Hệ thống quan liêu thời Cảnh Nguyên rất cồng kềnh, thành Biện Lương Đông Kinh phồn thịnh như một đoá hoa đỗ quyên diễm lệ xinh đẹp, nhưng bộ rễ bên dưới đã thối rữa, cứ tưởng là biểu tượng của phú quý xa hoa, nhưng thật ra chỉ có vàng ngọc bên ngoài, bên trong đã lụi bại.
Để chỉnh đốn lại từ gốc rễ, Tam hoàng tử Lý Khế vừa tới Đông Kinh đã cố gắng thực hiện việc gia tăng thêm một cấp thi Đình, bên trên chế độ khoa cử cơ sở hai cấp là thi Hương và thi Hội, cũng tự chủ trì vào năm Cảnh Nguyên thứ ba mươi, có ý muốn cải cách đổi mới.
Nhưng trong kì thi Đình có ý nghĩa trọng đại này, ba kẻ thi hộ đã trà trộn vào trường thi, vượt qua kiểm tra, ngang nhiên truyền đáp án cho mười sáu khảo sinh quanh đó, bị quan giám khảo bắt được nên đã xử gian lận.
Triều đình chấn động.
Để ổn định cục diện, Lý Khế đã đè việc này xuống, âm thầm điều tra ở Ti Thanh Dao chuyên biệt của Đông Cung.
Trong lúc thẩm vấn, cả ba kẻ thi hộ đều không hẹn mà cùng chỉ ra một kẻ đầu sỏ đứng sau —— Công tử Liên Ngọc.
Có tin đồn rằng Dương Hoài, Trạng Nguyên năm Cảnh Nguyên thứ hai mốt, hiện đang là quan Độ chi sứ, cùng Viên Vạn Thư, Trạng Nguyên năm Cảnh Nguyên thứ hai mươi tư, đương triều phò mã, đều nhờ việc thi hộ này mà giành được công danh. Trong mười năm nay, có vô số khảo sinh tới chốn kinh kì được đề danh trên bảng vàng, nay đã bước vào hai phủ ba ti, về châu lộ địa phương, vào Hàn Lâm quốc học, phạm vi rộng khắp.
Sau một hồi đánh cờ tính toán, chủ sự Ti Thanh Dao - Tạ Kỳ Sinh đã tìm ra thân phận Công tử Liên ngọc, bắt giam vào ngục.
*
Cửa địa lao mở ra, hơi ẩm tràn ngập trong không khí.
Hai bên vách đá có mấy ngọn đuốc nhấp nháy.
Một kẻ mặc áo trắng bị áp giải vào, khuôn mặt trắng nõn, dáng người thon gọn, tay chân lại đeo xiềng xích nặng nề.
—— "Quỳ xuống."
Liên Hoa nghe thấy quan cai ngục ra lệnh, nghe theo mà quỳ xuống.
Trước sảnh chất chồng một xấp giấy đề.
Trạng thái mặt giấy không giống nhau, có cái thì mất màu lốm đốm, có cái thì còn trắng tinh, chữ viết rõ ràng.
—— "An Trang, sinh năm Khánh Đức thứ mười, có tiệm hương liệu ở góc thành, nơi ở cũ là hẻm Minh Lan ngoại thành, cưới ca nữ thanh lâu Uyển Dung, có một cô con gái."
Liên Hoa đáp: "Đúng."
—— "Nhưng thật ra trượng phu của ca nữ Uyển Dung, An Trang đã chết từ mười năm trước rồi, sau khi thân phận trước kia của ngươi bại lộ, ngươi đã mua thân phận giả bây giờ, dọn đến vùng bờ sông Quảng Tế không ai biết."
Liên Hoa nói: "Tiểu nhân không làm việc gì phi pháp cả."
—— "Ngươi để tài sản dưới danh nghĩa An Trang, dùng danh hiệu Công tử Liên Ngọc để tổ chức gian lận khoa cử, trong mười năm qua đã thu lợi phi pháp lên đến hơn trăm vạn quán, có tám toà nhà, ba mươi sáu cửa tiệm, hối lộ không dưới ba mươi quan viên trong triều."
Liên Hoa nâng mặt lên, bấy giờ mới quét qua mấy tờ giấy treo trước sảnh.
—— "Liên Ngọc, chuyện hệ trọng đừng mang lòng may mắn, năm nay là năm đầu tiên triều đình tổ chức thi Đình, cũng là lần đầu tiên Thái tử điện hạ chủ trì khoa cử, nếu ngươi cự tuyệt phối hợp, nhẹ thì ở tù, nặng thì chém ngang hông trước phố."
Liên Hoa rũ mắt, khoé môi nổi ý cười: "Tám trăm Kiêu Long vệ, một trăm giám khảo, trước khi vào trường thi phải kiểm tra khắp người, đã nghiêm ngặt đến thế rồi mà vẫn để người khác lợi dụng sơ hở, có lẽ đại nhân nên nghĩ lại xem chế độ khoa cử triều ta có vấn đề ở đâu, chứ không phải bắt một thương nhân nho nhỏ như ta làm kẻ chịu tội."
Quan cai ngục giơ roi da trâu lên, bang, tiếng vang lên trong không gian khiến người ta nghe mà rùng mình.
Liên Hoa nâng tay che mặt: "Ti Thanh Dao... sẽ không dùng nghiêm hình ép cung đâu nhỉ."
Quan cai ngục quát lớn: "Còn dám định tội cho Tạ đại nhân à!?"
Liên Hoa mềm giọng nói: "Tiểu nhân đâu dám."
Đuôi roi da trâu có nước muối nhỏ giọt tí tách, tiếng nước vang vọng trong lao tù.
Tạ Kì Sinh đỡ mũ cánh chuồn mới tinh trên đầu, nghiêm túc nói: "Ti Thanh Dao chuyên lập ra để tra rõ các vụ án liên quan tới khoa cử, nếu không có chứng cứ vô cùng xác thực thì sẽ không bắt ngươi, kẻ gian lận đã cung cấp thư tín qua lại với ngươi, chứng minh ngươi không chỉ là kẻ khơi mào cho việc gian lận trong trường thi mà còn đoán trúng phần lớn đề thi trước khi kì thi diễn ra."
Phía sau gông xiềng, đôi con ngươi mềm dịu khẽ cong lên.
Tạ Kỳ Sinh nói: "Rốt cuộc ngươi cười cái gì?"
Liên Hoa đáp: "Đông Kinh phồn hoa chỉ là một giấc mộng hư ảo của quan gia thôi, gốc rễ đã sớm thối nát từ hai mươi năm trước rồi, khoa cử nói là công bằng thật ra trên dưới kết bè kết đảng chướng khí mù mịt, triều đình đã bắt đầu thối nát từ lúc thu nhận kẻ sĩ rồi."
Tạ Kỳ Sinh nhất thời không nói nên lời.
Đến cùng phải là một kẻ như thế nào, mới có thể đùa bỡn chế độ khoa cử khổng lồ của khắp một trăm tám mươi châu, hai mươi lộ đương triều trong tay được chứ, lại lấy thái độ khinh thường như thế, không thèm để tâm đến sự tranh đấu đáng phái, quy củ của môn đệ dòng dõi, chế độ điển học, mà cười nhạo vào mấy chục vạn học tử vất vả khổ sở học hành.
Bang!
Làn da trên cổ trắng nõn như tuyết in thêm một vệt đỏ.
Liên Hoa ngẩng đầu, mờ mịt nhìn về phía quan cai ngục.
Miệng vết thương dính nước muối, làn da đau đớn âm ỉ dần biến thành lửa thiêu đốt người.
"Ngươi... dám dùng sức thật sao?"
Vừa dứt lời, lại thêm một roi rơi xuống, đánh vai y lật sang một bên.
—— "Khoa cử công bằng thủ sĩ! Ti này như gương sáng treo cao! Há có thể để ngươi ăn nói hàm hồ ở đây được!"
Lại đúng lúc ấy, cửa lớn địa lao mở ra.
Tên văn lại mang một khay danh thiếp, ngọc phù, túi gấm đi vào, nhỏ giọng nói bên tai Tạ Kỳ Sinh.
Tạ Kỳ Sinh hơi nhíu mày: "Cái gì? Người của bọn họ ở đại sảnh hết rồi?"
Văn lại nói: "Vâng, hai phủ ba ti có địa vị không nhỏ, bây giờ đang ở đại sảnh đợi thả người, trong đó còn có cả người của Viên phò mã nữa."
Tạ Kỳ Sinh quay đầu lại, trừng mắt nhìn thẳng vào Liên Hoa, bên mái chảy mồ hôi.
Liên Hoa lặng lẽ che đi vết thương trước ngực, cười yếu ớt, nuốt máu ứa ra trong miệng xuống.
Không khí yên tĩnh đến mức nghe được cả tiếng lửa than đang cháy.
Văn lại nói: "Tạ đại nhân, làm sao bây giờ?"
Tạ Kỳ Sinh cắn rằng, khuôn mặt gầy mà rắn chắc nổi gân xanh: "Tiếp tục đánh, đánh đến bao giờ y thú tội thì thôi."
Chiếc roi lạnh lẽo lại vung lên.
Liên Hoa nhắm chặt hai mắt.
Bang, thế mà lại nghe thấy roi đánh vào không trung, không hề dừng lại trên da thịt.
—— "Dừng tay!"
*
Bước chân truyền đến từ lối đi.
Cai ngục thu lại hình cụ, quỳ rạp xuống đất.
Người vừa đến mặc áo hồng hoa kim điều sa, đầu đội mũ quyển vân, hông đeo đai kim ngọc.
Tạ Kỳ Sinh lau đi mồ hôi bên trái, quỳ xuống đất hành lễ.
"Thần Tạ Kỳ Sinh, chủ sự Ti Thanh Dao, bái kiến Thái tử điện hạ."
Đèn đuốc chiếu sáng lên gương mặt tinh xảo như sứ trắng, ngũ quan cân đối, đôi mắt phượng thon dài sáng ngời có thần.
Lý Khế dùng quạt xếp trong tay gõ lên cửa hình phòng, cai ngục đứng dậy mở cửa nhường đường.
"Điện hạ, y chính là Liên Ngọc." Tạ Kỳ Sinh đứng dậy đi theo sau, "Nhiều năm nay y đều dùng một cái tên giả, thân phận thực sự vẫn còn đang điều tra."
"Tạ khanh vất vả rồi, việc này làm được đến đây đúng là vừa khéo," Lý Khế nói, "Khảo sinh gian lận phải giao cho Đại Lý Tự xử trí theo luật, còn về Liên Ngọc và những người liên quan khác, tạm thời không cần công bố với người ngoài."
Tạ Kỳ Sinh trả lời: "Điện hạ, Liên Ngọc làm sao đoán được trúng đề thi, có phải còn có kẻ chủ mưu phía sau không, có phải là quan viên bộ Lễ để lộ đề ra ngoài không, trong đám khảo sinh đã đỗ có bao nhiêu người còn dây dưa với y... những điều này tới nay vẫn chưa được tra rõ."
Lý Khế nói: "Bản vương muốn xem xem y trông ra sao trước đã."
Tạ Kỳ Sinh muốn nói rồi lại ngừng.
—— "Ngẩng đầu lên đi!"
Liên Hoa nín thở không dám ho khan, đột nhiên thấy sau gáy đau đớn, y bị quan cai ngục túm tóc ngẩng mặt lên.
Ngọn đuốc được đưa đến trước mặt, ánh lửa nóng hổi khiến làn da trắng nõn đổ mồ hôi.
Lý Khế dừng lại chốc lát, con ngươi hơi co lại.
—— Vết thương chồng chất trên người, mà đôi mắt lại dịu dàng như một con nai nhỏ.
Đó là vẻ đẹp chỉ riêng thuộc về đất Giang Nam, môi đỏ răng trắng, mày như núi xa, dưới đuôi mắt có một nốt ruồi màu than xinh đẹp, ai thấy cũng thương.
Lý Khế tỉnh táo lại, giấu đi gợn sóng trong lòng, vẻ mặt khôi phục sự bình tĩnh.
Tạ Kỳ Sinh nói: "Điện hạ định xử trí Liên Ngọc thế nào?"
"Tạ khanh là người chí khí cao, chuyện gì cũng muốn rõ ràng minh bạch." Trong mắt Lý Khế có ánh nến đong đưa, "Nhưng vì cái rõ ràng minh bạch trong mắt khanh mà sẽ có bao nhiêu người phải chết không minh không bạch, khanh đã nghĩ đến chưa?"
Một khoảng yên tĩnh cho nhân thần suy tính kĩ càng.
Tạ Kỳ Sinh gật gật đầu, đáp lại: "Thần đã rõ, thời cơ chưa tới, tiếp tục truy xét không những không thay đổi được gì mà ngược lại còn dẫn lửa thiêu thân, lần này chỉ cần tìm được thân phận của Liên Ngọc thì cũng đã đạt được mục đích rồi."
Lý Khế nói: "Chỉ còn hai canh giờ nữa là đến lúc Lâm Hiên xướng danh rồi, đừng để Thánh thượng nghe được lần đầu tiên tổ chức thi Đình đã xảy ra trò cười như thế, mà bản vương lại còn can thiệp vào việc khoa cử đến mức lạm dụng chức quyền nghiêm hình ép cung, vậy thì khó coi quá."
Tạ Kỳ Sinh đáp: "Vâng, thần đã hiểu."
*
Xiềng xích tay chân được tháo ra, để lộ vết hằn đỏ tím trên cổ tay.
Liên Hoa kéo quần áo đã bị roi quật rách lên che đi bả vai, bò dậy đi ra ngoài.
Lý Khế: "Đợi đã."
Liên Hoa bị thân quạt lạnh lẽo chặn lại.
Lý Khế nói: "Cô có chuyện muốn nói với ngươi."
Liên Hoa nghĩ ngợi, trả lời: "Thái tử điện hạ yên tâm, trận đánh này ta coi như chưa từng xảy ra, về rồi sẽ không lan truyền lung tung đâu."
—— "Hỗn xược!"
Cai ngục quát lớn.
Liên Hoa ngậm miệng.
Lý Khế sai bảo người hầu mang một khối ngọc phù vân mây ra.
"Liên Ngọc, sau khi về chỗ ở, cô ra lệnh cho ngươi, trong vòng ba ngày phải dặn người nhà sắp xếp hành lý, ba ngày sau, mang phù này đến Cảnh Linh Đông Cung trong nội thành báo danh, từ đây ngươi sẽ là môn khách của cô."
Liên Hoa nhận lấy ngọc phù, ngước mắt nhìn Lý Khế, ánh mắt nửa tin nửa ngờ.
Lý Khế lại nói: "Ngươi nghe rõ chưa?"
Liên Hoa cười, dáng điệu nhu nhược lại khổ sở: "Ta vốn cũng có sẵn một cây quạt, tiếc là vừa rồi lúc đánh ta, tên cai ngục kia đã tịch thu rồi, chuyện thì nhỏ thôi nhưng sợ là người tặng ta cái quạt mà biết được thì sẽ làm loạn lên mất."
Lý Khế không trả lời.
Tạ Kỳ Sinh hơi có phản ứng, ra lệnh một tiếng cho người trói tên cai ngục vừa mới đánh Liên Hoa, "Trói lại!"
—— Liên Ngọc gọi một đám người có máu mặt ở Đông Kinh đến làm bia đỡ, nếu vô duyên vô cớ phải chịu nhục thì tất không thể là do Ti Thanh Dao lạm dùng hình phạt, vậy chỉ còn một cách.
Tạ Kỳ Sinh kéo ống tay áo văn nhân, để lộ ra cánh tay có cơ bắp căng chặt.
Tên quan cai ngục kia sợ hãi cực kỳ, ngay lập tức hoảng tới mức tè ra quần.
Tạ Kỳ Sinh quật một roi xuống, quần áo rách nát, da tróc thịt bong.
"A! Công tử tha mạng!"
Trong lúc kẻ xướng người hoạ, một cây quạt gỗ trầm hương được điêu khắc hoa văn rơi xuống đất.
Liên Hoa lấy lại quạt, thư thả mở ra phe phẩy hai cái như đang ngồi trong lầu nghe tấu nhạc, "Đa tạ điện hạ."
Lý Khế lấy lại tinh thần, bình tĩnh nói: "Hết giận chưa?"
Liên Hoa cười cười, tay thu lại quạt: "Còn nữa, lúc đến đây Kiêu Long vệ cầm đao kề lên cổ ta, lúc quay về ta muốn có nhuyễn kiệu chu anh đưa về, không thì người ngoài lại tưởng ta thật sự phạm tội gì rồi đó."
_
Lời tác giả:
Mở đầu từ cảnh Liên Hoa bị bỏ tù, cốt truyện dần dần phát triển, quyển đầu sẽ có một phần hai nói về việc ẻm đi lên con đường này và có ý thức tự chủ như thế nào, Thái tử điện hạ sẽ ít lên sàn (lúc đó ổng còn đang đi đánh trận).
Phổ cập khoa học một chút cho zui nè, khoa cử thời cổ thật sự có tồn tại việc học hộ thi hộ đó, thi nhân nổi tiếng thời Đường là Ôn Đình Quân cũng từng làm cái này.
"Tân Đường thư Ôn Đình Quân truyện" có ghi lại đại ý là ngay trước mắt giám khảo, ổng không chỉ tự làm bài thi xong sớm mà còn giúp tám người nữa làm xong bài. (khúc này tác giả dẫn sử ra hơi khó hiểu nên tui chỉ ghi phần tác giả giải thích lại thôi nha.)
_
Edit: quanxixii
Beta: Quá Tam Ba Bận
_
Chú thích:
Công tử Liên Ngọc (公子怜玉) kiểu nickname đồ á =))) Liên là thương tiếc, đại ý chắc là thương hoa tiếc ngọc các kiểu. Còn tên thật của thụ là Liên Hoa (连华), chữ Liên này là họ Liên, nghĩa là nối tiếp, chữ Hoa cũng là hoa lệ đẹp đẽ chứ không phải hoa sen nha =))) Mặc dù ẻm có cái vibe dẹo dẹo hơi giả bộ bạch liên bông thật.
Chương này đề cập đến ba cấp thi trong khoa cử xưa là Châu thí (hoặc gọi là Sảnh thí), Tỉnh thí và Điện thí, tương đương với ba cấp thi Hương, Hội, Đình mà Việt Nam mình quen gọi nên tui xin phép đổi thành như vậy cho dễ hiểu nha. Ngoài ra tui xin cũng bổ sung kiến thức một xíu là thời xa xưa thì khoa cử chưa có cấp thi Đình, về sau bổ sung thêm chính là để tăng tính công bằng và để quyền bổ nhiệm quan lại hoàn toàn thuộc về vua. Tác giả lấy bối cảnh tương tự Đường Tống nên có sự kiện này, nghe cũng thú vị ha ^^
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT