Tôi còn nhớ năm xưa có một bộ phim thần tượng nổi đình nổi đám của Đài Loan tên là “Có lẽ em sẽ không yêu anh”, trong phim nam chính và nữ chính là bạn từ hồi đi học, họ không muốn trở thành người yêu, vì tình cảm giữa hai người sâu đậm như tình thân, họ cho rằng tình bạn sẽ bền vững hơn tình yêu. Tôi và Tam Gia cũng gần giống như thế, tôi luôn giữ suy nghĩ muốn làm bạn tốt suốt đời này với lão, sẽ không giấu lão chuyện gì, chưa từng nghĩ sẽ “vấy bẩn” tình bạn thuần khiết này. Nhưng tình huống ngoài đời thật lại giống một câu thoại trong phim, khi tôi nói “Có lẽ em sẽ không yêu anh”, thật ra là… Em yêu anh.

1

Tôi và Tam Gia đều là học sinh của lớp thực nghiệm chương trình cải cách, lớp học này rất kì lạ, học sinh trong lớp đều được nhà trường chọn từ các trường cấp hai để giảng dạy trước chương trình cấp ba, bởi vậy tôi bắt đầu học cấp ba từ lớp chín, mấy lần chuyển lớp vẫn học cùng Tam Gia.

Chúng tôi là bạn cùng lớp trong suốt bốn năm.

Ấn tượng đầu tiên với Tam Gia là vào hơn một tuần sau khi khai giảng, khi ấy tôi và mấy đứa bạn khá thân hay mang cơm lên sân thượng căng tin ngồi ăn.

Một hôm tôi lấy cơm hơi chậm, lên đến tầng ba tự dưng lại muốn mua chai nước, vì vậy vội vội vàng vàng xuống tầng. Hôm đó cô lao công quét dọn căng-tin chắc chắn đã trốn việc, nếu không cầu thang đã không trơn như dầu thế… nếu không… tôi đã chẳng trượt chân ngã dập mông xuống đất.

Giống như một lần được chơi miễn phí trò cầu trượt trong tổ hợp trò chơi vượt chướng ngại vật ở công viên vây, vừa kích thích vừa đau đớn vừa khoan khoái, tôi trượt xuống năm sáu bậc cầu thang liên tiếp.

Tôi hét lên thất thanh, tay cuối cùng đã nắm được tay vịn cầu thang nên không tiếp tục trượt xuống. Khi đang cử động bàn chân và cổ tay để xác nhận rằng chúng vẫn kiên cường sống sót không bị thương tật, tôi nhìn thấy Tam Gia.

Lão đứng phía dưới cách tôi ba bậc thang, nếu tôi không dừng lại không chừng sẽ làm một cú húc người cực đẹp, rồi kéo theo lão cùng chơi trò trượt cầu thang đầy “thú vị” này.

Hiển nhiên lão đã tận mắt chứng kiến cả quá trình, lại còn đứng ngẩn tò te tại chỗ, chúng tôi nhìn nhau chằm chằm trong vòng ba giây, tôi tưởng lão sẽ hỏi han mình có đau hay không, dù sao chúng tôi đều nhận ra đối phương là bạn cùng lớp của mình.

Nào ngờ lão cúi xuống nhặt túi lườn gà rán chỉ còn non nửa do tôi làm rơi lên, nhăn nhó nhìn bên trong rồi hỏi: “Lấy thêm một phần nữa nhé?”.

Có lẽ vì đầu óc tôi đang chìm trong hướng phát triển bình thường của tình tiết “lão hỏi tôi ‘Cậu có đau không?’”, bởi vậy khi lão hỏi có cần lấy thêm một phần gà rán nữa không, tôi đã trả lời: “Đau chết mất thôi”.

Lão chỉ trả lời bằng một tiếng “Ồ”, sau đó chỉ vào chỗ rẽ cầu thang và nói với tôi: “Vậy cậu ra chỗ đó ngồi tạm đi, tôi đi lấy giúp cậu”.

Cơn đau làm tê liệt khả năng suy nghĩ của tôi, tôi lê lết ra đấy ngồi thật, lại còn đưa thẻ cơm của mình cho lão, thốt thêm một câu chẳng hề liên quan: “Thêm một chai coca nữa nhé, cảm ơn cậu”.

Thế là chúng tôi đã quen nhau theo cái cách trời ơi đất hỡi như vậy đấy.

Tôi cho rằng đây là lần dầu tiên chúng tôi nói chuyện với nhau, nhưng Tam Gia lại nói câu chuyện không hề lãng mạn như tôi tưởng: “Lần đầu tiên bọn mình nói chuyện là cái hôm nhập học, anh đứng ở chỗ đăng kí ngoài hành lang hỏi em lấy giấy tờ ở đâu, em còn nhiệt tình lấy biểu mẫu ra giúp anh, chỉ cho anh biết phải diền vào những chỗ nào”.

Nhưng tôi chẳng có chút ấn tượng nào về chuyện này, bởi vậy luôn mồm hỏi lão: “Thật à? Bọn mình đã nói chuyện với nhau sớm thế cơ á? Vào hôm khai giảng hả?”.

“Đúng, hôm đầu tiên đi học bọn mình đã nói chuyện với nhau rồi, mà em quá hoạt ngôn nên không chỉ nói chuyện với anh, em bắt chuyện được với hơn nửa các bạn trong lớp luôn rồi”. Lão còn nhấn mạnh vào tính từ “hoạt ngôn” kia nữa.

Tôi là người thông minh, nên đoán ý tứ của lão chắc chắn không phải đang khen ngợi tôi.

2

Tam Gia hiện giờ là một anh chàng cao một mét tám, vì người lớn trong nhà là người vùng Nội Mông và Đông Bắc, nên tướng mạo và vóc dáng của lão mang nét điển hình của đàn ông phương bắc, cao to, mày rậm như cậu bé bút chì Shin. Lần đầu tiên đưa Tam Gia về nhà, chị tôi hỏi: “Bạn trai em là người Hàn Quốc hả?”.

Tam Gia thời cấp ba không cao lớn như thế, hơn nữa tính lão kiệm lời nên thoạt nhìn khá nho nhã. Hồi đó chúng tôi có một đám bạn rất thích đi dạo loanh quanh tòa nhà thí nghiệm vào giờ tự học buổi tối, đúng thế, chính là lũ bạn thích ăn cơm trưa trên sân thượng ấy.

Vì chúng tôi là những học sinh cấp ba học vượt cấp nên không học ở khu giảng đường chính, hiệu trưởng dã sắp xếp cho chúng tôi học tại hai lớp trống trong tòa nhà thí nghiệm. Bàn ghế trong lớp được dùng để làm thí nghiệm nên rất rộng, giữa hai dãy bàn còn có bồn rửa tay, nhưng vòi không có nước.

Trái tim của chúng tôi rộng lớn giống hệt những chiếc bàn ấy, nhờ giáo viên chủ nhiệm lớp tẩy não mà ai cũng tưởng rằng vào được lớp thực nghiệm là bước được một chân vào Đại học Thanh Hoa và Đại học Bắc Kinh(1).

(1) Đây là hai trường đại học thuộc top đầu của Trung Quốc.

Bây giờ nghĩ lại tôi còn xấu hổ thay vì sự ngây thơ của mình hồi đấy.

Quay trở lại thói quen dạo bộ vào giờ tự học buổi tối, lúc bấy giờ đang đầu thu, gió buổi tối không lạnh, cả tòa nhà thí nghiệm yên lặng như tờ. Chúng tôi, một đám ngụy học sinh cấp ba “đã bước được một chân vào Đại học Thanh Hoa và Đại học Bắc Kinh”, vừa đi vừa nghêu ngao hát trong làn gió hiu hiu của mùa thu, tôi ấn tượng nhất với bài “Trời cao biển rộng”, vì sau này mỗi lần khoe với người khác rằng biết hát bài này, tôi đều phát hiện giai điệu mình hát không giống với họ.

Khi đó chúng tôi đang hát đến câu: “Trời cao biển rộng nằm sau lòng dũng cảm, phải kiên trì phá vỡ cánh cửa vận mệnh”, tiếng ca ấy phải gọi là quỷ khóc thần sầu, còn Tam Gia chỉ lặng lẽ đi theo chúng tôi.

Tôi hỏi lão: “Cậu không biết hát à?”.

Lão chỉ cười mà không nói.

Tôi còn tưởng lão ngầm thừa nhận lão không biết hát thật, cho đến nhiều năm sau lão tham gia một cuộc thi ca nhạc, lại còn giật giải, tôi mới hiểu được nụ cười của lão năm xưa… có lẽ hàm ý là “Tôi không muốn lên cơn điên cùng với đám ngớ ngẩn các cậu đâu”.

3

Từ trước đến giờ tôi luôn là người nói rất nhiều, hồi nhỏ mẹ còn đưa tôi đi khám, ông thầy lang già đầu tóc bạc phơ chẩn đoán rằng tôi bị rối loạn tăng động giảm chú ý, phương pháp điều trị là đâm mười chiếc kim bạc vào huyệt vị trên các khớp ngón tay cho đến khi bật máu. Nghe nói làm thế tôi sẽ ngoan ngoãn hơn, nhiều năm sau mẹ tôi vẫn khen ngợi y thuật của ông thầy lang ấy cao siêu, chỉ mình tôi biết tôi hết bệnh là do sợ cây kim đó đến nhường nào… đau thấu trời đất luôn!

Làm bạn với Tam Gia có lẽ vì lão tạo cho tôi ấn tượng chín chắn trầm tĩnh, rất khác với những bạn nam mà tôi thường nói chuyện. Bởi vậy giờ thể dục tôi rất thích chơi với Tam Gia, đánh bóng bàn hoặc ngồi trên bậc thềm xi măng nghe nhạc nói chuyện.

Lão không nói gì, chỉ một mực im lặng ngồi nghe tôi huyên thuyên đủ thứ chuyện trên trời dưới đất, từ trăng cho đến sao, từ thơ từ ca phú đến triết lý đời người.

Con trai và con gái rất khác nhau, dù tôi cũng chơi thân với rất nhiều bạn gái, nhưng khi chơi cùng với đám con trai thì không cần giữ kẽ quá nhiều, nội dung và chủ đề tán gẫu cũng rộng hơn. Thế nên tôi hồi đó khoa trương với Tam Gia rằng: “Cậu là bạn thân đầu tiên trong vũ trụ của tớ”.

Tôi cảm thấy Tam Gia rất thích biệt danh này.

Một buổi tối hai người chúng tôi ra cổng trường đón xe buýt, hôm đó lão đi trước, tôi đuổi theo sau vỗ thật mạnh vào vai lão, những tưởng lão sẽ giật mình, nào ngờ lão cực kì bình tĩnh quay đầu lại nói với tôi: “Tôi nhận ra từ lúc cậu còn cách tôi một mét ấy”.

Tôi nghĩ là lão ba hoa.

Lão bảo: “Trên người cậu có mùi hương”.

Tôi giơ tay lên hít ngửi, chẳng ngửi thấy mùi gì.

Lão nói: “Cậu không ngửi thấy mùi trên người mình đâu, nhưng tôi có thể ngửi thấy. Mỗi người đều có một mùi khác nhau”.

Câu trước của lão tôi có thể hiểu, ví dụ như lúc bố tôi về nhà cởi giầy ra, mùi chân thối bốc ra có thể khiến con chó nhà tôi nằm quay đơ, nhưng ông lại chẳng cảm thấy gì cả.

Tôi hỏi Tam Gia “mũi chó”: “Cậu có thể ngửi thấy mùi của tất cả mọi người sao?”.

“À”, Tam Gia đáp, “Cũng không hẳn, tóm lại tôi có thể ngửi thấy mùi của cậu”.

Tôi hỏi tiếp: “Tại sao?”.

Lão đứng ở cửa nhìn tôi lên xe, cười nói với tôi: “Vì tôi là bạn thân đầu tiên trong vũ trụ của cậu mà”.

Tam Gia thuở đó là chàng trai trong sáng chất phác làm sao, còn bây giờ khi tôi hỏi lão “Anh có ngửi thấy mùi gì trên người em không”, lão sẽ khịt mũi mấy cái sau đó đá tôi đi rửa chân…

4

Giờ thể dục tôi thường đánh bóng bàn với Tam Gia, vì bóng bàn có thể xem là môn sở trường của tôi, nên hai người có thể chơi với nhau.

Có một lần hai chúng tôi không đứa nào mang bóng, tôi lại khá thân với thầy thể dục, thấy thầy đang huấn luyện đội tuyển thể thao bèn chạy tới mượn bóng. Nào ngờ tìm mãi trong phòng dụng cụ vẫn không thấy, lúc ra ngoài thầy đưa cho tôi một quả bóng tennis, nói: “Cầm lấy chơi tạm này, cũng không khác gì mấy”.

Khi tôi cầm quả bóng màu vàng chanh ông thầy thể dục đưa cho đến bên bậc thềm xi măng, Tam Gia cười hì hì đập mấy cái thử độ nảy, hỏi tôi: “Cái này dùng được không?”.

Tôi dùng câu nói của thầy thể dục trả lời lão: “Ừm, cũng không khác gì mấy. Nào, chúng ta đấu thử xem, mỗi ván một cây kem nhé”.

Lão nghe xong thì ném quả bóng lại để tôi phát trước, nói: “Được”.

Tỉ số hôm đó lên lên xuống xuống, cuối cùng lão thắng tôi hai cây kem que.

Quầy bán đồ ăn vặt cách phòng thể dục khá xa, nên vào tiết thể dục tuần sau tôi mua trước hai cây kem rồi chạy đến sân thể dục tìm Tam Gia.

Khi ấy Tam Gia đang nói chuyện với bạn cùng lớp là Tiểu Vương, nói đến Tiểu Vương, cậu ta nhìn thẳng thì giống Điền Lượng(1), nhìn nghiêng lại giống Harry Potter, lúc chớp đôi mắt to thì giống hệt cậu nhóc ngây thơ. Quen biết cậu ta rồi tôi mới biết, hóa ra Điền Lượng và Harry Potter cũng khá giống nhau đấy chứ.

(1) Điền Lượng: Vận động viên nhảy cầu Trung Quốc, từng đạt huy chương vàng Olympic Sydney 2000 và Olympic Athens 2004, từng tham gia chương trình thực tế “Bố ơi mình đi đâu thế” mùa một.

Tiểu Vương cảm thấy khó hiểu khi thấy tôi đưa cả hai cây kem cho Tam Gia, tôi giải thích với cậu ta vì đánh bóng bàn thua nên mới phải mua kem. Tiểu Vương nghe xong ánh mắt sáng rực cũng đòi tham gia, nhưng cậu ta khinh thường không thèm đấu với tôi, mà cướp vợt của tôi thách đấu Tam Gia.

Tam Gia nhét cả hai cây kem của mình vào tay Tiểu Vương, cầm lại vợt của tôi và nói với cậu ta: “Được rồi tớ nhận thua, kem là của cậu hết”.

Tam Gia nói xong liền trả vợt bóng lại cho tôi, sau đó phát bóng.

Tôi nhìn Tiểu Vương, cậu ta đã xé vỏ thưởng thức cây kem, vừa ăn kem vừa xem chúng tôi đánh bóng bàn, có vẻ rất hài lòng với cách sắp xếp này.