Cô Elton xuất hiện lần đầu tiên ở nhà thờ. Tuy tinh thần mộ đạo bị xáo trộn, tính hiếu kỳ của thiên hạ vẫn không được thoả mãn khi chỉ quan sát cô dâu ngồi ở hàng ghế hành lễ. phải chờ sau khi thăm viếng qua lại theo xã giao mới xác định được có phải đúng là cô thật xinh, hoặc khá xinh, hoặc chả xinh gì cả.
Không đến nỗi hiếu kỳ mà chỉ do tính kiêu hãnh hoặc mực thước, Emma không muốn là người cuối cùng đến gặp cô Elton. Emma có chủ ý cho Harriet đi cùng, nói rằng để chuyện buồn đi qua càng nhanh càng tốt.
Emma không thể bước vào ngôi nhà ấy lần nữa, ngồi trong gian phòng ấy lần nữa nơi ba tháng trước đây cô đã dùng mưu mẹo giả vờ cột lại sợi dây giày, mà không hồi tưởng. Hàng nghìn ý nghĩ phiền toái sẽ trở lại: những lời khen tặng, trò đố chữ, những sai lầm tệ hại. Không nên cho rằng Harriet không nhớ đến, nhưng cô bé trấn tĩnh khá giỏi, chỉ nhợt nhạt một chút và im lìm. Chuyến viếng thăm diễn ra ngắn ngủi vì tâm trạng bối rối và bận rộn, đến nỗi Emma không thể có ý kiến kết luận về cô Elton và không có cơ hội cho ý kiến ngoài cách nói tầm phơ như "ăn mặc thanh lịch, rất dễ nhìn".
Emma không thật sự thích cô Elton, Emma không vội tìm khuyết điểm, nhưng nghĩ không có vẻ thanh lịch – cởi mở thì có nhưng không thanh lịch. Cô nhận thấy với tư cách một phụ nữ trẻ, một người xa lạ, một cô dâu, thì cô Elton quá cởi mở. Ngoại hình cô trong khá đẹp, gương mặt không phải là không xinh, nhưng dáng vẻ giọng nói, cử chỉ thì không thanh lịch.
Còn về anh Elton, thái độ của anh không có vẻ, nhưng không, cô không muốn kết luận quá vội vã về thái độ của anh. Một chú rể lúc nào cũng bối rối khi tiếp khách đến thăm xã giao, nên cần độ lượng với anh. Cô dâu được lợi hơn, có thể nhờ lụa là và tính cả thẹn, trong khi chú rể chỉ trông cậy vào ý thức. Khi xét đến việc anh Elton đang ngồi trong cùng một gian phòng với người mà anh vừa cưới, thêm người mà anh đã muốn cưới, thêm người đã được trông chờ anh sẽ cưới, Emma nghĩ lẽ tự nhiên là anh trông không được linh lợi và thoải mái.
Sau khi họ ra về, chờ mãi không nghe chị bạn mình nói gì, Harriet đành nói:
À chị Woodhouse, - cô thở dài – Chị nghĩ gì về cô ấy ? Cô ấy trông có hấp dẫn không ?
Câu trả lời của Emma có chút ít lưỡng lự:
À, rất…rất dễ mến…
Em nghĩ cô ấy đẹp, khá đẹp.
Ăn mặc rất đẹp, chiếc áo đó trông khá thanh lịch.
Em nghĩ không lạ gì mà anh ấy yêu cô.
Ôi chao! Không, không có gì lạ cả. Cô ấy có gia sản khá, thế là hợp với anh.
Em dám nói… - Harriet lại thở dài – Em dám nói cô ấy rất yêu anh.
Có lẽ, nhưng không phải anh nào cũng cưới được người yêu mình nhất. Có lẽ cô Hawkins mong mỏi một tổ ấm, và nghĩ cô có điều kiện để đạt được.
Harriet sôi nổi nói:
Vâng, đúng thế, không ai khác có điều kiện tốt hơn. Em thành thực mừng cho hai người. Và bây giờ, chị ạ, em không ngại gì mà gặp lại họ. Khi đã kết hôn, anh ấy trở thành con người khác. Chị ạ, chị không cần phải lo lắng, em có thể ngồi nhìn anh ấy mà không khổ sở gì cả. Thấy anh không bỏ phí cuộc đời mà an tâm! Cô ấy có vẻ là một phụ nữ quyến rũ, xứng đôi với anh ấy. Một người hạnh phúc!
Khi hai vợ chồng Elton đến thăm trả lễ, Emma đã có chủ định. Cô có thể quan sát họ mà có xét đoán đúng hơn. Vì lẽ Harriet không có mặt ở Hartfield còn ông bố bận tiếp anh Elton, cô có khoảng mười lăm phút trò chuyện với vợ anh. Mười lăm phút đủ cho thấy rằng vợ anh là một phụ nữ phù phiếm, rất tự mãn và nghĩ mình là quan trọng, muốn tự đề cao nhưng qua thái độ cho thấy không được giáo dục tốt, rằng tất cả ý tưởng của cô là do từ một giai cấp và từ một cách sống, rằng nếu cô không phải ngu xuẩn thì là kém hiểu biết, và rằng chắc chắn những mối giao tiếp của cô sẽ không có lợi cho anh Elton.
Harrriet hẳn xứng đôi với anh hơn, nếu không được khôn ngoan, cô bé vẫn có thể làm cầu nối cho những quan hệ tốt cho anh. Đàng này, cô Hawkins chỉ là người nổi nhất trong gia tộc cô này. Ông anh rể sống gần Bristol là niềm tự hào của họ, còn vị thế và các cỗ xe là niềm tự hào của ông ta.
Chủ đề trao đổi đầu tiên là Maple Grove, như cô Hawkins nói là "nơi cư trú của anh Suckling tôi", ý so sánh giữa Hartfield và Maple Grove. Nông trang Hartfield nhỏ nhưng ngăn nắp và xinh đẹp, ngôi nhà trông hiện đại và khang trang. Cô Elton tỏ vẻ có ấn tượng với gian phòng rộng, cửa ra vào, và tất cả những gì cô có thể trông thấy hoặc tưởng tượng. Rất giống như Maple Grove! Cô thấy ấn tượng vì hai nơi trông giống nhau! Gian phòng này có hình dạng và kích thước như phòng buổi sáng ở Maple Grove, là phòng mà người chị thích nhất. Rồi cô kêu đến anh Elton để được phụ hoạ, và nói mình tưởng như đang ngồi ở Maple Grove.
Cô Hawkins nói:
Còn cầu thang, cô biết không, khi tôi bước vào đây, tôi nhận thấy giống như cầu thang đàng ấy, cũng cùng vị trí trong ngôi nhà. Tôi rất lấy làm lạ! Cô Woodhouse ạ, tôi rất thích cầu thang như thế này, làm cho tôi nhớ đến Maple Grove mà tôi rất yêu mến. Tôi đã trải qua nhiều tháng hạnh phúc ở đấy!
Cô thở dài một cách đầy tình cảm rồi nói tiếp:
Đúng đấy là một nơi chốn quyến rũ. Ai đã thấy qua đều có ấn tượng về vẻ đẹp ở đó, nhưng đối với tôi, đấy là quê nhà ấm cúng. Cô Woodhouse ạ, mỗi khi cô chuỷên dịch nơi chốn như tôi, cô sẽ hiểu mình vui thích đến thế nào khi gặp cái gì đó giống như cái mình đã bỏ lại đàng sau. Tôi luôn nói rằng đấy là một trong những bất lợi của hôn nhân.
Emma cố đáp lời nhẹ nhàng, nhưng như thế cũng đủ cho cô Elton vốn thích mình nói cho mình nghe.
Thật giống Maple Grove! Mà đấy không chỉ là ngôi nhà. Theo tôi nhận xét thì khung cảnh cũng giống. Những cây nguyệt quế ở Maple Grove cũng sum suê như ở đây, và tán lá cũng khá giống – phủ rộng mặt sân cỏ. Tôi nhìn thoáng qua một cây to đẹp, với băng ghế chung quanh đúng như trong đầu tôi nghĩ đến ! Anh chi .của tôi sẽ mê thích chốn này. Những người có vườn cây cảnh rộng luôn được vui với những gì có cùng kiểu.
Emma nghĩ tâm tư này là không chân thật. Cô biết người có vườn cây cảnh rộng không cần biết đến vườn cây cảnh của bất kỳ ai khác, nhưng cô thấy không đáng chỉ trích sai sót thô thiển như thế, nên chỉ trả lời:
Khi cô nhìn thấy thêm vùng này, tôi e cô sẽ nghì là đã nói quá đáng về Hartfield. Surry có đầy những cảnh đẹp.
À vâng, tôi biết. Người ta gọi đấy là khu vườn của nước Anh, như cô đã biết. Surry là khu vườn của nước Anh.
Vâng, nhưng chúng ta không nên tự mãn vì điều ấy. Tôi tin có nhiều vùng cũng được gọi là khu vườn của nước Anh, giống Surry.
Với nụ cười tự đắc, cô Elton trả lời:
Không, tôi nghĩ không phải. Tôi chưa từng biết có hạt nào ngoại trừ Surry được gọi như thế.
Emma im lặng.
Cô Elton tiếp:
Anh chị tôi hứa sẽ đến thăm chúng tôi vào mùa xuân, hoặc chậm lắm là vào mùa hè, và đấy sẽ là lúc chúng tôi đi du lịch khám phá. Khi họ đến đây, chúng tôi sẽ du lịch khám phá khắp nơi. Dĩ nhiên là họ sẽ có cố xe lớn đủ để chở bốn người, vì thế không cần đến xe của của chúng tôi cũng đủ khám phá những cảnh đẹp. Vào mùa xuân và mùa hè, họ ít khi đi bằng xe ngựa nhỏ của họ. Khi gần đi, tôi sẽ yêu cầu họ dùng cỗ xe lớn, tiện lợi hơn. Cô Woodhouse ạ, như cô biết, khi người ta đến vùng đẹp như thế này dĩ nhiên là người ta muốn tham quan càng nhiều càng tốt và anh Suckling rất mê du lịch khám phá . Vào mùa hè qua, chúng tôi đã đi King'sợ - Weston hai lần theo cách ấy, thật là thích, ngay sau khi có cỗ xe lớn đầu tiên. Tôi đoán cô có nhiều nhóm đi du lịch khám phá như thế ở đây, có phải thế không hở cô Woodhouse?
Không, ở ngay vùng này thì không có. Chúng tôi thích đi xa hơn để tham quan cảnh đẹp nổi tiếng có sức quyến rũ những người đam mê khám phá như cô nói. Ở đây là những người trầm lặng, phần lớn thích ở nhà thay vì đi chơi nhiều đây đó.
À, không gì bằng ở nhà để được thoải mái. Không ai gắn bó với cuộc sống trong nhà như tôi. ở Maple Grove, người ta ai cũng biết thế. Nhiều lần, mỗi khi chuẩn bị đi Bristol, Selina đều nói "Tôi không thể kéo cô ấy ra khỏi nhà. Tôi rất muốn đi dù ghét bị gò bó torng cỗ xe mà không có bạn đồng hành, nhưng Augusta vì có sở thích riêng mà không bao giờ chịu bước chân ra ngoài khu vườn". Nhiều lần chị ấy nói như thế, nhưng dù vậy tôi không cổ vũ việc giam mình hoàn toàn. Trái lại, tôi nghĩ người ta không nên tự cô lập khỏi xã hội bên ngoài, mà nên hoà mình với thiên hạ theo cung cách đúng mực, không quá đáng mà cũng không quá gò bó. Tuy nhiên cô Woodhouse ạ, tôi hoàn toàn hiểu được tình cảnh của cô – cô Elton liếc nhìn qua ông Woodhouse – Sức khoẻ của ông không được tốt. Tại sao ông ấy không đi Bath? Đúng là ông ấy nên đi. Tôi có lời đề nghị với cô. Tôi cam đoan với cô là sẽ có lợi cho sức khoẻ của ông Woodhouse.
Trước đây, hơn một lần bố tôi đã có thử nhưng không thấy có lợi gì. Còn ông Perry, mà hẳn cô đã rõ, cho rằng bây giờ không ích gì mà đi đến đấy.
À, thế thì thật tiếc. Cô Woodhouse, tôi cam đoan là nếu nước ở đấy hợp với người thì sẽ giúp ích được nhiều. Khi tôi còn sống ở Bath, tôi đã thấy nhiều trường hợp như thế! Đó còn là nơi chốn tươi vui nên tôi nghĩ sẽ giúp nâng cao tinh thần ông Woodhouse, vì tôi hiểu đôi lúc tinh thần người cao tuổi có xuống thấp. Nhiều người hiểu những lợi điểm của Bath đối với giới trẻ. Vì cô sống biệt lập, cô sẽ thấy nơi này có sức hấp dẫn, và tôi có thể giới thiệu để cô giao du với những người tốt nhất ở đấy. Chỉ cần tôi biên ít chữ là cô sẽ có thêm vài bạn hữu. Bạn thân của tôi – bà Partridge, người luôn cho tôi ở nhờ mỗi khi tôi đến Bath – sẽ rất vui mà đón tiếp cô, và là người thích hợp để đưa cô đi giao tiếp.
Đến đây là những gì Emma có thể chịu đựng mà không tỏ ra thất lễ. Cứ nghĩ đến việc mang ơn cô Elton trong buổi sơ kiến – đi giao tiếp dưới quyền bảo hộ của một bà bạn của cô Elton – có lẽ là một quả phụ thô lỗ, táo tợn sống nhờ việc cho thuê phòng trọ! Đúng là phẩm giá của cô Woodhouse, của Hartfield, đã bị hạ thấp!
Tuy thế, Emma vẫn không lên tiếng phản bác, mà chỉ ngỏ lời cám ơn một cách lạnh nhạt, nói rằng nhà cô không có ý định đi Bath, và co không tin nơi ấy hợp với sức khoẻ của cô hơn là với ông bố. Và rồi, vì không muốn nghe thêm lời lẽ xúc phạm, cô chuyển sang đề tài khác:
Cô Elton, tôi chưa hỏi cô có thích âm nhạc hay không. Trong những trường hợp như thế này khi có người mới đến nhập cư, người ta thường tìm hiểu nét đặc sắc trước, và từ lâu Highbury đã biết cô chơi nhạc rất hay.
Ôi chao! Không, tôi phải phủ nhận lời khen ấy. Tôi mà chơi nhạc hay à? Trái ngược lại, cô tin tôi đi. Hãy xét xem những người nói như thế thiên vị ra sao. Tôi có cá tính yêu thích âm nhạc – rất yêu thích – và bạn bè tôi nói tôi không thiếu trình độ thưởng thức, nhưng về những mặt khác tôi phải là người chơi nhạc rất tồi. Cô Woodhouse ạ, tôi biết rõ cô chơi nhạc rất hay. Xin co tin rằng tôi rất lấy làm mãn nguyện, thoải mái và thích thú khi nghe sẽ được quen biết với người chơi nhạc hay như cô. Tôi không thể nào sống mà không có âm nhạc. Đối với tôi, đây là điều cần thiết của cuộc sống. Sau khi đã giao du với bạn hữu rất giỏi về âm nhạc ở cả Maple Grove và Bath, bây giờ đúng là tôi phải hy sinh. Tôi thành thực nói như thế với anh E. Khi anh ấy bàn về mái ấm tương lai của hai chúng tôi, tôi e mình phải buồn vì xa những bạn hữu đó. Còn ngôi nhà không được thoải mái – anh ấy đã biết tôi quen sống ra sao – dì nhiên anh đã không vô tâm. Khi anh ấy bàn bạc với tôi, tôi thành thực nói rằng đấy là cuộc sống mà tôi sẽ lìa bỏ - những buổi tụ họp, dạ vũ, nhạc kịch – vì tôi không ngại . Vì tôi được ơn phước có nhiều thiên bẩm, cuộc sống ấy không thiết yếu đối với tôi. Tôi có thể xoay sở mà không có nó. Đối với người không có thiên bẩm thì là chuyện khác, nhưng thiên bẩm giúp tôi được tự chủ. Còn về những gian phòng nhỏ hơn so với cuộc sống của tôi trước đây thì tôi thật sự không quan tâm. Tôi mong dù có hy sinh như thế tôi vẫn sống được. Tôi đã quen với cách sống xa hoa ở Maple Grove, nhưng tôi có sống cho anh ấy an tâm là hai cỗ xe hoặc những gian phòng rộng không phải là cần thiết để tạo hạnh phúc cho tôi. Tôi cho thế. Nhưng thành thực mà nói, tôi nghĩ mình không thể sống mà không có bạn hữu về âm nhạc. Tôi thích nghi với mọi điều kiện khác, nhưng nếu không có âm nhạc thì cuộc sống đối với tôi sẽ là trống rỗng.
Emma mỉm cười:
Hẳn anh Elton đã không ngần ngại mà dám trấn an cô là cư dân Highbury rất giỏi âm nhạc, và tôi mong anh ấy có thể được tha thứ vì nói quá sự thật, xét qua động cơ của lời nói dối.
Không phải đâu. Thâm tâm tôi không nghi ngờ gì cả. Tôi lấy làm vui với những mối quen biết mới như thế này. Tôi mong chúng ta sẽ có những buổi hoà nhạc nhỏ và hay ho với nhau. Cô Woodhouse ạ, tôi nghĩ cô và tôi sẽ thành lập một câu lạc bộ âm nhạc và tổ chức họp mặt hàng tuần ở nhà cô, hoặc nhà chúng tôi. Kế hoạch này hay đấy chứ? Tôi nghĩ chẳng bao lâu sẽ có nhiều người đồng tình. Loại hình sinh hoạt như thế là rất tốt cho tôi vì tạo cơ hội cho tôi tập dượt. Cô biết đấy. phụ nữ có gia đình thường chịu nhiều thiệt thòi. Khi đã có năng khiếu thì khó mà bỏ chơi nhạc.
Nhưng cô rất yêu thích âm nhạc thì hẳn phải chịu thiệt thòi chứ nhỉ?
Tôi mong không phải thế, nó thật sự là khi tôi nhìn quanh đám bạn bè mình thì tôi run sợ. Selina đã bỏ vắng âm nhạc – không bao giờ đụng đến đàn nữa – dù chị ấy chơi rất hay. Trong cùng hoàn cảnh là bà Jeffereys, trước đây là cô Clara Partridge – và hai ch. Em nhà Colman, bây giờ là bà Bird Cooper và bà James Cooper, và còn nhiều người nữa mà tôi không nhớ hết. Nói thật như thế đủ cho tôi hoảng sợ. Tôi thường lấy làm tức giận cho Selina, nhưng bây giờ tôi bắt đầu hiểu rằng một phụ nữ có gia đình phải chăm lo nhiều việc. Chỉ buổi sáng nay tôi đã mất cả nửa giờ chịu giam mình làm việc với gia nhân.
Emma nói:
Nhưng dần dà công việc sẽ đi vào nề nếp.
Cô Elton cười:
À, ta chờ xem.
Vì đã quyết chí từ bỏ âm nhạc, Emma không nói gì thêm.
Sau một khoảng khắc tĩnh lặng, cô Elton chọn đề tài khác:
Chúng tôi đã đến thăm Randalls, được gặp cả hai vợ chồng, hai người tỏ ra rất dễ mến./ tôi rất thích họ. Ông Weston tỏ ra là người tuyệt vời mà tôi rất quý. Còn chị ấy đúng là người tốt, có nét gì đó như mẹ hiền với lòng tử tế thu phục cảm tình của tôi ngay. Chị ấy là bảo mẫu của cô trước đây phải không?
Emma quá kinh ngạc nên không thể lên tiếng ngay, nhưng cô Elton không đợi câu trả lời mà nói tiếp:
Được biết như thế, tôi ngạc nhiên thấy chị ấy giống như phụ nữ quý phái. Nhưng chị ấy thật sự có tư cách tốt.
Emma nói:
Chị Weston có cách cư xử đặc biệt tốt. Tính mực thước, giản đơn và tao nhã khiến cho cách cư xử ấy trở thành mẫu mực cho bất kỳ phụ nữ trẻ nào.
Cô đoán xem ai đến khi chúng tôi ở đấy?
Emma cảm thấy khó hiểu. Giọng điệu như là nói đến người quen cũ: làm thế nào cô đoán được?
Cô Elton tiếp:
Knightley! Chính là Knightley! May mắn phải không? Bởi vì ngày nọ anh đến thăm chúng tôi thì tôi đi vắng. Trước đây tôi chưa gặp anh ấy lần nào ,thế nên tôi rất tò mò muốn biết vê` một người bạn của anh E. Anh ấy thường nhắc đến "anh bạn Knightley của anh", đến nỗi tôi nóng lòng muốn gặp anh ấy, và tôi muốn chứng tỏ đức lang quân của tôi là đúng khi nói rằng anh không có gì xấu hổ về người bạn cả. Knightley xứng đáng là quý ông. Tôi rất mến anh ấy. Tôi nghĩ anh ấy dúng là giống như một quý ông.
Vui thay, đến đây là lúc giã từ. Hai vợ chồng Elton ra về và Emma được dễ thở.
Emma thầm than van "Một phụ nữ không thể chịu nổi. Còn tệ hơn mình nghĩ. Hoàn toàn không thể chịu nổi. Knightley! Mình không thể tin được. Knightley! Trước đây chưa được gặp anh ấy lần nào mà đã gọi Knightley! Lại còn nhận ra anh ấy là quý ông! Một người mới phất, thô lỗ, cùng anh E. Của cô ta, cùng đức lang quân của cô ta, cùng gia sản của cô ta, cùng thiên bẩm của cô ta, cùng thái độ kỳ vọng hợm hĩnh và cảnh vẻ hạ cấp. Rồi còn nhìn ra Kinghtley là quý ông ! mình không nghĩ anh sẽ đáp lại lời khen và nhìn ra cô ta là quý bà. Không thể tin được! rồi còn đề xuất hợp nhau thành lập một câu lạc bộ âm nhạc! người ta có thể tưởng tượng cô ta và mình là đôi bạn tri âm! Còn ý nghĩ về chị Weston nữa! tỏ vẻ ngạc nhiên là người đã nuôi nấng mình lại giống như phụ nữ quý phái. Tệ hại và tệ hại hơn. Mình chưa bao giờ gặp người như thế. Không thể tưởng tượng được! Hartfield bị hạ thấp theo mọi cách so sánh. Ôi chao! Nếu có mặt ở đây, Frank Churchill sẽ nói với cô ta ra sao? Anh hẳn sẽ nổi giận và phân tán tư tưởng! Còn mình ở đây hiện đang nghĩ về anh. Lúc nào cũng là người đầu tiên mà mình nghĩ đến! Frank Churchill thường xuất hiện trong ý nghĩ của mình!
Những ý nghĩ tiếp nối diễn ra trong đầu óc cô, trong khi ông bố đã tiễn khách và trở vào, cô đã tập trung được đầu óc để nghe ông nói. Ông nói một cách thận trọng:
À con yêu ạ, xét qua việc ta chưa hề gặp cô ấy lúc trước, cô ấy xem chừng là một phụ nữ trẻ rất xịnh và ta tuổi nước ấy rất mến con .cô ấy nói có phần nhanh. Chỉ cần nói nhanh một tí là tai bố đã nhức nhối. Nhưng bố nghĩ mình đã giữ lịch sự. Bố không thích nghe giọng nói chói tai, và không ai nói như con và chị Taylor tội nghiệp. Tuy nhiên, cô ấy xem dường như là một phụ nữ trẻ sốt sắng có tư cách khá, và chắc chắn sẽ là người vợ tốt của anh ấy. Dù rất bố nghĩ anh ấy đừng kết hôn thì tốt hơn. Bố đã giải thích lý do tại sao không thể đi viếng họ vào dịp hạnh phúc này. Bố nói bố hy vọng sẽ đi vào mùa hè. Nhưng đáng lẽ trước đây bố phải đi. Không đi thăm cô dâu là việc thiếu sót. Ôi! Như thế cho thấy bố đã già yếu như thế nào! nhưng bố không thích đi qua khúc rẽ vào đường làng Vicarage.
Con tin lời tạ từ của bố được chấp nhận. Anh Elton biết rõ bố mà.
Đúng, nhưng một phụ nữ trẻ - một cô dâu – đấy là chuyện khác. Bố phải đi thăm cô ấy nếu có thể. Mình đã thiếu sót.
Nhưng bố yêu ạ, bố không quen việc tham dự hôn lễ, vì thế tại sao bố lo lắng phải đi thăm một cô dâu? Không ai khuyên bố phải làm thế. Nếu bố làm ra vẻ quan trọng thì chỉ khuyến khích thêm người kết hôn.
Không con ạ, bố không bao giờ khuyến khích ai kết hôn nhưng bố luôn mong tỏ phép lịch sự đối với một phụ nữ - đặc biệt là một cô dâu – mà không bao giờ nên bỏ sót. Mình đã nợ thêm cô ấy. Con yêu ạ, con biết không, một cô dâu lúc nào cũng cần có người đưa đón chăm sóc, dù cho người kia là ai.
Này bố ạ, nếu đấy không phải là sự khuyến khích kết hôn thì con không biết gọi là gì. Và con không bao giờ trông mong bố giăng ra cái bẫy phù phiếm với một phụ nữ trẻ như thế.
Con yêu, con không hiểu bố. Đây chỉ là chuyện xã giao thông thường và không liên quan gì đến việc khích lệ người ta kết hôn.
Emma đã khích lệ nó nta kết hôn. Bố cô càng thêm lo lắng và không thể hiểu cô. Đầu óc cô quay lại những hành động xúc phạm của cô Elton, và trong một thời gian dài, rất dài, cô còn vương vấn mãi.
Không đến nỗi hiếu kỳ mà chỉ do tính kiêu hãnh hoặc mực thước, Emma không muốn là người cuối cùng đến gặp cô Elton. Emma có chủ ý cho Harriet đi cùng, nói rằng để chuyện buồn đi qua càng nhanh càng tốt.
Emma không thể bước vào ngôi nhà ấy lần nữa, ngồi trong gian phòng ấy lần nữa nơi ba tháng trước đây cô đã dùng mưu mẹo giả vờ cột lại sợi dây giày, mà không hồi tưởng. Hàng nghìn ý nghĩ phiền toái sẽ trở lại: những lời khen tặng, trò đố chữ, những sai lầm tệ hại. Không nên cho rằng Harriet không nhớ đến, nhưng cô bé trấn tĩnh khá giỏi, chỉ nhợt nhạt một chút và im lìm. Chuyến viếng thăm diễn ra ngắn ngủi vì tâm trạng bối rối và bận rộn, đến nỗi Emma không thể có ý kiến kết luận về cô Elton và không có cơ hội cho ý kiến ngoài cách nói tầm phơ như "ăn mặc thanh lịch, rất dễ nhìn".
Emma không thật sự thích cô Elton, Emma không vội tìm khuyết điểm, nhưng nghĩ không có vẻ thanh lịch – cởi mở thì có nhưng không thanh lịch. Cô nhận thấy với tư cách một phụ nữ trẻ, một người xa lạ, một cô dâu, thì cô Elton quá cởi mở. Ngoại hình cô trong khá đẹp, gương mặt không phải là không xinh, nhưng dáng vẻ giọng nói, cử chỉ thì không thanh lịch.
Còn về anh Elton, thái độ của anh không có vẻ, nhưng không, cô không muốn kết luận quá vội vã về thái độ của anh. Một chú rể lúc nào cũng bối rối khi tiếp khách đến thăm xã giao, nên cần độ lượng với anh. Cô dâu được lợi hơn, có thể nhờ lụa là và tính cả thẹn, trong khi chú rể chỉ trông cậy vào ý thức. Khi xét đến việc anh Elton đang ngồi trong cùng một gian phòng với người mà anh vừa cưới, thêm người mà anh đã muốn cưới, thêm người đã được trông chờ anh sẽ cưới, Emma nghĩ lẽ tự nhiên là anh trông không được linh lợi và thoải mái.
Sau khi họ ra về, chờ mãi không nghe chị bạn mình nói gì, Harriet đành nói:
À chị Woodhouse, - cô thở dài – Chị nghĩ gì về cô ấy ? Cô ấy trông có hấp dẫn không ?
Câu trả lời của Emma có chút ít lưỡng lự:
À, rất…rất dễ mến…
Em nghĩ cô ấy đẹp, khá đẹp.
Ăn mặc rất đẹp, chiếc áo đó trông khá thanh lịch.
Em nghĩ không lạ gì mà anh ấy yêu cô.
Ôi chao! Không, không có gì lạ cả. Cô ấy có gia sản khá, thế là hợp với anh.
Em dám nói… - Harriet lại thở dài – Em dám nói cô ấy rất yêu anh.
Có lẽ, nhưng không phải anh nào cũng cưới được người yêu mình nhất. Có lẽ cô Hawkins mong mỏi một tổ ấm, và nghĩ cô có điều kiện để đạt được.
Harriet sôi nổi nói:
Vâng, đúng thế, không ai khác có điều kiện tốt hơn. Em thành thực mừng cho hai người. Và bây giờ, chị ạ, em không ngại gì mà gặp lại họ. Khi đã kết hôn, anh ấy trở thành con người khác. Chị ạ, chị không cần phải lo lắng, em có thể ngồi nhìn anh ấy mà không khổ sở gì cả. Thấy anh không bỏ phí cuộc đời mà an tâm! Cô ấy có vẻ là một phụ nữ quyến rũ, xứng đôi với anh ấy. Một người hạnh phúc!
Khi hai vợ chồng Elton đến thăm trả lễ, Emma đã có chủ định. Cô có thể quan sát họ mà có xét đoán đúng hơn. Vì lẽ Harriet không có mặt ở Hartfield còn ông bố bận tiếp anh Elton, cô có khoảng mười lăm phút trò chuyện với vợ anh. Mười lăm phút đủ cho thấy rằng vợ anh là một phụ nữ phù phiếm, rất tự mãn và nghĩ mình là quan trọng, muốn tự đề cao nhưng qua thái độ cho thấy không được giáo dục tốt, rằng tất cả ý tưởng của cô là do từ một giai cấp và từ một cách sống, rằng nếu cô không phải ngu xuẩn thì là kém hiểu biết, và rằng chắc chắn những mối giao tiếp của cô sẽ không có lợi cho anh Elton.
Harrriet hẳn xứng đôi với anh hơn, nếu không được khôn ngoan, cô bé vẫn có thể làm cầu nối cho những quan hệ tốt cho anh. Đàng này, cô Hawkins chỉ là người nổi nhất trong gia tộc cô này. Ông anh rể sống gần Bristol là niềm tự hào của họ, còn vị thế và các cỗ xe là niềm tự hào của ông ta.
Chủ đề trao đổi đầu tiên là Maple Grove, như cô Hawkins nói là "nơi cư trú của anh Suckling tôi", ý so sánh giữa Hartfield và Maple Grove. Nông trang Hartfield nhỏ nhưng ngăn nắp và xinh đẹp, ngôi nhà trông hiện đại và khang trang. Cô Elton tỏ vẻ có ấn tượng với gian phòng rộng, cửa ra vào, và tất cả những gì cô có thể trông thấy hoặc tưởng tượng. Rất giống như Maple Grove! Cô thấy ấn tượng vì hai nơi trông giống nhau! Gian phòng này có hình dạng và kích thước như phòng buổi sáng ở Maple Grove, là phòng mà người chị thích nhất. Rồi cô kêu đến anh Elton để được phụ hoạ, và nói mình tưởng như đang ngồi ở Maple Grove.
Cô Hawkins nói:
Còn cầu thang, cô biết không, khi tôi bước vào đây, tôi nhận thấy giống như cầu thang đàng ấy, cũng cùng vị trí trong ngôi nhà. Tôi rất lấy làm lạ! Cô Woodhouse ạ, tôi rất thích cầu thang như thế này, làm cho tôi nhớ đến Maple Grove mà tôi rất yêu mến. Tôi đã trải qua nhiều tháng hạnh phúc ở đấy!
Cô thở dài một cách đầy tình cảm rồi nói tiếp:
Đúng đấy là một nơi chốn quyến rũ. Ai đã thấy qua đều có ấn tượng về vẻ đẹp ở đó, nhưng đối với tôi, đấy là quê nhà ấm cúng. Cô Woodhouse ạ, mỗi khi cô chuỷên dịch nơi chốn như tôi, cô sẽ hiểu mình vui thích đến thế nào khi gặp cái gì đó giống như cái mình đã bỏ lại đàng sau. Tôi luôn nói rằng đấy là một trong những bất lợi của hôn nhân.
Emma cố đáp lời nhẹ nhàng, nhưng như thế cũng đủ cho cô Elton vốn thích mình nói cho mình nghe.
Thật giống Maple Grove! Mà đấy không chỉ là ngôi nhà. Theo tôi nhận xét thì khung cảnh cũng giống. Những cây nguyệt quế ở Maple Grove cũng sum suê như ở đây, và tán lá cũng khá giống – phủ rộng mặt sân cỏ. Tôi nhìn thoáng qua một cây to đẹp, với băng ghế chung quanh đúng như trong đầu tôi nghĩ đến ! Anh chi .của tôi sẽ mê thích chốn này. Những người có vườn cây cảnh rộng luôn được vui với những gì có cùng kiểu.
Emma nghĩ tâm tư này là không chân thật. Cô biết người có vườn cây cảnh rộng không cần biết đến vườn cây cảnh của bất kỳ ai khác, nhưng cô thấy không đáng chỉ trích sai sót thô thiển như thế, nên chỉ trả lời:
Khi cô nhìn thấy thêm vùng này, tôi e cô sẽ nghì là đã nói quá đáng về Hartfield. Surry có đầy những cảnh đẹp.
À vâng, tôi biết. Người ta gọi đấy là khu vườn của nước Anh, như cô đã biết. Surry là khu vườn của nước Anh.
Vâng, nhưng chúng ta không nên tự mãn vì điều ấy. Tôi tin có nhiều vùng cũng được gọi là khu vườn của nước Anh, giống Surry.
Với nụ cười tự đắc, cô Elton trả lời:
Không, tôi nghĩ không phải. Tôi chưa từng biết có hạt nào ngoại trừ Surry được gọi như thế.
Emma im lặng.
Cô Elton tiếp:
Anh chị tôi hứa sẽ đến thăm chúng tôi vào mùa xuân, hoặc chậm lắm là vào mùa hè, và đấy sẽ là lúc chúng tôi đi du lịch khám phá. Khi họ đến đây, chúng tôi sẽ du lịch khám phá khắp nơi. Dĩ nhiên là họ sẽ có cố xe lớn đủ để chở bốn người, vì thế không cần đến xe của của chúng tôi cũng đủ khám phá những cảnh đẹp. Vào mùa xuân và mùa hè, họ ít khi đi bằng xe ngựa nhỏ của họ. Khi gần đi, tôi sẽ yêu cầu họ dùng cỗ xe lớn, tiện lợi hơn. Cô Woodhouse ạ, như cô biết, khi người ta đến vùng đẹp như thế này dĩ nhiên là người ta muốn tham quan càng nhiều càng tốt và anh Suckling rất mê du lịch khám phá . Vào mùa hè qua, chúng tôi đã đi King'sợ - Weston hai lần theo cách ấy, thật là thích, ngay sau khi có cỗ xe lớn đầu tiên. Tôi đoán cô có nhiều nhóm đi du lịch khám phá như thế ở đây, có phải thế không hở cô Woodhouse?
Không, ở ngay vùng này thì không có. Chúng tôi thích đi xa hơn để tham quan cảnh đẹp nổi tiếng có sức quyến rũ những người đam mê khám phá như cô nói. Ở đây là những người trầm lặng, phần lớn thích ở nhà thay vì đi chơi nhiều đây đó.
À, không gì bằng ở nhà để được thoải mái. Không ai gắn bó với cuộc sống trong nhà như tôi. ở Maple Grove, người ta ai cũng biết thế. Nhiều lần, mỗi khi chuẩn bị đi Bristol, Selina đều nói "Tôi không thể kéo cô ấy ra khỏi nhà. Tôi rất muốn đi dù ghét bị gò bó torng cỗ xe mà không có bạn đồng hành, nhưng Augusta vì có sở thích riêng mà không bao giờ chịu bước chân ra ngoài khu vườn". Nhiều lần chị ấy nói như thế, nhưng dù vậy tôi không cổ vũ việc giam mình hoàn toàn. Trái lại, tôi nghĩ người ta không nên tự cô lập khỏi xã hội bên ngoài, mà nên hoà mình với thiên hạ theo cung cách đúng mực, không quá đáng mà cũng không quá gò bó. Tuy nhiên cô Woodhouse ạ, tôi hoàn toàn hiểu được tình cảnh của cô – cô Elton liếc nhìn qua ông Woodhouse – Sức khoẻ của ông không được tốt. Tại sao ông ấy không đi Bath? Đúng là ông ấy nên đi. Tôi có lời đề nghị với cô. Tôi cam đoan với cô là sẽ có lợi cho sức khoẻ của ông Woodhouse.
Trước đây, hơn một lần bố tôi đã có thử nhưng không thấy có lợi gì. Còn ông Perry, mà hẳn cô đã rõ, cho rằng bây giờ không ích gì mà đi đến đấy.
À, thế thì thật tiếc. Cô Woodhouse, tôi cam đoan là nếu nước ở đấy hợp với người thì sẽ giúp ích được nhiều. Khi tôi còn sống ở Bath, tôi đã thấy nhiều trường hợp như thế! Đó còn là nơi chốn tươi vui nên tôi nghĩ sẽ giúp nâng cao tinh thần ông Woodhouse, vì tôi hiểu đôi lúc tinh thần người cao tuổi có xuống thấp. Nhiều người hiểu những lợi điểm của Bath đối với giới trẻ. Vì cô sống biệt lập, cô sẽ thấy nơi này có sức hấp dẫn, và tôi có thể giới thiệu để cô giao du với những người tốt nhất ở đấy. Chỉ cần tôi biên ít chữ là cô sẽ có thêm vài bạn hữu. Bạn thân của tôi – bà Partridge, người luôn cho tôi ở nhờ mỗi khi tôi đến Bath – sẽ rất vui mà đón tiếp cô, và là người thích hợp để đưa cô đi giao tiếp.
Đến đây là những gì Emma có thể chịu đựng mà không tỏ ra thất lễ. Cứ nghĩ đến việc mang ơn cô Elton trong buổi sơ kiến – đi giao tiếp dưới quyền bảo hộ của một bà bạn của cô Elton – có lẽ là một quả phụ thô lỗ, táo tợn sống nhờ việc cho thuê phòng trọ! Đúng là phẩm giá của cô Woodhouse, của Hartfield, đã bị hạ thấp!
Tuy thế, Emma vẫn không lên tiếng phản bác, mà chỉ ngỏ lời cám ơn một cách lạnh nhạt, nói rằng nhà cô không có ý định đi Bath, và co không tin nơi ấy hợp với sức khoẻ của cô hơn là với ông bố. Và rồi, vì không muốn nghe thêm lời lẽ xúc phạm, cô chuyển sang đề tài khác:
Cô Elton, tôi chưa hỏi cô có thích âm nhạc hay không. Trong những trường hợp như thế này khi có người mới đến nhập cư, người ta thường tìm hiểu nét đặc sắc trước, và từ lâu Highbury đã biết cô chơi nhạc rất hay.
Ôi chao! Không, tôi phải phủ nhận lời khen ấy. Tôi mà chơi nhạc hay à? Trái ngược lại, cô tin tôi đi. Hãy xét xem những người nói như thế thiên vị ra sao. Tôi có cá tính yêu thích âm nhạc – rất yêu thích – và bạn bè tôi nói tôi không thiếu trình độ thưởng thức, nhưng về những mặt khác tôi phải là người chơi nhạc rất tồi. Cô Woodhouse ạ, tôi biết rõ cô chơi nhạc rất hay. Xin co tin rằng tôi rất lấy làm mãn nguyện, thoải mái và thích thú khi nghe sẽ được quen biết với người chơi nhạc hay như cô. Tôi không thể nào sống mà không có âm nhạc. Đối với tôi, đây là điều cần thiết của cuộc sống. Sau khi đã giao du với bạn hữu rất giỏi về âm nhạc ở cả Maple Grove và Bath, bây giờ đúng là tôi phải hy sinh. Tôi thành thực nói như thế với anh E. Khi anh ấy bàn về mái ấm tương lai của hai chúng tôi, tôi e mình phải buồn vì xa những bạn hữu đó. Còn ngôi nhà không được thoải mái – anh ấy đã biết tôi quen sống ra sao – dì nhiên anh đã không vô tâm. Khi anh ấy bàn bạc với tôi, tôi thành thực nói rằng đấy là cuộc sống mà tôi sẽ lìa bỏ - những buổi tụ họp, dạ vũ, nhạc kịch – vì tôi không ngại . Vì tôi được ơn phước có nhiều thiên bẩm, cuộc sống ấy không thiết yếu đối với tôi. Tôi có thể xoay sở mà không có nó. Đối với người không có thiên bẩm thì là chuyện khác, nhưng thiên bẩm giúp tôi được tự chủ. Còn về những gian phòng nhỏ hơn so với cuộc sống của tôi trước đây thì tôi thật sự không quan tâm. Tôi mong dù có hy sinh như thế tôi vẫn sống được. Tôi đã quen với cách sống xa hoa ở Maple Grove, nhưng tôi có sống cho anh ấy an tâm là hai cỗ xe hoặc những gian phòng rộng không phải là cần thiết để tạo hạnh phúc cho tôi. Tôi cho thế. Nhưng thành thực mà nói, tôi nghĩ mình không thể sống mà không có bạn hữu về âm nhạc. Tôi thích nghi với mọi điều kiện khác, nhưng nếu không có âm nhạc thì cuộc sống đối với tôi sẽ là trống rỗng.
Emma mỉm cười:
Hẳn anh Elton đã không ngần ngại mà dám trấn an cô là cư dân Highbury rất giỏi âm nhạc, và tôi mong anh ấy có thể được tha thứ vì nói quá sự thật, xét qua động cơ của lời nói dối.
Không phải đâu. Thâm tâm tôi không nghi ngờ gì cả. Tôi lấy làm vui với những mối quen biết mới như thế này. Tôi mong chúng ta sẽ có những buổi hoà nhạc nhỏ và hay ho với nhau. Cô Woodhouse ạ, tôi nghĩ cô và tôi sẽ thành lập một câu lạc bộ âm nhạc và tổ chức họp mặt hàng tuần ở nhà cô, hoặc nhà chúng tôi. Kế hoạch này hay đấy chứ? Tôi nghĩ chẳng bao lâu sẽ có nhiều người đồng tình. Loại hình sinh hoạt như thế là rất tốt cho tôi vì tạo cơ hội cho tôi tập dượt. Cô biết đấy. phụ nữ có gia đình thường chịu nhiều thiệt thòi. Khi đã có năng khiếu thì khó mà bỏ chơi nhạc.
Nhưng cô rất yêu thích âm nhạc thì hẳn phải chịu thiệt thòi chứ nhỉ?
Tôi mong không phải thế, nó thật sự là khi tôi nhìn quanh đám bạn bè mình thì tôi run sợ. Selina đã bỏ vắng âm nhạc – không bao giờ đụng đến đàn nữa – dù chị ấy chơi rất hay. Trong cùng hoàn cảnh là bà Jeffereys, trước đây là cô Clara Partridge – và hai ch. Em nhà Colman, bây giờ là bà Bird Cooper và bà James Cooper, và còn nhiều người nữa mà tôi không nhớ hết. Nói thật như thế đủ cho tôi hoảng sợ. Tôi thường lấy làm tức giận cho Selina, nhưng bây giờ tôi bắt đầu hiểu rằng một phụ nữ có gia đình phải chăm lo nhiều việc. Chỉ buổi sáng nay tôi đã mất cả nửa giờ chịu giam mình làm việc với gia nhân.
Emma nói:
Nhưng dần dà công việc sẽ đi vào nề nếp.
Cô Elton cười:
À, ta chờ xem.
Vì đã quyết chí từ bỏ âm nhạc, Emma không nói gì thêm.
Sau một khoảng khắc tĩnh lặng, cô Elton chọn đề tài khác:
Chúng tôi đã đến thăm Randalls, được gặp cả hai vợ chồng, hai người tỏ ra rất dễ mến./ tôi rất thích họ. Ông Weston tỏ ra là người tuyệt vời mà tôi rất quý. Còn chị ấy đúng là người tốt, có nét gì đó như mẹ hiền với lòng tử tế thu phục cảm tình của tôi ngay. Chị ấy là bảo mẫu của cô trước đây phải không?
Emma quá kinh ngạc nên không thể lên tiếng ngay, nhưng cô Elton không đợi câu trả lời mà nói tiếp:
Được biết như thế, tôi ngạc nhiên thấy chị ấy giống như phụ nữ quý phái. Nhưng chị ấy thật sự có tư cách tốt.
Emma nói:
Chị Weston có cách cư xử đặc biệt tốt. Tính mực thước, giản đơn và tao nhã khiến cho cách cư xử ấy trở thành mẫu mực cho bất kỳ phụ nữ trẻ nào.
Cô đoán xem ai đến khi chúng tôi ở đấy?
Emma cảm thấy khó hiểu. Giọng điệu như là nói đến người quen cũ: làm thế nào cô đoán được?
Cô Elton tiếp:
Knightley! Chính là Knightley! May mắn phải không? Bởi vì ngày nọ anh đến thăm chúng tôi thì tôi đi vắng. Trước đây tôi chưa gặp anh ấy lần nào ,thế nên tôi rất tò mò muốn biết vê` một người bạn của anh E. Anh ấy thường nhắc đến "anh bạn Knightley của anh", đến nỗi tôi nóng lòng muốn gặp anh ấy, và tôi muốn chứng tỏ đức lang quân của tôi là đúng khi nói rằng anh không có gì xấu hổ về người bạn cả. Knightley xứng đáng là quý ông. Tôi rất mến anh ấy. Tôi nghĩ anh ấy dúng là giống như một quý ông.
Vui thay, đến đây là lúc giã từ. Hai vợ chồng Elton ra về và Emma được dễ thở.
Emma thầm than van "Một phụ nữ không thể chịu nổi. Còn tệ hơn mình nghĩ. Hoàn toàn không thể chịu nổi. Knightley! Mình không thể tin được. Knightley! Trước đây chưa được gặp anh ấy lần nào mà đã gọi Knightley! Lại còn nhận ra anh ấy là quý ông! Một người mới phất, thô lỗ, cùng anh E. Của cô ta, cùng đức lang quân của cô ta, cùng gia sản của cô ta, cùng thiên bẩm của cô ta, cùng thái độ kỳ vọng hợm hĩnh và cảnh vẻ hạ cấp. Rồi còn nhìn ra Kinghtley là quý ông ! mình không nghĩ anh sẽ đáp lại lời khen và nhìn ra cô ta là quý bà. Không thể tin được! rồi còn đề xuất hợp nhau thành lập một câu lạc bộ âm nhạc! người ta có thể tưởng tượng cô ta và mình là đôi bạn tri âm! Còn ý nghĩ về chị Weston nữa! tỏ vẻ ngạc nhiên là người đã nuôi nấng mình lại giống như phụ nữ quý phái. Tệ hại và tệ hại hơn. Mình chưa bao giờ gặp người như thế. Không thể tưởng tượng được! Hartfield bị hạ thấp theo mọi cách so sánh. Ôi chao! Nếu có mặt ở đây, Frank Churchill sẽ nói với cô ta ra sao? Anh hẳn sẽ nổi giận và phân tán tư tưởng! Còn mình ở đây hiện đang nghĩ về anh. Lúc nào cũng là người đầu tiên mà mình nghĩ đến! Frank Churchill thường xuất hiện trong ý nghĩ của mình!
Những ý nghĩ tiếp nối diễn ra trong đầu óc cô, trong khi ông bố đã tiễn khách và trở vào, cô đã tập trung được đầu óc để nghe ông nói. Ông nói một cách thận trọng:
À con yêu ạ, xét qua việc ta chưa hề gặp cô ấy lúc trước, cô ấy xem chừng là một phụ nữ trẻ rất xịnh và ta tuổi nước ấy rất mến con .cô ấy nói có phần nhanh. Chỉ cần nói nhanh một tí là tai bố đã nhức nhối. Nhưng bố nghĩ mình đã giữ lịch sự. Bố không thích nghe giọng nói chói tai, và không ai nói như con và chị Taylor tội nghiệp. Tuy nhiên, cô ấy xem dường như là một phụ nữ trẻ sốt sắng có tư cách khá, và chắc chắn sẽ là người vợ tốt của anh ấy. Dù rất bố nghĩ anh ấy đừng kết hôn thì tốt hơn. Bố đã giải thích lý do tại sao không thể đi viếng họ vào dịp hạnh phúc này. Bố nói bố hy vọng sẽ đi vào mùa hè. Nhưng đáng lẽ trước đây bố phải đi. Không đi thăm cô dâu là việc thiếu sót. Ôi! Như thế cho thấy bố đã già yếu như thế nào! nhưng bố không thích đi qua khúc rẽ vào đường làng Vicarage.
Con tin lời tạ từ của bố được chấp nhận. Anh Elton biết rõ bố mà.
Đúng, nhưng một phụ nữ trẻ - một cô dâu – đấy là chuyện khác. Bố phải đi thăm cô ấy nếu có thể. Mình đã thiếu sót.
Nhưng bố yêu ạ, bố không quen việc tham dự hôn lễ, vì thế tại sao bố lo lắng phải đi thăm một cô dâu? Không ai khuyên bố phải làm thế. Nếu bố làm ra vẻ quan trọng thì chỉ khuyến khích thêm người kết hôn.
Không con ạ, bố không bao giờ khuyến khích ai kết hôn nhưng bố luôn mong tỏ phép lịch sự đối với một phụ nữ - đặc biệt là một cô dâu – mà không bao giờ nên bỏ sót. Mình đã nợ thêm cô ấy. Con yêu ạ, con biết không, một cô dâu lúc nào cũng cần có người đưa đón chăm sóc, dù cho người kia là ai.
Này bố ạ, nếu đấy không phải là sự khuyến khích kết hôn thì con không biết gọi là gì. Và con không bao giờ trông mong bố giăng ra cái bẫy phù phiếm với một phụ nữ trẻ như thế.
Con yêu, con không hiểu bố. Đây chỉ là chuyện xã giao thông thường và không liên quan gì đến việc khích lệ người ta kết hôn.
Emma đã khích lệ nó nta kết hôn. Bố cô càng thêm lo lắng và không thể hiểu cô. Đầu óc cô quay lại những hành động xúc phạm của cô Elton, và trong một thời gian dài, rất dài, cô còn vương vấn mãi.
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
