng "rầm" một tiếng. Trong sảnh bừa bộn khắp nơi, mảnh sứ vỡ đầy đất, một cây lụa đỏ cong vẹo nửa treo bên cạnh trụ son. Thím dại ra ngồi trên chiếc ghế lành lặn duy nhất, một đám phu nhân run lên cầm cập, không ngừng niệm Phật.
Một quả thanh mai lăn đến bên chân ta, tay ta run run nhặt nó lên, lúc ngồi xổm người xuống, đầu gối mềm nhũn đi, suýt nữa không đứng dậy nổi. Thục Thục khóc, đến đỡ ta. Ta nhìn khuôn mặt nàng giàn giụa nước mắt, bình tĩnh hỏi nàng: "Mạnh Tự đâu? Y ở đâu?"
"Nương tử..." Thục Thục khóc đến thở không ra hơi: "Nương tử, người về trước đi..."
Ta lại hỏi lần nữa: "Mạnh Tự đâu?"
Trước sảnh hoàn toàn yên tĩnh, đầu óc ta choáng váng, vạn vật trước mắt quay tròn như đèn kéo quân. Ta vịn Thục Thục, khàn giọng hỏi lại lần nữa: "Muội nói đi Thục Thục. Mạnh Tự đâu? Y đi đâu rồi? Có phải lại bị Lý Tư Diễm đánh không?"
Đến cuối cùng, câu chữ như đứt ruột xé gan, tô điểm bằng giọng đầy nghẹn ngào.
"Người bắt nó là sai nha Ngự sử đài."
Thím đờ đẫn nói.
Dường như thị gầy héo đi mười tuổi trong thời gian một chén trà, suy sụp ngồi trên ghế Hồ chân cao, sức lực toàn thân rã rời.
"Lúc vừa rồi con còn ở trong phòng... biểu xa con đang cùng nhị lang quân Mạnh gia so tài văn... Sai nha Ngự sử đài đột nhiên cưỡi ngựa tới, mang theo Cấm vệ hoàng thành... Bọn họ bắt Mạnh Tự đi." Thím nói: "Giang ngự sử nói hắn cũng không rõ tình hình, nhưng Ngự sử đài bắt người chưa từng dùng đến Cấm vệ hoàng thành, chỉ sợ việc này..."
Là hắn, môi ta mấp máy, lặng lẽ đọc ba chữ kia: Lý Tư Diễm.
"Anh Tử!" "Tỷ!" "Thẩm nương tử!" Bên cạnh vô số tiếng hô kinh hãi vang lên, ta quay người điên cuồng chạy về viện của ta.
Giày thêu giẫm lên nền gạch xanh, lạnh lẽo từ mũi chân lan đến đỉnh đầu, trước mắt ta tự dưng hiện ra vẻ mặt thương hại của thái giám lúc trước. Thì ra là thế, thì ra là thế.
"Anh Tử! Ngươi tỉnh táo chút!" Thượng Quan Lan đuổi theo ta, vội la lên: "Ngươi đừng làm chuyện điên rồ!"
Ta tự mình phá cửa phòng, đưa tay với lấy chiếc hộp đơn sơ Lý Tư Diễm cho ta: "Ngươi còn chưa nhìn rõ sao? Hắn cho ta cái hộp này, nhưng bảo ta lúc đón dâu mới được mở ra, chính là sau khi Mạnh Tự bị bắt đi, chính là lúc này. Tiểu Lan, hắn đã sắp đặt xong xuôi từ lâu rồi!"
Ta không cẩn thận giẫm lên bút mới rơi xuống đất, suýt nữa trượt chân ngã sấp xuống. Thượng Quan Lan nhanh tay nhanh mắt đỡ ta.
Đang lúc lôi kéo, chiếc hộp ở đầu ngón tay rơi xuống, xoay một vòng trên không trung, rơi "cạch" một tiếng xuống đất, gỗ mục lâu năm lập tức vỡ vụn lộ ra đồ vật bên trong.
Đôi mắt Thượng Quan Lan trừng lớn, kinh hãi nói: "Đây là..."
Ta chậm rãi ngồi xổm người xuống, gạt mảnh vụn ngổn ngang ra, nhặt lên một quyển sách.
Sách bị xé thành hai nửa, nhiễm lấm tấm máu tươi, nhưng tên sách trên trang bìa lại vô cùng rõ ràng, ba chữ Khải thể Ngu thanh thoát: Thanh mai ký.
Một tia hy vọng cuối cùng vỡ vụn, ta tuyệt vọng cúi đầu xuống.
"Là bút tích của ngươi?" Thượng Quan Lan ngập ngừng nói: "Hay là... Mạnh Tự?"
"Là của ta."
Không chỉ là bút tích của ta, mà hơn hết là cõi lòng của ta.
Ta còn nhớ rõ lúc trước cầm bút viết quyển Thanh mai ký này, trong lòng mang theo sự phấn khích tột cùng, thật không ngờ rằng trời xui đất khiến, phần bản thảo mỏng manh này lại thành bùa đòi mạng của chúng ta.
"Đây chính là lễ vật tân hôn Lý Tư Diễm cho ta." Ta ngồi xổm trên đất, giọng nói nhẹ tựa lông hồng: "Tiểu Lan, hắn bỏ ngục Mạnh Tự rồi."
Thượng Quan Lan kinh ngạc nói: "Nhưng Mạnh Tự vẫn luôn cẩn thận, không có lý nào vô duyên vô cớ bắt hắn... Ít nhất phải có cớ."
"Cớ? Đây chính là cái cớ."
Ta đặt bản thảo nhuốm máu trước mặt nàng: "Bút pháp của ta và Mạnh Tự đều là gia gia ngươi tự tay truyền thụ, nét chữ không khác bao nhiêu. Hắn muốn gán bản thảo này cho Mạnh Tự."
"Lén lút viết bản thảo ám chỉ Thiên tử, tội danh này đủ để vào nhà lao Ngự sử đài rồi."
Chuyện này vượt quá phạm vi hiểu biết của Thượng Quan Lan, hồi lâu nàng không phản ứng lại, cuối cùng chỉ bứt rứt thốt ra một câu: "Vậy làm sao bây giờ? Đi đánh trống kêu oan sao?"
Ta vịn bàn đứng lên, nói: "Nếu trống kêu oan có tác dụng, trên đời còn lấy đâu ra nhiều vu oan giá họa như vậy?"
Trong lòng dâng lên một nỗi bi ai, thực ra kể từ giây phút nhìn thấy bản thảo này, ta đã hiểu ý Lý Tư Diễm. Hắn lặng lẽ nói cho ta, muốn bảo vệ tính mạng Mạnh Tự chỉ có một con đường có thể đi.
Hắn quan tâm sự ám chỉ mơ hồ trong sách ư? Có lẽ không hề, điều khiến hắn phẫn nộ có chăng chỉ là tình ý tha thiết trong câu chữ mà thôi, bởi vì cầu không được, cho nên mới càng muốn phá hủy.