Ngày mùng 8 tháng 11, lập đông.

Sức sống khép lại, cây cỏ héo tàn, côn trùng ngủ đông.

Sáng sớm, điền trang bao phủ trong làn sương mù giống như sợi bông.

Trên ngọn cỏ khô héo úa đọng sương trắng như nhung.

Trong sương không gió, cành cây khô trầm thấp buông xuống bị bả vai đi ngang qua sượt trúng mà lay động.

Cành cây rung lên, sương trắng rì rào rơi trên đầu vai.

Trân Trân kéo xe đẩy không ngừng lại, tùy ý giơ tay, vuốt sương hoa màu trắng trên đầu vai xuống.

Bánh xe màu đen, xe đẩy theo bước chân đi về phía trước, lưu lại dấu xe rõ ràng sau dấu chân mờ nhạt.

Đi tới trước cửa nhà đội trưởng đội sản xuất thì dừng lại.

Trân Trân giơ tay vỗ hai cái ở trên cửa viện, rất nhanh đã nghe thấy có người đến mở cửa cho cô.

Người đến mở cửa viện chính là đội trưởng đội sản xuất.

Mở ra cửa viện nhìn thấy Trân Trân, giọng điệu ông ta bình bình nói: “Còn đi hợp chợ à?”

Trân Trân gật đầu, đưa hai hào cầm trong tay vào tay đội trưởng.

Cũng không cần trò chuyện quá nhiều.

Trân Trân nộp tiền, rồi kéo xe đẩy đi về phía chợ.
Đến trên chợ tìm một chỗ bày quán, bày ra đồ mình bán.

Trân Trân bán mầm đậu tương.()

Bởi vì ngày hôm nay hái đậu mầm không nhiều, còn chưa tới giữa trưa tan chợ, cô đã bắt đầu thu sạp.

Lúc thu sạp có người tới hỏi: “Còn đậu mầm không?”

Cô lắc đầu, “Hôm nay đã bán hết.”

Thu quán rồi kéo xe đẩy về nhà.

Khi sắp tới trong thôn trước mặt đụng hai người phụ nữ cùng đội cùng thôn —— Hồng Mai và Thúy Lan.

Gặp mặt nhau, Trân Trân cười chào hỏi các cô.
Chờ chào hỏi nhau xong, Hồng Mai và Thúy Lan nói liên miên những tin đồn về Trân Trân ——

“Chiến sự đã hoàn toàn kết thúc, nghe nói mười ngày trước nhóm bộ đội cuối cùng cũng đã rút về rồi.”

“Xem ra, Thị Hoài Minh nhất định đã chết.”

“Đi năm năm không có tin tức gì, làm sao có khả năng còn sống?”

“Tân hôn mới vừa hơn nửa tháng đã ở góa, vừa thủ tiết một lần là tận năm năm, Trân Trân thực sự là số khổ, ôi…”

“A, khổ cái gì? Cô không thấy cả ngày cô ta giống như người không quan tâm à?”

“Ôi, cô đừng nói như vậy, Trân Trân rất đáng thương, nói không chừng mỗi đêm đều ở trong chăn lén lút khóc.”

“Có gì mà đáng thương, đây chính là số mệnh của cô ta, nói cho cùng mệnh cô ta chính là không sống tốt, nói không chừng Thị Hoài Minh là cô ta khắc. Lúc trước khi cô ta gả cho Thị Hoài Minh rất vui sướng, ai thấy cô ta mà không nói đời này cô ta may mắn? Thị Hoài Minh ở chỗ chúng ta rất tuyệt vời, vừa có văn hóa vừa có thể gánh vác lại có năng lực, dáng dấp càng không có gì phải soi mói. Kết quả ai có thể nghĩ tới, kết hôn hơn nửa tháng đã may mắn thủ tiết. Vì thế làm người ấy, thì không thể quá đắc ý.”

“Cô sẽ không đố kỵ Trân Trân đấy chứ?”

"Tôi đố kỵ cô ta? Tôi đố kỵ cô ta mới kết hôn hơn nửa tháng đã thủ tiết cả đời?" Âm thanh hơi đè thấp, “Nhìn dáng vẻ kia của cô ta đi, Thị Hoài Minh chắc chắn cũng chưa từng ngủ với cô ta, lúc trước Thị Hoài Minh hoàn toàn không lọt mắt cô ta.”

“Ngược lại cũng không có con, tôi nói không bằng tái giá quên đi, lẽ nào thật sự thủ tiết cả đời vì Thị Hoài Minh? Lấy ngoại hình và tính tình của Trân Trân, lại không có con cái liên lụy, tái giá cũng không khó.”

“Ngoại hình tính tình tốt thì có ích gì, muốn tái giá thì phải xem ý của mẹ chồng cô ta đã.”

“Cũng đúng, bác gái Thị hẳn không nỡ để cô ấy tái giá.”

“Bỏ ra nhiều tiền cưới một người vợ, để có thể làm thật nhiều công việc ở nhà, nếu như là tôi thì cũng không nỡ...”

…

Trân Trân kéo xe đẩy về đến nhà, mẹ chồng vừa vặn đã nấu xong bữa trưa.

Cháu gái Thị Đan Linh và cháu trai Thị Hưng Quốc cũng tan học trở về.

Rửa tay ngồi xuống ăn cơm.

Trân Trân móc ra tiền ngày hôm nay kiếm được cho Chung Mẫn Phân, nói với bà: “Mẹ, hôm nay bán được hai hào tám xu.”

Chung Mẫn Phân bọc tiền lại, thở dài nói: “Trời giá rét, đậu mầm không dễ mọc, không bán được.”

Bắt đầu từ mùa đông thời tiết sẽ càng ngày càng lạnh, đậu mầm không sinh trưởng được, mỗi ngày bán chút ít đến tiền vốn cũng không đủ.

Lấy hôm nay để nói, ngoại trừ đưa trước cho đội sản xuất hai hào, còn dư lại tám xu, đủ cái gì?

Bà ở nhà bận rộn trồng đậu mầm, mỗi ngày Trân Trân lên chợ bán đậu mầm, liên tục như vậy gần như là uổng công.

Đậu mầm không thể bán, qua một quãng thời gian nữa, xem thử bán ít đậu rang đi.

Lại qua hai ba tháng nữa là đến tết, chính là lúc ăn đậu rang.

Từ trước tới giờ Chung Mẫn Phân chính là dựa vào làm buôn bán nhỏ nuôi sống cả gia đình, nhưng gần hai năm nay những công việc buôn bán nhỏ này mắt thấy đã không còn kiếm đủ tiền sống tạm bợ qua ngày.

Đi chợ bán đồ đầu tiên là phải nộp tiền cho đội sản xuất.

Mỗi ngày hai hào, tiền đưa trước, bản thân có thể kiếm được gần như cũng không bao nhiêu.

Trân Trân không nói gì, chỉ gật đầu nói: “Vâng.”

Dù cho Chung Mẫn Phân muốn bán cái gì, cô theo giúp đỡ là được rồi.

Cuối cùng một ít đậu mầm cũng bán hết.

Ăn cơm trưa xong chờ cháu trai cháu gái đi học, Trân Trân tiện tay cầm công cụ, dự định đến đội sản xuất làm việc.

Nhưng còn chưa ra ngoài, đã bị Chung Mẫn Phân kêu trở về.

Chung Mẫn Phân nói với cô: “Trân Trân, nghỉ đi, cũng không thiếu nửa ngày, có thể kiếm được bao nhiêu công điểm. Đợi lát nữa chúng ta nhổ ít cải xanh trong vườn về, buổi tối chúng ta nấu cơm thịt muối.”

Nấu cơm thịt muối?

Trân Trân hiếu kỳ, "Có chuyện vui sao?"
Chung Mẫn Phân kéo dài âm cuối nói: “Hôm nay lập đông rồi.”

Đúng vậy.

Hôm nay là lập đông.

Trân Trân nghe Chung Mẫn Phân, ở nhà nghỉ ngơi nửa ngày.

Nói là nghỉ ngơi, kỳ thực việc trên tay không ngừng —— Cô và Chung Mẫn Phân cùng ngồi ở trong sân tắm nắng, thêu thùa may vá.

Trân Trân cúi đầu chăm chú làm công việc, lúc Chung Mẫn Phân mệt mỏi thả tay xuống nhìn cô một hồi.

Ánh mặt trời mang theo sự ấm áp vui vẻ rơi xuống, xoa nhỏ lên gò má dịu dàng của cô, mỗi một sợi tóc rải rác như nhuộm sáng.

Tuy rằng đã kết hôn năm năm, nhưng hiện giờ Trân Trân vẫn có dáng vẻ của một cô gái, vai hẹp eo nhỏ, khuôn mặt căng mịn, ánh mắt trong suốt, ngũ quan như tranh vẽ, tóc dái đen bóng tết thành hai bím tóc.

Ngồi ở dưới nắng ấm, yên lặng như một đóa hoa cúc ngày xuân.

Chung Mẫn Phân nhìn cô một hồi mới tỉnh lại.
Dường như có chuyện muốn nói, nhưng do dự một hồi lại không nói ra.

Trân Trân ngẩng đầu lên bắt gặp ánh mắt của bà, nhìn ra chút không bình thường.

Trong mắt cô lộ ra hiếu kỳ, nhìn Chung Mẫn Phân lên tiếng hỏi: “Mẹ, làm sao vậy?”

Chung Mẫn Phân cười một cái, “Không có gì.”

Chuyển đề tài, lời muốn nói lại bị đè xuống.

Thêu thùa gần nửa ngày, nói chuyện phiếm cũng gần nửa ngày.

Lúc mặt trời rơi xuống ngọn cây, Trân Trân cầm lấy rổ mận gai đi tới ruộng tư hữu một chuyến.

Tới nhổ mấy cây cải xanh đọng sương trong đất, trở về đeo tạp dề nấu cơm.

Chung Mẫn Phân thu kim chỉ vào khay đan, cất khay đan rồi thì đến phòng bếp giúp đỡ.

Trân Trân rửa sạch một miếng thịt nạc mỡ muối, đặt ở trên thớt gỗ, cẩn thận cắt thành từng hạt lựu hình vuông.

Chung Mẫn Phân ở bên cạnh nhặt cải xanh, trên mặt lại tràn đầy tâm sự.

Cứ do dự một lúc như thế, bà rốt cục mở miệng nói: “Trân Trân, mấy ngày nay mẹ luôn nghĩ một chuyện.”

Trân Trân chăm chú thái hạt lựu, “Mẹ, chuyện gì?”

Chung Mẫn Phân lại lặng yên một hồi lâu, hít một hơi thật sâu nói: “Hoài Minh… Nhất định không về được rồi…”

Nghe nói như thế, động tác cắt thịt của Trân Trân dừng lại, nắm chặt cây dao ở trên thớt gỗ không nhúc nhích.

Đời này Chung Mẫn Phân sinh ba đứa con, Thị Hoài Minh là con ba.

Bởi vì quan hệ của nhà họ Thị và nhà họ Lâm rất tốt, Thị Hoài Minh lại chỉ lớn hơn Trân Trân ba tuổi, xứng lứa vừa đôi, vì thế từ nhỏ hai nhà đã xác định thông gia từ bé cho Trân Trân và Thị Hoài Minh.

Năm năm trước, Trân Trân và Thị Hoài Minh kết hôn trong sự bảo đảm của cha mẹ.

Nhưng tân hôn vừa ba ngày, bên trên đột nhiên hạ xuống lệnh tuyển quân. Thị Hoài Minh là người có lý tưởng có hoài bão, lúc này quốc gia cần người, anh cũng muốn ở thời điểm đặc biệt này đền đáp tổ quốc, hiến một phần lực vì tổ quốc, nên đã đăng ký.

Hơn nửa tháng sau đó anh thành công được tuyển chọn nhập ngũ, lập tức thu dọn hành lý tham gia quân đội đi đánh trận.

Lần đi này không còn tin tức nào, năm năm không thấy bóng người, người trong nhà cũng nghĩ anh đã chết ở trên chiến trường rồi.

Đặc biệt là năm nay, chiến sự kết thúc, bộ đội rút quân toàn diện.

Phòng bếp yên tĩnh mười mấy giây.

Lúc Trân Trân nhấc con dao trong tay lên, Chung Mẫn Phân còn nói: “Nếu không thì mẹ làm chủ, tìm bà mai lại xem xét một gia đình cho con, con tái giá đi. Chúng ta chọn một người tốt, đồ cưới thì con không cần lo, mẹ đưa cho con.”

Bà không muốn để Trân Trân ở nhà họ Thị bọn họ thủ tiết cả đời, quá khổ.

Bản thân bà chính là một người chăm con mấy chục năm, hiểu nhất cảm giác trong đó gian nan cỡ nào.

Hiện tại tuổi tác Trân Trân không lớn, tính cách tốt, có năng lực, dáng dấp xinh xắn, lại không có con, muốn tìm một người đàn ông tốt cũng dễ dàng.

Trân Trân nhẹ nhàng đặt con dao trong tay xuống, cắt ra một loạt thịt thái hạt lựu.

Không quá do dự, cô phát ra âm thanh từ trong cổ họng nói: “Mẹ, con không lấy chồng.”

Chung Mẫn Phân tiếp tục cúi đầu nhặt rau trong tay, lặt từng cọng từng cọng rau xuống, “Con không lấy chồng thì nửa đời sau cứ sống như vậy sao? Từ tư tâm mà nói, thật ra mẹ không muốn con gả đi, giữ ở nhà là có thêm một người làm việc. Nhưng mẹ không thể để cho con sống khổ như vậy, đã khổ năm năm rồi, loại cuộc sống này cũng nên chấm dứt.”

Trân Trân lắc đầu, giống như muốn vứt bỏ lời nói của bà ra khỏi đầu.

Cô vẫn thấp giọng nói: "Con không lấy chồng."