*Chương này có nội dung ảnh, nếu bạn không thấy nội dung chương, vui lòng bật chế độ hiện hình ảnh của trình duyệt để đọc.
Vận mệnh bao giờ cũng kỳ diệu, tôi luôn luôn cho rằng nếu một người thực sự có khả năng nhảy khỏi dòng thời gian của cuộc đời mình vào một lúc nào đó, có lẽ anh ta sẽ cảm thấy vận mệnh chính là một vòng tròn.
Dù sao thì đối với tôi mà nói, nó tựa như là một dải Mobius [1] vậy. Tôi đang đi về phía trước, tôi bỏ lại từng nút mạng [2] quan trọng trong đời mình và bước về phía trước, bước qua tuổi lên tám của tôi, tuổi mười tám của tôi, tuổi hai mươi tám của tôi đến tuổi ba mươi tám của tôi, toàn bộ những việc nhỏ nhặt râu ria này mới có thể bùng nổ vang dội trước mắt tôi. Để rồi ở cái tuổi ngót nghét bốn mươi, tôi sẽ lại đầy trẻ trung và cuồng nhiệt, thở ra một câu: "Ôi, đời vẫn khốn nạn như thế".
[1] Topo là một ngành toán học nghiên cứu các đặc tính còn được bảo toàn qua các sự biến dạng, sự xoắn và sự kéo giãn nhưng ngoại trừ việc xé rách và việc dán dính.
Mặt Mobius hay dải Mobius là một khái niệm topo cơ bản về một dải chỉ có một mặt và một cạnh. Lúc đầu chỉ như một trò chơi, vì xuất xứ từ một dải băng giấy do August Ferdinand Mobius công bố năm 1858. Dải băng này được tạo ra từ việc xoắn một đầu của nó 1 hoặc 2 lần, rồi dán dính hai đầu lại với nhau. Nếu di ngón tay theo mép giấy, các bạn sẽ đi hết toàn bộ mép giấy mà không cần phải nhấc tay lên. Về sau các nhà toán học nâng nó lên thành lý thuyết, lập công thức tính toán. Không chỉ vậy, lý thuyết về dải Mobius còn được ứng dụng vào thực tế trong các lĩnh vực như: kiến trúc, xây dựng,... Ngạc nhiên hơn, dải Mobius còn được ứng dụng vào nghệ thuật, bao gồm: Âm nhạc (Bach), hội họa (M.C. Escher), điêu khắc, kim hoàn, thủ công.v.v.
Tham khảo hình ảnh minh họa từ cuốn sách "Fractal, Googol và những câu chuyện toán học khác" của Theoni Papas.
[2] Nút mạng là một thiết bị điểm được ghép nối lại, cùng với nhiều thiết bị khác, tạo nên một mạng lưới truyền thông. Mỗi một nút phải có một địa chỉ MAC (MAC address) riêng, hoặc một địa chỉ khống chế liên kết dữ liệu (Data Link Control address) nếu thiết bị ấy đạt tiêu chuẩn tối thiểu của mô hình OSI tầng 2. Các nút có thể là các máy tính, các máy Thiết bị kỹ thuật số hỗ trợ cá nhân (personal digital assistants), các điện thoại di động (cell phones), hoặc những thiết bị mạng truyền thông khác, như các bộ định tuyến (routers), các thiết bị chuyển mạch (switches), và các máy chủ truy cập (hubs). Những nút chịu trách nhiệm định tuyến truyền tải dữ liệu cho các thiết bị mạng truyền thông khác, cùng với cho chính bản thân mình, thì gọi là những nút siêu (supernodes).
Mức độ khốn nạn của cuộc đời hoàn toàn không có thứ quan hệ tỷ lệ thuận nghịch gì với tuổi tác cả. Chí ít là khi tôi chửi đời lắm lúc thật khốn nạn với Thu Thủy - cậu nhóc hơn hai mươi tuổi này, cậu ta chỉ nhìn tôi bằng một đôi mắt có hai tròng đen trắng phân minh rõ ràng như cũ, hơn nữa còn không đưa ra bất cứ lời lẽ phản đối nào.
À, phải. Tôi kể đến Thu Thủy rồi. Lẽ dĩ nhiên, cái tên này rất lạ, phản ứng của tôi khi bắt gặp cái tên này lần đầu tiên là tin chắc cú: "Đây là một nickname." Suy cho cùng bây giờ là thời đại Internet, tự lấy cho mình một cái nickname Thu Thủy cũng không có gì kỳ cục. Lướt mạng tôi còn thấy có người dùng nickname động vật, lúc gặp cậu ta ngoài đời bạn bè của cậu ta cũng sẽ gọi thân mật cậu ta bằng nick "Trứng gà", thỉnh thoảng gọi to quá đau be sườn, sẽ bị nghẹn phần sau của nickname ấy trong cổ họng. Nhưng cũng chẳng có ai cảm thấy khó chịu, mà còn vui vẻ chấp nhận cái danh xưng độc đáo ở khía cạnh nào đó tình cờ dành riêng cho những người làm trong một ngành nghề đặc biệt này [3]. Đây là một thế giới phát triển vô cùng nhanh chóng, vẫn giống như lúc mười tám tuổi rời quê hương ra đi, tôi cảm thấy thế giới tiếp tục phát triển theo chiều hướng như vậy sẽ có tương lai vừa tươi sáng vừa tốt đẹp, tôi cũng sẽ có tiền đồ như gấm, cũng sẽ có mức sống đủ đầy.
[3] 鸡蛋: Trứng gà
鸡: Gà. Trong tiếng lóng của Hán ngữ phổ thông, 鸡 còn ám chỉ gà móng đỏ, tức gái mại dâm.
Đương nhiên sự thực chứng minh đây là một trong những lời nói dối của cuộc sống thời nay, niềm hy vọng luôn ở nơi nào đấy hoặc là trong tương lai. Và ở một mức độ nào đó mà nói đây cũng được xem như là một dạng thức tự đánh lừa bản thân, ta ghim cho tất cả các tình huống không thể lường trước trong tương lai một cái kết đẹp đẽ rồi cho phép cái ảo mộng đẹp đẽ ban sơ ấy làm chủ đầu óc ta.
Hãy nhìn đi, quả thực tôi đã cố gắng đầu tư rất nhiều để tạo cho mình một phong thái vô tư giống của một người lạc quan.
Nói đến đây đã đủ để đóng nắp áo quan luận định sự nghiệp [4]. Tôi là một thằng đàn ông nhàm chán, tẻ nhạt, thậm chí có đôi lúc còn trật đường ray so với xã hội và hiện giờ thằng đàn ông này đang định bắt đầu kể một câu chuyện nhàm chán hết nấc.
[4] Nguyên có câu trong Tấn Thơ Lưu Nghị truyện: 大 丈 夫 蓋 棺 事 方 定 (kẻ đại trượng phu đến lúc đậy nắp hòm sự nghiệp mới ổn định). Về sau Minh sử, Lưu Đại hạ truyện lại viết:人生蓋棺論定, 一日未死, 即一日憂責未已 (Đánh giá cuộc đời của một con người phải chờ đậy nắp quan tài, một ngày chưa chết một ngày chưa thể khen chê). Khi người ta mất đi, đóng nắp hòm lại mới có thể kết luận người ấy tốt xấu, độc ác hay nhân từ. Quả là đời người thăng trầm dâu bể, chuyện đúng sai, tốt xấu, sáng suốt hay lỗi lầm... đâu dễ luận bàn.
*
Trước khi câu chuyện bắt đầu, cái ra-đa "Dự báo trước" của tôi đã bắt đầu thử hoạt động rồi, nó đang nhắc nhở tôi có người, có khi sẽ cảnh báo tôi một cách vô cùng nghiêm túc rằng đây rất có thể là một âm mưu đã được mưu tính từ lâu.
Một âm mưu đã được mưu tính từ lâu.
Đoạn miêu tả này tiêu cực quá, đúng là không phù hợp với hình tượng nhân vật lạc quan tích cực của tôi. Cuộc đời vừa được hơn ba mươi năm tuổi của tôi, mặc dù không dám bô bô những câu tục ngữ mang giọng điệu cũ rích dùng để rêu rao hiểu biết của bản thân như xuống Hải Khẩu kể "Đi đường ăn muối" [5], nhưng từng này tuổi đã đủ giúp tôi có khả năng nhìn xuyên qua hiện tượng của một vật quan sát bản chất của nó trong phạm vi cuộc sống của mình.
[5] Hải Khẩu là là một địa cấp thị nằm ở bờ biển phía bắc của đảo Hải Nam, là thủ phủ của tỉnh Hải Nam nằm ngoài khơi phía nam Trung Quốc.
Hải Nam xưa là một nhà tù thiên nhiên khổng lồ, nơi triều đình phong kiến Trung Hoa trừng phạt, giam lỏng, đày ải, tước đoạt quyền thế các quan lại bất đồng chính kiến. Nó xa xôi, hoang vắng đến mức người đương thời phải buột miệng hỏi "Quỳnh Châu thị hà xứ, tích cận quỉ môn quan?" (Quỳnh Châu - tức Hải Nam - ở nơi nao, phải chăng gần cửa quỉ). Chính Lý Đức Dụ cũng hạ bút than rằng nơi đây "chim bay còn phải mất nửa năm".
Nếu như không nên nói nó là một âm mưu đã được mưu tính từ lâu, vậy thì nó đích thực là một âm mưu của vận mệnh.
Vận mệnh - một thứ cơ duyên độc nhất vô nhị khiến cho con người ta gặp nhau.
Tất cả chưa đủ để dùng lý trí giải thích câu chuyện này. Chúng ta đều rất giỏi khoản quy kết điều gì đấy là vận mệnh, toàn bộ đều là sự sắp đặt của vận mệnh tốt đẹp nhất hoặc tồi tệ nhất.
Thí dụ như vào buổi chiều xảy ra sự việc ấy, có thể bạn đã đi ngang qua một hàng bán thịt lừa thui.
Lúc tôi và Thu Thủy gặp nhau trên cây cầu tàn tạ sắp bị phá dỡ ở quê nhà, thời điểm đó tôi vừa mới bước qua tuổi ba mươi - cửa ải lớn của đời mình, có một vài quan niệm khác về nhân sinh so với trước kia.
Lấy đơn vị thời gian là mười năm làm tham chiếu, mỗi khi trải qua mười năm này quan điểm của tôi về cuộc đời mình đều sẽ nảy sinh một số thay đổi không nhỏ. Trước khi mười tuổi, tôi là một đứa trẻ ngoan trong mắt bố mẹ thầy cô, trong bài tập làm văn phải nộp hàng tuần đều viết rằng em học tập để sau này làm nhà khoa học góp phần vào sự trỗi dậy của đất nước Trung Hoa ngày nay; hơn mười tuổi, tôi trở thành một người đồng tính, có dũng khí cùng trầm mình với người mình yêu. Cuộc sống hơn hai mươi tuổi hệt như một đống len cuộn sau khi bị đám mèo cào, vừa rối tung lại vừa giống anh hùng hy sinh vì nghĩa lớn theo một cách nói cường điệu. Bê câu ấy vô đây là do vào khoảng thời gian đó tôi cảm thấy mình mãi mãi sống khỏe, không có thứ gì đập nổi mình.
Đến khi tôi ba mươi tuổi đứng trên cây cầu bỏ hoang kia ở thành phố Trường Khang quê hương tôi, dưới cầu nước sông cuồn cuộn lao chồm, ánh mặt trời tựa như thạch anh rải lên mặt nước, tôi mới cảm nhận được một trạng thái cô đơn vô cùng mơ hồ. Quãng thời gian rất nhiều năm xa thành phố này, ngay cả nằm mơ tôi cũng chưa từng mơ về bóng dáng của nó, nhưng tôi uống nước sông của nó mà lớn lên, cái cảm xúc không thể trốn tránh này ùa về từ dòng máu của tôi, tôi bắt đầu hiểu ra tôi không thể thoát khỏi nó.
Đồng thời rốt cuộc tôi có thể thản nhiên chấp nhận tôi là một con lừa, lừa đã thiến hay còn nguyên đều không quan trọng, chỉ là dưới loại hình thái tồn tại con lừa này, tôi bắt đầu có thể thản nhiên chấp nhận đủ loại hình thái của cuộc đời mình, không nhận là vinh quang cũng không lấy làm hổ thẹn, lớn đến ba mươi tuổi có lẽ cuối cùng tôi cũng bắt đầu trở nên thành thục hơn một chút như thế đấy.
Mà trong khi đó Thu Thủy còn chưa đầy mười tám tuổi, tuổi mười tám của em ấy và tuổi mười tám của tôi không hề giống nhau.
Song tôi cũng không hy vọng tuổi mười tám của tôi và của ai đấy giống nhau lắm, đó là một cái tuổi hỏng bét, là một cái tuổi tôi không có cách nào đối diện với nó trong một thời gian dài.
Cuối cùng ở tuổi ba mươi tôi bắt đầu đối diện với tuổi mười tám của tôi. Tôi đã đứng tại cây cầu bỏ hoang ấy một lúc rất lâu, nếm lại rất kỹ dư vị tuổi mười tám liều như trâu của mình trên cây cầu hoang phế sắp phải dỡ bỏ.
Sau đó thì tôi và Thu Thủy gặp nhau, là một Thu Thủy mười tám tuổi còn kém hai tháng.
Tôi lớn hơn em ấy mười ba tuổi. Tức là trong khi tôi đang đi trên con đường đời rộng lớn của mình, rồi đột nhiên nhận ra xu hướng tính dục của bản thân y như bị sét đánh, thì em ấy vừa mới lọt lòng mẹ. Đây là một sự chênh lệch tuổi tác dài dằng dặc.
Dài tới nỗi rất nhiều triết lý nhân sinh tự giác ngộ mà tôi suốt ngày không dùng được dường như cuối cùng cũng tìm thấy cửa thoát ra của chúng.
Lên kế hoạch để định hướng cho bản thân mình tuổi mười tám sống một cuộc sống tốt đẹp trong tương lai, nghĩ lại đây đều là những việc rất dễ làm người ta có thể đạt được cảm giác thỏa mãn.
Hình như đàn ông đến một độ tuổi nhất định đều đặc biệt thích làm thầy, muốn ngồi ở một chỗ nào đấy rất quyền uy chỉ ra bến mê [6] cho bạn nhỏ đang lạc đường, mặc dù tôi đã cố tự nhắc mình trong đầu: "Thích lên mặt dạy đời" chẳng phải là hạng người được yêu thích gì cho cam, nhưng ở một mức độ nào đó nó có khả năng khiến người ta cảm thấy vui vẻ trong lòng, công hiệu của vị thuốc này đôi lúc có thể sánh ngang với hút thuốc uống rượu đánh bạc chơi game hoặc là tình dục.
[6] Bến mê: Từ của nhà Phật theo quan niệm con người đau khổ vì còn sống trong mê muội chưa giác ngộ.
Tóm lại tôi đang nỗ lực giải thích những điều tôi nên giải thích. Vận mệnh giống như có kẻ liên tục dẫn dắt, rõ ràng là thằng khốn nào đấy dắt bạn đi như dắt chó, bạn vẫn tự cho mình tự do không ai sánh bằng.
Nếu không phải cậu em họ Nghiêm Lam của tôi gửi cho tôi một tin nhắn rằng cây cầu cũ ở Trường Khang kia sắp bị phá bỏ, nếu không phải tôi vừa mới trải qua tuổi đầu hai của mình, tôi sẽ không quay về, như vậy thì tôi cũng sẽ không bao giờ gặp gỡ Thu Thủy.
Có lẽ tôi không nên dùng thuyết pháp huyền học [7] lải nhải thần thần linh linh nhằm chứng minh sự cần thiết của phần mở đầu câu chuyện. Đó là việc mà con người ở giai đoạn sắp trưởng thành mười tám tuổi mới làm. Huống hồ Thu Thủy ở chỗ tôi thời gian rất lâu cũng chỉ như bất kỳ một ai trong số rất nhiều người nảy sinh tình cảm ngắn ngủi với tôi, rồi thế nào cũng phải tách ra vì đủ thứ chuyện.
[7] Huyền học là một trào lưu tư tưởng triết học thịnh hành vào thời Ngụy Tấn Nam Bắc triều, ban đầu chính yếu dùng để giải thích tam huyền (Lão Tử, Trang Tử và Chu Dịch), về sau phát triển trở thành công cụ thảo luận, giải thích các kinh điển Đạo gia, Nho gia. Hiện nay, huyền học đã không còn mang nghĩa ban đầu, mà trở thành một tín ngưỡng dân gian mang màu sắc thần bí. Thậm chí còn diễn sinh ra các chức nghiệp bao gồm, thuật số, chiêm bặc, toán mệnh, phong thủy, trạch nhật, tính danh học, khai đàn tác pháp. Đa số những người này thường tự xưng là Đạo gia hoặc Âm Dương gia.
Thực ra hồi đầu em ấy cũng không thể hiện tính cách đặc biệt gì.
Vận mệnh thi thoảng vẫn kỳ lạ như vậy, chỉ có khi bạn đang nhảy ra khỏi nó bạn mới có thể phát hiện sự tồn tại đầy đủ của nó.
Tất nhiên, vấn đề này thật ra còn có một cách giải thích khác.
Bạn và cô vợ thứ năm của bạn sau cùng sống đến đầu bạc răng long, trước phút lâm chung bạn hoàn toàn có thể tuyên bố tất cả các cuộc hôn nhân sai lầm trước đấy đều là nhằm gặp nàng - một người tốt hơn.
Tôi chợt nghĩ chắc là tới khi tám mươi chín mươi tuổi, mình và Thu Thủy - hai người nằm song song trong phòng bệnh ở bệnh viện, có thể theo thói quen hay dỗ dành em ấy tôi sẽ nói cho em ấy biết: "Đến giờ mới kết thúc, đây đều là nhờ sự an bài của vận mệnh tốt nhất."
Tiếp theo chúng tôi có thể vừa rút ống nội khí quản, vừa hoàn thành nghi thức mà năm mười tám tuổi tôi chưa hoàn thành với người tôi yêu lúc ấy. Sau đó sẽ có người dùng khoản tiền thanh toán trước thời hạn của tôi đưa tôi và em ấy đi thiêu thành tro, chôn hai hũ tro cốt chung một mộ chí.
Như thế đúng là một kiếp sống tốt.
Chỉ mong cuộc đời của tôi, của bạn nhỏ nhà tôi, khi còn sống, vào một thời điểm thích hợp có thể cảm thán vận mệnh đang chiếu cố chúng tôi. Đó quả là cuộc đời đẹp nhất.
13/9/2021
Vận mệnh bao giờ cũng kỳ diệu, tôi luôn luôn cho rằng nếu một người thực sự có khả năng nhảy khỏi dòng thời gian của cuộc đời mình vào một lúc nào đó, có lẽ anh ta sẽ cảm thấy vận mệnh chính là một vòng tròn.
Dù sao thì đối với tôi mà nói, nó tựa như là một dải Mobius [1] vậy. Tôi đang đi về phía trước, tôi bỏ lại từng nút mạng [2] quan trọng trong đời mình và bước về phía trước, bước qua tuổi lên tám của tôi, tuổi mười tám của tôi, tuổi hai mươi tám của tôi đến tuổi ba mươi tám của tôi, toàn bộ những việc nhỏ nhặt râu ria này mới có thể bùng nổ vang dội trước mắt tôi. Để rồi ở cái tuổi ngót nghét bốn mươi, tôi sẽ lại đầy trẻ trung và cuồng nhiệt, thở ra một câu: "Ôi, đời vẫn khốn nạn như thế".
[1] Topo là một ngành toán học nghiên cứu các đặc tính còn được bảo toàn qua các sự biến dạng, sự xoắn và sự kéo giãn nhưng ngoại trừ việc xé rách và việc dán dính.
Mặt Mobius hay dải Mobius là một khái niệm topo cơ bản về một dải chỉ có một mặt và một cạnh. Lúc đầu chỉ như một trò chơi, vì xuất xứ từ một dải băng giấy do August Ferdinand Mobius công bố năm 1858. Dải băng này được tạo ra từ việc xoắn một đầu của nó 1 hoặc 2 lần, rồi dán dính hai đầu lại với nhau. Nếu di ngón tay theo mép giấy, các bạn sẽ đi hết toàn bộ mép giấy mà không cần phải nhấc tay lên. Về sau các nhà toán học nâng nó lên thành lý thuyết, lập công thức tính toán. Không chỉ vậy, lý thuyết về dải Mobius còn được ứng dụng vào thực tế trong các lĩnh vực như: kiến trúc, xây dựng,... Ngạc nhiên hơn, dải Mobius còn được ứng dụng vào nghệ thuật, bao gồm: Âm nhạc (Bach), hội họa (M.C. Escher), điêu khắc, kim hoàn, thủ công.v.v.
Tham khảo hình ảnh minh họa từ cuốn sách "Fractal, Googol và những câu chuyện toán học khác" của Theoni Papas.
[2] Nút mạng là một thiết bị điểm được ghép nối lại, cùng với nhiều thiết bị khác, tạo nên một mạng lưới truyền thông. Mỗi một nút phải có một địa chỉ MAC (MAC address) riêng, hoặc một địa chỉ khống chế liên kết dữ liệu (Data Link Control address) nếu thiết bị ấy đạt tiêu chuẩn tối thiểu của mô hình OSI tầng 2. Các nút có thể là các máy tính, các máy Thiết bị kỹ thuật số hỗ trợ cá nhân (personal digital assistants), các điện thoại di động (cell phones), hoặc những thiết bị mạng truyền thông khác, như các bộ định tuyến (routers), các thiết bị chuyển mạch (switches), và các máy chủ truy cập (hubs). Những nút chịu trách nhiệm định tuyến truyền tải dữ liệu cho các thiết bị mạng truyền thông khác, cùng với cho chính bản thân mình, thì gọi là những nút siêu (supernodes).
Mức độ khốn nạn của cuộc đời hoàn toàn không có thứ quan hệ tỷ lệ thuận nghịch gì với tuổi tác cả. Chí ít là khi tôi chửi đời lắm lúc thật khốn nạn với Thu Thủy - cậu nhóc hơn hai mươi tuổi này, cậu ta chỉ nhìn tôi bằng một đôi mắt có hai tròng đen trắng phân minh rõ ràng như cũ, hơn nữa còn không đưa ra bất cứ lời lẽ phản đối nào.
À, phải. Tôi kể đến Thu Thủy rồi. Lẽ dĩ nhiên, cái tên này rất lạ, phản ứng của tôi khi bắt gặp cái tên này lần đầu tiên là tin chắc cú: "Đây là một nickname." Suy cho cùng bây giờ là thời đại Internet, tự lấy cho mình một cái nickname Thu Thủy cũng không có gì kỳ cục. Lướt mạng tôi còn thấy có người dùng nickname động vật, lúc gặp cậu ta ngoài đời bạn bè của cậu ta cũng sẽ gọi thân mật cậu ta bằng nick "Trứng gà", thỉnh thoảng gọi to quá đau be sườn, sẽ bị nghẹn phần sau của nickname ấy trong cổ họng. Nhưng cũng chẳng có ai cảm thấy khó chịu, mà còn vui vẻ chấp nhận cái danh xưng độc đáo ở khía cạnh nào đó tình cờ dành riêng cho những người làm trong một ngành nghề đặc biệt này [3]. Đây là một thế giới phát triển vô cùng nhanh chóng, vẫn giống như lúc mười tám tuổi rời quê hương ra đi, tôi cảm thấy thế giới tiếp tục phát triển theo chiều hướng như vậy sẽ có tương lai vừa tươi sáng vừa tốt đẹp, tôi cũng sẽ có tiền đồ như gấm, cũng sẽ có mức sống đủ đầy.
[3] 鸡蛋: Trứng gà
鸡: Gà. Trong tiếng lóng của Hán ngữ phổ thông, 鸡 còn ám chỉ gà móng đỏ, tức gái mại dâm.
Đương nhiên sự thực chứng minh đây là một trong những lời nói dối của cuộc sống thời nay, niềm hy vọng luôn ở nơi nào đấy hoặc là trong tương lai. Và ở một mức độ nào đó mà nói đây cũng được xem như là một dạng thức tự đánh lừa bản thân, ta ghim cho tất cả các tình huống không thể lường trước trong tương lai một cái kết đẹp đẽ rồi cho phép cái ảo mộng đẹp đẽ ban sơ ấy làm chủ đầu óc ta.
Hãy nhìn đi, quả thực tôi đã cố gắng đầu tư rất nhiều để tạo cho mình một phong thái vô tư giống của một người lạc quan.
Nói đến đây đã đủ để đóng nắp áo quan luận định sự nghiệp [4]. Tôi là một thằng đàn ông nhàm chán, tẻ nhạt, thậm chí có đôi lúc còn trật đường ray so với xã hội và hiện giờ thằng đàn ông này đang định bắt đầu kể một câu chuyện nhàm chán hết nấc.
[4] Nguyên có câu trong Tấn Thơ Lưu Nghị truyện: 大 丈 夫 蓋 棺 事 方 定 (kẻ đại trượng phu đến lúc đậy nắp hòm sự nghiệp mới ổn định). Về sau Minh sử, Lưu Đại hạ truyện lại viết:人生蓋棺論定, 一日未死, 即一日憂責未已 (Đánh giá cuộc đời của một con người phải chờ đậy nắp quan tài, một ngày chưa chết một ngày chưa thể khen chê). Khi người ta mất đi, đóng nắp hòm lại mới có thể kết luận người ấy tốt xấu, độc ác hay nhân từ. Quả là đời người thăng trầm dâu bể, chuyện đúng sai, tốt xấu, sáng suốt hay lỗi lầm... đâu dễ luận bàn.
*
Trước khi câu chuyện bắt đầu, cái ra-đa "Dự báo trước" của tôi đã bắt đầu thử hoạt động rồi, nó đang nhắc nhở tôi có người, có khi sẽ cảnh báo tôi một cách vô cùng nghiêm túc rằng đây rất có thể là một âm mưu đã được mưu tính từ lâu.
Một âm mưu đã được mưu tính từ lâu.
Đoạn miêu tả này tiêu cực quá, đúng là không phù hợp với hình tượng nhân vật lạc quan tích cực của tôi. Cuộc đời vừa được hơn ba mươi năm tuổi của tôi, mặc dù không dám bô bô những câu tục ngữ mang giọng điệu cũ rích dùng để rêu rao hiểu biết của bản thân như xuống Hải Khẩu kể "Đi đường ăn muối" [5], nhưng từng này tuổi đã đủ giúp tôi có khả năng nhìn xuyên qua hiện tượng của một vật quan sát bản chất của nó trong phạm vi cuộc sống của mình.
[5] Hải Khẩu là là một địa cấp thị nằm ở bờ biển phía bắc của đảo Hải Nam, là thủ phủ của tỉnh Hải Nam nằm ngoài khơi phía nam Trung Quốc.
Hải Nam xưa là một nhà tù thiên nhiên khổng lồ, nơi triều đình phong kiến Trung Hoa trừng phạt, giam lỏng, đày ải, tước đoạt quyền thế các quan lại bất đồng chính kiến. Nó xa xôi, hoang vắng đến mức người đương thời phải buột miệng hỏi "Quỳnh Châu thị hà xứ, tích cận quỉ môn quan?" (Quỳnh Châu - tức Hải Nam - ở nơi nao, phải chăng gần cửa quỉ). Chính Lý Đức Dụ cũng hạ bút than rằng nơi đây "chim bay còn phải mất nửa năm".
Nếu như không nên nói nó là một âm mưu đã được mưu tính từ lâu, vậy thì nó đích thực là một âm mưu của vận mệnh.
Vận mệnh - một thứ cơ duyên độc nhất vô nhị khiến cho con người ta gặp nhau.
Tất cả chưa đủ để dùng lý trí giải thích câu chuyện này. Chúng ta đều rất giỏi khoản quy kết điều gì đấy là vận mệnh, toàn bộ đều là sự sắp đặt của vận mệnh tốt đẹp nhất hoặc tồi tệ nhất.
Thí dụ như vào buổi chiều xảy ra sự việc ấy, có thể bạn đã đi ngang qua một hàng bán thịt lừa thui.
Lúc tôi và Thu Thủy gặp nhau trên cây cầu tàn tạ sắp bị phá dỡ ở quê nhà, thời điểm đó tôi vừa mới bước qua tuổi ba mươi - cửa ải lớn của đời mình, có một vài quan niệm khác về nhân sinh so với trước kia.
Lấy đơn vị thời gian là mười năm làm tham chiếu, mỗi khi trải qua mười năm này quan điểm của tôi về cuộc đời mình đều sẽ nảy sinh một số thay đổi không nhỏ. Trước khi mười tuổi, tôi là một đứa trẻ ngoan trong mắt bố mẹ thầy cô, trong bài tập làm văn phải nộp hàng tuần đều viết rằng em học tập để sau này làm nhà khoa học góp phần vào sự trỗi dậy của đất nước Trung Hoa ngày nay; hơn mười tuổi, tôi trở thành một người đồng tính, có dũng khí cùng trầm mình với người mình yêu. Cuộc sống hơn hai mươi tuổi hệt như một đống len cuộn sau khi bị đám mèo cào, vừa rối tung lại vừa giống anh hùng hy sinh vì nghĩa lớn theo một cách nói cường điệu. Bê câu ấy vô đây là do vào khoảng thời gian đó tôi cảm thấy mình mãi mãi sống khỏe, không có thứ gì đập nổi mình.
Đến khi tôi ba mươi tuổi đứng trên cây cầu bỏ hoang kia ở thành phố Trường Khang quê hương tôi, dưới cầu nước sông cuồn cuộn lao chồm, ánh mặt trời tựa như thạch anh rải lên mặt nước, tôi mới cảm nhận được một trạng thái cô đơn vô cùng mơ hồ. Quãng thời gian rất nhiều năm xa thành phố này, ngay cả nằm mơ tôi cũng chưa từng mơ về bóng dáng của nó, nhưng tôi uống nước sông của nó mà lớn lên, cái cảm xúc không thể trốn tránh này ùa về từ dòng máu của tôi, tôi bắt đầu hiểu ra tôi không thể thoát khỏi nó.
Đồng thời rốt cuộc tôi có thể thản nhiên chấp nhận tôi là một con lừa, lừa đã thiến hay còn nguyên đều không quan trọng, chỉ là dưới loại hình thái tồn tại con lừa này, tôi bắt đầu có thể thản nhiên chấp nhận đủ loại hình thái của cuộc đời mình, không nhận là vinh quang cũng không lấy làm hổ thẹn, lớn đến ba mươi tuổi có lẽ cuối cùng tôi cũng bắt đầu trở nên thành thục hơn một chút như thế đấy.
Mà trong khi đó Thu Thủy còn chưa đầy mười tám tuổi, tuổi mười tám của em ấy và tuổi mười tám của tôi không hề giống nhau.
Song tôi cũng không hy vọng tuổi mười tám của tôi và của ai đấy giống nhau lắm, đó là một cái tuổi hỏng bét, là một cái tuổi tôi không có cách nào đối diện với nó trong một thời gian dài.
Cuối cùng ở tuổi ba mươi tôi bắt đầu đối diện với tuổi mười tám của tôi. Tôi đã đứng tại cây cầu bỏ hoang ấy một lúc rất lâu, nếm lại rất kỹ dư vị tuổi mười tám liều như trâu của mình trên cây cầu hoang phế sắp phải dỡ bỏ.
Sau đó thì tôi và Thu Thủy gặp nhau, là một Thu Thủy mười tám tuổi còn kém hai tháng.
Tôi lớn hơn em ấy mười ba tuổi. Tức là trong khi tôi đang đi trên con đường đời rộng lớn của mình, rồi đột nhiên nhận ra xu hướng tính dục của bản thân y như bị sét đánh, thì em ấy vừa mới lọt lòng mẹ. Đây là một sự chênh lệch tuổi tác dài dằng dặc.
Dài tới nỗi rất nhiều triết lý nhân sinh tự giác ngộ mà tôi suốt ngày không dùng được dường như cuối cùng cũng tìm thấy cửa thoát ra của chúng.
Lên kế hoạch để định hướng cho bản thân mình tuổi mười tám sống một cuộc sống tốt đẹp trong tương lai, nghĩ lại đây đều là những việc rất dễ làm người ta có thể đạt được cảm giác thỏa mãn.
Hình như đàn ông đến một độ tuổi nhất định đều đặc biệt thích làm thầy, muốn ngồi ở một chỗ nào đấy rất quyền uy chỉ ra bến mê [6] cho bạn nhỏ đang lạc đường, mặc dù tôi đã cố tự nhắc mình trong đầu: "Thích lên mặt dạy đời" chẳng phải là hạng người được yêu thích gì cho cam, nhưng ở một mức độ nào đó nó có khả năng khiến người ta cảm thấy vui vẻ trong lòng, công hiệu của vị thuốc này đôi lúc có thể sánh ngang với hút thuốc uống rượu đánh bạc chơi game hoặc là tình dục.
[6] Bến mê: Từ của nhà Phật theo quan niệm con người đau khổ vì còn sống trong mê muội chưa giác ngộ.
Tóm lại tôi đang nỗ lực giải thích những điều tôi nên giải thích. Vận mệnh giống như có kẻ liên tục dẫn dắt, rõ ràng là thằng khốn nào đấy dắt bạn đi như dắt chó, bạn vẫn tự cho mình tự do không ai sánh bằng.
Nếu không phải cậu em họ Nghiêm Lam của tôi gửi cho tôi một tin nhắn rằng cây cầu cũ ở Trường Khang kia sắp bị phá bỏ, nếu không phải tôi vừa mới trải qua tuổi đầu hai của mình, tôi sẽ không quay về, như vậy thì tôi cũng sẽ không bao giờ gặp gỡ Thu Thủy.
Có lẽ tôi không nên dùng thuyết pháp huyền học [7] lải nhải thần thần linh linh nhằm chứng minh sự cần thiết của phần mở đầu câu chuyện. Đó là việc mà con người ở giai đoạn sắp trưởng thành mười tám tuổi mới làm. Huống hồ Thu Thủy ở chỗ tôi thời gian rất lâu cũng chỉ như bất kỳ một ai trong số rất nhiều người nảy sinh tình cảm ngắn ngủi với tôi, rồi thế nào cũng phải tách ra vì đủ thứ chuyện.
[7] Huyền học là một trào lưu tư tưởng triết học thịnh hành vào thời Ngụy Tấn Nam Bắc triều, ban đầu chính yếu dùng để giải thích tam huyền (Lão Tử, Trang Tử và Chu Dịch), về sau phát triển trở thành công cụ thảo luận, giải thích các kinh điển Đạo gia, Nho gia. Hiện nay, huyền học đã không còn mang nghĩa ban đầu, mà trở thành một tín ngưỡng dân gian mang màu sắc thần bí. Thậm chí còn diễn sinh ra các chức nghiệp bao gồm, thuật số, chiêm bặc, toán mệnh, phong thủy, trạch nhật, tính danh học, khai đàn tác pháp. Đa số những người này thường tự xưng là Đạo gia hoặc Âm Dương gia.
Thực ra hồi đầu em ấy cũng không thể hiện tính cách đặc biệt gì.
Vận mệnh thi thoảng vẫn kỳ lạ như vậy, chỉ có khi bạn đang nhảy ra khỏi nó bạn mới có thể phát hiện sự tồn tại đầy đủ của nó.
Tất nhiên, vấn đề này thật ra còn có một cách giải thích khác.
Bạn và cô vợ thứ năm của bạn sau cùng sống đến đầu bạc răng long, trước phút lâm chung bạn hoàn toàn có thể tuyên bố tất cả các cuộc hôn nhân sai lầm trước đấy đều là nhằm gặp nàng - một người tốt hơn.
Tôi chợt nghĩ chắc là tới khi tám mươi chín mươi tuổi, mình và Thu Thủy - hai người nằm song song trong phòng bệnh ở bệnh viện, có thể theo thói quen hay dỗ dành em ấy tôi sẽ nói cho em ấy biết: "Đến giờ mới kết thúc, đây đều là nhờ sự an bài của vận mệnh tốt nhất."
Tiếp theo chúng tôi có thể vừa rút ống nội khí quản, vừa hoàn thành nghi thức mà năm mười tám tuổi tôi chưa hoàn thành với người tôi yêu lúc ấy. Sau đó sẽ có người dùng khoản tiền thanh toán trước thời hạn của tôi đưa tôi và em ấy đi thiêu thành tro, chôn hai hũ tro cốt chung một mộ chí.
Như thế đúng là một kiếp sống tốt.
Chỉ mong cuộc đời của tôi, của bạn nhỏ nhà tôi, khi còn sống, vào một thời điểm thích hợp có thể cảm thán vận mệnh đang chiếu cố chúng tôi. Đó quả là cuộc đời đẹp nhất.
13/9/2021
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
