Một căn nhà tranh đơn sơ với bốn bức tường trống trơn, nhìn qua nhìn lại cũng không có gì ngoài sự nghèo nàn.
Dưới mái hiên, một nam tử quần áo rách rưới, ủ rũ chán chường nằm bất động không nhúc nhích.
Tô Mộ bước đến cổng sân, thấy vậy thì cau mày gọi một tiếng. Phải hồi lâu sau, nam tử ấy mới từ cơn say rượu mà tỉnh táo đôi chút. Hắn chính là cha ruột của Tô Mộ, một kẻ ngày thường mê rượu như mạng sống, nổi tiếng khắp vùng là tên lưu manh vô lại.
Cha con họ đều làm việc trong phủ Cố gia.
Vốn dĩ, cha Tô Mộ làm chân chạy việc ở cửa hàng của Cố gia, mỗi tháng nhận được một xâu tiền lương. Thêm vào đó, tiền tiêu hàng tháng của nữ nhi cũng được nộp lên cho hắn, đáng lẽ ngày tháng của họ phải xem như dễ chịu mới đúng.
Đáng tiếc, ngôi nhà chỉ còn bốn bức tường trơ trọi, tất cả đều bị gã khốn ấy ném vào rượu chè mà tiêu tan hết.
Ngày thường, Tô Mộ ghét hắn đến tận xương tủy. Hôm nay đến đây cũng là bất đắc dĩ mà thôi. Nàng ghét bỏ mà đặt bọc giấy dầu xuống đất, còn chưa kịp mở lời thì cha Tô Mộ đã lè nhè nói: “Đừng có hỏi ta đòi tiền.”
Tô Mộ: “…”
Nàng kìm nén cơn xúc động muốn chửi bới thô tục, nhẫn nhịn nói: “Mấy ngày nữa, tiểu hầu gia sẽ đến Thường Châu làm việc theo lệnh. Con nghe Chu ma ma nói, Tây Viên sẽ sắp xếp vài nha hoàn để vào hầu hạ. Con cũng muốn được vào Tây Viên.”
Nghe đến đây, cha Tô Mộ ngẩn người ra.
Tô Mộ tiếp tục: “Tiền tiêu hàng tháng của con là 800 văn, tháng nào cũng nộp hết cho cha. Nếu muốn vào Tây Viên để gần gũi với tiểu hầu gia, chắc chắn cần có tiền bạc chuẩn bị. Dù thế nào đi nữa, cha cũng phải nghĩ cách giúp nữ nhi chứ.”
Cha Tô Mộ lặng lẽ nhặt cái bọc giấy dầu lên, bên trong là mấy cái màn thầu vẫn còn ấm nóng.
Tô Mộ từng bước dẫn dắt: “Trong cả phủ này, dáng vẻ và vóc người của con cũng coi như nổi bật. Nếu may mắn được gần gũi tiểu hầu gia, chỉ cần một món ban thưởng nhỏ từ ngài ấy thôi, cũng đủ để cha đỡ phải vất vả làm việc.”
Lời này quả thật đã thành công lọt vào tai cha Tô Mộ, khiến hắn bắt đầu thầm tính toán.
Theo quy củ trong phủ, nha hoàn đến tuổi gả chồng sẽ được chủ gia ghép đôi với một nam hầu ngang tầm làm vợ.
Giờ đây Tô Mộ đã đến tuổi cập kê, chuyện hôn sự sớm muộn gì cũng sẽ được đưa lên bàn tính. Thay vì để nàng bị ghép đôi với một tên đầy tớ thấp kém, chi bằng thử xem có thể leo cao hơn chút không.
Nếu được trời ban may mắn, lọt vào mắt xanh của chủ tử còn hơn là bị ghép đôi một cách rẻ mạt.
Thấy hắn mãi không nói gì, Tô Mộ biết đã đến điểm dừng nên không nói thêm nữa.
Gã cha tiện nghi này của nàng không hề ngu ngốc chút nào. Trong phủ, tiền tiêu hàng tháng của đám nô tỳ thô kệch chỉ có 500 văn, còn nàng là nha hoàn nhị đẳng, mỗi tháng được 800 văn. Nếu có thể nâng cao giá trị bản thân, không phải sẽ thành cây rụng tiền sống sờ sờ sao?
Quả nhiên không ngoài dự đoán, cha Tô Mộ lập tức gật đầu đồng ý ngay.
Tô Mộ hài lòng trở về phủ.
Một tháng trước, nàng xuyên không đến cơ thể trùng tên trùng họ này. Lúc ấy, nguyên chủ vừa bị đánh đập, sốt cao đến mức như bị thiêu cháy cả người mà chết đi. Nàng mơ mơ màng màng nhập vào đây, mang theo một thân đen đủi.
Nguyên chủ Tô Mộ là nô tỳ trong nhà Cố gia, vừa mới đến tuổi cập kê. Mẹ ruột đã qua đời vì bệnh từ hai năm trước, chỉ còn lại một gã cha nghiện rượu hay đánh người.
Với thân phận gia nô như họ, xưa nay không có chút nhân quyền nào. Khế ước bán thân nằm trong tay chủ nhà, có thể tùy ý bị bán đi hay đánh chết, căn bản không có cơ hội trở mình.
Chưa hết, quyền hôn phối lại càng vô nhân tính hơn, chỉ có thể để gia chủ ghép đôi với nam hầu, sinh con ra cũng thành nô bộc.
Đời đời kiếp kiếp đều là gia nô.
Muốn thoát khỏi cảnh ngộ này, chỉ có cách lấy được khế ước bán thân, chuyển nô tịch thành lương tịch, mới có tư cách làm người dân lương thiện. Bằng không, cả đời chỉ có thể làm nô làm tỳ, bị người ta sai khiến, mãi mãi không có ngày ngóc đầu lên.
Giờ nghe tin tiểu hầu gia sắp đến Thường Châu làm việc, cơ hội của nàng đã đến.
Cha Tô Mộ làm việc hiệu quả cực cao. Không quá hai ngày, hắn đã gom đủ hai xâu tiền để đưa cho Chu ma ma cũng là người quản sự trong phủ, coi như là quà uống rượu.
Không chỉ vậy, hắn còn đưa thêm cho Tô Mộ 400 văn tiền để mua phấn son và vài thứ lặt vặt, có thể thấy hắn đang đặt kỳ vọng rất lớn vào nàng.
Đến ngày tiểu hầu gia Cố Thanh Huyền đến tổ trạch, từ kinh thành trước tiên phái đến vú già trong đích phủ. Chỉ có một nam một nữ, đều là gia nô lớn tuổi.
Bà vú già ấy tên là Trịnh Dung, hơn 40 tuổi, mày nhỏ mắt tinh, tuy đã có tuổi nhưng thân hình vẫn được bảo dưỡng rất tốt. Nghe nói bà là người thân tín trong phòng phu nhân, chuyên đến để lo liệu chuyện ăn uống sinh hoạt hàng ngày cho tiểu hầu gia.
Ngày thường, Chu ma ma tác oai tác phúc, uy phong lẫm liệt, nhưng giờ đây trước mặt Trịnh thị lại khom lưng uốn gối, mặt cười đến nỗi hiện cả nếp nhăn.
Đoàn người dẫn Trịnh thị đi xem vườn. Bà ăn mặc khá trang trọng, gương mặt hiền hòa, nói chuyện không nhanh không chậm.
“Phu nhân nói, hồi nhỏ tiểu hầu gia còn từng được Chu ma ma ôm ấp. Tuy gia chủ không thường trở về, nhưng trong lòng vẫn luôn nhớ đến nơi này. Dù sao đây cũng là cội rễ của Cố gia, càng không thể quên gốc.”
Chu ma ma nghe xong, trong lòng ngọt như uống mật nói: “Lão thân được phu nhân quan tâm thật là vinh hạnh. Không biết mấy năm nay trong phủ có ổn thỏa không?”
Trịnh thị đáp: “Ổn thỏa lắm. Hầu gia và phu nhân thân thể khỏe mạnh, tiểu hầu gia lại rất có tiền đồ. Nhờ bản lĩnh của mình, ngài ấy trở thành người mới được sủng ái trước mặt thánh nhân, lại còn kết thân với phủ Thọ Vương…”
Dường như nhớ ra điều gì, câu chuyện bỗng ngắt quãng, như thể có điều kiêng kỵ.
Chu ma ma đương nhiên không dám hỏi thêm.
Sau khi xem xét trong ngoài khu vườn, Trịnh thị cơ bản là hài lòng.
Đoàn người quay trở lại Tây Viên. Trịnh thị ngồi xuống ghế, người hầu nhanh nhẹn dâng trà lên. Bà bưng chén trà, nói: “Tiểu hầu gia thích yên tĩnh. Trong viện chỉ cần giữ lại ba nô tỳ thô kệch là đủ, còn nha hoàn nhị đẳng thì giữ lại hai người thôi.”
Chu ma ma gật đầu vâng dạ.
Trịnh thị nhấp một ngụm trà, tiếp tục nói: “Giờ ta hơi mệt, nghỉ một lát trước đã. Đến tối, Chu ma ma dẫn mấy nha hoàn đến cho ta xem mặt. Còn đám bà tử thô kệch thì ngươi tự sắp xếp là được.”
Chu ma ma đáp lời ngay.
Đến tối, Tô Mộ và mấy nha hoàn nhị đẳng khác được gọi đến Tây Viên để Trịnh thị chọn lựa. Ban đầu, ai nấy đều nghĩ chuyện tốt như vậy chắc chắn không thể thiếu Tư Anh, chính là cháu gái của Chu ma ma. Nào ngờ, hôm nay nha đầu ấy lại không có mặt.
Chu ma ma đích thân dẫn họ đến chào hỏi Trịnh thị.
Trịnh thị đứng dưới mái hiên, cẩn thận quan sát từng người. Ai nấy đều mặc áo ngắn và váy dài đồng bộ, áo ngắn màu xanh nhạt, váy dài phối màu nghệ nhạt xen lẫn xanh biếc.
Trên hông thắt đai lưng xanh nhạt, chân mang giày thêu, đầu búi tóc đơn giản theo kiểu củ hành, chỉ điểm thêm dây buộc tóc màu hồng làm nổi bật.
Trịnh thị nhìn kỹ năm người, ánh mắt cuối cùng dừng lại trên người Tô Mộ.
Nàng có gương mặt thanh tú, khuôn mặt tròn đầy như trứng ngỗng với đôi mắt hạnh dịu dàng. Mũi nhỏ nhắn thẳng tắp, dưới mũi còn điểm một nốt ruồi đỏ nghịch ngợm.
Đôi môi hồng nhuận căng mọng, đường nét hàm dưới mềm mại, ngũ quan tuy không phải đẹp đẽ đoan trang, nhưng cũng có nét linh động uyển chuyển thanh tao.
Dáng người nàng cũng rất đẹp, trong năm người thì xem như là nổi bật nhất.
Không biết là do quen mắt hay vì lý do gì khác, Trịnh thị bỗng nhiên có cảm giác đã từng gặp qua cô nương này, nhưng nhất thời lại không nhớ ra được là ở đâu.
Một lúc lâu sau, Trịnh thị mới chỉ vào người đứng giữa.
Chu ma ma hiểu ý, gọi: “Ngọc Như.”
Nha hoàn Ngọc Như bước ra khỏi hàng, hành lễ với Trịnh thị.
Trịnh thị lại nhìn sang bốn người còn lại.
Tô Mộ thoáng thấp thỏm. Ban đầu nàng còn chắc chắn mình sẽ được chọn, nhưng giờ nhìn tình hình này…
Quả nhiên, Trịnh thị lại chỉ sang Đông Hương đứng cạnh nàng.
Đông Hương bước ra, ngoan ngoãn hành lễ với Trịnh thị.
Trịnh thị ra hiệu, Chu ma ma nhìn ba người không được chọn, nhàn nhạt nói: “Các ngươi cứ về đi.”
Ba người đành tiu nghỉu hành lễ cáo lui, lần lượt rời khỏi Tây Viên.
Trên đường trở về khu phòng ở, sắc mặt Tô Mộ không được tốt cho lắm. Mới bắt đầu đã gặp bất lợi, tâm trạng tất nhiên không vui vẻ gì.
Một nha hoàn đi cùng chua chát nói: “Đông Hương mà cũng được chọn cơ đấy.” Nói xong nàng ấy liếc sang Tô Mộ ở bên cạnh hỏi thăm: “A Nhược, sao không nói gì thế?”
A Nhược là tên gọi từ nhỏ của Tô Mộ. Nàng lấy lại tinh thần, mím môi đáp: “Ta còn tưởng Tư Anh sẽ được đi.”
Nhắc đến cháu gái của Chu ma ma, một nha hoàn khác tiếp lời: “Kỳ lạ thật. Chuyện tốt như vào Tây Viên mà Chu ma ma lại không giữ chỗ cho Tư Anh.”
Tô Mộ không muốn nói thêm về chủ đề này, đành im lặng không đáp.
Ba người, mỗi người một tâm tư, trở về chỗ ở.
Giống như họ, đám nô tỳ thường ở trong khu riêng biệt cách xa chính điện. Thông thường, nô tỳ thô kệch không có không gian riêng, chỉ có thể ngủ chung giường lớn với vài người khác.
Nha hoàn nhị đẳng thì khá hơn chút, được ở phòng đơn, dù chỉ rộng vài mét vuông, ít nhất vẫn tốt hơn năm sáu người chen chúc trong một gian.
Không bao lâu, bên ngoài bỗng xuất hiện tiếng ồn ào. Thì ra hai nha hoàn được chọn đã trở về thu dọn đồ đạc, nói rằng sẽ tạm thời dọn vào Tây Viên ở.
Điều này khiến mọi người nghe thấy đều ghen tị phát điên.
Tô Mộ tựa cửa nhìn họ hứng khởi ngời ngời, trong lòng lại chua như chanh.
Nghe nói Trịnh thị đã tăng tiền tiêu hàng tháng của họ lên một xâu tiền, tương đương với mức lương của nha hoàn nhất đẳng.
Chưa hết, hai người còn được ban thưởng, mỗi người một món trang sức ngọc nhỏ, chắc cũng đáng giá kha khá tiền.
Tô Mộ khinh khỉnh bĩu môi, trong lòng tự nhủ không thèm để mắt, nhưng thực ra lại ghen tị chua chát đến tận xương.
Trời mới biết nàng nghèo đến mức nào. Vừa nghèo kiết xác lại vừa cao ngạo, rõ ràng ghen tị đến phát điên, nhưng vẫn cố mạnh miệng không nói lời nào, giữ khư khư chút tự tôn còn sót lại, không chịu cúi đầu chấp nhận số phận.
Nghe người khác khen ngợi nịnh hót, Tô Mộ chán nản trở về phòng mình, định nghỉ ngơi sớm.
Kết quả không thu được gì, trong lòng nàng vẫn không cam tâm. Tối hôm sau, khi nghe mọi người nói xe ngựa của tiểu hầu gia đã đến cổng phủ, nàng mượn cớ làm việc để lén đi nhìn trộm.
Trên hành lang dài, những chiếc đèn lồng đỏ thắm đã được người hầu thắp sáng, từng chiếc từng chiếc kéo dài mãi, lấp lánh như sao, tựa hồ không có điểm dừng.
Tô Mộ trốn sau núi giả, nhưng vẫn chưa kịp thấy mặt chính diện của Cố Thanh Huyền. Nàng chỉ thấy Trịnh thị và đám người vây quanh một nam nhân bước lên hành lang.
Người ấy có dáng người cao gầy, vai rộng eo thon, mặc một bộ áo bào xanh nhạt tay bó, cổ tròn, được may rất tinh tế.
Đầu đội khăn vấn, hông thắt đai ngọc, chân mang giày quan, bước đi khoan thai như trúc xanh trong gió, không vội cũng không chậm.
Trịnh thị ở bên cạnh nói chuyện với y. Người ấy hơi nghiêng đầu, vì chiều cao vượt trội mà trong đám đông trông như hạc giữa bầy gà.
Tô Mộ không nghe rõ họ nói gì, chỉ cảm thấy người này toàn thân toát lên khí chất uy nghiêm của quan gia, thoạt nhìn không dễ gần chút nào.
Sau một không đường dài mệt mỏi từ kinh thành đến đây, Cố Thanh Huyền đứng trên hành lang dài bắt đầu cảm thấy cả người mỏi nhừ.
Y đã nhiều năm không về tổ trạch ở Thường Châu. Chỉ thấy ngôi nhà cũ này nơi đâu cũng toát lên một vẻ trầm lặng, uể oải, như bước vào năm tháng cuối đời, lạnh lẽo cô quạnh.
Chu ma ma và đám người dẫn y đến Tây Viên. Họ cẩn thận nhắc chuyện tình xưa nghĩa cũ giữa chủ tớ, y chỉ đáp qua loa vài câu.
Đến Tây Viên, cả khu sân đã được sửa sang lại một lượt. Góc tường có một bụi trúc xanh mướt, thẳng tắp thon dài, vươn mình thoải mái trong sân, trông rất có ý vị.
Cố Thanh Huyền chắp tay sau lưng, đứng ở góc tường một lúc, rồi mới bước vào chính đường.
Trịnh thị hỏi y có muốn dùng bữa không. Y nhìn sắc trời, đáp: “Chuẩn bị nước ấm trước đi, ta muốn tắm.”
Trịnh thị lập tức sai bà tử thô kệch đi chuẩn bị nước ấm.
Cố gia vốn trọng tình xưa. Chu ma ma tận tâm quản lý tổ trạch, dù không có công lao cũng có khổ lao.
Lần này Cố Thanh Huyền đến Thường Châu làm việc, có lẽ sẽ phải ở lại đây một thời gian dài. Phu nhân Cố gia đặc biệt gửi quà cho Chu ma ma, xem như giữ trọn tình nghĩa của gia chủ.
Chu ma ma nhận thưởng xong thì vui vẻ lui xuống.
Sau khi đuổi bà ta đi, Cố Thanh Huyền ngồi trên ghế thái sư, nói chuyện với người hầu Hứa Chư, sắp xếp hành trình ngày mai. Y vừa đến Thường Châu, ngày mai đương nhiên phải đến Giám Viện lộ mặt, để đám người kia biết mà chuẩn bị.
Không mất bao lâu, nước ấm trong phòng tắm đã sẵn sàng. Hứa Chư hầu hạ y đi tắm rửa.
Cố Thanh Huyền thoải mái ngâm mình trong nước ấm, gột sạch bụi bẩn và mệt mỏi của một đoạn đường dài. Thay áo lót sạch sẽ, cả người liền nhẹ nhõm thanh thản hơn hẳn.
Hứa Chư mang đến một bộ áo giao lĩnh màu xám nhạt, hầu hạ y mặc vào. Với chiều cao quá đỗi nổi bật, bộ áo rộng thùng thình, dài lượt thượt, khoác lên người y trông khá lỏng lẻo.
Y chỉ thắt đai lưng qua loa, chân trần xỏ guốc gỗ, bước đến phòng ngủ.
Mái tóc đen như mực rối bù, ướt át, bộ áo dài rộng thùng thình càng làm y trông phóng khoáng, tự nhiên, xa xa nhìn lại, còn mang vài phần phong thái của tiên nhân dã hạc.
Trên đường đi tới, Đông Hương nhìn thấy bóng dáng cao lớn ấy, mặt đỏ bừng tim đập nhanh như trống, vội cúi người né tránh.
Trịnh thị đến để lau khô tóc cho chủ tử, thấy Đông Hương thất thố thì bực mình mắng: “Đồ vô dụng!”
Đông Hương cúi đầu không nói, chỉ là gương mặt vẫn đỏ bừng bừng, cảm thấy vị lang quân cao lớn uy nghi ấy đúng như lời đồn, dáng vẻ nhân trung long phượng, khiến người ta không dám nhìn thẳng.
Trịnh thị vào phòng, mang theo khăn sạch nhẹ nhàng bọc lên đầu Cố Thanh Huyền, vừa lau vừa dặn dò: “Lang quân vừa đến Thường Châu đã bận rộn công vụ, đường xa khó trảnh khỏi mệt mỏi, nên nghỉ ngơi sớm cho tốt.”
Cố Thanh Huyền nghe bà nói như nghe chuyện cười, giọng trầm thấp lộ ra chút bất đắc dĩ: “Trịnh ma ma cứ yên tâm, một hai năm này, ta chưa thể về được đâu.”
Trịnh thị nghe vậy thì ngẩn ra, kinh ngạc hỏi: “Phải ở lại lâu vậy sao?”