Tôi vô cùng đau đớn khi viết lên những dòng cuối cùng của thiên phóng sự có liên quan đến những thiên tài hiếm có của người bạn vô cùng thân thiết đối với tôi, anh Sherlock Holmes.Thú thật, tôi muốn im lặng, không muốn nhắc đến sự kiện đã để lại trong lòng tôi một nỗi cô đơn hoang vắng, trống trải, không biết lấy gì để bù đắp cho nỗi mất mát lớn lao này, mặc dù câu chuyện đã xảy ra đã hai năm rồi.

Những lá thư cuối cùng của ngài đại tá James Moriarty, trong đó ông ta muốn bảo vệ danh dự cho người anh trai quá cố của mình, buộc lòng tôi phải cầm lấy bút mực.

Tôi tự đặt cho mình trách nhiệm phải giới thiệu trước công chúng tất vả những sự kiện xảy ra theo đúng như trong thực tế.

Chỉ một mình tôi là người có may mắn chứng kiến, biết được toàn bộ sự thật ấy điều này làm tôi thấy xúc động.

Giờ đây không còn lý do gì để che dấu sự thật.

Theo tôi được biết, chỉ có ba thông báo sau đây là được đăng trên báo chí: một mẩu tin đăng trên "Tạp chí Geneva" ngày 6-5-1891, một bức điện của hãng thông tin Reuter đăng trên báo từ ngày 7-5; cuối cùng là những thông báo mới đây.

Trong số những thông báo đó, thì thông báo thứ nhất và thứ hai quá tórn tắt; thông báo bóp méo sự thật một cách trắng trợn.

Trách nhiệm của tôi là làm sao nói cho toàn thế giới biết, những sự kiện đã xảy ra giữa giáo sư Moriarty và Sherlock Holmes đúng như sự thật của nó.Có lẽ bạn đọc còn nhớ, ngay sau khi tôi lấy vợ và ra phòng mạch, mối quan hệ mật thiết giữa tôi và Sherlock Holmes đã có thay đổi trong một chừng mực nào đó.

Tôi bận bịu với công việc chữa bệnh.

Còn anh vẫn ghé lại chỗ tôi khi cần có người bạn đồng hành cùng tham gia giải quyết những công việc khám phá của mình, nhưng ngày càng thưa dần, ít dần.

Vì thế trong năm 1890 tôi chỉ thu thập được có ba bài về chuyện phá án của anh.Mùa đông năm ấy và chớm xuân 1891, báo chí đăng tin Holmes được chính phủ Pháp mời sang giải quyết một chuyện rất quan trọng; qua hai bức điện anh gửi cho tôi từ Narbonne và Nimes, tôi đinh ninh cuộc viếng thăm của anh ở nước Pháp chắc sẽ còn kéo dài.

Vì vậy tôi vô cùng ngạc nhiên khi vào lúc chập tối ngày 24 tháng 4, anh đột ngột xuất hiện trong phòng làm việc của tôi.

Đầu tiên đập vào mắt tôi là dáng hình anh gầy gò xanh xao hơn mọi khi rất nhiều.- Đúng, tớ đã tiêu hao gần hết sức lực của mình - Anh đáp, như muốn thanh minh cho cái nhìn e ngại của tôi.

- Trong thời gian gần đây, tớ túng bấn quá.

Tớ kéo tấm rèm lại được chứ?Căn phòng chỉ thắp một chiếc đèn bàn, thông thường tôi vẫn đọc dưới ngọn đèn này.

Rón rén đi dọc theo bức tường, Holmes đi vòng khắp căn nhà và kéo kín các tấm rèm, vén kín một cách kỹ lưỡng không để hở một cỗ trống nào.- Cậu đang có chuyện phải lo sợ hả? - Tôi hỏi.- Đúng, tớ rất sợ.- Sợ cái gì?- Một loại súng hơi.- Anh bạn yêu quý ơi, cậu muốn ám chỉ cái gì?- Watson, chắc cậu biết tớ khá rõ đấy, từ lâu cậu đã biết tớ không phải là một con thỏ.

Đừng cho là có mối nguy hiểm đang đe dọa cậu.

Nó chỉ là một hành động mù quáng, không phải là một hành động anh hùng.

Cậu cho tớ xin que diêm.Anh châm thuốc hút, và dường như khói thuốc lá làm anh tươi tỉnh hẳn lên.- Trước hết tớ cần phải xin lỗi vì cuộc viếng thăm quá muộn, - Anh lên tiếng.

- Ngoài ra tớ xin phép được làm một việc hơi bất nhã, thứ hai là sẽ trèo qua bức tường sau vườn nhà cậu.

Tớ định đi ra bằng cách như vậy đấy.- Những chuyện ấy có ý nghĩa gì vậy? - Tôi hỏi.Anh chìa cánh tay lại sát ngọn đèn, tôi trông thấy hai khớp ngón tay bị xây sát và rớm máu.- Cậu thấy đấy, không phải là chuyện đùa đâu.

- Anh vừa cười vừa nói.

- Cái này có thể làm mất cả bàn tay như không.

Vợ cậu đâu rồi? Có ở nhà không?- Không, cô ấy đi thăm người quen.- Hay quá! Nghĩa là cậu ở nhà một mình.- Chỉ một mình.- Nếu thế thì, tớ dễ dàng mời cậu cùng đi với tớ qua biên giới trong vòng một tuần lễ.- Đi đâu vậy?- Đi đâu mà chả được, tớ thì thế nào cũng được.Tất cả những chuyện này tôi thấy kỳ quặc thế nào ấy.

Trong khuôn mặt trắng bệch, mệt mỏi của anh, tôi cảm thấy hệ thống thần kinh của anh đang ở trạng thái căng thẳng tột độ.

Qua cái nhìn của tôi anh biết rằng tôi không hiểu.

Chống cùi chỏ lên bắp đùi và xiết chặt các ngón tay lại với nhau, anh bắt đầu giải thích cho tôi nghe tình hình của công việc.- Tớ nghĩ là cậu chưa được nghe nói gì về giáo sư Moriarty? - anh hỏi.- Chưa.- Đó là một người đại tài về việc giữ kín tung tích của mình.

Hắn ta đã thiết lập một mạng lưới khắp thành London.

Thậm chí chưa ai nói về hắn.

Riêng chuyện này cũng đáng liệt hắn ta vào bậc đàn anh trong giới hình sự.

Watson, tớ có thể nói chắc rằng, nếu tớ chiến thắng con người này, tức là làm được việc vạch mặt chỉ tên hắn ta ra trước xã hội thì đó đúng là một thành công lớn trong sự nghiệp của tớ.

Lúc ấy, tớ sẽ kết thúc bước đường công danh của mình và tớ sẵn sàng chuyển sang nghiên cứu các lĩnh vực khác yên tĩnh hơn.

Nói riêng với cậu nhé.

Hai sự việc cuối cùng đã tạo cho tớ khả năng thuyết phục vương quốc Scandinavia và nước cộng hòa Pháp cho tớ những công cụ, điều kiện tiến hành một cuộc đổi mới, hợp với sở thích của tớ hơn.

Lúc đó tớ sẽ toàn tâm nghiên cứu trong lĩnh vực hóa học.

Nhưng tớ chưa thể ngồi yên trong chiếc ghế bành của mình, một khi con người kia, cái tay giáo sư Moriarty đang tự do tung hoành ngang dọc trên các đường phố ở London.- Hắn ta đã phạm những tội ác gì?- Ôi! Hán có một tiểu sử thật khác thường! Hắn xuất thân trong một gia đình tốt, được đào tạo đến nơi đến chốn, hắn có một tài năng hiếm có về toán học.

Khi tròn 21 tuổi, hắn đã viết xong một luận văn về nhị thức Newton, làm cho tên tuổi của hắn nổi tiếng khắp châu Âu.

Sau đó, hắn được phụ trách khoa toán trong một trường đại học tổng hợp của nước Anh.

Một tương lai sán lạn, rạng rỡ đang chờ đón hắn.

Nhưng hắn bỗng biến mất một cách lạnh lùng và trở thành một tên hung đồ độc ác.Trong huyết quản của hắn dòng máu của kẻ phạm tội đang chảy.

Do có trí óc thông minh hiếm có nên hành động độc ác của hắn càng nguy hiểm.

Trong trường đại học, những lời đồn đại không hay về hắn đã bay đi khắp nơi, cuối cùng buộc lòng hắn phải rời bỏ trường để đến cư trú tại London.

Ở đấy hắn ta bắt đầu chuẩn bị một đội ngũ những tên ăn cắp, lưu manh chuyên nghiệp trẻ tuổi.

Đó là những điều tớ biết về hắn.Chính cậu biết đấy, không ai nắm vững giới hình sự ở London này bằng tớ.

Cách đây không lâu, tớ bắt đầu cảm thấy là ở sau lưng của bọn tội phạm, có một thế lực không lường được đang bảo vệ, che chở cho chúng - một thế lực hùng mạnh, có tổ chức đang hoạt động trái với pháp luật, được núp dưới những bộ mặt giả tạo.

Rất nhiều lần, trong các trường hợp khác nhau, qua những vụ ăn cắp hoặc giết người, tớ đều nhận thấy sự có mặt của cái thế lực ấy.

Bằng con đường tính toán rất logic, tớ đã phát hiện ra dấu vết của nó, ngay cả trong những vụ chưa được khám phá, hay trong những vụ án đã tìm ra, mà bản thân tớ không trực tiếp tham gia, tớ đều thấy thấp thoáng thế lực đó.Trong nhiều năm, tớ có ý định xé toạc bức bình phong che đậy tội ác kia, và đã đến lúc tớ lần theo đầu mối của cuộn dây, bắt đầu một công cuộc gỡ dần từng mối rối ren, cho đến khi nào phanh ra, tóm được cái nút cuối cùng dẫn tới vị giáo sư Moriarty - một nhà toán học lỗi lạc.Hắn như một Napoléon trong giới tội phạm hình sự, hắn là một nhà tổ chức lãnh đạo gần một nửa số vụ độc ác và tất cả các vụ phạm pháp chưa được khám phá đã xảy ra trung thành phố này.

Phải thừa nhận đó là một thiên tài, một triết gia, một con người có đầu óc suy luận những vấn đề có tính chất trừu tượng.

Hắn có một bộ óc thuộc loại thông thái số một.

Hắn ngồi bất động như một con nhện trong mạng tơ của mình, trong mạng nhện có hàng nghìn sợi dây, hắn sẽ tóm lấy, giải quyết khi có một sự rung động nho nhở của từng sợi dây.

Rất hãn hữu, hắn mới trực tiếp hành động, hắn chỉ tổ chức, xây dựng kế hoạch.

Tay chân của hắn thì rất nhiều, và được tổ chức đến nơi đến chốn.

Nếu có ai cần ăn cắp một tập tài liệu, cần đột nhập vào nhà, cần giết, thủ tiêu một người nào đó...!thì chỉ cần trình bày nguyện vọng đó với giáo sư.

Ngay lập tức một vụ án sẽ được chuẩn bị và thi hành.

Bọn tay chân của hắn có thể sẽ bị bắt, trong những trường hợp như vậy, bao giờ hắn cũng tung tiền ra mua chuộc hoặc nhờ người bảo lãnh.

Nhưng tên chỉ huy chính, cầm đầu, bao giờ cũng nằm ngoài diện nghi vấn.Tổ chức ấy là như vậy, bằng con đường suy luận tớ đã xác định được bộ máy hoạt động của nó.

Tớ đã dồn toàn bộ sức lực của mình để phát hiện và quyết bẻ gãy nó.

Nhưng tay giáo sư cũng rất láu cá, hắn luôn thay hình đổi dạng, nguy trang rất khéo và được bảo vệ vững chắc đến nỗi mặc dù tớ tập trung mọi cố gắng nhưng vẫn không sao có đủ chứng cớ để buộc tội hắn trước tòa.

Watson thân mến, cậu rất biết khả năng của tớ, thú thật với cậu là phải mất 3 tháng ròng rã, cuối cùng tớ mới tìm thấy đối thủ xứng đáng của mình.Những việc làm phạm pháp của hắn gây cho tớ một nỗi lo lắng, sợ hãi thì bây giờ đã nhường chỗ cho sự kính nể trước năng lực tài ba của hắn.

Tuy vậy; cuối cùng hắn cũng sơ hở, mặc dù một sơ hở không dáng kể, đáng lý hắn không nên để xảy ra sự sơ hở đó mới phải bởi tớ đang bám riết hắn như một con đỉa.

Tớ đã lợi dụng sơ hở ấy, sau khi dùng nó làm xuất phát điểm cho cuộc tấn công tay đôi, tớ bắt đầu giăng xung quanh hắn một cái bẫy.

Hiện này cái bẫy ấy hầu như đã chuẩn bị xong; sau ba ngày nữa, nghĩa là đúng vào tối thứ hai, mọi chuyện sẽ được giải quyết.

Ngài giáo sư cùng với những kẻ cầm đầu băng đảng ấy sẽ rơi vào tay tòa đại hình.

Còn sau đó một công cuộc hình sự lớn nhất thế kỷ chúng ta sẽ bắt đầu: Bức màn đã che giấu hơn 40 vụ án sẽ được vén lên; tất cả những tên tội phạm sẽ bị trừng trì dịch đáng.

Nhưng cần phải khẩn trương, chỉ cần một tính toán sai lầm là chúng nó sẽ trượt khỏi bàn tay chúng ta vào đúng thời điểm cuối cùng.Mọi việc sẽ tốt đẹp nếu tớ có thể hành động một cách kín đáo, sao cho tay giáo sư Moriarty không hề biết về chuyện này.

Nhưng hắn là một tên thâm hiểm và xảo quyệt.

Mỗi cử động của tớ nhằm đưa hắn vào tròng, hắn đều biết hết.

Hắn đã nhiều lần mưu toan phá vỡ, để thoát khỏi cái lưới mà tớ đã giăng, nhưng mỗi lần như vậy, tớ đều tìm cách cản trở không cho hắn thực hiện ý đồ.

Nếu cứ miêu tả cặn kẽ, tỉ mỉ cuộc chiến đấu thầm lặng và đem xuất bản thì sẽ có một quyển sách hồi hộp nhất và tuyệt vời nhất trong làng sách về thể loại trinh thám.

Chưa bao giờ tớ phải căng thẳng như bây giờ; cũng chưa bao giờ tớ phải chật vật đối phó với địch thủ của mình như hiện nay.

Đòn của hắn rất mạnh và tớ đỡ lại bằng một sức còn mạnh hơn: Sáng nay, tớ đã đi đến một quyết định và chỉ cần thêm 3 ngày nữa để dứt điểm công việc.

Tớ đang ngồi trong phòng của mình, đang suy đi tính lại nước cờ, thì bỗng cánh cửa bật mở.Trước mặt tớ là tay giáo sư Moriarty đang đứng sừng sững.

Watson ạ, thần kinh của tớ khá vững, nhưng phải thú thật với cậu, tớ không thể nào nén được tiếng thở ra khi nhìn; thấy trước mặt mình con người đã chiếm toàn bộ ý nghĩ của tớ.

Hình dáng bên ngoài của hắn không có gì thay đổi, vì tớ đã quen thuộc từ trước.

Hắn ta rất gầy và cao lêu ngêu.

Trán hắn dô nhưng rộng, da trắng trẻo, cặp mắt sâu hoắm trông rất sắc.

Khuôn mặt được cạo nhẵn thín, nhìn hắn có phần khổ hạnh.

Đôi vai hơi còng, có lẽ do ngồi nhiều bên bàn làm việc, còn cái đầu thì nhô tới trước trông như một con rắn, ngó bên này, nghiêng bên kia.

Cặp mất cú vọ của hắn như đâm xuyên vào người tớ.“Hộp sọ của ngài chưa đến nỗi bị vỡ như tôi đã nghĩ".

Cuối cùng hắn lên tiếng.

"Thưa ngài Holmes, bỏ khẩu súng đã lên đạn ở trong túi áo choàng của mình là một thói quen nguy hiểm".Đúng như thế thật, khi hắn ta bước vào, tớ hiểu ngay là một mối nguy đang đe dọa tớ.

Khả năng duy nhất để tớ tự cứu mình, đó là tớ buộc phải im lặng mãi mãi.

Vì vậy, tớ nhanh như chớp, đã chuyển khẩu súng lục từ ngăn kéo bàn vào túi áo choàng và ngay lập tức cho tay vào cò súng.

Sau khi bị hắn điểm huyệt, tớ đã lôi khẩu súng ra khỏi túi áo, kéo quy lát và để trước mặt.

Moriarty tiếp tục cười và nheo nheo cặp mắt, nhưng có một cái gì đấy trong mắt hắn ta đã làm cho tớ phải cảnh giác và buộc tớ phải đến gần khẩu súng của mình."Rõ ràng là ngài chưa biết tôi".

Hắn ta lên tiếng."Ngược lại,” tớ phản đối, “tôi cảm thấy ngài khó mà hiểu nổi tôi đã biết ngài.

Xin mời ngài ngồi, nếu ngài có việc gì muốn nói với tôi, tôi có thể dành cho ngài năm phút"."Những gì tôi muốn nói với ngài, chắc ngài đã đoán được" Hắn ta lạnh lùng đáp.

"Ngài vẫn cương quyết giữ lập trường của mình?""Hoàn toàn không thay đổi".Hắn đút tay vào túi, cồn tớ vội vàng chộp lấy khẩu súng trên bàn.

Nhưng hắn chỉ rút ra từ trong túi một quyển sổ ghi chép, trong đó có ghi nguệch ngoạc những con số ngày tháng gì đó."Ngài đã cản đường của tôi từ ngày mồng 4 tháng giêng,” hắn ta tiếp.

“Ngày 23, ngài đã làm cho tôi một phen hú vía, và giữa tháng hai ngài lại làm cho tôi một cú hoảng hồn.

Cuối tháng 3, ngài đã làm đảo lộn mọi kế hoạch của tôi.

Hiện nay, vì những vụ liên tiếp của ngài, tôi đã rơi vào một tình thế có thể mất hết tự do.

Không thể tiếp tục như vậy được"."Ngài định làm gì?" Tớ hỏi lại."Thưa ngài Holmes, ngài hãy chấm dứt công việc của mình,” hắn ta nói và lắc đầu “Ngài hãy từ bỏ công việc đó"."Đến hết ngày thứ hai kia".

Tớ đáp."Đủ rồi, thưa ngài Holmes.

Ngài là một người khá thông minh, tất nhiên ngài hiểu tôi, tôi muốn giải lao đầu óc một chút, trong lúc theo dõi cách thức hành động của ngài.

Mong ngài hiểu cho tôi lấy làm buồn phiền, nếu như ngài cứ cố tình buộc tôi phải dùng những biện pháp không hay đối với ngài.

Ngài phải tránh ra một bên, ngài hãy tin là tôi nói rất chân thành"."Hiểm nguy, đó là người bạn đồng hành không thể thiếu được trong nghề nghiệp của tôi".

Tớ đáp."Đấy không phải chỉ là sự nguy hiểm, mà là sự tiêu diệt không thể tránh khỏi,” hắn ta phản đối, “Ngài đứng ra cản đường không phải chỉ một người, mà là cả một tổ chức hùng mạnh, mà toàn bộ sức mạnh của nó, với trí thông minh của ngài, ngài không thể nào hiểu nổi đâu.

Mong ngài hãy tránh ra một bên, thưa ngài Holmes.

Bằng không ngài sẽ bị trừng trị"."Tôi sợ rằng,” tớ đứng dậy và đáp, “từ buổi nói chuyện thú vị của chúng ta, tôi có thể bỏ mất một công việc quan trọng, nó sẽ đưa tôi đến vị trí khác".Hắn ta cũng đứng dậy, lặng thinh nhìn tớ và buồn bã lắc đầu."Biết làm sao được!” Cuối cùng hắn lên tiếng.

“Tôi rất lấy làm tiếc, nhưng tôi đã làm mọi việc mà tôi có thể làm được.

Tôi biết từng đường đi nước bước trong công việc của ngài.

Đến ngày thứ hai, ngài sẽ không còn cử động được nữa rồi.

Đó là cuộc đọ sức giữa hai chúng ta, thưa ngài Holmes.

Ngài hy vọng sẽ cho tôi ngồi vào chiếc ghế bị cáo.

Tôi nói cho ngài biết, điều đó sẽ không bao giờ xảy ra.

Ngài hy vọng sẽ thắng tôi.

Tôi xin nói cho ngài biết rằng không đời nào ngài đạt được điều đó.

Nếu ngài có đủ sức mạnh để giết tôi, thì tôi xin thề với ngài rằng cả ngài nữa sẽ cùng chết với tôi"."Thưa ngài Moriarty, ngài đã dùng quá nhiều lời để tán tụng tôi một cách quá đáng, cho nên tôi cũng muốn đáp lại bằng những lời lẽ tán tụng như thế.

Nhân danh cho công lý, vì sự phồn vinh của xã hội, tôi rất vui lòng chấp thuận điều kiện thứ hai, mặc dù tôi hy vọng ở điều thứ nhất"."Điều thứ nhất tôi không thể hứa với ngài được, nhưng điều thứ hai tôi sẵn sàng hứa".

Hắn ta đáp và cười man rợ.Sau khi quay cái lưng khòm về phía tớ, hắn bước ra, nhưng còn quay lại nheo nheo con mắt nhìn tớ.Cuộc gặp gỡ đặc biệt của tớ với tay giáo sư Moriarty là như vậy! Thú thật với cậu, cuộc gặp gỡ này làm cho tớ khó chịu.

Phong thái mềm mại, chính xác của hắn làm cho cậu sẽ tin vào lòng chân thật của hắn, mà lòng chân thật ấy không bao giờ có ở những kẻ tội phạm tầm thường.

Đấy không phải là một kẻ thích khoe khoang những điều rỗng tuếch.

Tất nhiên cậu sẽ hỏi tớ: "Tại sao không đi báo cáo cho Sở cảnh sát?".

Vấn đề là ở chỗ, không phải tự tay hắn hành động, mà chính bọn tay chân của hắn mới là người thực hiện.

Tớ tin như vậy, vì tớ có đầy đủ chứng cứ.- Có kẻ đã tấn công vào cậu hay sao?- Anh bạn Watson thân mến! Giáo sư Moriarty không phải thuộc hạng người thích để công việc nằm lâu trong sọt rác.

Sau khi hắn cút khỏi, khoảng gần 24 giờ đêm, tớ có việc phải ghé phố Oxford.

Trong khi băng qua đường ở chỗ góc phố Bentinck và phố Welbeck, tớ trông thấy một cỗ xe song mã đang phóng như bay đâm thẳng vào tớ.

Tớ vừa kịp nhảy lui lại bước lên vệ đường, chỉ trậm trễ trong vòng một phần mười giây, có lẽ tớ đã bị bẹp dí rồi.

Chiếc xe rẽ ngoặt và biến mất.

Lúc ấy tớ quyết định không nên bước xuống khỏi vỉa hè, nhưng từ trên mái nhà ở chỗ phố Vere có một viên gạch bay tới và vỡ thành từng mảnh vụn ngay dưới chân tớ.

Tớ liền gọi cảnh sát và ra lệnh khám xét ngay nơi xảy ra sự việc.

Ở trên mái nhà có chất mấy chồng gạch chuẩn bị cho công việc sửa chữa; và bọn chúng muốn khẳng định viên gạch kia là do gió thổi bay tới thôi.

Tớ biết rõ thủ đoạn của chúng, nhưng lại không đủ bằng chứng để buộc tội.

Tớ gọi một cỗ xe và đi đến nhà người anh trai ở phố Pall Mall, sống tại đó cả ngày hôm nay, rồi từ đó tớ đi thẳng tới chỗ cậu.

Dọc đường có một thằng cầm dùi cui đểu cáng xông vào tớ.

Tớ đã tóm hắn nộp cho cảnh sát giam giữ.

Tớ bảo đảm với cậu là, không một ai có thể khám phá ra mối liên hệ giữa một tên, mà những chiếc răng cửa đã bị tớ dùng tay đánh gãy trong ngày hôm nay với một tên giáo sư dạy toán mà có lẽ giờ đây đang giảng cách giải bài tập cho học sinh trên chiếc bảng cách đấy 10 dặm.

Bây giờ chắc cậu đã hiểu, vì sao khi vào phòng cậu, trước tiên tớ phải kéo kín các tấm rèm che cửa sổ, và vì sao tớ phải xin phép cậu đi ra khỏi nhà không phải bằng cổng trước, mà bằng một lối nào đó ít bị chú ý hơn.Tôi đã nhiều lần khâm phục lòng can đảm của bạn tôi, nhưng hôm nay khi anh ngồi kể lại những sự việc vừa mới xảy ra trong ngày một cách điềm tĩnh, tôi lại càng đặc biệt kính nể anh hơn.- Có lẽ, cậu nên ở lại ngủ qua đêm với tớ.

- Tôi đề nghị.- Không được bạn thân mến.

Tớ sẽ là một người khách nguy hiểm cho cậu.

Tớ đã suy tính kỹ lưỡng kế hoạch hành động, và mọi việc sẽ kết thúc tốt đẹp.

Hiện nay công việc đang ở giai đoạn cuối, cảnh sát có thể tiến hành bắt bớ mà không cần tớ phải tham gia.

Tớ chỉ cần trong thời gian xét hỏi.

Thời gian chờ đợi cảnh sát hành động cũng chỉ còn vài ba ngày nữa, tốt nhất là tớ nên đi đâu đó.

Tớ rất sung sướng nếu cậu cùng đi qua biên giới với tớ.- Hiện nay bệnh nhân của tớ không nhiều, - Tôi đáp, - Anh bạn đồng nghiệp sẵn sàng thay tớ, tớ sẽ cùng đi với cậu.- Ngay sáng sớm ngày mai cậu có thể đi được không?- Được, nếu cần.- Ôi, hoàn toàn rất cần bây giờ cậu hãy nghe kỹ lời dặn của tớ.

Watson, yêu cầu cậu hãy làm đúng không được sai một ly nào, bởi hai chúng ta đang tiến hành một cuộc đối đầu chống lại một tên bợm tài năng nhất và một tập đoàn tội phạm lớn nhất, hùng mạnh nhất ở châu Âu.

Cậu hãy lắng nghe đây! Hành lý không được đề địa điểm hẹn nhận, ngay bây giờ cậu nhờ một người tin cẩn nhất mang ra ga Victoria.

Sáng sớm ngày mai, cậu phải sai người giúp việc gọi một cỗ xe, nhưng cậu phải dặn họ là hãy bỏ qua chiếc xe đầu tiên cũng như chiếc xe thứ hai mà anh ta bắt gặp.

Cậu ngồi vào cỗ xe và đi tới phố Strand, đến cầu nối Lowther.

Cần nói thêm là cậu đừng đọc địa chỉ cho người xà ích mà viết lên giấy đưa cho ông ta và dặn ông ta tuyệt đối không được vứt mảnh giấy đó xuống đường.

Cậu hãy trả tiền trước; khi chiếc xe vừa dừng lại cậu hãy nhẩy ngay vào chỗ cầu nối tính toán sao cho đúng 9 giờ 15, cậu có mặt bên kia cầu.

Ngay cạnh vỉa hè cậu sẽ nhìn thấy một cỗ xe không lớn lắm.

Người đánh xe bận chiếc áo khoác màu đen, cổ áo được kẹp bằng một đường viền màu đỏ.

Cậu hãy ngồi vào xe và đi đến nhà ga đúng lúc tàu chuẩn bị chuyển bánh.- Thế tớ sẽ gặp cậu ở đâu?- Tại nhà ga, người ta sẽ dành cho chúng mình một buồng hai người hạng nhất.- Nghĩa là chúng ta sẽ gặp nhau ở trong toa?- Đúng thế.Tôi đã hoài công để thuyết phục Holmes ở lại ngủ với tôi.

Tôi biết rằng anh sợ gây ra chuyện không hay cho gia đình người bạn thân thiết của mình.

Đấy là nguyên nhân duy nhất khiến anh phải vội vã ra đi.

Sau khi đã vội vàng căn dặn mọi cách thức thực hiện chương trình hành động cho ngày mai, anh đứng lên và cùng tôi đi ra ngoài vườn.

Anh trèo qua hàng rào, đi ngay ra hẻm Mortimer, huýt sáo gọi một chiếc xe.

Tôi lắng nghe tiếng lọc cọc của bánh xe đang xa dần.Sáng ngày hôm sau, tôi làm đúng theo lời Holmes căn dặn với tất cả sự thận trọng cảnh giác cần thiết khi gọi một cỗ xe.

Cỗ đó không thể nào là một cái bẫy được.

Sau khi ăn sáng xong, tôi đi đến địa điểm đã được quy ước trước.

Khi xe tiến đến chiếc cầu Lowther, tôi lao vào trong cầu với sự nhanh nhẹn hiếm có.

Khi trông thấy cỗ xe đang đứng đợi tôi đúng như Holmes mô tả, tôi vừa kịp ngồi vào xe thì người xà ích tầm thước, bịt kín bằng chiếc áo ấm màu đen liền ra roi quất ngựa.

Chỉ một loáng đã đến ga Victoria.

Tôi vừa bước xuống ngựa thì người xà ích đánh xe quay lại, và phóng như bay, thậm chí không thèm quay nhìn tôi.Mọi việc đều tiến triển đúng như ý định.

Hành lý của tôi đã có sẵn ở nhà ga; và tôi cũng không khó khăn gì tìm thấy căn buồng mà Holmes đã chỉ dẫn, bởi nó là buồng duy nhất được treo tấm biển "đã có người".

Bây giờ chỉ còn một việc làm tôi lo lắng nhất, đó là sự vắng mặt của Holmes.

Tôi nhìn lên đồng hồ nhà ga, chỉ còn 7 phút nữa là tàu xuất phát.

Thật vô ích khi tôi lục kiếm trong đám người ra đi và những người đưa tiễn thân hình gầy gò của anh bạn tôi.

Anh không có trong đám người ấy.

Tôi đã giết thời gian, bằng cách giúp một cha cố người Ý trông rất đáng kính, khi ông ta, bằng một giọng lơ lớ tiếng Anh, đang cố gắng giải thích cho người phu khuân vác rằng hành lý của ông cần được gởi thẳng đến Pariss.

Sau đó tôi dạo quanh sân ga một lần nữa và quay về buồng mình.

Ở đó tôi gặp lại ông cha cố người Ý lọm khọm, mà tôi mới làm quen.

Mặc dù vé của ông không phải vào phòng này, nhưng người phu khuân vác vẫn cứ ẩy vào chỗ tôi.

Thật vô ích để giải thích cho người bạn đường không mời của tôi hiểu rằng, cuộc đột nhập của ông đã làm tôi bực bội như thế nào, tôi nói tiếng Ý còn tồi hơn là ông nói tiếng Anh.

Vì vậy tôi chỉ biết nhún vai và lo lắng nhìn qua cửa sổ, sốt ruột chờ đợi Holmes.

Một nỗi lo sợ bao trùm lấy tôi; sự vắng mặt của anh có nghĩa là có chuyện gì đã xảy ra đêm qua.

Các cánh cửa lên xuống đã được khép chặt, tiếng còi tàu đã vang lên, đúng lúc ấy bỗng dưng...- Watson thân mến, thậm chí cậu không thèm hạ cố đoái hoài chào tớ một lời.Một giọng phát ra ngay bên cạnh tôi.

Tôi nhìn quanh, toàn thân lạnh toát.

Bây giờ cha cố đứng ngay trước mặt tôi.

Trong một giây phút những nếp nhăn của ông bỗng giãn ra, chiếc mũi kéo dài ra khỏi chiếc cằm, môi dưới thôi không đưa ra phía trước nữa, còn miệng thì như đang thì thầm, cặp mắt lờ đờ bây giờ đã sáng lên ánh lửa thường ngày; chiếc lưng khòm được vươn thẳng.

Nhưng tất cả những việc ấy kéo dài chỉ vòng một khoảnh khắc, và Holmes lại vụt biến đi nhanh chóng, cũng giống như khi anh xuất hiện.- Lạy Chúa đáng kính! - Tôi thốt lên, - Cậu làm tớ hoảng cả hồn.- Chúng ta cần thận trọng đến mức tối đa.

- Anh thì thầm, - tớ có đủ chứng cớ để nghĩ là tụi chúng nó đã lần được theo dấu vết.

Kìa! Chính thằng Moriarty ở kia kìa!Holmes vừa nói xong thì tàu chuyển bánh.

Tôi nhìn qua cửa sổ về phía sau, trông thấy một người cao cao, đang tức tối xô đẩy chen lấn đám đông và vẫy vẫy tay như níu đoàn tầu lại.

Tuy nhiên mọi chuyện đã muộn rồi.

Vận tốc con tàu đang tăng dần và chẳng mấy chốc nhà ga đã nằm lại khá xa phía sau.- Cậu thấy không, - Holmes nói và cười, - Mặc dù chúng ta cảnh giác tới mức tối đa, nhưng cũng phải chật vật lắm mới thoát khỏi được bọn người kia đấy.Anh đứng dậy cởi chiếc áo thụng màu đen và chiếc mũ ra, - những thứ thuộc vẻ hình kì dị của anh - và cho tất cả vào một chiếc túi du lịch.-Watson, cậu có đọc báo buổi sáng không?- Không.- Nghĩa là cậu không hay biết tí gì về chuyện xảy ra tại hẻm Baker của chúng ta à?- Đêm hôm qua, chính xác hơn là vào gần sáng ngày hôm nay, chúng nó đã tập kích nhà tớ, nhưng gây tổn thất không đáng kể.- Làm thế nào bây giờ? Điều ấy thật quá quắt không thể nào chịu nổi.- Hình như, sau khi tên đặc phái viên dùng dùi cui xông vào tớ bị bắt, tụi chúng đã mất hẳn dấu vết về tớ.

Lúc đầu chúng cho rằng tớ sẽ quay về nhà.

Nhưng sau đó chúng đã đánh hơi và theo cậu từng bước.

Chính điều này đã dẫn thằng Moriarty đến ga Victoria.

Trên đường đi tới nhà ga, không biết cậu có sơ xuất gì không?- Tớ đã làm đúng như cậu dặn.- Cậu thấy cỗ xe ngay vị trí chứ?- Đúng, chiếc xe đã đợi tớ ở chỗ ấy.- Thế cậu có nhận ra người xà ích không?- Không.- Đấy là anh trai tớ, Mycroft.

Trong công việc như vậy tốt nhất là không cho người ngoài cuộc biết những điều bí mật của mình.

Còn bây giờ chúng ta phải tìm cách đối phó với Moriarty.- Tớ nghĩ, chúng mình đi chuyến tàu này làm sao hắn ta có thể đuổi kịp?- Watson thân mến! Tớ đã nói với cậu, hắn là một người có trí tuệ cao, hắn có một trình độ ngang với tớ.

Chẳng lẽ, ví như tớ là một người đuổi theo, lúc ấy một cản trở không đáng kể như vậy sẽ làm tớ bó tay hay sao? Tại sao cậu đánh giá hắn quá thấp như vậy?- Nhưng hắn có thể làm gì được bây giờ?- Làm điều mà trong trường hợp đó tớ cũng làm.- Cậu hãy cho tớ biết cậu sẽ hành động ra sao?- Tớ sẽ thuê hẳn một chuyến tàu tốc hành danh riêng cho tớ.- Nhưng dẫu sao cũng vẫn chậm trễ.- Không trễ chút nào.

Chuyến tàu của chúng ta sẽ dừng lại ở Canterbury, ở đó chúng ta phải đợi tàu thủy ít ra cũng phải mất 15 phút.

Và hắn sẽ bắt gặp chúng ta ở đấy.- Nên nhớ hắn là thằng tội phạm chứ không phải là chúng ta.

Vậy nếu hắn mang xác đến đây, chúng ta sẽ ra lệnh bắt giữ.- Làm như vậy sẽ đổ xuống sông, xuống biển những công lao của ba tháng làm việc cật lực của tớ.

Chúng ta chỉ bắt được một con cá to, còn những con cá nhỏ khác sẽ tìm đường chạy thoát.

Thứ hai này tất cả bọn chúng sẽ lọt vào tay cảnh sát.

Bây giờ chúng ta không được phép bắt bớ.- Thế chúng ta làm gì?- Chúng ta cần đi đến Canterbury.- Sau đó?- Sẽ đi Newhaven, và từ đó sẽ đi Dieppe.

Moriarty cũng sẽ làm điều này, mà trong trường hợp ấy tớ cũng làm như vậy.

Hắn đi đến Paris, đánh dấu những chiếc va li của chúng ta, nằm đợi ở phòng gởi hành lý hai ngày.

Còn chúng ta trong thời gian ấy sẽ mua một cặp bao dệt bằng thảm và sẽ đi buôn bán các mặt hàng công nghệ phẩm ở các địa phương mà chúng ta sẽ đi ngang qua.

Rồi chúng ta sẽ bình tĩnh ghé thăm đất nước Thụy Điển, qua cửa ngõ thành phố Luxembourg và Basle.Tôi là một nhà du lịch dày dặn kinh nghiệm, vì thế không bao giờ tôi cho phép mình buồn rầu vì chuyện mất mát hành lý.

Nhưng thú thực, tôi không chịu nổi ý nghĩ là chúng tôi sẽ né tránh tên tội phạm có một tiền sử quá kinh khủng, toàn là những chuyện rùng rợn, dã man.

Tuy thế Holmes là người hiểu rõ tình thế hơn tôi.Và chúng tôi đã đến Canterbury.

Ở đây chúng tôi được biết còn một giờ nữa mới có tàu thủy đi Newhaven.Tôi lặng lẽ nhìn chiếc tàu chở hành lý của chúng tôi đang khuất dần từ xa.

Lúc đó, Holmes cầm lấy tay áo tôi và chỉ về phía con đường sắt.- Cậu thấy đấy, nhanh như chớp! - Anh ta lên tiếng.Từ xa, trong cánh rừng Kent, một dòng khói nhỏ bốc lên.

Có một con tàu chỉ kéo có một toa đã xuất hiện chỗ khúc cua trước khi vào nhà ga.

Chúng tôi vừa kịp nấp sau những kiện hàng, chiếc tàu đã rú lên một tiếng đinh tai nhức óc chạy băng qua chỗ chúng tôi và phả vào mặt chúng tôi một luồng hơi nóng bỏng.- Đã đến! - Holmes thốt lên và đưa cặp mắt nhìn vào toa tàu đang chạy từ từ và dừng lại trên đường ray.

- Cậu thấy không, sự thông thái của anh bạn cũng có một giới hạn đấy chứ.

Nếu hắn rút ra kết luận đúng như tớ đã làm và hành động thích hợp với nó thì có lẽ mọi chuyện thật quá phi thường.- Hắn sẽ làm gì nếu hắn đuổi kịp chúng ta?- Còn nghi ngờ gì nữa, hắn muốn giết tớ.

Kệ thây hắn, tốt nhất là tớ không nên đợi đến lúc hắn ta hạ tay xuống.

Bây giờ chỉ còn một vấn đề nan giải nhất: chúng ta nên ăn sáng ở đây hay là cứ chịu mang bụng đói đến Newhaven?Ngay đêm hôm ấy, chúng tôi đã đi đến Brussels và lưu lại đấy hai ngày.

Sang sáng thứ ba đến Strasbourg.Sáng thứ hai, Holmes đã đánh một bức điện cho cảnh sát London, và đến tối khi quay về khách sạn, chúng tôi đã thấy bức điện trả lời.

Holmes lật xem bức điện, và tức tối ném nó vào lò.- Đáng lý ra, tớ phải tiên liệu trước chuyện đó mới phải - Anh ta rền rĩ.

- Nó đã tẩu thoát, đã lọt lưới!- Moriarty?- Cảnh sát đã tóm gọn cả băng, nhưng chỉ triêng hắn ta lại lọt lưới! Bởi tớ đã đi khỏi, bọn cảnh sát kia làm sao địch nổi hắn, mặc dù tớ rất tin là đã cung cấp cho cảnh sát tất cả các đầu mối.

Watson, có lẽ tốt nhất cậu nên quay về nước Anh.- Tại sao vậy?- Bây giờ tớ là một người bạn đường nguy hiểm.

Con người ấy đã bị mất hết tất cả.

Nếu trở lại Anh quốc hắn sẽ bị bắt ngay.

Theo tớ được biết về tính cách của hắn thì bây giờ hắn đang tập trung tất cả nỗ lực của mình để trả thù tớ.

Hắn đã trắng trợn nói điều đó với tớ trong cuộc gặp gỡ ngắn ngủi hôm ấy.

Tớ tin đó không phải là một lời dọa suông.

Tớ thành thật khuyên cậu hãy trở về nước Anh.Nhưng tôi là một cựu chiến binh, là bạn cũ lâu đời của Holmes, tất nhiên tôi không thể nào ra đi trong giây phút này và mặc lòng để anh ở lại một mình.

Khi ngồi ăn trong nhà hàng của khách sạn Strasbourg, chúng tôi đã tranh luận về chuyện này hơn nửa giờ.

Ngay ngày hôm đó, chúng tôi đi đến Geneva.Suốt một tuần chúng tôi đi lang thang khắp thung lũng Rhone, và bỏ lại đằng sau thị trấn Leuk; chúng tôi vượt qua những con sông còn phủ đầy một lớp băng cứng; tiếp tục tiến qua Interlaken, đến Meiringen.

Một cuộc dạo chơi đầy thú vị.

Màu xanh của mùa xuân đang mơn mởn, dưới đất, trên đầu chúng tôi là một màn tuyết trắng bao phủ.

Nhưng tôi biết Holmes không khi nào sao lãng mối đe dọa đang treo trên đầu anh.

Trong những xóm làng trù phú, ấm cúng, hay trên các con đường mòn quạnh hiu dọc sườn núi đâu đâu tôi cũng bắt gặp cái nhìn rất nhanh và chòng chọc của anh, như muốn xem xét từng khuôn mặt của từng người mà anh gặp.

Rõ ràng anh hoàn toàn tin vào mối nguy hiểm không thể tránh khỏi đang từng bước đuổi theo chúng tôi.Tôi vẫn nhớ mãi một trường hợp thế này: Chúng tôi đi qua vùng Gemmi và đang dạo dọc bờ hồ Daubensee, bỗng có một tảng đá lớn từ bên phải đang lao xuống và rơi xuống hồ ngay sau lưng chúng tôi.

Holmes vội lao lên tít trên đỉnh ngọn tháp chăm chú quan sát, theo dõi.

Người phiên dịch nói cho anh yên tâm là chuyện đá lở vào mùa xuân là một hiện tượng rất bình thường ở vùng này.

Holmes không nói gì, nhưng đã cười với tôi với dáng điệu của một người biết trước sự kiện này từ lâu.

Trái với sự lo lắng của mình, anh không chút nào tỏ ra rầu rĩ u phiền.

Ngược lại, chưa bao giờ tôi thấy anh đang trong một tâm trạng phấn chấn vui vẻ như hôm ấy.

Anh đã lặp đi lặp lại nhiều lần một điều là nếu tay giáo sư Moriarty bị vạch trần trước xã hội, anh sẽ vui lòng chấm dứt công việc của mình.- Watson, tớ cảm thấy tớ hoàn toàn có quyền để nói rằng tớ đã sống một cuộc đời không phải là vô ích.

- Anh nói.

– Và thậm chí ngay bây giờ con đường đời của tớ kết thúc, tớ cũng có phần nào khuây khỏa trong lòng: Nhờ tớ mà bầu không khí của thành London được trong sạch hơn.

Tớ đã tham gia hơn một nghìn vụ án và đảm bảo với cậu tớ chưa bao giờ lạm dụng uy tín, ảnh hưởng của mình để giúp đỡ những việc phi nghĩa.

Thật ra, trong thời gian gần đây, công việc lôi cuốn, hấp dẫn tớ hơn là nghiên cứu những câu đố mà bản thân thiên nhiên đặt ra trước mặt; cũng như những vấn đề cấp thiết cần được giải quyết mà trách nhiệm của bộ máy chính quyền quá non nớt không thể đảm nhận nổi.

Watson, vào ngày mà tớ kết thúc đường công danh của mình bằng một cú bắt sống tóm gọn, cũng có khi sẽ phải tiêu diệt một tên phạm pháp nguy hiểm nhất và tài ba nhất châu Âu, thì lúc ấy, cuốn sổ ghi chép những hồi ký của cậu sẽ đi đến chỗ kết thúc.Giờ tớ đang cố gắng để hoàn thành nốt công việc chưa được nói đến, sao cho thật chính xác.

Tớ cố gắng nắm thật kỹ những tình tiết, điều này không phải là dễ.

Nhưng tớ đặt ra cho mình trách nhiệm là không bỏ sót chi tiết nào là nhỏ nhặt.Ngày 3 tháng 5, chúng tôi đến làng Meiringen, và dừng trú ở khách sạn "Anh quốc".

Ông chủ khách sạn là một người vui nhộn, thính pha trò và nói tiếng Anh rất sõi, bởi ông đã từng làm bồi bàn ở khách sạn "Grosvenor" ở Anh gần ba năm.

Mồng 4 tháng 5, sau buổi trưa, theo lời khuyên của ông chủ, cả hai chúng tôi rủ nhau lên núi dạo chơi, với ý định sẽ ngủ lại ở làng Rosenlaui.

Ông ta cũng khuyên chúng tôi nên tham quan thưởng thức thác Reichenbach nằm lưng chừng ngọn núi; nhưng gần đấy một chút là khu vực đáng sợ nhất.

Một dòng thác lũ do những tảng băng tan đang tuôn xối xả xuống một vực thẳm không đáy, bọt nước tung như hơi khói bốc lên từ một ngôi nhà.

Một khe rãnh: nơi dòng thác đổ vào, được chất đầy những tảng đá to tướng đen đủi như than.

Ở phía dưới, trong lòng độ sâu không thể nào đo được ấy là các khe bị thu hẹp lại, biến thành cột cái giếng đang sôi ầm ầm, giếng này luôn luôn được bổ sung thêm nước từ trên róc xuống với một sức mạnh kinh khủng đã làm cho nước bắn tung toé trở lại, hất ngược lên tới mỏm núi cao.

Tất cả những cảnh tượng ấy, làm cho con người cảm thấy choáng ngợp, làm cho ta điếc tai, bởi những tiếng gầm không ngớt.Chúng tôi đã leo lên theo con đường có hình dáng một nửa vòng tròn; nhờ vậy mà những nhà du lịch có thể nhìn thấy quang cảnh thác nước.

Con đường kết thúc một cách đột ngột, không còn đường nào đi tiếp.

Vì vậy, người nào đã leo lên rồi, buộc lòng phải quay lại chính con đường đã đi lên.

Vừa lúc chúng tôi quay xuống, thì bỗng dưng trông thấy một thằng bé Thuỵ Điển.

Thằng bé chạy lại chỗ chúng tôi, trên tay cầm một bức thư.

Trên phong bì có đóng dấu của khách sạn, nơi chúng tôi thuê trọ.

Dường như đó là bức thư do ông chủ khách sạn viết và gởi cho tôi.

Ông ta viết rằng: Chúng tôi vừa ra khỏi khách sạn vài phút, có một bà người Anh đi đến, bà ta đang nằm trong giai đoạn cuối cùng của bệnh lao phổi.

Bà ta sống qua mùa đông ở Davos Platz , bà định đến thăm bạn bè ở Lucerne.

Nhưng trên đường đi bỗng bà ta ho ra máu.

Hình như bà ta không còn sống được bao lâu nữa, cùng lắm chỉ trong vài tiếng đồng hồ.

Nhưng đối với bà ta không có gì an ủi động viên bằng việc được trông thấy một người bác sỹ người Anh ở bên cạnh.

Nếu tôi đi đến với bà ta thì...!ở đoạn tái bút, ông ta còn nói thêm, chính ông ta sẽ đội ơn tôi rất nhiều, nếu tôi đồng ý quay lại khách sạn, bởi người đàn bà kiên quyết cự tuyệt không muốn thuê nhờ một bác sỹ người Thụy Điển.Tôi không thể nào từ chối, không thể nào thoái thác yêu cầu của một bạn đồng hương đang chết dần chết mòn nơi đất khách quê người.

Nhưng cùng lúc ấy tôi rất lo ngại nếu bỏ mặc Holmes ở lại một mình.

Cuối cùng chúng tôi quyết định như sau: thằng bé mang thư đến sẽ là người phiên dịch và bạn đường với anh, còn tôi sẽ quay lại xóm Meiringen.

Bạn tôi còn muốn ở lại nơi thác nước một lúc; sau đó sẽ đi băng qua mấy ngọn đồi để đi đến Rosenlaui, và ở đấy tối tôi sẽ gặp anh.

Khi đi ra được một đoạn, tôi quay lại nhìn; Holmes đang đứng, cúi nhìn xuống tảng đá, hai tay bắt chéo sau lưng.

Lúc bấy giờ, tôi đâu có hay rằng không bao giờ tôi còn gặp bạn tôi nữa.Đến chân núi, tôi còn nhìn lên một lần nữa, tôi không còn nhìn thấy thác nước, nhưng tôi dõi theo con đường dẫn tới thác nước chạy dọc theo sườn núi.

Có một người đàn ông đang gấp gáp trên con đường đi lên.

Hình như bóng đen sậm của ông ta trông rất rõ trên nền xanh rực rỡ kia.

Tôi ngờ ngợ ra cái dáng đi tất bật của ông ta, nhưng chính tôi lúc ấy cũng rất vội đến bệnh nhân của mình, nên chỉ một thoáng tôi đã quên con người ấy.

Gần một giờ sau tôi đến khách sạn ở Meiringen, ông chủ khách sạn đang đứng ở cửa.- Thế nào? - Tôi đến gần ông ta và lên tiếng hỏi.

- Hy vọng là tình hình bà ấy không quá bi đát?Nét mặt ông ta lộ rõ vẻ ngạc nhiên, sửng sốt cặp lông mày rướn lên.

Tim tôi bỗng thót lại, nhói đau.- Nghĩa là không phải ngài đã viết cái này? - Tôi lấy bức thư trong túi ra và hỏi.

- Ở khách sạn có một bà bệnh nhân người Anh không?- Tất nhiên là không - ông ta thét lên.

- Có chuyện gì thế? Ngoài phong bì đóng dấu khách sạn tôi? À, tôi nhớ ra rồi! Có lẽ bức thư này do một người Anh cao cao đã viết.

Ông ta đến khi hai ngài vừa bước ra.

Ông ta nói rằng...Nhưng tôi không tài nào ngồi nghe những lời giải thích dài dòng của ông ta.

Bị một nỗi lo sợ bao trùm, tôi vội vàng cắm đầu cắm cổ chạy theo con đường tắt dẫn đến chân núi.

Tôi mất gần trọn một giờ để chạy xuống núi, và hoặc dù tôi đã dồn tất cả sức lực của mình để chạy, nhưng cũng mất đứt hai giờ đồng hồ tôi mới đến được thác nước ban nãy.

Chiếc gậy của Sherlock Holmes vẫn nằm bên cạnh tảng đá, còn anh thì không thấy đâu.

Tôi đã gọi, đã gào thét tên anh, nhưng vô ích.

Câu trả lời duy nhất là tiếng vọng dội lại tiếng gào thét của tôi từ những tảng đá dốc dựng đứng bao quanh.Khi thấy cây gậy, tôi lạnh toát cả người: nghĩa là Holmes không đi đến Rosenlaui.

Anh đang còn quanh quẩn đâu đây, trên con đường mòn bề rộng chỉ có 3 feet, được bọc bởi một phía bức tường đá dựng đứng.

Kẻ thù đã gặp anh tại đây.

Thằng bé người Thụy Điển cũng biến mất.

Có lẽ thằng bé đã bị tên Moriarty mua chuộc để cho hai kẻ đối mặt với nhau.

Còn chuyện gì đã xảy ra? Ai có thể nói được!Tôi đứng yên như vậy chừng hai phút, hết sức bối rối vì sợ hãi, và cố trấn tĩnh lại.

Tôi nhớ lại những phương pháp của bạn tôi, và tôi thử đem ra vận dụng, với hy vọng sẽ làm sáng tỏ những gì tang thương đã xảy ra.

Than ôi! Chuyện ấy mới dễ làm sao?Trong lúc chuyện trò chúng tôi chưa đi hết lối mòn, và cây gậy rơi vào đúng chỗ chúng tôi dừng lại.

Mảnh đất đen màu mỡ, chưa bao giờ khô vì quanh năm suốt tháng những giọt nước tung tóe bắn lên.

Ngay cả con chim đậu cũng để lại dấu nữa là.

Có hai hàng bước chân còn in rõ nét ở đoạn cuối chỗ lối mòn.

Những vết chân này đều đi ra xa, còn dấu quay trở lại không thấy đâu hết.

Cách mấy bước chân nữa là tới chỗ vực, toàn bộ đất ở đây bị giày xéo, dẫm nát và đào bới tung lên.

Những cây dương xỉ mọc gần vực thẳm đã bị dẫm lên và dây bẩn.

Tôi nằm sấp xuống và bắt đầu nhìn chăm chú vào dòng nước đang gào thét.

Bây giờ tôi đã trông thấy những tảng đá vừa mới được bóng lên do ai dẫm lên.

Tôi gào thét nhưng những tiếng vang dội đã lấn át hết giọng hét của tôi.Thật may mắn, lời chào cuối cùng của bạn tôi đã đến với tôi.

Chiếc gậy nằm lại được dựng nghiêng vào vách đá, và ngay phía trên có một vật gì đó lấp lánh sáng.

Tôi đưa tay với lấy, và thấy đó là hộp đựng thuốc bằng bạc mà Holmes vẫn hay mang nó trong người.

Khi tôi cầm lên có vài tờ giấy nằm phía dưới bỗng rơi xuống đất.

Tôi nhặt lên.

Đó là ba tờ giấy được xé từ một quyển sổ tay, và trên đó có đề dòng chữ gởi cho tôi.

Địa chỉ ghi khá rõ nét, chữ rõ ràng, chững chạc, dường như Holmes đang viết nó trong phòng."Watson thân mến, điều ghi trong mẩu thư này là do sự nhã ý của ngài Moriarty.

Tớ ngồi viết cho cậu mấy dòng.

Ông ta đang đợi tớ để giải quyết dứt điểm những vấn đề có liên quan đến tới cả hai.

Ông ta đã kể qua loa cho tớ nghe cách thức mà ông ta đã đánh lạc hướng cảnh sát nước Anh, và nắm được cuộc hành trình của chúng mình.

Tất cả những điều đó, một lần nữa khẳng định nhận xét của tớ về khả năng hiếm có của ông ta là đúng.

Tớ thật thích thú, khi nghĩ rằng có thể vạch trần những việc làm không hay, những việc dính líu đến sự tồn tại của con người này.

Nhưng tớ sợ rằng, điều đó có thể cũng phải trả một cái giá khá đắt.

Việc này có thể làm cho bạn bè tớ buồn, đặc biệt là cậu, Watson ạ! Cần nói thêm với cậu là cuộc đời tớ đã đến lúc đi đến tột đỉnh của nó rồi, tớ không thể nào mong ước kết cục tốt hơn.

Cũng nói cho cậu hay, bức thư từ khách sạn Meiringen - đó là cái bẫy, chuyện này tớ không mảy may nghi ngờ.

Sau khi cậu ra đi, tớ hoàn toàn yên tâm không còn ân hận gì hết.

Cậu hãy chuyển cho ngài thanh tra Patterson những giấy má cần thiết dùng để vạch mặt băng cướp ấy.

Hiện nay những tài liệu đó nằm ở trên bàn, trong chiếc hộp dưới chữ "M".

Chiếc phong bì màu xanh với dòng chữ "Moriarty".

Trước khi từ giã nước Anh, tớ đã kịp làm tất cả những gì cần thiết và gởi nó ở đằng anh trai tớ Mycroft.

Nhờ cậu gửi lời chào thân thiết của tớ tới vợ cậu.Người bạn chung thủy của cậu, Sherlock Holmes"Những gì còn lại có thể gói gọn trong hai câu.

Sau công việc khám xét hiện trường, người ta đều thống nhất cho rằng cuộc vật lộn giữa hai địch thủ đã kết thúc như thế này: Cả hai cùng bị rơi xuống vực thẳm mà vẫn không chịu buông tay ra.

Người ta cũng có ý định tìm kiếm tử thi, nhưng cũng không mang lại kết quả gì.

Thân thể của một tên tội phạm nguy hiểm nhất và của một người bảo vệ công lý trứ danh nhất sẽ vĩnh viễn nằm dưới vực sâu thẳm, quanh năm nước sôi réo ầm ĩ.Người ta cũng không tìm thấy thằng bé con người Thụy Điển đâu cả.

Có lẽ đó là một trong số những đặc phái viên do Moriarty tuyển chọn.

Còn băng cướp độc ác có lẽ ở London mọi người vẫn còn nhớ, những chứng cứ do Holmes thu thập khá đầy đủ đã vạch mặt chỉ tên tất cả tổ chức ấy; và người ta đã khám phá ra đầu đảng cũng như linh hồn của tổ chức ấy chính là tay giáo sư Moriarty mà đáng lẽ phải bị còng bằng chiếc gông sắt.

Trong quá trình ấy bản thân con người đáng sợ kia còn chưa được làm sáng tỏ.

Nếu buộc lòng tôi phải nói lên toàn bộ sự thật về quá trình phạm pháp của hắn thì điều này sẽ động viên một số người bào chữa thiếu lương tâm và trách nhiệm, họ sẽ mưu toan minh oan cho hắn bằng những đòn công kích chống lại một con người, mà con người đó bao giờ tôi cũng cho rằng: một người cao thượng nhất, sáng suốt nhất trong những người mà tôi quen biết..