Nếu lúc này Dan vẫn còn tỉnh táo, chắc chắn cậu sẽ nhận ra sự khác thường của August: vẻ sợ hãi hiếm hoi thoáng qua trong đôi mắt xanh xám vốn luôn trầm tĩnh, dẫu thấy cảnh đẫm máu anh cũng chẳng run tay.

Anh hít một hơi sâu: “Đừng nói nữa, mọi người sắp đến rồi, cậu sẽ chờ được thôi. Muốn nói gì thì đợi đến bệnh viện, hoặc trở về căn cứ cũng chưa muộn.”

Dan không trả lời.

Ngay khi August nghĩ rằng đã may mắn tránh thoát chủ đề này, anh cảm thấy người trước mặt đang cố gượng dậy. Đôi mắt xanh lục nhìn thẳng vào anh, vẻ mặt tỉnh táo và bướng bỉnh hơn bao giờ hết.

Gần như không dám nhìn thẳng vào mắt Dan, anh mất tự nhiên lùi về sau.

“Ngài… và hạ sĩ quan Arthur, là người yêu ạ?” Giọng Dan rất nhẹ nhưng kiên định.

August giật mình, anh không ngờ Dan sẽ hỏi như thế. Lúng túng quay mặt đi, anh nói úp mở: “Sao cậu lại hỏi thế?”

Dan không nói, chỉ nhìn anh, nhìn mọi cảm xúc thay đổi trên gương mặt anh.

Sau một hồi im lặng, August mới gượng gạo nói: “Không phải.”

Anh vẫn không nhìn vào mắt Dan.

“Vậy ngài… có yêu cậu ấy không?”

Quai hàm August bạnh ra. Trong khoảnh khắc, dường như anh định nói điều gì, nhưng cuối cùng vẫn giữ im lặng.

“Khùng thật, tôi hỏi anh câu này làm gì… cũng chẳng quan trọng…” Dan lẩm bẩm, như thể đã quyết định điều gì, cậu vừa định lên tiếng…

“Đủ rồi!” August khẽ quát.

Nhất thời Dan không kịp phản ứng, cậu tròn mắt nhìn.

“Đừng nói nữa! Quan hệ giữa tôi và Arthur hay tình cảm mà tôi dành cho cậu ấy đều không liên quan tới tình hình hiện tại. Đừng nói nữa.” Giọng August nhỏ dần, gần như cầu xin.

Một lúc sau, Dan nói: “Vậy… tôi có thể coi đó là câu trả lời của ngài không? Ngài đoán được tôi định nói gì ư?”

Giọng cậu thậm chí còn chứa ý cười.

August không biết nên đáp lại thế nào, đành giữ im lặng.

“… Tôi hiểu rồi. Xin lỗi thiếu tá, khiến ngài phải bối rối. Tôi rất xin lỗi.”

Nhận ra trong giọng cậu có thứ gì dần lụi tàn, August luống cuống quay đầu lại, nhưng đã quá trễ.

Dan đã quay mặt đi, gương mặt khuất trong bóng tối.

Anh không biết nên nói gì, bàn tay bên người siết chặt, đau khổ nhắm mắt lại.

Hai năm trước.

Trên trực thăng, August không biết do tay anh đang run rẩy hay chỉ là ảo giác do trực thăng bất ổn gây ra. Hoàng hôn chiếu qua cửa sổ tàu bay, phủ thêm màu máu trên gương mặt mỗi người.

Arthur nằm trước mặt anh, siết chặt tay anh. Các khớp ngón tay cậu siết tới mức trắng bệch, trong mắt chứa đầy tuyệt vọng.

“August, có bao giờ cậu nghĩ, vì sao mấy năm ở trường quân đội tớ cứ lẽo đẽo đi theo cậu như một cái đuôi, thậm chí… thậm chí sau khi tốt nghiệp vẫn muốn đi theo cậu?”

Anh không hiểu ý của Arthur, vẫn duy trì tư thế cúi đầu, sự hoang mang trên gương mặt anh in bóng trong mắt Arthur.

“Bởi vì… tớ yêu cậu. Từ ngày khai giảng tớ đã… khụ khụ… khụ…” Một dòng máu lại trào ra từ khóe miệng Arthur.

August không có thời gian suy ngẫm mấy câu này, anh vội vàng lau vết máu bên miệng cậu, luống cuống nói: “Arthur, nghe tớ, đừng nói nữa. Nghỉ ngơi một lúc đi, chúng ta sắp đến bệnh viện.”

Arthur lắc đầu: “Đừng ngớ ngẩn, tớ không… chịu được nữa. Không còn thời gian.”

Hơi ngập ngừng, cậu cố ngẩng đầu lên: “Tớ chỉ muốn hỏi cậu một câu. Mấy năm nay, cậu… cậu vẫn luôn một mình, không có bạn gái, cũng không yêu đương, luôn… luôn ở bên tớ. Tớ có thể hy vọng… rằng… cậu… đối với tớ cũng…”

Cậu chưa nói hết câu nhưng ánh mắt nồng nàn vẫn nhìn August chằm chằm.

August cảm thấy không còn chỗ trốn dưới ánh mắt ấy. Lần đầu tiên anh không biết nên cư xử thế nào, không biết nên làm gì, không biết trả lời ra sao mới là thích hợp, mới là chính xác.

“Cậu không nói gì… thì tớ có thể… cho rằng cậu… ngầm thừa nhận không?”

Anh cảm thấy nên nói hoặc làm gì đó để trấn an người trước mặt. Cuối cùng, anh gật đầu cực khẽ.

Vẻ mặt vốn ủ dột của Arthur bỗng chốc bừng sáng: “Tớ… Tớ rất… Tớ rất hạnh phúc.”

August không dám nhìn vào mắt cậu, chỉ siết chặt tay cậu: “Giờ thì cậu nên nghỉ ngơi. Nghe tớ, đừng nghĩ nhiều. Chờ chúng ta đến bệnh viện… chờ khi nào cậu khỏe, tớ sẽ… chúng ta sẽ…”

“Cậu biết không, August,” Arthur ngắt lời, “Tớ rất hối hận, vì sao tớ… vì sao tớ không nói sớm hơn. Chúng ta đã lãng phí quá nhiều thời gian… Nếu tớ nói sớm hơn… Dù có phải chết ngay bây giờ, tớ sẽ… không nuối tiếc đến thế…”

Cậu nhìn August bằng ánh mắt dịu dàng, từ từ đưa tay lên như muốn chạm vào gương mặt của người mình yêu lần cuối: “Xin đừng quên tớ, hứa với tớ đi.”

Giọng August run run: “Tớ sẽ không quên, tớ hứa.”

“Giúp tớ… giúp tớ chăm sóc mẹ. Cậu biết mà, bà ấy thích nghe cậu… đàn…” Lời trăng trối của Arthur còn chưa dứt, bàn tay ấy đã rũ xuống, không còn âm thanh nào nữa, chỉ có đôi mắt vẫn mở to.

August nhắm mắt lại, vẫn nắm chặt tay Arthur. Tới lúc này anh mới nhận ra cổ tay cậu gầy đến thế.

Như chẳng có chuyện gì xảy ra, nhưng dường như mọi thứ đều thay đổi. Anh đã hứa với một người, cho dù tấm lòng mình ra sao thì anh cũng đã hứa.

Những thứ mà anh bảo vệ đã chẳng còn bao nhiêu.

Nếu lãng quên không khó thì “yêu” cũng như vậy.

“Dan… Xin lỗi, tôi không…” Anh cũng không biết mình muốn giải thích điều gì.

“Không cần phải xin lỗi, thiếu tá.” Dan không nhúc nhích, dưới vẻ bình tĩnh là sự yếu ớt không thể che giấu: “Ngài không có lỗi gì cả.”

August gục đầu vào hai bàn tay mình, mím chặt môi không nói gì thêm.

Trên mặt đất.

Đã ngày thứ tư triển khai chiến dịch tìm kiếm cứu nạn. Sau khi đội tìm kiếm cứu nạn chuyên nghiệp tới, Heath chưa từng được nghỉ ngơi tử tế, cùng lắm là chợp mắt trong lều hai, ba tiếng. Mệt mỏi cộng thêm lo âu, chỉ trong bốn ngày ngắn ngủi, y như già đi vài tuổi.

Toàn bộ đội tìm kiếm cứu nạn đã truy vết trong bán kính mười cây số, nhưng vẫn không tìm thấy dấu hiệu người sống. Giáo sư Murphy ở lại nhóm của họ, vừa cập nhật dữ liệu khí tượng địa lý vừa hỗ trợ tìm người.

“Giáo sư… tôi có thể nói chuyện với cô không?” Vào buổi tối ngày thứ tư, đội tìm kiếm cứu nạn nghỉ lại dưới chân núi. Heath đang ngồi cùng những người khác, thừa dịp y không chú ý, Ian lặng lẽ đi tới bên cạnh giáo sư Murphy.

Murphy ngạc nhiên nhìn y nhưng cũng không hỏi nhiều. Cô đứng dậy đi theo y tới bên kia đống lửa.

“Giáo sư, theo góc độ chuyên môn của ngài, liệu phía đội trưởng… có bao nhiêu phần trăm là còn sống?” Giọng Ian khô khốc.

Murphy im lặng một lúc: “Từ lần cuối chúng tôi bắt được tín hiệu của trạm nghiên cứu khoa học, với điều kiện thời tiết lúc đó, họ không thể đi quá xa, tối đa là mười cây số. Nhìn tình hình trước mắt, rất có thể họ đã rơi xuống hồ băng hoặc động băng được hình thành do thềm băng nứt vỡ. Nếu như trong quá trình rơi xuống may mắn không bị thương quá nặng thì tỷ lệ sống sót rất cao.”

“Nhưng chúng ta đã tìm khắp các động băng gần đó.” Ian sốt ruột vò đầu.

“Trước khi chúng ta đến đây, do ảnh hưởng của sóng địa chấn nên nơi này đã bị gãy lần thứ hai. Nếu động băng mà họ rơi xuống lần đầu tiên tình cờ bị lấp kín bởi đợt đứt gãy* thứ hai… có lẽ chúng ta cần thêm thời gian.”

(*) Đứt gãy (còn gọi là biến vị, đoạn tầng hoặc phay) là một hiện tượng địa chất liên quan tới các quá trình kiến tạo trong vỏ Trái Đất.

“Cô có thể khuyên Heath được không, ý tôi là thượng úy Ibron. Tôi hiểu tâm trạng của hắn, nhưng nếu cứ tiếp tục không nghỉ ngơi như thế, tôi rất lo…”

Murphy nhướng mày: “Anh ấy là đội phó của cậu, sao cậu lại cho rằng anh ấy sẽ nghe lời tôi?”

Ian vội cười: “Tuy bình thường hắn có vẻ cợt nhả, nhưng một khi đã quyết thì chúng tôi nói gì cũng vô dụng, ngoại trừ đội trưởng.”

Murphy ngẫm nghĩ: “Tôi sẽ cố.”

Ian gật đầu cảm kích: “Cảm ơn cô, giáo sư, mấy ngày nay vất vả cho cô rồi.”

Murphy lắc đầu: “Không vất vả, người cực nhất không phải là tôi. Tôi cũng hy vọng đội trưởng của các cậu có thể trở về bình an.”

Bữa tối là lương khô, Heath ăn qua loa vài miếng rồi thôi. Bầu trời trên đầu là một màu xanh sẫm bất biến. Mấy hôm nay thời tiết quang đãng, dải ngân hà lấp lánh như muôn đời vẫn thế. Y nheo mắt ngắm nhìn, lần đầu tiên cảm thấy dải ánh sáng này thật đáng ghét.

“Sao vậy, vẫn chưa đi nghỉ à?” Giọng Murphy vang lên bên cạnh.

Y lơ đãng nhìn cô: “Giáo sư.”

Murphy không ngồi xuống mà chỉ đứng bên cạnh nhìn xuống y từ trên cao: “Đi dạo một lát không? Có lẽ anh cần được tâm sự?”

Heath ngẩng đầu lên, sau cả ngày dài tìm kiếm, đa phần mọi người đều đã về lều nghỉ ngơi, chỉ còn lại vài người gác đêm đang ngồi quanh đống lửa. Không rõ tâm trạng thế nào, y lặng lẽ đứng dậy, chầm chậm đi theo Murphy ra ngoài doanh trại.

Murphy mang theo một chiếc đèn pin, ánh sáng trắng chiếu một đốm tròn trước mắt họ.

“Tôi nghe Ian nói, ba ngày rồi anh chưa nghỉ ngơi?” Murphy lên tiếng trước.

Heath cau mày, không trả lời.

“Anh làm vậy thực sự rất bất lợi cho công tác tìm kiếm cứu nạn phía sau.”

“Tôi tự biết tình trạng cơ thể mình.” Heath cứng rắn nói. Sau đó, dường như nhận ra mình hơi thô lỗ, y bồi thêm một câu “Xin lỗi”.

Murphy quay đầu nhìn y vài giây rồi nhún vai: “Không cần phải xin lỗi, thượng úy. Tôi hiểu tâm trạng của anh, nhưng tình trạng của anh khiến mọi người rất lo lắng.”

Heath thở dài, một thoáng yếu lòng lướt qua gương mặt y: “Tôi chỉ… tôi chỉ không ngủ được. Nằm vào lều là tôi lại nghĩ rốt cuộc August và Dan đang ở đâu. Chắc chắn họ đang ở đâu đó chờ tôi dẫn người tới cứu. Làm sao tôi có thể nghỉ ngơi.”

Murphy không tiếp tục chủ đề này. Mặt phẳng đứt gãy xuất hiện trước mặt họ, chắc do lần vận động thứ hai của lớp vỏ ở thềm lục địa khiến thềm băng nhô lên. Cô ngồi xuống, dùng đèn pin chiếu vào lớp băng trước mặt, chuyển chủ đề: “Thượng úy, đã bao giờ anh tưởng tượng nếu cả trái đất đều bị đóng băng thì sẽ thế nào chưa?”

Heath không hiểu ý, chỉ hoang mang nhìn cô.

“Khoảng 700 triệu năm trước, Trái Đất từng trải qua thời kỳ đóng băng toàn cầu. Bắt đầu từ hai cực, sông băng dần di chuyển về phía vĩ độ thấp, cho đến khi nhiệt đới gió mùa và bọt sóng đều bị mắc kẹt trong lớp băng khắc nghiệt. Nhưng sự kiện này đến rồi đi rất vội vàng, chỉ để lại vài vết tích ở cuối liên đại Nguyên sinh* rồi lập tức biến mất. Trong hàng trăm triệu năm qua, nó chưa từng tái hiện. Các nhà khoa học gọi là kỷ băng hà*, để nhắc nhở đời sau rằng đã có một thời kỳ như vậy, khi sông băng trải rộng khắp tinh cầu, thậm chí ngay cả đường xích đạo cũng bị băng tuyết bao phủ.”

(*) Liên đại Nguyên Sinh là một liên đại địa chất bao gồm một thời kỳ trước khi có sự phổ biến đầu tiên của sự sống phức tạp trên Trái Đất.

Kỷ băng hà là một giai đoạn giảm nhiệt độ lâu dài của khí hậu Trái Đất, dẫn tới sự mở rộng của các dải băng lục địa, các dải băng vùng cực và các sông băng trên núi (sự đóng băng).

“Nhưng chính núi lửa hoạt động đã khiến Trái Đất thức tỉnh. Núi lửa phun trào khiến khí nhà kính* tích tụ nhiều hơn, khi đạt tới tỷ lệ đủ để giữ ánh sáng mặt trời, khiến nhiệt độ trung bình vượt qua điểm đóng băng*, cục diện bế tắc cuối cùng cũng bị phá vỡ. Trái Đất nghênh đón sự bùng nổ kỷ Cambri*.”

(*) Khí nhà kính là những khí có khả năng hấp thụ các bức xạ sóng dài được phản xạ từ bề mặt Trái Đất khi được chiếu sáng bằng ánh sáng mặt trời, sau đó phân tán nhiệt lại cho Trái Đất, gây nên hiệu ứng nhà kính.

Điểm đóng băng mô tả sự chuyển đổi từ chất lỏng sang thể rắn.

Sự bùng nổ kỷ Cambri là sự xuất hiện một cách tương đối nhanh chóng hầu hết các giới động vật chính được ghi nhận lại từ các hóa thạch vào khoảng 542 triệu năm trước trong kỷ Cambri.

Ánh sáng đèn pin lia lung tung qua lớp băng, khi lia qua một góc độ thì khúc xạ ánh sáng nhiều màu.

“Tôi nói vậy không phải là để phổ cập kiến thức địa chất học hay khí tượng học. Tôi chỉ muốn nói, nhiều khi chúng ta cảm thấy mọi chuyện rơi vào bế tắc, không có tiến triển, nhưng bước ngoặt có thể đến từ những thứ rất bé nhỏ tầm thường. Có hy vọng là có tất cả.” Murphy đứng dậy, phủi đầu gối: “Muộn rồi, về thôi.”

“Chờ đã!” Heath nắm lấy cánh tay đang cầm đèn pin của cô: “Đừng nhúc nhích!”

Murphy không hiểu gì, cô giữ nguyên tư thế bị y giữ cổ tay, ánh đèn pin cố định ở một nơi nào đó trên mặt băng.

Heath không lên tiếng, từ từ xoay miệng đèn cho đến khi chùm ánh sáng ngưng tụ thành một vòng tròn nhỏ.

“Có thứ gì đó ở phía dưới…” Giọng Heath khẽ run.

Murphy nhìn theo hướng đèn pin, qua lớp băng dày, có thể nhìn thấy một bóng đen lờ mờ phía dưới.

“Cô chờ ở đây nhé, tôi quay lại gọi người.” Heath nói rồi xoay người chạy về phía doanh trại.