Một khung chính ở giữa, đặt chủ đề trọng tâm: “Tập tính xã hội
của linh trưởng”. Tiếp, chia ra bảy nhánh: “Khái niệm”, “Thứ bậc”, “Hợp tác”, “Thông
báo”, “Vị tha”, “Ích kỷ” và “Ý nghĩa tiến hóa”. Trong mỗi nhánh, mình sẽ chia
ra các ý...
Những đường cong bắt đầu được vạch ra trên nền giấy A4. Ngôn đang thiết lập sơ đồ tư duy cho bài thuyết trình của nhóm anh vào sáng mai. Chắc chắn đó sẽ là một buổi học thú vị với những câu hỏi hóc búa và hài hước của thầy Sang, trưởng bộ môn Động vật có xương sống.
“Ở khỉ bonono, người ta không chỉ thấy tính vị tha trong bầy đàn mà cả với những loài khác. Có một câu chuyện được đăng trên tờ “Our Inner Ape”, Richard Books, 2005, như sau: Một con khỉ dòng Bonobo có tên Kuni nhìn thấy một con chim sáo lao đầu vào bức tường kính và rơi xuống đất. Nó nhẹ nhàng đỡ lấy chú chim tội nghiệp đang bất tỉnh và đặt chú chim đứng lên. Tuy nhiên, do vẫn yếu vì cú va đập mạnh, chú chim không thể cất cánh và nó phải tung chim lên để lấy đà nhưng chú chim vẫn chưa thể vỗ cánh bay lên. Kuni trèo lên một cây cao nhất quanh đó, nhẹ nhàng mở cánh chim ra rồi tung chim lên, như một đứa trẻ tung nhẹ một chiếc máy bay giấy. Chú chim tội nghiệp vẫn rớt xuống đất. Kuni lại trèo xuống và chăm sóc cho chú chim. Tới đêm, chú chim tự bay được và tiếp tục cuộc hành trình của nó.”
“Bonobo là loài rất vị tha. Chúng có khuynh hướng chia sẻ với các cá thể khác thay vì đánh nhau để tranh giành lãnh địa và quyền kiểm soát con cái nếu có xung đột xảy ra.”
Ngôn ngồi đọc bản Word mà các bạn trong nhóm gửi cho mình. Đầu nghiêng nghiêng, một tay chống cằm, một tay vẽ lên tờ giấy nháp những đường nét phác thảo nguệch ngoạc. Trên mặt giấy là ba con khỉ đứng cạnh nhau, nhưng anh dùng cái nhìn mặc định để đặt tên cho chúng: Sơn Ngôn, Huế Anh và Khánh Tân. Một câu chuyện bắt đầu bằng tiếng thở dài...
Hầy... Khỉ Sơn Ngôn yêu khỉ Huế Anh, nhưng khỉ Huế Anh lại yêu khỉ Khánh Tân. Vậy phải làm sao đây nhỉ? Để cho hai khỉ kia tiếp tục yêu nhau, khỉ này chấp nhận đau khổ. Khỉ Huế Anh sẽ hạnh phúc, vì ở bên khỉ Khánh Tân. Còn khỉ Sơn Ngôn, dù có yêu đơn phương, nhưng sẽ hạnh phúc, vì khỉ Huế Anh hạnh phúc...
Anh nhớ về một câu nói đã từng dạy bé Thu: “Hạnh phúc là khi làm cho người khác được hạnh phúc.”
Khỉ Sơn Ngôn vị tha. Khỉ Sơn Ngôn hạnh phúc vì thấy khỉ Huế Anh hạnh phúc. Khỉ Sơn Ngôn không muốn khỉ Huế Anh phải buồn, phải lo lắng. Sẽ tốt hơn cho cả ba, đó là khỉ Sơn Ngôn chấp nhận ra đi, mỉm cười và cầu chúc khỉ Huế Anh hạnh phúc mãi mãi... Có phải không nhỉ?... Một tình yêu cao thượng... Một tình yêu vị tha tốt đẹp... Nhưng... Nhưng mà... Ôi trời ơi!...
Ngôn nhăn mặt, vò đầu, bứt tóc. Anh vứt chiếc bút bi xuống mặt giấy một phát thật mạnh! Sau khi gào lên một tiếng: “A… a… a!”, Ngôn thả mình xuống tấm nệm trên giường. Ngửa mặt lên trần nhà, mắt anh mở to trừng trừng. Tháo kính ra khỏi sống mũi, anh cảm thấy nhẹ nhàng hơn cho khuôn mặt mình. Nhưng miệng anh vẫn thở dốc và bàn tay thì vẫn nắm chặt.
Anh nhớ về những chuyện đã xảy ra trong ba tháng qua, từ khi anh biết mình phải tiếp tục bước đi lẻ loi trên “con đường tình yêu”.
Tháng mười hai giá lạnh. Lễ Noel lung linh. Một mình anh lặng ngắm những đôi tình nhân chụp ảnh kỷ niệm trước cây thông khổng lồ trong đêm canh thức. Bàn tay nắm lấy chiếc khăn len đen tuyền đang quàng trên cổ, Ngôn hình dung như có Huế Anh ở bên cạnh. Cô đã đan tặng anh chiếc khăn ấy, với lời chúc: “Anh trai bớt hắt xì đi nhé!” Chiếc khăn thật ấm áp. Tình cảm Huế Anh thật nồng nàn. Nhưng trong mắt cô, Ngôn chỉ như một người anh mà thôi.
Lần cuối cùng Ngôn gặp lại Huế Anh là mồng ba Tết. Dịp ấy, một người bạn cùng lớp luyện thi đại học ngày trước mời Ngôn đến chơi nhà và dùng bữa cơm trưa. Huế Anh là em gái người bạn ấy.
Ngôn sững sờ khi đó cũng là lần đầu tiên Huế Anh giới thiệu Khánh Tân với gia đình cô.
Tân và Huế Anh cũng khá bất ngờ khi thấy Ngôn xuất hiện.
Còn bố Huế Anh thì được buổi nâng chén đã đời cùng các chàng thanh niên. Ông hài lòng với cậu con rể tương lai của mình. Ngôn giấu nỗi nghẹn ngào trong từng câu chúc sức khỏe gia đình người bạn. Mắt anh không soi kỹ từng cử chỉ của Huế Anh, nhưng sự ân cần và dịu dàng của cô khiến anh không tài nào theo dõi được câu chuyện chung của gia đình họ từ đầu đến cuối một cách bình thường.
Một bữa cơm đáng nhớ. Một bữa cơm vui vẻ, có cả “Hùng Vương”, “Sơn Tinh” và “Thủy Tinh”.
Từ bữa cơm ấy, Ngôn bắt đầu nhận thấy ở Tân có những điểm nổi trội hơn anh: một phong thái chững chạc, đường hoàng, cách cư xử chỉn chu của chàng trai dày dặn sương gió, một sự trưởng thành đứng đắn nơi người con rể lý tưởng trong gia đình Huế Anh. Ngôn nhìn lại mình với đôi chút mặc cảm: vóc người bé nhỏ, nói năng vụng về, kém cỏi xã giao. Anh khâm phục Khánh Tân và đành chấp nhận Tân xứng đáng là người có thể chăm sóc Huế Anh trọn đời...
Đêm mười bốn tháng hai, đang khi chìm trong nỗi cô đơn sầu tủi, Ngôn lang thang trên mạng, dạo quanh hết “tường” người này đến “tường” người khác. Không khí lễ Tình nhân ngập tràn khắp nơi. Những lời yêu. Những thanh kẹo. Hoa. Và anh đã gần như nghẹt thở, tim muốn nổ tung khi bắt gặp bức ảnh Huế Anh và Tân. Bức ảnh không phải do Huế Anh tải lên, mà là Tân. Hai người ngồi bên nhau trên con đường ven hồ Tây. Họ thật hạnh phúc và tràn ngập tình yêu.
Cố gượng gạo, Ngôn nhấn nút “like” – một cách tỏ vẻ chúc mừng – rồi tắt máy, nằm vật ra giường. Miệng anh thở dốc như vừa chạy nước rút. Bàn tay anh run run, nắm chặt như muốn đấm lên trần nhà. Anh nghe tiếng tim đập thình thịch không khác gì tiếng trống từng hồi dội lên trong lồng ngực.
Mình làm sao thế này? Mình có quyền gì mà ghen cơ chứ? Mình là ai nào? Mình chẳng là gì với em ấy cả! Phải rồi... Mình chẳng là gì... Mình mới chỉ gặp em ấy vài lần. Còn anh chàng kia thì những hai năm. Hai năm! Hai năm cơ đấy!...
Ngôn trân trân nhìn khoảng không vô định. Ruột gan rối bời. Máu nóng trên mặt anh khiến cả đầu tăng nhiệt bừng bừng. Đoạn bật dậy, mở máy tính, vào Facebook. Anh nhấn nút “hủy kết bạn” với Khánh Tân – trước đây vì muốn thăm dò “kẻ mới đến”, Ngôn đã “kết bạn” với Tân. Anh không dám thấy những hình ảnh tương tự như vậy một lần nào nữa. Anh không dám đối mặt. Anh sợ mình không chịu nổi sự ám ảnh khủng khiếp đè nặng lên nỗi đau.
Tắt máy. Tắt đèn. Ngôn ngửa mặt lên trần nhà tối đen. Bóng tối bao trùm tầm mắt anh, bao trùm tâm hồn anh.
Tại sao?... Tại sao chứ?... Tại sao mình phải chịu nỗi đau đớn như thế này? Ước gì có hàng ngàn mũi dao bằm nát da thịt mình ra!...
Mình không thể chịu được! Cứ thế này miên man mãi mấy tháng trời!... Ôi chao... Phải làm sao đây?...
Ôi Ngôn ơi, yêu đương làm cái khỉ gì... để rồi phải đau đớn…
Yêu là nhớ... Nhớ là đau... Mình nhớ em ấy biết bao... Mình khao khát được trái tim em ấy mở cửa... Ôi Huế Anh ơi!...
Hàng đêm, hàng đêm, suốt ba bốn tháng ròng, Ngôn cứ tự dằn vặt một mình.
Xem nào... Dùng lý trí để kiểm soát mọi chuyện đi Ngôn! Ngẫm kỹ lại xem nào... Mình có yêu em ấy không? Hay đó chỉ là một kiểu đua đòi theo trào lưu?... Thấy người ta có “gấu”, mình cũng muốn có “gấu”. Mình có yêu em ấy không nhỉ?... Mình có thực sự yêu em ấy không?...
Ngày trước, chẳng qua là vì muốn có động lực học hành, mình đã chủ động tìm đến em ấy để kết thân. Không phải một tình yêu sét đánh, không phải sự gắn bó thân quen lâu bền... Làm gì có một tình yêu “online” cơ chứ! Phải rồi... Nghĩ kỹ lại xem nào...
Người ta khi dùng chữ “yêu” thường đi kèm chữ “nhau”. Nghĩa là từ hai phía. Người này cảm mến người kia, người kia cảm mến người này. Họ gặp nhau trong tình yêu. Trái tim họ bừng nở khi có nhau. Còn mình thì sao? Mình không được gặp gỡ em ấy nhiều. Vậy nên chắc chắn em ấy chẳng có cảm giác gì với mình cả. Còn phía mình thì sao? Có dấu hiệu nào để chứng tỏ rằng mình yêu em ấy không? Cười tủm tỉm khi đọc tin nhắn ư? Hân hoan khi ngắm ảnh em ấy ư? Vớ vẩn! Ngớ ngẩn! Tất cả chỉ là tưởng tượng mà thôi... Mình còn chưa được cầm tay em ấy cơ mà.
Chẳng biết sẽ có cảm giác gì khi cầm tay em ấy nhỉ? Chắc cũng bình thường thôi. Chắc cũng chỉ mềm mềm, thuôn thuôn như tay chị Ngân ấy mà. Chắc cũng chẳng đến nỗi xúc động gì đâu... Ơ kìa, cái khỉ gì thế này? Mình lại tưởng tượng rồi!... Tất cả, tất cả chỉ là một tình yêu tưởng tượng. Tất cả...
Ngôn miên man tự vấn lương tâm, và chợt nhận ra rằng: không một ngày nào anh không nhớ đến Huế Anh. Anh biết mình đang tương tư. Nhưng nỗi đau khổ trong anh cứ ép lý trí phải lừa dối bản thân rằng tất cả chỉ là một tình yêu tưởng tượng. Lý trí Ngôn cũng có lúc yếu đuối, sau một quãng thời gian thật dài tuyên bố: không yêu. Dần dần, Ngôn phải thú thực với bản thân mình rằng tình cảm Ngôn hướng về Huế Anh vẫn chưa bao giờ cạn. Nhưng anh bất lực. Anh mặc cảm vì mình là kẻ đến sau. Anh mặc cảm vì mình học hành ngu dốt, phong cách nhát đảm. So với Khánh Tân, anh kém cỏi hơn ở quá nhiều điểm. Có những đêm, anh nằm suy nghĩ mà nước mắt trào ra. Anh biết mình đang yếu đuối. Một người con trai không bao giờ được khóc. Nhưng anh không thể kiềm giữ được nỗi xót xa luôn chực trào dâng ra ngoài... Có những đêm anh trở mình hàng chục lần mà không thể ngủ, trong đầu không thôi những lời tự vấn về Huế Anh...
Ngôn gượng dậy, đọc tiếp tài liệu “Linh trưởng” của nhóm. Ngày mai phải “lên thớt” rồi. Sinh viên bao giờ cũng vậy. Nước đến chân mới nhảy. Mà nhảy không kịp thì tìm viện trợ từ phao cứu sinh. Nhưng có một sự thật là: không một buổi thuyết trình nào có “phao cứu sinh” cả.
“Những loài động vật muốn tồn tại lâu dài trong tự nhiên buộc phải có cách thích nghi với cuộc sống đầy biến động và hiểm nguy. Để duy trì được nòi giống, một số loài động vật đã hình thành những tập tính rất kì quặc, chúng chấp nhận mang tiếng ‘xấu’ để có thể tồn tại và phát triển được một cách tốt nhất...” (Đặc tính “ích kỷ” của linh trưởng.)
Phải rồi!... Mình có quyền được nắm lấy hạnh phúc chứ! Đâu phải cứ buông tay là cao thượng! Đâu phải cứ nhường nhịn cho đối thủ là vinh quang! Em ấy đang yêu Tân. Nhưng chắc gì đó đã là một tình yêu đích thực? Nếu nhỡ sau này em ấy cảm thấy bất hạnh trong tình yêu với Tân, thì chẳng phải cái sự buông tay của mình là ngu ngốc sao? Mình muốn Huế Anh được hạnh phúc. Và nếu mình tự tay đem hạnh phúc đến cho em ấy, hẳn là một điều tuyệt vời nhất trên đời. Đánh đồn có địch? Mình có dám đánh đồn có địch không? Ừ. Đánh thì đánh chứ nhỉ! Mình phải quyết tâm! Không phải “sở hữu” em ấy. Nhưng là đem lại hạnh phúc cho em ấy. Mình sẽ làm gì đây? Mình không có cơ hội gần gũi em ấy. Mình cũng không dám nói lời yêu khi em ấy vẫn đang có tình cảm với Tân. Mình phải làm gì đây nhỉ? Mình muốn em ấy biết đến tình yêu của mình. Giống như kiểu marketing vậy... Mình phải gửi trao về Huế Anh những tiếng lòng tình yêu sâu đậm của mình. Dần dần, em ấy sẽ...
Và Ngôn bật dậy, mở máy tính. Sau khi nặn ra được vài chữ trong đầu, anh gõ bàn phím vào ô trạng thái trên “tường” mình:
“Nhớ
Nhớ cô em đuôi tóc lúc lắc
Vẻ e lệ... đôi mắt xa xăm...
Nỗi lòng xao xuyến tháng năm
Mỗi ngày anh vẫn luôn chăm nhớ người...”
Một sự khởi đầu khá “nuột” với bốn câu thơ. Ngay lập tức, “status” của Ngôn đã được hai mươi “like”. Ngôn cười rạng rỡ, tự sướng với bốn câu thơ tâm đắc đầy mật ngọt của mình.
Huế Anh cũng “like”. Nhưng Ngôn biết rằng bấy nhiêu đó vẫn chưa đủ để đánh động tâm hồn cô. Anh chưa mừng vội. Nhưng anh vẫn vui vì mình đã “dám” làm điều gì đó để tiến đến tình yêu. Ngôn nhấp chuột vào tên Huế Anh trong ô trò chuyện luôn.
“Bonjour em!”
“Đêm rồi còn ‘bonjour’ sao anh?”
“Ừ thì... bonsoir vậy. Hi hi.” Ngôn vẫn thường hay nhầm lẫn câu chào buổi sáng (bonjour) và buổi tối (bonsoir) trong tiếng Pháp.
“Anh thức khuya thế?”
“He he. Thời đại thanh niên nghiêm túc qua rồi mà em. Em cũng thức khuya vậy?”
“Em đang tập dượt cho bài thuyết trình tiếng Pháp ngày mai.”
Ngôn cảm thấy thú vị. Giữa anh và cô có nhiều điểm trùng hợp: bố Huế Anh làm marketing ở công ty bánh kẹo Hữu Nghị, còn bố Ngôn lái xe cho công ty bánh kẹo Hải Hà; Huế Anh và Ngôn đều là con thứ hai trong gia đình năm người, đều thích nghe nhạc Pháp, dạy gia sư thì luôn quá mười phút...
“Có cần anh tư vấn phương pháp không? Anh là cao thủ về thuyết trình đấy. Bật webcame lên đi để anh duyệt!” Ngôn cố tỏ ra vui vẻ và hài hước.
“Ô là la! Em có đang ngủ mơ không đây?”
“Thật đấy! Anh ăn cơm mẹ nấu nên rất tốt bụng. He he.”
“Cám ơn anh nhiều nhé. Em sợ anh hãi hùng khi nhìn thấy dung nhan em.”
“Ha ha ha. Thức khuya mọc mụn sao em?”
“Nỗi đau của em đấy anh. Hik.”
“Nồng độ xinh đang giảm? Hô hô!”
“Nhưng vẫn yêu đời lắm ạ. Cơ mà em đang buồn ngủ kinh khủng.”
“Để anh hát ru em.”
“Thôi, xin anh ạ. Em biết anh hát rất hay...”
“... Dù chưa bao giờ được nghe?”
“Hơ hơ. Hình như vậy. Nhưng em không muốn ngày mai điểm nhóm phải tụt dốc vì em đâu.”
“Ô kê. Nhưng em phải giữ sức khỏe nhá. Ốm bệnh thì cũng không học được đâu.”
“Vâng ạ. Em vừa học vừa tập hát cho có tinh thần đây.”
“Uầy. Huế Anh hát á? Ước gì anh được nghe. Chắc hẳn một giọng hát trong trẻo ngọt ngào?”
“Không cần cổ vũ ca sĩ đâu anh. Hi hi. Em chỉ là lá la mấy câu thôi. Nếu anh muốn nghe thì tìm bài ‘Papa aime maman’ của Mimi Hétu nhé.”
“Em gửi link cho anh đi.”
Ngôn nhấp chuột vào đường link mà Huế Anh gửi. Một giọng ca ngây thơ trong sáng cất lên. Một cô bé nhí nhảnh đang hát tiếng Pháp. Ngôn cười rạng rỡ và nhẩm theo lời bài hát đính kèm.
“Hay quá... Bài này có nghĩa là gì vậy em?”
“Để em gửi lời dịch cho anh nhá:
‘Hôm nay là chủ nhật, thời tiết thật đẹp.
Cả hai người họ cùng nhau đi vào rừng.
Bố khẽ nghiêng người thơm lên má mẹ.
Bố và mẹ, mẹ và bố thật hạnh phúc.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Mẹ nấu bếp không giỏi lắm.
Món thịt quay của mẹ còn đen hơn cả than.
Bố nói với mẹ rằng: "Đừng làm cái bộ mặt phụng phịu này nữa!"
Còn tôi thì chưa từng ăn món nào ngon đến thế.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Mẹ bị ốm rất nặng vào tháng mười hai.
Tháng đó là tháng của những em bé.
Khi bố bước ra khỏi phòng của mẹ,
Tôi tin chắc rằng bố đã khóc.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.’”
“Ồ! Đáng yêu quá!” Ngôn xao động trong lòng khi tưởng tượng mình là “bố” còn Huế Anh là “mẹ”. Với Ngôn, việc nói ra những lời có cánh một cách trực tiếp thật là khó khăn, còn những hình ảnh bóng gió quả là phương thế tuyệt hảo.
“Lãng mạn kinh điển anh nhỉ. ^^”
“Romantic! Mẹ ốm rồi sao nữa nhỉ? Bố pha cho mẹ một cốc sữa, mẹ khỏi ốm... ^^”
“Phần sau chắc tác giả phải nhờ anh Ngôn viết tiếp. Hi hi. Thôi em đi nhúng nước đây!”
“Em lại tắm muộn vậy à?”
“Vâng ạ. Bye anh nhé.”
“Bye em.”
Cuộc trò chuyện dừng lại. Ngôn thẫn thờ nhìn màn hình. Bâng khuâng.
Thế có phải là yêu không nhỉ? Em ấy gửi tặng một bài tình ca thật dễ thương. Em ấy không có thái độ cạch mặt mình. Rất nhân ái. Rất bao dung. Dù rằng trước đây mình đã cư xử không phải với em ấy. Còn mình, mỗi khi trò chuyện với em ấy, mình rất vui. Mình cảm thấy hạnh phúc. Dường như trên đời này không có một niềm vui nào đẹp đẽ hơn thế, dịu dàng hơn thế. Chắc chắn mình đã yêu em ấy rồi. Phải chủ động phát tín hiệu mới mới được. Rồi dần dần em ấy sẽ nhận ra tình cảm của mình thật nồng nàn và đáng yêu... Chứ không phải vồ vập như cái ôm lần ấy nữa.
Nhớ lại khoảnh khắc hạnh phúc hụt hẫng trong buổi chiều đông trên “con đường tình yêu”, Ngôn cứ thấy mình thật kì cục.
Nghe hết bảy lượt “Papa aime maman”, Ngôn bấm chọn list bài hát nhạc Việt trong thư mục âm nhạc của mình. Lòng thòng hai sợi dây tai nghe, anh mỉm cười sướng sướng, tâm hồn lạc quan.
“... Anh nào biết
Anh nào có hay
Hạnh phúc trôi qua tay giấc mộng tàn
Lòng cay đắng, khi em quên lối hẹn
Lời thương, lời yêu em đã quên...
Nhưng lòng anh, nuôi hoài giấc mơ
Tình sẽ không phôi phai như làn mây
Có nhiều đêm, trong mơ anh vẫn chờ
Chờ em đến...
Tình thôi xót xa...”
Những đường cong bắt đầu được vạch ra trên nền giấy A4. Ngôn đang thiết lập sơ đồ tư duy cho bài thuyết trình của nhóm anh vào sáng mai. Chắc chắn đó sẽ là một buổi học thú vị với những câu hỏi hóc búa và hài hước của thầy Sang, trưởng bộ môn Động vật có xương sống.
“Ở khỉ bonono, người ta không chỉ thấy tính vị tha trong bầy đàn mà cả với những loài khác. Có một câu chuyện được đăng trên tờ “Our Inner Ape”, Richard Books, 2005, như sau: Một con khỉ dòng Bonobo có tên Kuni nhìn thấy một con chim sáo lao đầu vào bức tường kính và rơi xuống đất. Nó nhẹ nhàng đỡ lấy chú chim tội nghiệp đang bất tỉnh và đặt chú chim đứng lên. Tuy nhiên, do vẫn yếu vì cú va đập mạnh, chú chim không thể cất cánh và nó phải tung chim lên để lấy đà nhưng chú chim vẫn chưa thể vỗ cánh bay lên. Kuni trèo lên một cây cao nhất quanh đó, nhẹ nhàng mở cánh chim ra rồi tung chim lên, như một đứa trẻ tung nhẹ một chiếc máy bay giấy. Chú chim tội nghiệp vẫn rớt xuống đất. Kuni lại trèo xuống và chăm sóc cho chú chim. Tới đêm, chú chim tự bay được và tiếp tục cuộc hành trình của nó.”
“Bonobo là loài rất vị tha. Chúng có khuynh hướng chia sẻ với các cá thể khác thay vì đánh nhau để tranh giành lãnh địa và quyền kiểm soát con cái nếu có xung đột xảy ra.”
Ngôn ngồi đọc bản Word mà các bạn trong nhóm gửi cho mình. Đầu nghiêng nghiêng, một tay chống cằm, một tay vẽ lên tờ giấy nháp những đường nét phác thảo nguệch ngoạc. Trên mặt giấy là ba con khỉ đứng cạnh nhau, nhưng anh dùng cái nhìn mặc định để đặt tên cho chúng: Sơn Ngôn, Huế Anh và Khánh Tân. Một câu chuyện bắt đầu bằng tiếng thở dài...
Hầy... Khỉ Sơn Ngôn yêu khỉ Huế Anh, nhưng khỉ Huế Anh lại yêu khỉ Khánh Tân. Vậy phải làm sao đây nhỉ? Để cho hai khỉ kia tiếp tục yêu nhau, khỉ này chấp nhận đau khổ. Khỉ Huế Anh sẽ hạnh phúc, vì ở bên khỉ Khánh Tân. Còn khỉ Sơn Ngôn, dù có yêu đơn phương, nhưng sẽ hạnh phúc, vì khỉ Huế Anh hạnh phúc...
Anh nhớ về một câu nói đã từng dạy bé Thu: “Hạnh phúc là khi làm cho người khác được hạnh phúc.”
Khỉ Sơn Ngôn vị tha. Khỉ Sơn Ngôn hạnh phúc vì thấy khỉ Huế Anh hạnh phúc. Khỉ Sơn Ngôn không muốn khỉ Huế Anh phải buồn, phải lo lắng. Sẽ tốt hơn cho cả ba, đó là khỉ Sơn Ngôn chấp nhận ra đi, mỉm cười và cầu chúc khỉ Huế Anh hạnh phúc mãi mãi... Có phải không nhỉ?... Một tình yêu cao thượng... Một tình yêu vị tha tốt đẹp... Nhưng... Nhưng mà... Ôi trời ơi!...
Ngôn nhăn mặt, vò đầu, bứt tóc. Anh vứt chiếc bút bi xuống mặt giấy một phát thật mạnh! Sau khi gào lên một tiếng: “A… a… a!”, Ngôn thả mình xuống tấm nệm trên giường. Ngửa mặt lên trần nhà, mắt anh mở to trừng trừng. Tháo kính ra khỏi sống mũi, anh cảm thấy nhẹ nhàng hơn cho khuôn mặt mình. Nhưng miệng anh vẫn thở dốc và bàn tay thì vẫn nắm chặt.
Anh nhớ về những chuyện đã xảy ra trong ba tháng qua, từ khi anh biết mình phải tiếp tục bước đi lẻ loi trên “con đường tình yêu”.
Tháng mười hai giá lạnh. Lễ Noel lung linh. Một mình anh lặng ngắm những đôi tình nhân chụp ảnh kỷ niệm trước cây thông khổng lồ trong đêm canh thức. Bàn tay nắm lấy chiếc khăn len đen tuyền đang quàng trên cổ, Ngôn hình dung như có Huế Anh ở bên cạnh. Cô đã đan tặng anh chiếc khăn ấy, với lời chúc: “Anh trai bớt hắt xì đi nhé!” Chiếc khăn thật ấm áp. Tình cảm Huế Anh thật nồng nàn. Nhưng trong mắt cô, Ngôn chỉ như một người anh mà thôi.
Lần cuối cùng Ngôn gặp lại Huế Anh là mồng ba Tết. Dịp ấy, một người bạn cùng lớp luyện thi đại học ngày trước mời Ngôn đến chơi nhà và dùng bữa cơm trưa. Huế Anh là em gái người bạn ấy.
Ngôn sững sờ khi đó cũng là lần đầu tiên Huế Anh giới thiệu Khánh Tân với gia đình cô.
Tân và Huế Anh cũng khá bất ngờ khi thấy Ngôn xuất hiện.
Còn bố Huế Anh thì được buổi nâng chén đã đời cùng các chàng thanh niên. Ông hài lòng với cậu con rể tương lai của mình. Ngôn giấu nỗi nghẹn ngào trong từng câu chúc sức khỏe gia đình người bạn. Mắt anh không soi kỹ từng cử chỉ của Huế Anh, nhưng sự ân cần và dịu dàng của cô khiến anh không tài nào theo dõi được câu chuyện chung của gia đình họ từ đầu đến cuối một cách bình thường.
Một bữa cơm đáng nhớ. Một bữa cơm vui vẻ, có cả “Hùng Vương”, “Sơn Tinh” và “Thủy Tinh”.
Từ bữa cơm ấy, Ngôn bắt đầu nhận thấy ở Tân có những điểm nổi trội hơn anh: một phong thái chững chạc, đường hoàng, cách cư xử chỉn chu của chàng trai dày dặn sương gió, một sự trưởng thành đứng đắn nơi người con rể lý tưởng trong gia đình Huế Anh. Ngôn nhìn lại mình với đôi chút mặc cảm: vóc người bé nhỏ, nói năng vụng về, kém cỏi xã giao. Anh khâm phục Khánh Tân và đành chấp nhận Tân xứng đáng là người có thể chăm sóc Huế Anh trọn đời...
Đêm mười bốn tháng hai, đang khi chìm trong nỗi cô đơn sầu tủi, Ngôn lang thang trên mạng, dạo quanh hết “tường” người này đến “tường” người khác. Không khí lễ Tình nhân ngập tràn khắp nơi. Những lời yêu. Những thanh kẹo. Hoa. Và anh đã gần như nghẹt thở, tim muốn nổ tung khi bắt gặp bức ảnh Huế Anh và Tân. Bức ảnh không phải do Huế Anh tải lên, mà là Tân. Hai người ngồi bên nhau trên con đường ven hồ Tây. Họ thật hạnh phúc và tràn ngập tình yêu.
Cố gượng gạo, Ngôn nhấn nút “like” – một cách tỏ vẻ chúc mừng – rồi tắt máy, nằm vật ra giường. Miệng anh thở dốc như vừa chạy nước rút. Bàn tay anh run run, nắm chặt như muốn đấm lên trần nhà. Anh nghe tiếng tim đập thình thịch không khác gì tiếng trống từng hồi dội lên trong lồng ngực.
Mình làm sao thế này? Mình có quyền gì mà ghen cơ chứ? Mình là ai nào? Mình chẳng là gì với em ấy cả! Phải rồi... Mình chẳng là gì... Mình mới chỉ gặp em ấy vài lần. Còn anh chàng kia thì những hai năm. Hai năm! Hai năm cơ đấy!...
Ngôn trân trân nhìn khoảng không vô định. Ruột gan rối bời. Máu nóng trên mặt anh khiến cả đầu tăng nhiệt bừng bừng. Đoạn bật dậy, mở máy tính, vào Facebook. Anh nhấn nút “hủy kết bạn” với Khánh Tân – trước đây vì muốn thăm dò “kẻ mới đến”, Ngôn đã “kết bạn” với Tân. Anh không dám thấy những hình ảnh tương tự như vậy một lần nào nữa. Anh không dám đối mặt. Anh sợ mình không chịu nổi sự ám ảnh khủng khiếp đè nặng lên nỗi đau.
Tắt máy. Tắt đèn. Ngôn ngửa mặt lên trần nhà tối đen. Bóng tối bao trùm tầm mắt anh, bao trùm tâm hồn anh.
Tại sao?... Tại sao chứ?... Tại sao mình phải chịu nỗi đau đớn như thế này? Ước gì có hàng ngàn mũi dao bằm nát da thịt mình ra!...
Mình không thể chịu được! Cứ thế này miên man mãi mấy tháng trời!... Ôi chao... Phải làm sao đây?...
Ôi Ngôn ơi, yêu đương làm cái khỉ gì... để rồi phải đau đớn…
Yêu là nhớ... Nhớ là đau... Mình nhớ em ấy biết bao... Mình khao khát được trái tim em ấy mở cửa... Ôi Huế Anh ơi!...
Hàng đêm, hàng đêm, suốt ba bốn tháng ròng, Ngôn cứ tự dằn vặt một mình.
Xem nào... Dùng lý trí để kiểm soát mọi chuyện đi Ngôn! Ngẫm kỹ lại xem nào... Mình có yêu em ấy không? Hay đó chỉ là một kiểu đua đòi theo trào lưu?... Thấy người ta có “gấu”, mình cũng muốn có “gấu”. Mình có yêu em ấy không nhỉ?... Mình có thực sự yêu em ấy không?...
Ngày trước, chẳng qua là vì muốn có động lực học hành, mình đã chủ động tìm đến em ấy để kết thân. Không phải một tình yêu sét đánh, không phải sự gắn bó thân quen lâu bền... Làm gì có một tình yêu “online” cơ chứ! Phải rồi... Nghĩ kỹ lại xem nào...
Người ta khi dùng chữ “yêu” thường đi kèm chữ “nhau”. Nghĩa là từ hai phía. Người này cảm mến người kia, người kia cảm mến người này. Họ gặp nhau trong tình yêu. Trái tim họ bừng nở khi có nhau. Còn mình thì sao? Mình không được gặp gỡ em ấy nhiều. Vậy nên chắc chắn em ấy chẳng có cảm giác gì với mình cả. Còn phía mình thì sao? Có dấu hiệu nào để chứng tỏ rằng mình yêu em ấy không? Cười tủm tỉm khi đọc tin nhắn ư? Hân hoan khi ngắm ảnh em ấy ư? Vớ vẩn! Ngớ ngẩn! Tất cả chỉ là tưởng tượng mà thôi... Mình còn chưa được cầm tay em ấy cơ mà.
Chẳng biết sẽ có cảm giác gì khi cầm tay em ấy nhỉ? Chắc cũng bình thường thôi. Chắc cũng chỉ mềm mềm, thuôn thuôn như tay chị Ngân ấy mà. Chắc cũng chẳng đến nỗi xúc động gì đâu... Ơ kìa, cái khỉ gì thế này? Mình lại tưởng tượng rồi!... Tất cả, tất cả chỉ là một tình yêu tưởng tượng. Tất cả...
Ngôn miên man tự vấn lương tâm, và chợt nhận ra rằng: không một ngày nào anh không nhớ đến Huế Anh. Anh biết mình đang tương tư. Nhưng nỗi đau khổ trong anh cứ ép lý trí phải lừa dối bản thân rằng tất cả chỉ là một tình yêu tưởng tượng. Lý trí Ngôn cũng có lúc yếu đuối, sau một quãng thời gian thật dài tuyên bố: không yêu. Dần dần, Ngôn phải thú thực với bản thân mình rằng tình cảm Ngôn hướng về Huế Anh vẫn chưa bao giờ cạn. Nhưng anh bất lực. Anh mặc cảm vì mình là kẻ đến sau. Anh mặc cảm vì mình học hành ngu dốt, phong cách nhát đảm. So với Khánh Tân, anh kém cỏi hơn ở quá nhiều điểm. Có những đêm, anh nằm suy nghĩ mà nước mắt trào ra. Anh biết mình đang yếu đuối. Một người con trai không bao giờ được khóc. Nhưng anh không thể kiềm giữ được nỗi xót xa luôn chực trào dâng ra ngoài... Có những đêm anh trở mình hàng chục lần mà không thể ngủ, trong đầu không thôi những lời tự vấn về Huế Anh...
Ngôn gượng dậy, đọc tiếp tài liệu “Linh trưởng” của nhóm. Ngày mai phải “lên thớt” rồi. Sinh viên bao giờ cũng vậy. Nước đến chân mới nhảy. Mà nhảy không kịp thì tìm viện trợ từ phao cứu sinh. Nhưng có một sự thật là: không một buổi thuyết trình nào có “phao cứu sinh” cả.
“Những loài động vật muốn tồn tại lâu dài trong tự nhiên buộc phải có cách thích nghi với cuộc sống đầy biến động và hiểm nguy. Để duy trì được nòi giống, một số loài động vật đã hình thành những tập tính rất kì quặc, chúng chấp nhận mang tiếng ‘xấu’ để có thể tồn tại và phát triển được một cách tốt nhất...” (Đặc tính “ích kỷ” của linh trưởng.)
Phải rồi!... Mình có quyền được nắm lấy hạnh phúc chứ! Đâu phải cứ buông tay là cao thượng! Đâu phải cứ nhường nhịn cho đối thủ là vinh quang! Em ấy đang yêu Tân. Nhưng chắc gì đó đã là một tình yêu đích thực? Nếu nhỡ sau này em ấy cảm thấy bất hạnh trong tình yêu với Tân, thì chẳng phải cái sự buông tay của mình là ngu ngốc sao? Mình muốn Huế Anh được hạnh phúc. Và nếu mình tự tay đem hạnh phúc đến cho em ấy, hẳn là một điều tuyệt vời nhất trên đời. Đánh đồn có địch? Mình có dám đánh đồn có địch không? Ừ. Đánh thì đánh chứ nhỉ! Mình phải quyết tâm! Không phải “sở hữu” em ấy. Nhưng là đem lại hạnh phúc cho em ấy. Mình sẽ làm gì đây? Mình không có cơ hội gần gũi em ấy. Mình cũng không dám nói lời yêu khi em ấy vẫn đang có tình cảm với Tân. Mình phải làm gì đây nhỉ? Mình muốn em ấy biết đến tình yêu của mình. Giống như kiểu marketing vậy... Mình phải gửi trao về Huế Anh những tiếng lòng tình yêu sâu đậm của mình. Dần dần, em ấy sẽ...
Và Ngôn bật dậy, mở máy tính. Sau khi nặn ra được vài chữ trong đầu, anh gõ bàn phím vào ô trạng thái trên “tường” mình:
“Nhớ
Nhớ cô em đuôi tóc lúc lắc
Vẻ e lệ... đôi mắt xa xăm...
Nỗi lòng xao xuyến tháng năm
Mỗi ngày anh vẫn luôn chăm nhớ người...”
Một sự khởi đầu khá “nuột” với bốn câu thơ. Ngay lập tức, “status” của Ngôn đã được hai mươi “like”. Ngôn cười rạng rỡ, tự sướng với bốn câu thơ tâm đắc đầy mật ngọt của mình.
Huế Anh cũng “like”. Nhưng Ngôn biết rằng bấy nhiêu đó vẫn chưa đủ để đánh động tâm hồn cô. Anh chưa mừng vội. Nhưng anh vẫn vui vì mình đã “dám” làm điều gì đó để tiến đến tình yêu. Ngôn nhấp chuột vào tên Huế Anh trong ô trò chuyện luôn.
“Bonjour em!”
“Đêm rồi còn ‘bonjour’ sao anh?”
“Ừ thì... bonsoir vậy. Hi hi.” Ngôn vẫn thường hay nhầm lẫn câu chào buổi sáng (bonjour) và buổi tối (bonsoir) trong tiếng Pháp.
“Anh thức khuya thế?”
“He he. Thời đại thanh niên nghiêm túc qua rồi mà em. Em cũng thức khuya vậy?”
“Em đang tập dượt cho bài thuyết trình tiếng Pháp ngày mai.”
Ngôn cảm thấy thú vị. Giữa anh và cô có nhiều điểm trùng hợp: bố Huế Anh làm marketing ở công ty bánh kẹo Hữu Nghị, còn bố Ngôn lái xe cho công ty bánh kẹo Hải Hà; Huế Anh và Ngôn đều là con thứ hai trong gia đình năm người, đều thích nghe nhạc Pháp, dạy gia sư thì luôn quá mười phút...
“Có cần anh tư vấn phương pháp không? Anh là cao thủ về thuyết trình đấy. Bật webcame lên đi để anh duyệt!” Ngôn cố tỏ ra vui vẻ và hài hước.
“Ô là la! Em có đang ngủ mơ không đây?”
“Thật đấy! Anh ăn cơm mẹ nấu nên rất tốt bụng. He he.”
“Cám ơn anh nhiều nhé. Em sợ anh hãi hùng khi nhìn thấy dung nhan em.”
“Ha ha ha. Thức khuya mọc mụn sao em?”
“Nỗi đau của em đấy anh. Hik.”
“Nồng độ xinh đang giảm? Hô hô!”
“Nhưng vẫn yêu đời lắm ạ. Cơ mà em đang buồn ngủ kinh khủng.”
“Để anh hát ru em.”
“Thôi, xin anh ạ. Em biết anh hát rất hay...”
“... Dù chưa bao giờ được nghe?”
“Hơ hơ. Hình như vậy. Nhưng em không muốn ngày mai điểm nhóm phải tụt dốc vì em đâu.”
“Ô kê. Nhưng em phải giữ sức khỏe nhá. Ốm bệnh thì cũng không học được đâu.”
“Vâng ạ. Em vừa học vừa tập hát cho có tinh thần đây.”
“Uầy. Huế Anh hát á? Ước gì anh được nghe. Chắc hẳn một giọng hát trong trẻo ngọt ngào?”
“Không cần cổ vũ ca sĩ đâu anh. Hi hi. Em chỉ là lá la mấy câu thôi. Nếu anh muốn nghe thì tìm bài ‘Papa aime maman’ của Mimi Hétu nhé.”
“Em gửi link cho anh đi.”
Ngôn nhấp chuột vào đường link mà Huế Anh gửi. Một giọng ca ngây thơ trong sáng cất lên. Một cô bé nhí nhảnh đang hát tiếng Pháp. Ngôn cười rạng rỡ và nhẩm theo lời bài hát đính kèm.
“Hay quá... Bài này có nghĩa là gì vậy em?”
“Để em gửi lời dịch cho anh nhá:
‘Hôm nay là chủ nhật, thời tiết thật đẹp.
Cả hai người họ cùng nhau đi vào rừng.
Bố khẽ nghiêng người thơm lên má mẹ.
Bố và mẹ, mẹ và bố thật hạnh phúc.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Mẹ nấu bếp không giỏi lắm.
Món thịt quay của mẹ còn đen hơn cả than.
Bố nói với mẹ rằng: "Đừng làm cái bộ mặt phụng phịu này nữa!"
Còn tôi thì chưa từng ăn món nào ngon đến thế.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Mẹ bị ốm rất nặng vào tháng mười hai.
Tháng đó là tháng của những em bé.
Khi bố bước ra khỏi phòng của mẹ,
Tôi tin chắc rằng bố đã khóc.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.
Bố yêu mẹ. Mẹ yêu bố.’”
“Ồ! Đáng yêu quá!” Ngôn xao động trong lòng khi tưởng tượng mình là “bố” còn Huế Anh là “mẹ”. Với Ngôn, việc nói ra những lời có cánh một cách trực tiếp thật là khó khăn, còn những hình ảnh bóng gió quả là phương thế tuyệt hảo.
“Lãng mạn kinh điển anh nhỉ. ^^”
“Romantic! Mẹ ốm rồi sao nữa nhỉ? Bố pha cho mẹ một cốc sữa, mẹ khỏi ốm... ^^”
“Phần sau chắc tác giả phải nhờ anh Ngôn viết tiếp. Hi hi. Thôi em đi nhúng nước đây!”
“Em lại tắm muộn vậy à?”
“Vâng ạ. Bye anh nhé.”
“Bye em.”
Cuộc trò chuyện dừng lại. Ngôn thẫn thờ nhìn màn hình. Bâng khuâng.
Thế có phải là yêu không nhỉ? Em ấy gửi tặng một bài tình ca thật dễ thương. Em ấy không có thái độ cạch mặt mình. Rất nhân ái. Rất bao dung. Dù rằng trước đây mình đã cư xử không phải với em ấy. Còn mình, mỗi khi trò chuyện với em ấy, mình rất vui. Mình cảm thấy hạnh phúc. Dường như trên đời này không có một niềm vui nào đẹp đẽ hơn thế, dịu dàng hơn thế. Chắc chắn mình đã yêu em ấy rồi. Phải chủ động phát tín hiệu mới mới được. Rồi dần dần em ấy sẽ nhận ra tình cảm của mình thật nồng nàn và đáng yêu... Chứ không phải vồ vập như cái ôm lần ấy nữa.
Nhớ lại khoảnh khắc hạnh phúc hụt hẫng trong buổi chiều đông trên “con đường tình yêu”, Ngôn cứ thấy mình thật kì cục.
Nghe hết bảy lượt “Papa aime maman”, Ngôn bấm chọn list bài hát nhạc Việt trong thư mục âm nhạc của mình. Lòng thòng hai sợi dây tai nghe, anh mỉm cười sướng sướng, tâm hồn lạc quan.
“... Anh nào biết
Anh nào có hay
Hạnh phúc trôi qua tay giấc mộng tàn
Lòng cay đắng, khi em quên lối hẹn
Lời thương, lời yêu em đã quên...
Nhưng lòng anh, nuôi hoài giấc mơ
Tình sẽ không phôi phai như làn mây
Có nhiều đêm, trong mơ anh vẫn chờ
Chờ em đến...
Tình thôi xót xa...”
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
