Bà Peterson đang sửa soạn đón mừng con trai về thăm nhà. Vợ viên đại tá đã viết cho bà đầy đủ về chuyện của James, tuy bà không quen và chưa hề gặp vợ viên đại tá.
Bà đại tá bảo chồng, "Hãy để em viết cho mẹ hắn. Nếu mình viết thì bà ta sẽ nghĩ rằng em với hắn có tình ý với nhau, và mình muốn loại bỏ hắn."
Vì thế bà ta viết như người cùng trang lứa với bà Peterson, và cho biết bà cũng sẽ làm tương tự nếu bà là mẹ của James. Bà công nhận James là một sĩ quan xuất sắc, là cánh tay mặt của chồng bà, và người phải được cứu giúp bằng mọi giá. Lúc này chồng bà rất cần James, và bất đắc dĩ mới phải cho James nghỉ phép, vì là lúc người ta đang dự trù nhiều kế hoạch theo lệnh của cấp trên, nhưng chồng bà sẵn sàng hy sinh.
"Con trai bà là một thanh niên xuất sắc, hơn hẳn những sĩ quan trung bình khác, tuy nhiên anh ta tỏ ra vụng dại trong vấn đề tình cảm. James Peterson quả là một người gentleman của miền Nam và đã đối xử với một người con gái Nhật với tác phong quá lịch sự. Dĩ nhiên anh ta ngây thơ tin rằng cô ta là một cô gái tuyệt vời, một người không chấp nhận gì ngoài hôn nhân. Tôi tin rằng anh ta đã đề nghị kết hôn với cô ta, và dĩ nhiên người Nhật đều ao ước được đi Hoa Kỳ. Họ coi Hoa Kỳ là một thiên đường trên trần thế, và tôi cũng nghĩ như vậy."
Bà Peterson là một người đàn bà dè dặt và bà đã trả lời lá thư với sự biết ơn đúng cách, nhưng với niềm tin hoàn toàn vào phong cách và sự phán đoán của con trai bà. Đây là một lá thư không hứa hẹn gì. Tại Đông Kinh bà đại tá, một người không dè dặt và không có phong cách của một mệnh phụ, đã kinh ngạc đọc lá thư trả lời. Bà liệng lá thư qua bàn ăn cho chồng. Bà yêu cầu, "Hãy đọc thư đi. Bà ta muốn hay không muốn một người con dâu Nhật Bản?"
Viên đại tá thận trọng đọc thự "Thực là khốn nạn. Em nên bỏ qua chuyện này đi. Peterson cho biết sẽ không trở lại nữa. Anh phải tìm người thay thế."
Bà Peterson đưa cho chồng lá thư của bà đại tá, rồi bí mật đưa cho Monica, bởi vì ông Peterson dặn bà đừng đưa thư cho bất cứ ai khác. Ông nói, "Thành phố này là một ổ ngồi lê đôi mách. Mình phải giữ kín việc này trong gia đình thôi. Ngoài ra chúng ta chưa nghe tiếng nói của con trai chúng tạ"
Monica không nói gì cả. Nàng đọc thư thật cẩn thận, và trao lại cho bà Peterson. "Có phải các bà đại tá đều - " nàng bỗng ngừng lại.
"Cái gì?"
"Ngôi lê đôi mách." Cuối cùng Monica nói, cố gắng tìm đúng chữ mà không vừa ý.
Bà Peterson đồng ý. "Có lẽ thế. Mặt khác James là một người đàn ông. Hồi nhỏ nó là một đứa con ngoan ngoãn. Bác đã từng nghĩ rồi nó sẽ khác thế. Nhưng nó vẫn thế. Nó giống như bố nó. Nó đã bị tách rời khỏi xã hội bình thường. Monica, bác mong ước cháu sẽ giúp đỡ bác."
Monica mở to đôi mắt xanh. "Tại sao, dĩ nhiên cháu phải giúp bác. Cháu sẽ làm bất cứ cái gì cho James."
Bà Peterson vội ôm hôn Monica, và phải kiễng chân lên mới hôn được. Khi Monica về rồi, bà đi lang thang trong căn nhà mênh mông đẹp đẽ, để thấy mọi nơi mọi chỗ đều hoàn hảo. Phòng của James, một phòng ngủ và phòng khách trên lầu hai. Đáng lẽ bà phải trang trí lại, nếu đã đến lúc. Nhưng chưa phải lúc. Bà chỉ có thể thay những khăn giường, nhưng mền thì còn sạch, những chậu hoa cúc đứng trên bệ lò sưởi và bàn giấy. Cuối cùng bà cầm lên một bông hồng vàng và cắm vào một chiếc bình bạc nhỏ trên chiếc tủ đứng. Đây là bầu không khí bà muốn, cái không khí gia đình, truyền thống nặng nề và ngọt ngào; tình yêu mong đợi mọi thứ của đứa con trai và người thừa kế duy nhất. Bà biết từ kinh nghiệm rằng nếu phản đối và cấm đoán thì thế nào cũng mất nó. Cơn tức giận của nó khích động lên. Bà không nhắc đến người con gái Nhật nữa, dù là với chồng. Bà sẽ quên. Phải coi người con gái ấy không có trên đời này.
Cuối cùng khi James về đến nơi, bà đứng trong phòng khách trong chiếc áo choàng bạc xám, và đưa hai tay ra đón con. Chàng rơi vào vòng tay ấy ngay, hai cánh tay dài và trẻ của chàng cũng ôm lấy mẹ, và cọ mặt vào má mẹ. Đứa con cao lớn của bà đã phải cúi xuống để ôm hôn bà.
Bà khẽ đẩy chàng ra và nói, "Mẹ nghĩ rằng con đã lớn rồi."
"Mẹ lúc nào cũng thơm tho như bao giờ." Hai người hay nói đùa với nhau. Bà nói đùa mọi thứ về con, bàn tay vuốt ve của bà nhẹ như một cánh chim.
Bà vừa cọ má vừa nói, "Ôi mặt con. Con chưa cạo râu từ lúc con rời Nhật Bản, phải không?"
Da mặt của mẹ chàng rất mịn màng tại chỗ chàng vuốt vẹ Chàng kêu lên, "Cho con năm phút thôi." Rồi chàng nhảy lên cầu thang. Cha chàng vừa bước xuống và hai người gặp nhau trong một cái ôm thật mạnh mẽ. Cha chàng không bao giờ cho chàng hơn ông cách diễn tả tình yêu như thế.
James nói, "Mẹ sai con lên cạo râu. Việc này làm con cảm thấy con đã về nhà rồi."
Cha chàng dịu dàng nói, "Vậy thì ba không ngăn cản con nữa."
Đây là thói quen trong nhà này. Mỗi khi chàng về nhà, dù chàng đi đã bao lâu, tất cả đều như cũ, y như chàng chưa bao giờ ra đi. Chàng lao vào phòng của chàng và đứng ngắm nhìn cái quang cảnh thân yêu, phòng khách riêng, phòng ngủ rộng rãi của chàng với những cửa sổ mở ra về hướng tây, và kế đó là phòng tắm sang trọng. Chàng và Dục Thủy có thể sống riêng biệt trong căn nhà này. Có lẽ cha chàng đã khôn ngoan chọn sống ở đây, một nơi không có sự vất vả và lo lắng. Chàng chưa thấy cha chàng buồn khổ bao giờ. Cái thế giới bất hạnh này, cho tới nay ngôi nhà này vẫn gần như thiên đường và không có lý do gì chàng và Dục Thủy không sống tại đây.
Đêm ấy chàng viết cho Dục Thủy. "Darling. Anh đang ngồi trong phòng riêng của anh, căn phòng mà em sẽ chia xẻ với anh. Hãy để anh mô tả để em quen thuộc khi anh nhấc em qua khỏi bậc cửa trước. Anh tự hỏi không biết em có biết sự dị đoan khi bồng vợ mới cưới qua cửa trước không?"
Vì thế chàng mô tả những căn phòng của chàng, căn nhà, cha mẹ chàng trông như thế nào, quang cảnh từ bàn giấy chàng nhìn qua cửa sổ như thế nào, nhìn ra từng lớp đồi và thung lũng, ngay cả dưới ánh trăng. Trên bàn chàng có hoa cúc, không to như hoa cúc Nhật Bản, mà chỉ là những bông hoa nhỏ bé màu xám. Chàng ăn tối riêng với cha mẹ, đôi khi có Monicạ Chàng cho biết Monica Johnson là bạn từ hồi nhỏ của chàng, gần như một người em gái. Bây giờ cô ta cũng là con một nữa, vì các anh của nàng đã tử trận, một người tại Thái Bình Dương, một người tại Đức. Chàng nói với Dục Thủy, "Cô ta sẽ là bạn tốt của em. Trên tất cả, cô ta là một con người rất tốt. Cô ta chỉ hơn em hai, ba tuổi thôi."
Chàng ngạc nhiên thấy Monica trở thành một cô gái xinh đẹp. Sắc đẹp đến với nàng hơi trễ. Chàng nhớ lại nàng chỉ là một cô gái lóng ngóng vụng về và xanh sao, mái tóc vàng thẳng đuỗn, bề ngoài nhút nhát với sự khiêm nhường của một cô gái cao hơn bạn bè. Nàng bây giờ không nhút nhát nữa, và sự khiêm nhường biến đổi thành một sự khiêm tốn ngọt ngào. Tóc nàng óng ánh khi cắt ngắn, nước da mịn màng tươi mát, miệng dịu dàng và không quá độ. Nàng mảnh khảnh và duyên dáng; nàng đã tập cách sống theo đúng con người nàng, và giữ được thái độ tự tin.
Thực là thú vị khi thấy Monica sung sướng khi gặp lại chàng, quả thực vui sướng và không phải giấu diếm chàng điều đó. Chàng muốn kể cho Monica về Dục Thủy ngay lập tức, nhưng chàng chưa kịp kể cho cha mẹ nên không tiện cho bất cứ ai biết trước. Ngoài ra Monica không cố gắng muốn gặp riêng chàng, và chàng cảm thấy khó chịu phải ước hẹn gặp riêng nàng.
Chàng viết xong lá thư dài cho Dục Thủy, và ngồi nhắm mắt một lúc, nhớ và tưởng tượng lại nàng. Ôi thực là khôn ngoan khi chiếm lấy nàng trước khi chàng ra đi! Bây giờ nàng là của chàng, và nàng sẽ đến với chàng tại đây, và không ai có thể phân cách hai người. Chàng tưởng tượng nàng đi quanh quẩn trong căn nhà lớn này, mặc chiếc áo kimono nếu nàng thích, bởi vì nàng trông như một bức tranh đối với chàng. Chàng không muốn nàng hoàn toàn là người Mỹ. Chàng sẽ giữ nguyên nàng như hiện nay, một kho tàng Á Đông, một người có thể chia xẻ cái phần đời ấy của chàng mà không ai trong căn nhà này có thể.
Chàng bước ra chiếc cửa dài kiểu Pháp mở ra ban công, và đứng nhìn đêm trăng bên ngoài. Có những năm chàng không thể nhắc đến nữa, những năm chiến tranh, khi chàng quá trẻ, và bị tách lià khỏi cuộc đời một cách tàn ác. Nhiều cảnh ghi khắc vào tâm não chàng, những kinh nghiệm đã thay đổi chàng sâu xa đến nỗi chàng không thể trốn tránh được. Bây giờ chàng vẫn cảm thấy cái hơi độc bốc lên của rừng già mùa mưa, cái kinh khủng của rắn rết và sâu bọ, sự nguy hiểm liên tục của cái chết, không những từ địch quân mà còn từ bệnh tật nữa, và những nơi hôi thối không bao giờ có ánh nắng mặt trời. Nhưng cái ký ức đáng sợ nhất vẫn là lưỡi dao cắm vào da thịt chắc nịch của con người, và rồi tan ra thành sự mềm mại bên dưới. Tại đây sự chết không bao giờ tới, nhưng chàng vẫn không quên được.
Chàng lập tức đi vào phòng tắm, và mở nước nóng nước lạnh cùng một lúc và để nước đổ ào ào vào cái bồn tắm vĩ đại. Chàng sẽ tắm rửa cho thật sạch và đi ngủ.
° ° °
Bà Peterson hỏi chồng, "Ông nghĩ nó trông thế nào?"
Ông trả lời. "Hoàn toàn mạnh khoẻ, hoàn toàn hạnh phúc." Ông bà sắp đi ngủ, bà trong phòng bà, ông trong phòng ông. Bà đứng trước cánh cửa mở ra giữa hai phòng, một chiếc jacket đăng ten choàng lên áo ngủ bằng lụa. Ông đang thắt lại giây lưng quần áo ngủ.
Bà Peterson nói, "Tôi sẽ không nói một lời. Để nó nghĩ chúng ta chưa biết chuyện của nó."
"Như vậy đúng lắm."
Ông bước tới cửa và khẽ hôn bà. Ông khuyên, "Bà nên đi ngủ. Bà có một ngày quá khích động rồi."
Bà lần lữa dừng lại. Bà tư lự, "Nó trông đẹp trai quá. Ông biết đấy, khi nó còn nhỏ tôi không nghĩ nó sẽ đẹp trai như thế. Tôi rất mừng nó trông giống ông."
Ông chồng cãi lại. "Nó không giống tôi. Tôi giống mẹ tôi. Nó giống bố tôi."
Hai người hôn nhau một lần nữa rồi đi vào phòng ngủ riêng biệt, cửa giữa hai phòng vẫn mở. Đôi khi vào ban đêm, bà thường thức dậy và rón rén khép cửa lại. Ông không bao giờ biết bà làm như thế. Nhưng đến sáng thì cái cửa bao giờ cũng khép lại. Ông không bao giờ hỏi việc ấy có nghĩa gì.
° ° °
Monica nói, "Ba mẹ biết chuyện của anh rồi."
Nàng tình cờ gặp James sáng hôm sau khi nàng đi mua đồ cho mẹ. Mẹ nàng thường quên mua những thứ cần thiết cho một ngày. Ngay từ thời thơ ấu, Monica đã phải ra phố để mua những thứ mẹ nàng quên. Cũng không xa lắm. Mười lăm phút đi bộ trên con đường rợp bóng cây đưa nàng tới những cửa tiệm. Nàng vẫn đi bộ ngay cả khi nàng đã có xe hơi riêng. Đi bộ như thế cho nàng cơ hội nói chuyện với người quen. Thế là nàng gặp James và hai người đi bộ bên nhau, chào hỏi mọi người trên đường đi. Nàng vẫn chưa cao bằng chàng.
Rồi chàng kể cho nàng nghe về Dục Thủy. Chàng phải kể cho một người nào đó. Chàng không thể cứ nghĩ đến nàng, viết cho nàng mỗi tối, và rồi không nói cho ai biết. Sớm muộn chàng sẽ phải kể cho cha mẹ biết, nhưng phải kể hoàn toàn vào đúng lúc nhất. Chàng tự nhủ mẹ chàng sẽ không dễ dàng chấp nhận vợ chàng, dù người vợ ấy là ai. Không có lý gì Dục Thủy không được đón mừng kém một người khác, một khi mẹ chàng hiểu rằng chàng đã lấy nàng.
Chàng không tự nhận rằng chàng muốn Monica biết vì chính nàng. Chàng khinh bỉ những người tưởng tượng đàn bà yêu họ, nhưng cái trí óc nhạy cảm của chàng bảo chàng rằng nếu chàng không bao giờ trông thấy Dục Thủy thì chàng dễ dàng nghĩ chàng trở về với Monicạ Cách cư xử dịu dàng ngọt ngào thành thực của nàng đối với chàng có thể chẳng có nghĩa gì cả. Chàng chưa bao giờ quan tâm tìm hiểu sâu xa hơn. Có thể Monica cư xử như thế đối với mọi người.
Chàng dừng lại, không tin tưởng nhắc lại, "Ba mẹ tôi biết rồi à?"
"Bà đại tá viết cho mẹ anh." Monica trả lời bằng giọng ngọt ngào bình tĩnh kéo dài. Nàng cố gắng không kéo dài giọng, nhưng giọng nàng không thay đổi được.
James kêu lên, "Chính ông đại tá cũng không biết."
"James đừng đứng lại. Người ta bắt đầu nhòm ngó rồi đấy."
Chàng vội bước đi và nàng phải cố bắt kịp bước của chàng. Nàng cười, "Nhưng cũng đừng chạy nữa. Ông đại tá không biết cái gì?"
Chàng chậm bước lại. "Tôi đã kết hôn với Dục Thủy. Không ai biết chuyện này, trừ cô ra. Tôi muốn cô biết vì tôi cần sự giúp đỡ của cộ Tôi đi thẳng tới Kyoto và kết hôn với Dục Thủy, để không ai có thể chia cách chúng tôi được nữa. Tôi biết tại sao tôi được nghỉ phép - đó là mục đích làm tôi có thể quên được Dục Thủy. Ông đại tá và bà vợ nghĩ rằng nếu tôi trở về nhà với mọi người thế này - " chàng nhìn con đường trồng cây hai bên, những cửa tiệm, những căn nhà màu trắng đằng sau những lối đi. "Họ nghĩ tôi sẽ quên. Thế là cái mụ đàn bà khốn nạn ấy viết thư cho mẹ tôi!"
Chàng nhăn mặt và Monica mắc cở nhìn thấy chàng giận dữ. Chàng có quyền gì đi ra nước ngoài và tìm một người vợ ngoại quốc? Thế còn những người đàn bà như nàng, lớn lên trong những thành phố và làng nhỏ tại khắp Hoa Kỳ thì sao? Đàn bà ngoại quốc phải lấy chồng ở nước họ. James là của nàng. Nếu chàng không bị bắt buộc phải nhập quân ngũ thì bây giờ chàng và nàng đã lấy nhau rồi, một việc không thể khác được và một ngày nào đó nàng sẽ sống trong ngôi nhà của dòng họ Peterson, mà nàng quen biết từ ngày nàng còn rất nhỏ. Nếu chàng không đẹp trai, nếu chàng không cao hơn nàng - nàng không thể lấy một người chồng nhỏ con hơn nàng, và hầu như tất cả đàn ông khác đều bé nhỏ hơn nàng - thì nàng đã không làm quyết định như hiện naỵ Nàng sẽ liên kết với bà Peterson chứ không phải với chàng. Nàng sẽ làm mọi cách để cho người con gái Nhật kia không bao giờ bước tới đây...
Chàng nói mau lẹ bằng giọng đều đều. "Tôi sẽ đem Dục Thủy sang đây ngay khi nào tôi thu xếp được. Rất may nàng cũng là một công dân Mỹ! Nàng sinh tại Hoa Kỳ. Monica, thực ra mãi tới năm 15 tuổi nàng mới trở về Nhật Bản. Nàng cũng đi học tại đây. Tiếng Anh của nàng hoàn toàn - hầu như hoàn toàn."
Monica nói, "Tôi nghĩ lấy vợ Nhật cũng hơi khó khăn đấy." Dưới vành nón trắng ngà, nàng vẫn mỉm cười, nhìn đường phố, thỉnh thoảng vẫy tay chào một người nào đó. Cứ vài phút họ lại phải dừng lại chào hỏi người quen.
"Có phải James Peterson không?"
Một nhóm con gái xinh đẹp trên đường tới hội quán đánh cờ, vây quanh hai người. "Monica, có lẽ sáng nay chị không tới hội quán được, phải không?"
Giọng nói ngọt ngào của họ vang lên trong không khí mùa thu mát mẻ, những quần áo mới mùa thu, những chiếc áo jackets rực rỡ, những chiếc váy tung bay, những chiếc nón nhỏ, mái tóc óng ánh, những đôi mắt long lanh và những bàn tay xinh đẹp vẫy gọi vây quanh James và Monica với sự ấm áp rất ngây thơ những cũng rất đàn bà. Những đôi mắt con gái quan sát James và những đôi môi đỏ hồng mở hé. Trên mỗi khuôn mặt phấn son đẹp dẽ này hiện ra một cái nhìn tìm kiếm của một thiếu nữ, sẵn sàng bất cứ lúc nào cũng có thể bỏ bạn bè khi một thanh niên vừa ý xuất hiện. Nhưng Monica là người may mắn được chàng cùng đi. Cái động lực trả thù hướng về Monicạ Nàng cười với họ và nói bằng giọng đáng yêu. "James đang kể cho tôi nghe một tin tuyệt vời. James đã kết hôn với một cô gái Nhật xinh đẹp, ngay trước khi trở về."
Thực là tội nghiệp khi phải trông thấy những bộ mặt thay đổi, và cố gắng thay đổi một lần nữa, cái giây phút cố gắng tự kiểm soát, những đôi mắt long lanh của hạnh phúc giả tạo, và những lời khen ngợi cũng giả tạo. "Ôi, James, thật tuyệt vời!"
"Hãy cho chúng tôi biết về cô tạ"
"Anh có hình của cô ta không?"
Chàng tức giận nhìn Monicạ Chàng cố gắng nói. "Hừ, tôi không có ý định công bố như thế này."
Chàng có một tấm hình nhỏ mà Dục Thủy tặng cho chàng trước khi hai người chia tay, một tấm hình nhỏ chụp trong y phục nữ sinh của nàng. Đây không phải là một tấm hình đẹp. Nàng có vẻ nghiêm trang, quần áo đơn sơ, tóc không chải. Nhưng mọi người vội cầm lấy rồi truyền tay nhau; và trông thấy khuôn mặt trẻ nghiêm trang ấy, họ kêu lên với sự thoải mái và lòng tội nghiệp cho chiến thắng. "James, trông cô ta thật là khả ái."
Họ trao lại tấm hình cho Monica, gật đầu mỉm cười và bỏ đi, trong khi Monica tiếp tục bước bên chàng và nhìn khuôn mặt Dục Thủy. Đôi mắt thực là kỳ lạ.
James nói, "Ảnh này không giống. Cô ta đẹp lắm, và cô ta còn đẹp hơn nữa trong y phục Nhật Bản."
Monica góp ý. "Cô ta không thể mặc quần áo Nhật tại đây được. Cô ta sẽ gây chú ý cho mọi người, phải không?"
"Tôi cũng nghĩ vậy," James trả lời. Chàng lấy lại tấm ảnh và bỏ vào ví.
Hai người tiếp tục đi được vài phút nữa, chợt Monica nói, "Anh không cho tôi biết hôn lễ như thế nào."
Chàng nói vắn tắt. "Hôn lễ cử hành trong một ngôi chùa Phật Giáo. Họ theo đạo Phật."
"Thực là hay quá. Cho tôi biết nó có giống nghi lễ của đạo chúng ta không?"
"Không, à có. Tôi nghĩ điểm căn bản thì đạo nào cũng giống nhau. Có tu sĩ và thần thánh."
"Thần thánh?"
"Các hình ảnh, giống như người công giáo. Dĩ nhiên họ không thực sự thờ phượng các hình ảnh. Các hình ảnh chỉ dùng để nhắc nhở tâm trí về một vị thánh nào đó hoặc Thượng Đế."
"Và anh có tuyên hứa trân quý hôn nhân - và tất cả những thứ đó?"
Chàng nói quả quyết. "Tôi đã làm mọi lời hứa."
Chàng tự hỏi tại sao Monica hỏi chàng quá cặn kẽ như thế, và nàng có còn là một người bạn nữa không? Chàng hỏi, "Tại sao cô nói cho những người con gái ấy về chuyện này? Tin sẽ đồn ra khắp thành phố."
Nàng nói với một vẻ rất bình tĩnh. "Đó là lý do tại sao tôi nói cho họ biết. Người ta càng biết sớm càng tốt. Chào James, đây là chỗ tôi phải dừng lại. Đây là tiệm bán nón và tôi không tin anh muốn vào tiệm này."
Như vậy nàng không phải là bạn chàng!
° ° °
Dục Thủy nhận được lá thư đầu tiên của chàng. Nàng đi học trở lại; không ai biết chuyện nàng đã lấy chồng. Cha nàng không cho phép công bố hôn nhân của nàng cho tới khi giấy tờ chính thức tới từ Hoa Kỳ. Thư chàng tới trong lúc nàng đi vắng. Mẹ nàng nhận thư và nhận ra thư của ai và đưa cho cha nàng. Bác sĩ Sơn Điền bỏ thư và ngăn kéo bàn giấy của ông. Hai ngày sau ông mới đưa cho Dục Thủy. Trong lúc ông đến bệnh viện, bận bịu với công việc và bệnh nhân, lúc nào ông cũng nghĩ tới lá thư và không đụng tới. Bây giờ hàng ngày ông tới thăm ông Mạc Sầu, vì người bạn của ông có túi mật bị viêm và trở nên trầm trọng vì món cua mùa thụ Ông Mạc Sầu rất kiêng khem nhưng mỗi mùa thu ông cảm thấy ông phải ăn một vài con cua với rượu vang. Đây là một món ăn ông rất thích. Không phải bao giờ ăn cua ông cũng bị bịnh, nhưng mùa thu này cua trở nên độc hại. Ông bị bệnh nặng, và trong vài ngày bác sĩ Sơn Điền rất lo lắng và Hòa Lang phải ở bên cạnh chạ Cuối cùng ông đã khá trở lại, mặc dù Hoà Lang không rời khỏi nhà. Chàng làm việc trong phòng riêng, và không còn ở bên cạnh giường cha liên tục nữa.
Ông Mạc Sầu quả thực biết ơn không bị chết lần này, và xấu hổ về cái thú ăn hàng năm của ông đến nỗi ông tuyên bố với bác sĩ Sơn Điền rằng năm nay là một bài học cho ông, và ông sẽ không bao giờ ăn cua nữa. Cuối cùng ông khá đến nỗi ông năn nỉ bác sĩ Sơn Điền hôm nay sau giờ làm việc hãy đến nhà ông, và hai người sẽ nói chuyện thân mật. Điều này bác sĩ Sơn Điền làm đúng. Ông mệt lắm, nhưng ông cảm thấy ông không bao giờ chuộc lại được hành động của con gái đối với gia đình Mạc Sầu, và không bao giờ bầy tỏ đủ lòng biết ơn đối với lòng độ lượng của nhà Mạc Sầu. Khi ông cố gắng nói thế, ông Mạc Sầu chỉ mỉm cười và vẫy bàn tay phải. Ông tuyên bố, "Nhưng việc ấy không quan trọng." Ông không bao giờ tỏ ra một chút tức giận hoặc trả thù nào hiện ra trong cung cách của ông. Có lẽ chuyện ấy thực không quan trọng. Dẫu sao bác sĩ Sơn Điền quá kiêu hãnh nên không quên được.
Hôm nay, vào lúc cuối chiều, ngồi bên cạnh giường người bạn già, ông cảm thấy đúng lúc phải thú nhận. Căn nhà yên tĩnh, các cửa đóng lại vì hơi lạnh của mùa thu mỗi lúc một thêm giá lạnh, một lò than đặt ở giữa phòng, sáng rực và hắt ra những làn hơi nóng. Một luồng gió nhẹ thổi ngang qua phòng từ chiếc cửa sổ hé mở để làm ngọn lửa trong hơn.
Ông Mạc Sầu nằm trên tấm nệm, đầu và vai choàng một chiếc áo ngoài ngắn bằng lụa, vắt ngang ngực và buộc bên dưới cánh taỵ Ông trông gần như bình thường. Màu vàng tái của da ông đã hết, và mặt ông trước kia hấp hối vì đau đớn, nay bình yên trở lại.
Ông nói, "Tôi nợ Ông ơn cứu tử."
Bác sĩ Sơn Điền nói, "Tôi chỉ làm bổn phận của tôi."
Ông Mạc Sầu nhấn mạnh. "Có một cái gì hơn thế nữa. Một món nợ bây giờ phải trả."
Bác sĩ Sơn Điền hiểu và bây giờ sự ấm áp đã trở về với tim ông. Ông nghiêng về phía trước để nói bằng một giọng rất thấp. "Tôi xin hỏi ý kiến ông. Một lá thư đến với con gái tôi, và hiện nằm trong bàn giấy của tôi. Nếu tôi không đưa cho nó thì tôi có lỗi không? Chính vì hạnh phúc của con gái tôi mà tôi vẫn hy vọng chia cách nó khỏi người Mỹ ấy. Xin ông hiểu cho đây hoàn toàn là vì quyền lợi của con gái tôi. Tôi chắc chắn con gái tôi sẽ không có hạnh phúc tại Hoa Kỳ, như chính tôi."
Ông Mạc Sầu suy nghĩ như một người bạn. Bây giờ ông không còn muốn có người con gái ấy trong gia đình nữa, bởi vì ông hiểu Dục Thủy đã trải qua một cuộc hôn nhân thành vợ người khác rồi, và chỉ một trinh nữ mới thích hợp cho con trai ông.
Ông nói, "Tôi nghĩ ông phải đưa thư cho cô ấy. Dẫu sao cô ta cũng là con gái ông. Tôi đồng ý với ông, nhưng trong một gia đình phải giữ một sự liên hệ chính đáng."
Bác sĩ Sơn Điền khẽ cúi đầu.
Ông Mạc Sầu thay đổi đề tài ngay lập tức. "Tôi đang suy nghĩ mở rộng phòng dẫn vào trà thất."
Tối hôm ấy khi Dục Thủy tới chào cha mẹ trước khi đi ngủ, bác sĩ Sơn Điền mở ngăn kéo bàn giấy. Ông nói, "Thư này của con. Thư đến trong lúc con đi vắng."
Ông không nói thư đến ngày nào, và nàng cũng không hỏi. Nàng cúi đầu thật sâu trước cha mẹ, và vội vàng đi về phòng riêng. Ôi, lá thư! Thoạt đầu nàng không dám mở thư ra. Nàng ôm lá thư lên má, lên ngực, rồi lên môi. Rồi nàng cẩn thận nhìn kỹ chiếc phong bì. Tên nàng được viết rất rõ ràng là Bà James Peterson, bên dưới là Dục Thủy Sơn Điền cho cẩn thận hơn, và địa chỉ đường phố, Kyoto, Nhật Bản và những con tem rực rỡ. Thư đến bằng đường hàng không và thật là tốn kém! Nhưng chàng muốn nàng nhận được thư ngay, và vì thế nàng phải đọc thật tỉ mỉ, nhưng phải sau khi nàng tắm rửa sạch sẽ đã. Vì thế lá thư nằm trên chiếc tủ thấp trong lúc nàng sửa soạn đi ngủ. Khi nàng mặc quần áo lụa màu xanh, và tóc nàng đã chải và kết lại, nhưng nàng không dùng kem trên da, sợ làm hư lá thư; nàng lấy chiếc kéo và thận trọng cắt lá thư để không đụng phải con tem, và rút ra những trang thư bên trong.
Nàng đọc cẩn thẩn từng chữ một, mỗi chữ đều rất cần thiết và quý giá, vô cùng quý giá, cố gắng đọc và trông thấy đúng những gì chàng nhìn thấy, và nhìn thấy theo cách của nàng, do những ký ức từ Los Angeless. Nhưng tại Virginia mọi thứ đều tốt đẹp hơn bất cứ cái gì nàng nhớ lại, và nàng phải mở rộng trí tưởng tượng để nhìn những ngọn đồi trùng điệp và những khu vườn và lâu đài là căn nhà của chàng, và đặc biệt nhất là ở trong những căn phòng của chàng, tại đó một ngày nào đó nàng sẽ sống với chàng. Chàng kể cho nàng mọi thứ, từ giường tủ, màn cửa, thảm trên sàn nhà cho tới cái lò sưởi trong phòng khách. Chàng có riêng cho chàng hai căn phòng - và cũng cho nàng nữa - và hai phòng này to gần như một cái vườn Nhật Bản, và những cửa sổ và sách dọc theo tường lò sưởi, và những chiếc ghế bành, cái nào cũng to, đủ cho cả chàng và nàng cùng ngồi. Nàng đọc đi đọc lại những trang nói về các căn phòng, bởi vì đây sẽ là nhà của nàng, và nàng muốn quen thuộc với những phòng để khi nàng bước vào, nàng sẽ không lạ lùng bỡ ngỡ. Cha mẹ chàng đều mạnh khoẻ. Chàng chưa kể cho cha mẹ về nàng. Nhưng nàng đừng sợ, bởi vì cha mẹ chàng tốt với chàng hơn bao giờ hết. Cha mẹ chàng sẽ đón mừng nàng, trước hết vì chàng, và sau đó cũng chính vì nàng nữa. Nàng phải mang theo nhiều bộ kimono thực đẹp, dĩ nhiên không phải để mặc đi ra đường, nhưng là ở trong nhà.
Cuối cùng nàng tắt đèn, và cuộn tròn bên dưới chiếc mền cùng với lá thư ôm vào ngực, nàng lặng lẽ khóc một lúc lâu, bởi vì nàng quá xa cách chàng, quá cô đơn nhưng cũng quá hạnh phúc.
° ° °
Bây giờ, ngay lập tức, chàng phải nói cho cha mẹ biết. Khi chàng nghĩ đến cha mẹ, có nghĩa là chàng nghĩ đến mẹ. Người đàn ông dịu dàng là cha chàng có thể nói chuyện được với bất cứ sự hợp lý nào. Chàng lang thang sau khi chia tay với Monicạ Câu hỏi là, chàng nên nói với cha trước và hy vọng được cha giúp đỡ, hay là chàng nói với mẹ trước, và nói vắn tắt vào thẳng vấn đề, coi như những gì chàng đã làm phải được chấp nhận? Chàng cân nhắc mối liên hệ với người đàn ông và người đàn bà là cha mẹ chàng. Chàng trực giác hiểu ngay sự liên hệ ấy như thế nào. Trong suốt đời, với những vấn đề chàng cân nhắc cùng một câu hỏi như chàng đang tự hỏi ngày hôm naỵ Khi chàng còn nhỏ và có lẽ vì hèn nhát, hoặc bởi vì chàng bao giờ cũng ao ước mãnh liệt cái chàng muốn nên chàng coi sự từ chối là không chịu đựng được, thì chàng thường nói chuyện với cha, và hai người cùng đến gặp mẹ chàng. Khi chàng đã trưởng thành, chàng cảm thấy bằng trực giác và kinh nghiệm rằng cha chàng không giúp được gì cho chàng. Mẹ chàng sẽ tức giận nếu chàng nhờ cậy cha chàng trước. Chẳng hạn như lần chàng rất muốn có một chiếc xe hơi mui trần khi chàng còn đang học đại học, chàng đã nói thẳng với mẹ. Chính cha chàng không tin chàng nên có xe hơi, và lòng hoài nghi ấy làm mẹ chàng cương quyết.
Bà tuyên bố, "Tôi nghĩ James nên có chiếc xe ấy. Nó cần phải được độc lập."
Chàng thở dài thực sâu. Phải, bây giờ chàng cũng có một nhu cầu như vậy. Chàng sẽ nói thẳng với mẹ ngay lập tức, trước khi điện thoại của người trong thành phố gọi báo tin cho mẹ chàng, và mẹ chàng sẽ lạnh lùng với chàng vì chàng không nói cho bà biết trước.
Chàng nhẩy lên những bậc thang bằng đá trắng, vào cái tiền đình có những cây cột lớn, rồi bước vào nhà, lớn tiếng gọi, "Mẹ Ơi, mẹ đâu?" Bà rất thích nghe thấy chàng gọi bà.
Một tiếng trả lời từ đằng xạ "Ở đây! Ở trong nhà kiếng."
Căn nhà có một nhà kiếng kiểu cổ hình bát giác, do ông nội chàng xây đằng sau nhà, về phía trái, và mở ra phòng ăn hiện tại.
Bà đang đào những cái chậu khổng lồ trồng cây dương sỉ, tay đeo găng, chiếc xẻng bằng đồng sáng rỡ. Mặt trời huổi sáng chiếu xuống những cây dương sỉ và cúc.
Chàng kêu lên, "Hoa cúc đẹp quá! To gần như cúc tại Nhật Bản."
Bà không tỏ vẻ chú ý về Nhật Bản.
Bà nói, "Mẹ đang nghĩ chúng ta nên mở một buổi dạ vũ. Mọi người muốn gặp con. Điện thoại đang reo mỗi phút."
Chàng nhào vào vấn đề ngaỵ "Con nên cho mẹ biết chuyện này trước khi điện thoại khốn kiếp gọi vào. Monica nói mẹ đã biết chuyện rồi. Nhưng con nghĩ mẹ không biết toàn thể câu chuyện. Cô ta nói bà đại tá cảm thấy bà ta phải viết cho mẹ."
Mẹ chàng vẫn tiếp tục thận trọng đào những củ xù xì. "Con muốn nói người con gái Nhật ấy?"
"Đúng vậy."
Bà nói bằng giọng nhẹ nhàng. "ồ, đừng coi trọng chuyện ấy. Mẹ biết chuyện ấy như thế nào. Con cách xa nhà quá mà, và mẹ dám nói ở đấy không có con gái Mỹ xứng đáng. Nhưng bây giờ con về nhà rồi - "
"Khoan đã, mẹ."
Bà ngẩng lên và trông thấy mặt chàng tái xanh, miệng khô.
"Tại sao, chuyện gì vậy, James?"
"Mẹ không hiểu Dục Thủy. Đó là tên cô tạ Cô ta là vợ con."
"James Peterson!" Bà vẫn kêu như thế kể từ khi chàng còn là một đứa nhỏ, bất cứ khi nào chàng hư quấy, khi chàng cắn đầu vú bà, khi chàng liệng đồ chơi đi, khi chàng làm nhàu bộ quần áo vest đầu tiên của chàng, khi chàng trốn học, khi chàng lấy một đồng đô la từ ví của bà, khi chàng hút điếu thuốc lá đầu tiên, khi đi khiêu vũ về và say rượu.
Chàng nói, "Chúng con đã kết hôn rồi. Con muốn đưa vợ con về nhà ngaỵ"
Bà buông xẻng xuống và cởi bao taỵ Bà nói, "Hãy vào thư viện, và bàn về chuyện này."
"Không có gì để bàn nữa, mẹ Ơi. Chuyện đã xong rồi." Nhưng chàng vẫn đi theo mẹ, và hai người ngồi xuống hai bên lò sưởi.
Bà nhấn mạnh, "Hãy kể cho mẹ nghẹ" Bà ngồi đó hai tay chắp lại, giọng nói cực kỳ nhẹ nhàng, miệng hơi mỉm cười, nhưng mắt bà - chàng thấy mắt mẹ bệnh hoạn đau đớn.
Và chàng kể cho mẹ biết, tức giận chính mình và mẹ, bởi vì chàng là người bị ám ảnh bởi những lỗi quá khứ, những lỗi trẻ con mà mẹ chàng đã mắng mỏ chàng rất nhiều lần trong phòng này. Bao giờ chàng cũng phải xin lỗi mẹ, cho mẹ biết chàng hối lỗi và sẽ không tái phạm nữa, và chàng rất yêu mẹ. Phương cách ấy không thay đổi, sự tức giận và nỗi đau lòng của bà, rồi đến sự tha thứ và nhu cầu bắt chàng phải phải bảo cho mẹ biết chàng sẽ tốt lành bởi vì chàng yêu bà.
Bây giờ chàng nhất định không theo con dường cũ nữa. Chàng chỉ nói cho mẹ biết. Nếu bà không muốn chàng ở trong nhà này, bà có thể nói thế. Thế giới này rộng lớn lắm, và chàng đã từng đi rất xa nhà.
Nhưng bà không cư xử như thường lệ. Khi kể xong, chàng phải thú nhận, ngoại trừ hai cái đêm thiêng liêng riêng tư chàng sống với Dục Thủy, mẹ chàng đã tỏ ra rộng lượng. Bà lắng nghe, bà không tức giận, mặc dù chàng có thể trông thấy bà run rẩy một cách nguy hiểm. Bà đã phải phấn đấu chống lại chính bà, đã làm chàng phải cư xử dịu dàng. Chàng thích mẹ chàng nóng giận hơn, để chàng có thể làm mạnh sự giận dữ của chàng.
"Mẹ sẽ gặp Dục Thủy ngay," chàng nói và ghét cái giọng nói van lơn của chàng. "Mẹ Ơi, cô ta không thực sự giống một cô gái Nhật. Cô ta nói tiếng Anh rất hay, và biết phong tục của chúng tạ"
Bà hỏi, "Có phải máu huyết cô ta hoàn toàn Nhật Bản?"
"Phải, nhưng cô ta sinh tại California. Con đã kể cho mẹ biết rồi, phải không?"
Chàng đã kể cho mẹ nghe, nhưng chàng muốn nói lại lần nữa.
"Nếu vậy cô ta trong giống Nhật Bản?"
"Mẹ Ơi, người Nhật không đen đủi đâu. Con muốn nói họ không giống những người da mầu ở đây."
Bà nói chắc nịch, "Chắc chắn họ không phải là da trắng." Chàng không thể trả lời câu hỏi này. Hai người im lặng một lúc. Rồi bà nói, vẫn với vẻ cương quyết. "Thực là lạ lùng chúng ta phải chiến đấu chống lại người Nhật, họ là kẻ thù của chúng ta, mới gần đây thôi, và bây giờ con yêu cầu mẹ chấp nhận một cô gái Nhật vào nhà này."
"Mẹ Ơi, con có thể biết mẹ cảm thấy thế nào. Con thú nhận con cũng cảm thấy như thế. Trước khi con thực sự biết Dục Thủy, con thường nghĩ tới vấn đề ấy. Nhưng con không đồng hóa cô ta với bất cứ ai con biết. Cô ta chỉ là cô ta, người con gái mà con yêu, người đã trở thành vợ con. Số phận khiến tổ tiên cô ta đến từ những hòn đảo ở đông phương thay vì tây phương. Thí dụ, cô ta có thể sinh ra tại Anh quốc."
Bà mẹ nói, "Tổ tiên chúng ta bắt nguồn từ Anh quốc."
Chàng nhắc lại, "Chỉ là một nhóm vài hòn đảo." Rồi chàng nghĩ đến một cái gì và mỉm cười nhăn nhó. "Mẹ Ơi, bố nàng cũng cảm thấy y như mẹ vậy. Ông ta không muốn nhận con làm con rể chỉ vì con da trắng."
Bà không quan tâm đến sự kiện này. Bà không thể tưởng tượng được bác sĩ Sơn Điền. Chàng tiếp tục trầm tư nhìn xuống tấm thảm màu đỏ tươi.
Chàng nói tiếp, "Bà Sơn Điền rất tư cách. Bà ta thực là một người Nhật - một trong những cô dâu gửi ảnh qua Hoa Kỳ để lấy chồng."
Mẹ chàng bỗng ngẩng đầu lên, "Một cô dâu bằng ảnh?"
Chàng hối tiếc đã nói chuyện này ra. "ồ, đã lâu lắm rồi. Luật di trú của chúng ta cấm người Á Châu du nhập, và đàn ông phải chọn vợ qua hình ảnh gửi sang từ Nhật Bản, và kết hôn bằng cách ủy nhiệm như thế."
"Cô ta không có một gia đình đàng hoàng, ngay tại Nhật Bản," bà lạnh lùng nói. Nhưng bà cũng vẫn không quan tâm.
Chàng nghiêng người về phía trước, cùi chỏ trên đầu gối, và cố mỉm cười, tìm kiếm một ánh sáng trên mặt mẹ.
"Vậy thì thế nào, mẹ?"
Bà nhìn vào mắt chàng. "Nếu đã xong rồi, như con nói - "
Chàng quả quyết nói, "Chuyện đó đã xong rồi."
"Điều duy nhất là - "
"Thưa mẹ, cái gỉ"
Bà không muốn nói tiếp. "ồ, không có gì. Một ý kiến ngu ngốc của mẹ."
"Nhưng, thưa mẹ."
Ngay lúc ấy bà kêu lên một cách tha thiết. "Thôi, James, hãy để mẹ Ở yên một lúc. Mẹ sẽ phải nói cho ba con biết. Ba con sẽ đau đớn lắm. Ba mẹ đã nghĩ con sẽ kết hôn với một người khác ở đây - và hy vọng là Monica - và ba mẹ đã mơ ước được trông thấy các cháu nội chạy quanh nhà. Đây là một căn nhà quá lớn. Mẹ không có nhiều con như mẹ muốn. Con biết đấy, mẹ không thể có nhiều con được."
"Sẽ có nhiều trẻ con, thưa mẹ." Chàng nói an ủi mẹ và rồi nhận thấy cái lỗi lầm đáng sợ. Đến đây bà không thể kiềm chế được nữa.
"ồ, không, James!" Bà kêu lên và đứng nhỏm dậy.
"Mẹ!" Chàng hoảng hốt la lên, nhào lại ôm bà. Bà rơi vào vòng tay của chàng và khóc mùi mẫn. Chàng không thể làm gì để ngưng cơn nức nở của mẹ. Chàng chưa bao giờ thấy mẹ khóc, bà chưa bao giờ dùng nước mắt với chàng, và chàng biết những giọt lệ này không phải để bảo vệ bà. Chàng nắm tay mẹ và lẩm bẩm luôn miệng, "Mẹ Ơi, đừng! Mẹ sẽ thấy - "
Nhưng bà vùng ra khỏi tay chàng và bỏ chạy khỏi căn phòng.
Ông Peterson đi dạo quanh thị trấn trở về, cảm thấy sự lộn xộn trong không khí trong nhà. Chuyến đi dạo buổi sáng đều đặn kể từ khi bố ông chết khiến ông trở thành người thừa kế duy nhất của một tài sản lớn của một nhà mại bản vải sợi tại Nashville, Tennesse, và một nhà nuôi ngựa tại Kentuckỵ Mỗi buổi sáng sau bữa điểm tâm, ông Peterson thăm viếng một số bạn nào đó, không bao giờ cùng một người trong hai ngày liên tiếp, và vì ít nói và biết chú ý lắng nghe, ông trở thành người biết nhiều chuyện nhất của thành phố này. Mỗi năm vài lần ông làm những chuyến đi tới những vùng khác của đất nước, để tìm hiểu người ta nói và nghĩ gì. Sự khôn ngoan của ông đủ để ứng cử vào Quốc hội hoặc Thượng viện, nhưng ông không bao giờ muốn dùng hoặc chia xẻ sự hiểu biết của ông. Nếu ông được nuôi dưỡng trong một gia đình khác thì ông đã trở thành một giáo sư triết học rồi, hoặc nếu ông khéo dùng chữ thì ông đã trở thành thi sĩ rồi. Nhưng ông chỉ là một người dễ thương có một cái giếng khôn mà ông không muốn đào sâu, nhưng chỉ thích trong cái thói quen nội tâm sâu xa của ông.
Bản chất của ông nhạy cảm đến nỗi ông mới chỉ bước vào nhà một ngày đẹp trời như thế này, gần giờ trưa, là biết ngay có chuyện rắc rối. Ông bước nhẹ tới tủ áo, treo áo choàng và nón lên, và bỏ cây gậy vào một cái bình sứ Trung Hoa tại góc phòng. Ngay lập tức ông nghe thấy tiếng bước chân của con trai ông trên lầu đi xuống cầu thang.
James chạy tới cái vòng cuối cùng của cầu thang và nói, "Con rất mừng ba về. Con không biết tìm ba ở đâu. Con sợ con đã làm mẹ bực mình lắm. Mẹ khóa cửa ở trong phòng."
Cửa khoá là một dấu hiệu. Hai người nhìn nhau. James nói, "Con không biết nói với ba thế nào."
Ông Peterson trả lời, "Ba nghĩ ba có thể đoán được."
Ông dẫn đường vào phòng khách và ngồi xuống. Ông tiếp tục, "Ba biết chuyện này rồi thế nào cũng xảy ra. Ba mẹ từ lâu đã biết con có một chuyện riêng tại Nhật Bản. Đại tá - "
James xen vội vô, quá bồn chồn. "Thưa ba, cái làm mẹ khó chịu là vì con đã kết hôn với Dục Thủy Sơn Điền." Chàng ngồi vắt vẻo trên thành của một chiếc ghế bành lớn, vô tình bất tuân một trong những điều lệ từ tuổi thơ ấu của chàng.
Khuôn mặt tái nhợt của ông Peterson thoáng hiện sắc hồng. Ông có nước da đẹp đẽ, và bộ râu màu cát được cạo cẩn thận, chỉ để lại một hàm râu dệ Mí mắt của ông chỉ hé mở. Ông không nhướng mặt lên trừ phi ông bực mình. Bây giờ ông nhướng mặt lên.
Ông phản đối. "Con, đáng lẽ con phải cho ba biết trước."
"Con không định kết hôn ngay lập tức. Nhưng bỗng nhiên việc trở thành cấp bách phải làm. Bây giờ con vẫn nghĩ con làm thế là đúng. Gia đình cô ta rất tốt. Ngoài ra, con không phải là loại người có thể làm bất cứ chuyện gì khác. ít nhất con không nghĩ thế. Có lẽ đó chỉ là cái thứ mà con đã trông thấy quá nhiều của người khác và làm con kinh tởm."
Ông Peterson không trả lời. Mối liên hệ giữa cha con thì rất gần gũi và tự dọ Tình cảm không xen vào đấy.
Ông dò hỏi, "Cô ta là loại người thế nào?" Bàn tay to lớn của ông vươn ra nắm lấy cánh tay con trai, và bàn tay ông trông có vẻ tuyệt vọng, như thể ông không dùng bàn tay thường lắm.
James lý luận. "Mẹ sẽ thích Dục Thủy, nếu mẹ nghĩ chuyện ấy có thể xảy ra được. Ba ơi, sự thực là con rất may mắn. Chúng con yêu nhau ngay khi gặp nhau lần đầu. Con tưởng cô ta chỉ là một người con gái đẹp. Nhưng cô ta còn hơn thế nữa."
Ông Peterson hỏi, "Con biết cô ta bao lâu rồi?"
"Cũng không lâu lắm, nhưng đủ lâu để biết con còn có nhiều thứ nữa để biết."
Chàng đứng dậy và đi lại trong phòng, không nhìn cha, tiếp tục nói. "Con không thể cho ba biết tại sao hoặc chuyện ấy xảy ra như thế nào. Năm nay con làm việc quá vất vả, nhất là sau khi thay đổi cấp chỉ huỵ Rồi một hôm, một vài người lấy vài ngày nghỉ di Kyoto và Nara, và con nghĩ con không được nghỉ một ngày phép nào từ nhiều tháng rồi và thế là con đi theo. Con tình cờ trông thấy cô ta tại cổng trường đại học. Con nghĩ chúng con đã nhìn thấy nhau vào đúng giây phút định mệnh ấy. Có trời mới biết được! Con có thể đi ngang qua mà không có một ý nghĩ gì. Nhưng con không bỏ đi luôn. Ngày hôm sau con trở lại cũng vào giờ ấy, thế là chúng con gặp nhau. Con cho ba biết không phải chỉ vì cô ấy đẹp đâu. Có lẽ cô ta có cái nét bất thường nó làm con nhận ra được. Cô ta không giống bất cứ người con gái nào khác mà con đã biết. Có lẽ bởi vì cô ta là người đông phương - làm sao con biết được? Con ở bên đó hơn ba năm rồi, và có lẽ cái đó đã bò vào máu huyết con. Con nghe người ta nói thế. Con nghe nhiều người nói không thể lấy vợ Mỹ được sau khi đã biết và thương một người đàn bà Á châu."
Ông Peterson ngồi nghe nhưng bất lực, miệng ông hơi thở mạnh, nhưng ông thực là bất lực. Ông nghe và suy nghĩ. Ông biết rất rõ vợ Ông nghĩ về việc này thế nào.
Ông nói bằng giọng yếu đuối. "Mẹ con sẽ không bao giờ thích chuyện này. Mẹ con không bận tâm nếu là chuyện khác. Ba nghĩ đàn bà Mỹ thường như vậy. Nhưng có một người đàn bà trẻ không phải da trắng, bước vào nhà làm con dâu thì là một việc khác hẳn, và ba không biết mẹ con có thể chịu đựng được việc ấy không. Thôi ba phải đi lên lầu đây."
Ông chống người đứng dậy trên hai bàn tay rộng của ông và bước nặng nề qua sàn nhà tới cầu thang, và chậm chạp trèo lên, cẩn thận đặt chân lên mỗi bậc thang. Khi lên tới phòng ngủ của vợ, ông khẽ lúc lắc cái núm cửa, và gọi:
"Mở cửa ra, mình ơi."
Ông chờ đợi, và sau một lúc ông nghe tiếng bước chân trên sàn nhà. Rồi cửa mở và ông bước vào, thân mật ôm lấy vợ. Đầu bà tựa lên vai ông, và ông vuốt tóc bà.
Bà hỏi, "Nó kể cho ông nghe rồi, phải không?"
"Phải."
"Chúng ta phải làm gì?"
"Mình ơi, tôi luôn luôn nói cái điều hay nhất là chẳng làm gì cả. Cứ để mặc theo dòng đời."
"Nhưng nó sẽ đem cô gái ấy về đây!"
"Chúng ta phải để cô ta vào nhà."
"Tôi không cho phép thế!"
"Hừ, nếu bà không chịu thì là vấn đề đấy. Tôi nghĩ lúc đó nó sẽ bỏ nhà ra đi, và chúng nó sẽ tạo lập một gia đình ở nơi khác."
Bà đẩy ông ra; ông thở dài và đứng chờ đợi trong khi bà bước quanh căn phòng, dùng một chiếc khăn tay thơm nước hoa xoa bóp thái dương.
"Tôi bị nhức đầu kinh khủng."
"Tôi nghĩ bà sẽ phải nhức đầu."
Ông cẩn thận ngồi xuống một chiếc ghế thấp. Ông quá to lớn đối với chiếc ghế và cảm thấy khó khăn, nhưng ông biết đây là chiếc ghế duy nhất ông có thể ngồi xuống trong phòng này.
Ông chờ đợi trong lúc bà tiếp tục thoa bóp thái dương, yêu thương bà, biết rằng mặc dù lòng dạ nhỏ nhen và ích kỷ, và phong cách áp đảo người khác, bà vẫn là một người đàn bà tốt, một người vợ tốt, và sức mạnh của quốc gia ở trong bà. Nếu mọi người giống ông thì sẽ không còn trật tự và có thể không còn phép tắc gì nữa. Căn nhà sẽ là một cảnh bừa bãi và mọi người trong thành phố sẽ lợi dụng. Ông ước ao rằng bà có thể yêu ông tha thiết hơn đôi chút nữa, nhưng một người đàn ông không thể có một người vợ tốt và một người tình cùng một lúc. Nếu ông hăng hái hơn, ông có lẽ đã rơi vào sự cám dỗ như những đàn ông khác, nhưng cuộc đời sẽ rất rắc rối. Ông yêu sự bằng an, và trong nhà ông, ông tìm thấy sự bằng an theo lối sống của ông.
Ông dịu dàng nói, "Mình ơi, bà là một người đàn bà quá vĩ đại không thể chấp nhận được chuyện này. Tôi biết bà cảm thấy thế nào. Tôi cũng cảm thấy như thế nữa. Tôi thực tình muốn Monica là mẹ những đứa cháu nội của chúng tạ Nhưng con trai chúng ta lại thích cái gì khác thế, và đã làm xong rồi. Chúng ta không thể lấy lại được nữa. Chúng ta phải chắp nhận chuyện ấy. Hãy tìm cách nào đó để hôn nhân này là một thành công."
Bà đang vặn chiếc khăn mặt, thắt lại rồi cởi ra, khuôn mặt đỏ bừng của bà vẫn còn xinh đẹp bên dưới những lọn tóc xám cuộn lại, cúi xuống cái nhiệm vụ đáng lọ Bà hỏi, "Làm thế nào chuyện này là một thành công được? Hôn nhân liên hệ nhiều hơn hai người. Đó là xây dựng một gia đình. Nhưng chúng nó không được có con cái. Chúng nó không được có con!"
Ông không trả lời. Ông hiểu bà muốn nói gì. Cái hình ảnh những đứa trẻ lai Nhật chạy quanh trong nhà quả thực mất đi niềm tự hào. Ông nói, giọng yếu đuối. "Có lẽ chúng nó không nên có con."
Bà cãi lại. "Tôi biết chúng nó sẽ có con. Ông chưa đọc về tỷ lệ sinh sản ở đó hay sao? Tất cả những người đàn bà Á châu đó đẻ nhiều như thỏ. Không, chúng ta phải ngăn cấm chuyện này."
Ông là người quá tế nhị với đàn bà nên không hỏi bà có ý định gì, và ông không nói gì nữa. Ông ngồi đó, trông to lớn nhưng mệt mỏi, mặt ông là cái màu xám của bộ râu dê, lông mày và tóc.
Bà nói, "Phải bắt James trở về với lý trí của nó. Nó phải tự thấy rằng việc này không thể được."
Ông gợi ý, "Nhưng nếu nó đã kết hôn rồi thì sao?"
"Nó có thể ly dị."
Ông trông thấy cái vẻ sáng lóe trên mặt bà, một hy vọng và ý nghĩ chợt rực sáng. Bà buông chiếc khăn tay xuống.
"Này, có lẽ chúng nó chưa kết hôn đâu!"
"Nó bảo hai đứa đã kết hôn rồi."
"Có thể là chưa. Dẫu sao Phật giáo là cái gì? Đó không phải là tôn giáo thực. Và chắc chắn chùa không phải là nhà thờ - đầy rẫy những tượng thần. Những người Nhật ấy chắc chắn đã lợi dụng nó."
Bây giờ ông cảm thấy buồn cho bà. "Chuyện ấy không có nghĩa gì với James đâu. Nó muốn tin rằng nó đã kết hôn với cô ta rồi."
"Chưa đâu - nhưng hãy chờ đợi. Khi nó thấy hôn nhân này không thể thành được - Ông không thể tưởng tượng được một người đàn bà mắt xếch đi lại trong căn nhà này, và ngay cả trong thành phố này! Ai sẽ mời nó tới dự partỷ Đó là lúc chấm dứt toàn thể cuộc đời của chúng tạ"
Bà là người có thể làm bất cứ chuyện gì, dù tốt hay xấu. Ông nói, "Mình ơi, tôi vẫn nghĩ một người đàn bà vĩ đại như bà tại đây ở thành phố này, bà có thể giải quyết được vấn đề này. Bà làm việc tốt nhất và người ta phải quý trọng bà."
Bà lắc đầu, cắn đôi môi run rẩy, và đưa hai tay lên tóc như che giấu mặt. "Mình ơi, tôi không thể. Tôi sẽ coi như không có chuyện này - và rồi cố gắng làm cho James phải nhìn thấy việc này như tôi nhìn thấy."
Ông đứng dậy. "Hừ, tôi đã cho ý kiến về những cái gì xứng đáng. Tôi sẽ thêm ý kiến nữa. Bà nên biết rõ con trai bà."
Rồi ông thong thả bỏ đi, cảm thấy cái nhu cầu tuyệt vọng nhất của đời ông là uống một ly rượu mạnh.
Sau khi pha ly rượu, ông ngồi nhấm nháp thong thả bên ngoài hàng hiên trước, suy nghĩ vấn đề này. Nếu cái sinh vật Nhật bản nhỏ bé ấy bước vào nhà này, ông sẽ tiếp tục sống cuộc đời ông như trước. Cô gái ấy sẽ không làm ông bực mình khó chịu gì cả. Nếu ông không thể làm cho cả vợ và con hạnh phúc được, thì ít nhất chính ông phải được hạnh phúc, và hạnh phúc của ông được đặt nền tảng trên ý nghĩa của đồ ăn ngon miệng, một chiếc giường êm ái nhất nước, và khả năng có thể ngủ ngon suốt đêm. Ông biết rằng ông đã mất đi một số xúc cảm của con người, nhưng ông cũng không muốn bị quấy rầy.
Trong lúc ông biết ơn cái tin xấu đã loan ra và vợ Ông đã đương đầu với tin ấy, mặc dù ông không biết với hậu quả nào. Ông biết vợ Ông sẽ không nói thêm về chuyện này nữa. Kế hoạch của bà được đặt ra và bà sẽ thực hiện kế hoạch ấy, và sớm muộn thế nào ông cũng biết, tuy lúc đó đã quá trễ khiến ông không làm gì được nữa. Bà là người được giáo dục cẩn thận để không cho một bầu không khí thù nghịch nào trong nhà, và khi bà ngồi xuống ăn tối, bà sẽ trở thành một người bề ngoài như thường. James cũng rất giống mẹ, và nó cũng sẽ cư xử như thường lệ. Thời gian sẽ trở thành hàn gắn, hoặc tan vỡ thêm, hoặc sẽ sống với sự rắc rối này trong một thời gian, và cuối cùng sẽ sống thế trong suốt cuộc đời còn lại. Người ta có thể quen với mắt xếch.
Khi James bước ra khỏi nhà, chàng trông thấy ông bố ngủ gật với cái ly rượu cạn trên sàn nhà. Nghe tiếng bước chân, ông Peterson tỉnh dậy và trông thấy con trai tay cầm cặp, áo choàng trên cánh tay, và đầu đội nón.
James báo cho bố biết. "Con phải đi vắng vài ngày."
Ông Peterson gần như không mở được cặp mắt buồn ngủ. "Đi đây vậy?"
"Hoa Thịnh Đốn."
"Con đi đến cái chỗ chết tiệt ấy làm gì?"
"Con đi xin việc. Và con cũng xem con cần phải làm gì để đem Dục Thủy qua đây ngay lập tức."
"Con đã cho mẹ biết chưa?"
"Chưa. Cho con gửi lời chào mẹ, được không? Con chỉ đi vài ngày thôi. Nếu có việc làm, con sẽ phải trở về đây để lấy đồ đạc."
"Được rồi, con."
Mí mắt ông xụp xuống, nhưng James đứng lại. "Mẹ thế nào?"
"Mẹ con sẽ khá hơn." Ông uể oải trả lời. Rượu whisky bao giờ cũng làm ông buồn ngủ.
Ông nhìn theo con trai bước lên chiếc xe hơi mà ông bà đã giữ gìn trong những năm chàng xa nhà, rồi ông ngủ thiếp đi.
Bà đại tá bảo chồng, "Hãy để em viết cho mẹ hắn. Nếu mình viết thì bà ta sẽ nghĩ rằng em với hắn có tình ý với nhau, và mình muốn loại bỏ hắn."
Vì thế bà ta viết như người cùng trang lứa với bà Peterson, và cho biết bà cũng sẽ làm tương tự nếu bà là mẹ của James. Bà công nhận James là một sĩ quan xuất sắc, là cánh tay mặt của chồng bà, và người phải được cứu giúp bằng mọi giá. Lúc này chồng bà rất cần James, và bất đắc dĩ mới phải cho James nghỉ phép, vì là lúc người ta đang dự trù nhiều kế hoạch theo lệnh của cấp trên, nhưng chồng bà sẵn sàng hy sinh.
"Con trai bà là một thanh niên xuất sắc, hơn hẳn những sĩ quan trung bình khác, tuy nhiên anh ta tỏ ra vụng dại trong vấn đề tình cảm. James Peterson quả là một người gentleman của miền Nam và đã đối xử với một người con gái Nhật với tác phong quá lịch sự. Dĩ nhiên anh ta ngây thơ tin rằng cô ta là một cô gái tuyệt vời, một người không chấp nhận gì ngoài hôn nhân. Tôi tin rằng anh ta đã đề nghị kết hôn với cô ta, và dĩ nhiên người Nhật đều ao ước được đi Hoa Kỳ. Họ coi Hoa Kỳ là một thiên đường trên trần thế, và tôi cũng nghĩ như vậy."
Bà Peterson là một người đàn bà dè dặt và bà đã trả lời lá thư với sự biết ơn đúng cách, nhưng với niềm tin hoàn toàn vào phong cách và sự phán đoán của con trai bà. Đây là một lá thư không hứa hẹn gì. Tại Đông Kinh bà đại tá, một người không dè dặt và không có phong cách của một mệnh phụ, đã kinh ngạc đọc lá thư trả lời. Bà liệng lá thư qua bàn ăn cho chồng. Bà yêu cầu, "Hãy đọc thư đi. Bà ta muốn hay không muốn một người con dâu Nhật Bản?"
Viên đại tá thận trọng đọc thự "Thực là khốn nạn. Em nên bỏ qua chuyện này đi. Peterson cho biết sẽ không trở lại nữa. Anh phải tìm người thay thế."
Bà Peterson đưa cho chồng lá thư của bà đại tá, rồi bí mật đưa cho Monica, bởi vì ông Peterson dặn bà đừng đưa thư cho bất cứ ai khác. Ông nói, "Thành phố này là một ổ ngồi lê đôi mách. Mình phải giữ kín việc này trong gia đình thôi. Ngoài ra chúng ta chưa nghe tiếng nói của con trai chúng tạ"
Monica không nói gì cả. Nàng đọc thư thật cẩn thận, và trao lại cho bà Peterson. "Có phải các bà đại tá đều - " nàng bỗng ngừng lại.
"Cái gì?"
"Ngôi lê đôi mách." Cuối cùng Monica nói, cố gắng tìm đúng chữ mà không vừa ý.
Bà Peterson đồng ý. "Có lẽ thế. Mặt khác James là một người đàn ông. Hồi nhỏ nó là một đứa con ngoan ngoãn. Bác đã từng nghĩ rồi nó sẽ khác thế. Nhưng nó vẫn thế. Nó giống như bố nó. Nó đã bị tách rời khỏi xã hội bình thường. Monica, bác mong ước cháu sẽ giúp đỡ bác."
Monica mở to đôi mắt xanh. "Tại sao, dĩ nhiên cháu phải giúp bác. Cháu sẽ làm bất cứ cái gì cho James."
Bà Peterson vội ôm hôn Monica, và phải kiễng chân lên mới hôn được. Khi Monica về rồi, bà đi lang thang trong căn nhà mênh mông đẹp đẽ, để thấy mọi nơi mọi chỗ đều hoàn hảo. Phòng của James, một phòng ngủ và phòng khách trên lầu hai. Đáng lẽ bà phải trang trí lại, nếu đã đến lúc. Nhưng chưa phải lúc. Bà chỉ có thể thay những khăn giường, nhưng mền thì còn sạch, những chậu hoa cúc đứng trên bệ lò sưởi và bàn giấy. Cuối cùng bà cầm lên một bông hồng vàng và cắm vào một chiếc bình bạc nhỏ trên chiếc tủ đứng. Đây là bầu không khí bà muốn, cái không khí gia đình, truyền thống nặng nề và ngọt ngào; tình yêu mong đợi mọi thứ của đứa con trai và người thừa kế duy nhất. Bà biết từ kinh nghiệm rằng nếu phản đối và cấm đoán thì thế nào cũng mất nó. Cơn tức giận của nó khích động lên. Bà không nhắc đến người con gái Nhật nữa, dù là với chồng. Bà sẽ quên. Phải coi người con gái ấy không có trên đời này.
Cuối cùng khi James về đến nơi, bà đứng trong phòng khách trong chiếc áo choàng bạc xám, và đưa hai tay ra đón con. Chàng rơi vào vòng tay ấy ngay, hai cánh tay dài và trẻ của chàng cũng ôm lấy mẹ, và cọ mặt vào má mẹ. Đứa con cao lớn của bà đã phải cúi xuống để ôm hôn bà.
Bà khẽ đẩy chàng ra và nói, "Mẹ nghĩ rằng con đã lớn rồi."
"Mẹ lúc nào cũng thơm tho như bao giờ." Hai người hay nói đùa với nhau. Bà nói đùa mọi thứ về con, bàn tay vuốt ve của bà nhẹ như một cánh chim.
Bà vừa cọ má vừa nói, "Ôi mặt con. Con chưa cạo râu từ lúc con rời Nhật Bản, phải không?"
Da mặt của mẹ chàng rất mịn màng tại chỗ chàng vuốt vẹ Chàng kêu lên, "Cho con năm phút thôi." Rồi chàng nhảy lên cầu thang. Cha chàng vừa bước xuống và hai người gặp nhau trong một cái ôm thật mạnh mẽ. Cha chàng không bao giờ cho chàng hơn ông cách diễn tả tình yêu như thế.
James nói, "Mẹ sai con lên cạo râu. Việc này làm con cảm thấy con đã về nhà rồi."
Cha chàng dịu dàng nói, "Vậy thì ba không ngăn cản con nữa."
Đây là thói quen trong nhà này. Mỗi khi chàng về nhà, dù chàng đi đã bao lâu, tất cả đều như cũ, y như chàng chưa bao giờ ra đi. Chàng lao vào phòng của chàng và đứng ngắm nhìn cái quang cảnh thân yêu, phòng khách riêng, phòng ngủ rộng rãi của chàng với những cửa sổ mở ra về hướng tây, và kế đó là phòng tắm sang trọng. Chàng và Dục Thủy có thể sống riêng biệt trong căn nhà này. Có lẽ cha chàng đã khôn ngoan chọn sống ở đây, một nơi không có sự vất vả và lo lắng. Chàng chưa thấy cha chàng buồn khổ bao giờ. Cái thế giới bất hạnh này, cho tới nay ngôi nhà này vẫn gần như thiên đường và không có lý do gì chàng và Dục Thủy không sống tại đây.
Đêm ấy chàng viết cho Dục Thủy. "Darling. Anh đang ngồi trong phòng riêng của anh, căn phòng mà em sẽ chia xẻ với anh. Hãy để anh mô tả để em quen thuộc khi anh nhấc em qua khỏi bậc cửa trước. Anh tự hỏi không biết em có biết sự dị đoan khi bồng vợ mới cưới qua cửa trước không?"
Vì thế chàng mô tả những căn phòng của chàng, căn nhà, cha mẹ chàng trông như thế nào, quang cảnh từ bàn giấy chàng nhìn qua cửa sổ như thế nào, nhìn ra từng lớp đồi và thung lũng, ngay cả dưới ánh trăng. Trên bàn chàng có hoa cúc, không to như hoa cúc Nhật Bản, mà chỉ là những bông hoa nhỏ bé màu xám. Chàng ăn tối riêng với cha mẹ, đôi khi có Monicạ Chàng cho biết Monica Johnson là bạn từ hồi nhỏ của chàng, gần như một người em gái. Bây giờ cô ta cũng là con một nữa, vì các anh của nàng đã tử trận, một người tại Thái Bình Dương, một người tại Đức. Chàng nói với Dục Thủy, "Cô ta sẽ là bạn tốt của em. Trên tất cả, cô ta là một con người rất tốt. Cô ta chỉ hơn em hai, ba tuổi thôi."
Chàng ngạc nhiên thấy Monica trở thành một cô gái xinh đẹp. Sắc đẹp đến với nàng hơi trễ. Chàng nhớ lại nàng chỉ là một cô gái lóng ngóng vụng về và xanh sao, mái tóc vàng thẳng đuỗn, bề ngoài nhút nhát với sự khiêm nhường của một cô gái cao hơn bạn bè. Nàng bây giờ không nhút nhát nữa, và sự khiêm nhường biến đổi thành một sự khiêm tốn ngọt ngào. Tóc nàng óng ánh khi cắt ngắn, nước da mịn màng tươi mát, miệng dịu dàng và không quá độ. Nàng mảnh khảnh và duyên dáng; nàng đã tập cách sống theo đúng con người nàng, và giữ được thái độ tự tin.
Thực là thú vị khi thấy Monica sung sướng khi gặp lại chàng, quả thực vui sướng và không phải giấu diếm chàng điều đó. Chàng muốn kể cho Monica về Dục Thủy ngay lập tức, nhưng chàng chưa kịp kể cho cha mẹ nên không tiện cho bất cứ ai biết trước. Ngoài ra Monica không cố gắng muốn gặp riêng chàng, và chàng cảm thấy khó chịu phải ước hẹn gặp riêng nàng.
Chàng viết xong lá thư dài cho Dục Thủy, và ngồi nhắm mắt một lúc, nhớ và tưởng tượng lại nàng. Ôi thực là khôn ngoan khi chiếm lấy nàng trước khi chàng ra đi! Bây giờ nàng là của chàng, và nàng sẽ đến với chàng tại đây, và không ai có thể phân cách hai người. Chàng tưởng tượng nàng đi quanh quẩn trong căn nhà lớn này, mặc chiếc áo kimono nếu nàng thích, bởi vì nàng trông như một bức tranh đối với chàng. Chàng không muốn nàng hoàn toàn là người Mỹ. Chàng sẽ giữ nguyên nàng như hiện nay, một kho tàng Á Đông, một người có thể chia xẻ cái phần đời ấy của chàng mà không ai trong căn nhà này có thể.
Chàng bước ra chiếc cửa dài kiểu Pháp mở ra ban công, và đứng nhìn đêm trăng bên ngoài. Có những năm chàng không thể nhắc đến nữa, những năm chiến tranh, khi chàng quá trẻ, và bị tách lià khỏi cuộc đời một cách tàn ác. Nhiều cảnh ghi khắc vào tâm não chàng, những kinh nghiệm đã thay đổi chàng sâu xa đến nỗi chàng không thể trốn tránh được. Bây giờ chàng vẫn cảm thấy cái hơi độc bốc lên của rừng già mùa mưa, cái kinh khủng của rắn rết và sâu bọ, sự nguy hiểm liên tục của cái chết, không những từ địch quân mà còn từ bệnh tật nữa, và những nơi hôi thối không bao giờ có ánh nắng mặt trời. Nhưng cái ký ức đáng sợ nhất vẫn là lưỡi dao cắm vào da thịt chắc nịch của con người, và rồi tan ra thành sự mềm mại bên dưới. Tại đây sự chết không bao giờ tới, nhưng chàng vẫn không quên được.
Chàng lập tức đi vào phòng tắm, và mở nước nóng nước lạnh cùng một lúc và để nước đổ ào ào vào cái bồn tắm vĩ đại. Chàng sẽ tắm rửa cho thật sạch và đi ngủ.
° ° °
Bà Peterson hỏi chồng, "Ông nghĩ nó trông thế nào?"
Ông trả lời. "Hoàn toàn mạnh khoẻ, hoàn toàn hạnh phúc." Ông bà sắp đi ngủ, bà trong phòng bà, ông trong phòng ông. Bà đứng trước cánh cửa mở ra giữa hai phòng, một chiếc jacket đăng ten choàng lên áo ngủ bằng lụa. Ông đang thắt lại giây lưng quần áo ngủ.
Bà Peterson nói, "Tôi sẽ không nói một lời. Để nó nghĩ chúng ta chưa biết chuyện của nó."
"Như vậy đúng lắm."
Ông bước tới cửa và khẽ hôn bà. Ông khuyên, "Bà nên đi ngủ. Bà có một ngày quá khích động rồi."
Bà lần lữa dừng lại. Bà tư lự, "Nó trông đẹp trai quá. Ông biết đấy, khi nó còn nhỏ tôi không nghĩ nó sẽ đẹp trai như thế. Tôi rất mừng nó trông giống ông."
Ông chồng cãi lại. "Nó không giống tôi. Tôi giống mẹ tôi. Nó giống bố tôi."
Hai người hôn nhau một lần nữa rồi đi vào phòng ngủ riêng biệt, cửa giữa hai phòng vẫn mở. Đôi khi vào ban đêm, bà thường thức dậy và rón rén khép cửa lại. Ông không bao giờ biết bà làm như thế. Nhưng đến sáng thì cái cửa bao giờ cũng khép lại. Ông không bao giờ hỏi việc ấy có nghĩa gì.
° ° °
Monica nói, "Ba mẹ biết chuyện của anh rồi."
Nàng tình cờ gặp James sáng hôm sau khi nàng đi mua đồ cho mẹ. Mẹ nàng thường quên mua những thứ cần thiết cho một ngày. Ngay từ thời thơ ấu, Monica đã phải ra phố để mua những thứ mẹ nàng quên. Cũng không xa lắm. Mười lăm phút đi bộ trên con đường rợp bóng cây đưa nàng tới những cửa tiệm. Nàng vẫn đi bộ ngay cả khi nàng đã có xe hơi riêng. Đi bộ như thế cho nàng cơ hội nói chuyện với người quen. Thế là nàng gặp James và hai người đi bộ bên nhau, chào hỏi mọi người trên đường đi. Nàng vẫn chưa cao bằng chàng.
Rồi chàng kể cho nàng nghe về Dục Thủy. Chàng phải kể cho một người nào đó. Chàng không thể cứ nghĩ đến nàng, viết cho nàng mỗi tối, và rồi không nói cho ai biết. Sớm muộn chàng sẽ phải kể cho cha mẹ biết, nhưng phải kể hoàn toàn vào đúng lúc nhất. Chàng tự nhủ mẹ chàng sẽ không dễ dàng chấp nhận vợ chàng, dù người vợ ấy là ai. Không có lý gì Dục Thủy không được đón mừng kém một người khác, một khi mẹ chàng hiểu rằng chàng đã lấy nàng.
Chàng không tự nhận rằng chàng muốn Monica biết vì chính nàng. Chàng khinh bỉ những người tưởng tượng đàn bà yêu họ, nhưng cái trí óc nhạy cảm của chàng bảo chàng rằng nếu chàng không bao giờ trông thấy Dục Thủy thì chàng dễ dàng nghĩ chàng trở về với Monicạ Cách cư xử dịu dàng ngọt ngào thành thực của nàng đối với chàng có thể chẳng có nghĩa gì cả. Chàng chưa bao giờ quan tâm tìm hiểu sâu xa hơn. Có thể Monica cư xử như thế đối với mọi người.
Chàng dừng lại, không tin tưởng nhắc lại, "Ba mẹ tôi biết rồi à?"
"Bà đại tá viết cho mẹ anh." Monica trả lời bằng giọng ngọt ngào bình tĩnh kéo dài. Nàng cố gắng không kéo dài giọng, nhưng giọng nàng không thay đổi được.
James kêu lên, "Chính ông đại tá cũng không biết."
"James đừng đứng lại. Người ta bắt đầu nhòm ngó rồi đấy."
Chàng vội bước đi và nàng phải cố bắt kịp bước của chàng. Nàng cười, "Nhưng cũng đừng chạy nữa. Ông đại tá không biết cái gì?"
Chàng chậm bước lại. "Tôi đã kết hôn với Dục Thủy. Không ai biết chuyện này, trừ cô ra. Tôi muốn cô biết vì tôi cần sự giúp đỡ của cộ Tôi đi thẳng tới Kyoto và kết hôn với Dục Thủy, để không ai có thể chia cách chúng tôi được nữa. Tôi biết tại sao tôi được nghỉ phép - đó là mục đích làm tôi có thể quên được Dục Thủy. Ông đại tá và bà vợ nghĩ rằng nếu tôi trở về nhà với mọi người thế này - " chàng nhìn con đường trồng cây hai bên, những cửa tiệm, những căn nhà màu trắng đằng sau những lối đi. "Họ nghĩ tôi sẽ quên. Thế là cái mụ đàn bà khốn nạn ấy viết thư cho mẹ tôi!"
Chàng nhăn mặt và Monica mắc cở nhìn thấy chàng giận dữ. Chàng có quyền gì đi ra nước ngoài và tìm một người vợ ngoại quốc? Thế còn những người đàn bà như nàng, lớn lên trong những thành phố và làng nhỏ tại khắp Hoa Kỳ thì sao? Đàn bà ngoại quốc phải lấy chồng ở nước họ. James là của nàng. Nếu chàng không bị bắt buộc phải nhập quân ngũ thì bây giờ chàng và nàng đã lấy nhau rồi, một việc không thể khác được và một ngày nào đó nàng sẽ sống trong ngôi nhà của dòng họ Peterson, mà nàng quen biết từ ngày nàng còn rất nhỏ. Nếu chàng không đẹp trai, nếu chàng không cao hơn nàng - nàng không thể lấy một người chồng nhỏ con hơn nàng, và hầu như tất cả đàn ông khác đều bé nhỏ hơn nàng - thì nàng đã không làm quyết định như hiện naỵ Nàng sẽ liên kết với bà Peterson chứ không phải với chàng. Nàng sẽ làm mọi cách để cho người con gái Nhật kia không bao giờ bước tới đây...
Chàng nói mau lẹ bằng giọng đều đều. "Tôi sẽ đem Dục Thủy sang đây ngay khi nào tôi thu xếp được. Rất may nàng cũng là một công dân Mỹ! Nàng sinh tại Hoa Kỳ. Monica, thực ra mãi tới năm 15 tuổi nàng mới trở về Nhật Bản. Nàng cũng đi học tại đây. Tiếng Anh của nàng hoàn toàn - hầu như hoàn toàn."
Monica nói, "Tôi nghĩ lấy vợ Nhật cũng hơi khó khăn đấy." Dưới vành nón trắng ngà, nàng vẫn mỉm cười, nhìn đường phố, thỉnh thoảng vẫy tay chào một người nào đó. Cứ vài phút họ lại phải dừng lại chào hỏi người quen.
"Có phải James Peterson không?"
Một nhóm con gái xinh đẹp trên đường tới hội quán đánh cờ, vây quanh hai người. "Monica, có lẽ sáng nay chị không tới hội quán được, phải không?"
Giọng nói ngọt ngào của họ vang lên trong không khí mùa thu mát mẻ, những quần áo mới mùa thu, những chiếc áo jackets rực rỡ, những chiếc váy tung bay, những chiếc nón nhỏ, mái tóc óng ánh, những đôi mắt long lanh và những bàn tay xinh đẹp vẫy gọi vây quanh James và Monica với sự ấm áp rất ngây thơ những cũng rất đàn bà. Những đôi mắt con gái quan sát James và những đôi môi đỏ hồng mở hé. Trên mỗi khuôn mặt phấn son đẹp dẽ này hiện ra một cái nhìn tìm kiếm của một thiếu nữ, sẵn sàng bất cứ lúc nào cũng có thể bỏ bạn bè khi một thanh niên vừa ý xuất hiện. Nhưng Monica là người may mắn được chàng cùng đi. Cái động lực trả thù hướng về Monicạ Nàng cười với họ và nói bằng giọng đáng yêu. "James đang kể cho tôi nghe một tin tuyệt vời. James đã kết hôn với một cô gái Nhật xinh đẹp, ngay trước khi trở về."
Thực là tội nghiệp khi phải trông thấy những bộ mặt thay đổi, và cố gắng thay đổi một lần nữa, cái giây phút cố gắng tự kiểm soát, những đôi mắt long lanh của hạnh phúc giả tạo, và những lời khen ngợi cũng giả tạo. "Ôi, James, thật tuyệt vời!"
"Hãy cho chúng tôi biết về cô tạ"
"Anh có hình của cô ta không?"
Chàng tức giận nhìn Monicạ Chàng cố gắng nói. "Hừ, tôi không có ý định công bố như thế này."
Chàng có một tấm hình nhỏ mà Dục Thủy tặng cho chàng trước khi hai người chia tay, một tấm hình nhỏ chụp trong y phục nữ sinh của nàng. Đây không phải là một tấm hình đẹp. Nàng có vẻ nghiêm trang, quần áo đơn sơ, tóc không chải. Nhưng mọi người vội cầm lấy rồi truyền tay nhau; và trông thấy khuôn mặt trẻ nghiêm trang ấy, họ kêu lên với sự thoải mái và lòng tội nghiệp cho chiến thắng. "James, trông cô ta thật là khả ái."
Họ trao lại tấm hình cho Monica, gật đầu mỉm cười và bỏ đi, trong khi Monica tiếp tục bước bên chàng và nhìn khuôn mặt Dục Thủy. Đôi mắt thực là kỳ lạ.
James nói, "Ảnh này không giống. Cô ta đẹp lắm, và cô ta còn đẹp hơn nữa trong y phục Nhật Bản."
Monica góp ý. "Cô ta không thể mặc quần áo Nhật tại đây được. Cô ta sẽ gây chú ý cho mọi người, phải không?"
"Tôi cũng nghĩ vậy," James trả lời. Chàng lấy lại tấm ảnh và bỏ vào ví.
Hai người tiếp tục đi được vài phút nữa, chợt Monica nói, "Anh không cho tôi biết hôn lễ như thế nào."
Chàng nói vắn tắt. "Hôn lễ cử hành trong một ngôi chùa Phật Giáo. Họ theo đạo Phật."
"Thực là hay quá. Cho tôi biết nó có giống nghi lễ của đạo chúng ta không?"
"Không, à có. Tôi nghĩ điểm căn bản thì đạo nào cũng giống nhau. Có tu sĩ và thần thánh."
"Thần thánh?"
"Các hình ảnh, giống như người công giáo. Dĩ nhiên họ không thực sự thờ phượng các hình ảnh. Các hình ảnh chỉ dùng để nhắc nhở tâm trí về một vị thánh nào đó hoặc Thượng Đế."
"Và anh có tuyên hứa trân quý hôn nhân - và tất cả những thứ đó?"
Chàng nói quả quyết. "Tôi đã làm mọi lời hứa."
Chàng tự hỏi tại sao Monica hỏi chàng quá cặn kẽ như thế, và nàng có còn là một người bạn nữa không? Chàng hỏi, "Tại sao cô nói cho những người con gái ấy về chuyện này? Tin sẽ đồn ra khắp thành phố."
Nàng nói với một vẻ rất bình tĩnh. "Đó là lý do tại sao tôi nói cho họ biết. Người ta càng biết sớm càng tốt. Chào James, đây là chỗ tôi phải dừng lại. Đây là tiệm bán nón và tôi không tin anh muốn vào tiệm này."
Như vậy nàng không phải là bạn chàng!
° ° °
Dục Thủy nhận được lá thư đầu tiên của chàng. Nàng đi học trở lại; không ai biết chuyện nàng đã lấy chồng. Cha nàng không cho phép công bố hôn nhân của nàng cho tới khi giấy tờ chính thức tới từ Hoa Kỳ. Thư chàng tới trong lúc nàng đi vắng. Mẹ nàng nhận thư và nhận ra thư của ai và đưa cho cha nàng. Bác sĩ Sơn Điền bỏ thư và ngăn kéo bàn giấy của ông. Hai ngày sau ông mới đưa cho Dục Thủy. Trong lúc ông đến bệnh viện, bận bịu với công việc và bệnh nhân, lúc nào ông cũng nghĩ tới lá thư và không đụng tới. Bây giờ hàng ngày ông tới thăm ông Mạc Sầu, vì người bạn của ông có túi mật bị viêm và trở nên trầm trọng vì món cua mùa thụ Ông Mạc Sầu rất kiêng khem nhưng mỗi mùa thu ông cảm thấy ông phải ăn một vài con cua với rượu vang. Đây là một món ăn ông rất thích. Không phải bao giờ ăn cua ông cũng bị bịnh, nhưng mùa thu này cua trở nên độc hại. Ông bị bệnh nặng, và trong vài ngày bác sĩ Sơn Điền rất lo lắng và Hòa Lang phải ở bên cạnh chạ Cuối cùng ông đã khá trở lại, mặc dù Hoà Lang không rời khỏi nhà. Chàng làm việc trong phòng riêng, và không còn ở bên cạnh giường cha liên tục nữa.
Ông Mạc Sầu quả thực biết ơn không bị chết lần này, và xấu hổ về cái thú ăn hàng năm của ông đến nỗi ông tuyên bố với bác sĩ Sơn Điền rằng năm nay là một bài học cho ông, và ông sẽ không bao giờ ăn cua nữa. Cuối cùng ông khá đến nỗi ông năn nỉ bác sĩ Sơn Điền hôm nay sau giờ làm việc hãy đến nhà ông, và hai người sẽ nói chuyện thân mật. Điều này bác sĩ Sơn Điền làm đúng. Ông mệt lắm, nhưng ông cảm thấy ông không bao giờ chuộc lại được hành động của con gái đối với gia đình Mạc Sầu, và không bao giờ bầy tỏ đủ lòng biết ơn đối với lòng độ lượng của nhà Mạc Sầu. Khi ông cố gắng nói thế, ông Mạc Sầu chỉ mỉm cười và vẫy bàn tay phải. Ông tuyên bố, "Nhưng việc ấy không quan trọng." Ông không bao giờ tỏ ra một chút tức giận hoặc trả thù nào hiện ra trong cung cách của ông. Có lẽ chuyện ấy thực không quan trọng. Dẫu sao bác sĩ Sơn Điền quá kiêu hãnh nên không quên được.
Hôm nay, vào lúc cuối chiều, ngồi bên cạnh giường người bạn già, ông cảm thấy đúng lúc phải thú nhận. Căn nhà yên tĩnh, các cửa đóng lại vì hơi lạnh của mùa thu mỗi lúc một thêm giá lạnh, một lò than đặt ở giữa phòng, sáng rực và hắt ra những làn hơi nóng. Một luồng gió nhẹ thổi ngang qua phòng từ chiếc cửa sổ hé mở để làm ngọn lửa trong hơn.
Ông Mạc Sầu nằm trên tấm nệm, đầu và vai choàng một chiếc áo ngoài ngắn bằng lụa, vắt ngang ngực và buộc bên dưới cánh taỵ Ông trông gần như bình thường. Màu vàng tái của da ông đã hết, và mặt ông trước kia hấp hối vì đau đớn, nay bình yên trở lại.
Ông nói, "Tôi nợ Ông ơn cứu tử."
Bác sĩ Sơn Điền nói, "Tôi chỉ làm bổn phận của tôi."
Ông Mạc Sầu nhấn mạnh. "Có một cái gì hơn thế nữa. Một món nợ bây giờ phải trả."
Bác sĩ Sơn Điền hiểu và bây giờ sự ấm áp đã trở về với tim ông. Ông nghiêng về phía trước để nói bằng một giọng rất thấp. "Tôi xin hỏi ý kiến ông. Một lá thư đến với con gái tôi, và hiện nằm trong bàn giấy của tôi. Nếu tôi không đưa cho nó thì tôi có lỗi không? Chính vì hạnh phúc của con gái tôi mà tôi vẫn hy vọng chia cách nó khỏi người Mỹ ấy. Xin ông hiểu cho đây hoàn toàn là vì quyền lợi của con gái tôi. Tôi chắc chắn con gái tôi sẽ không có hạnh phúc tại Hoa Kỳ, như chính tôi."
Ông Mạc Sầu suy nghĩ như một người bạn. Bây giờ ông không còn muốn có người con gái ấy trong gia đình nữa, bởi vì ông hiểu Dục Thủy đã trải qua một cuộc hôn nhân thành vợ người khác rồi, và chỉ một trinh nữ mới thích hợp cho con trai ông.
Ông nói, "Tôi nghĩ ông phải đưa thư cho cô ấy. Dẫu sao cô ta cũng là con gái ông. Tôi đồng ý với ông, nhưng trong một gia đình phải giữ một sự liên hệ chính đáng."
Bác sĩ Sơn Điền khẽ cúi đầu.
Ông Mạc Sầu thay đổi đề tài ngay lập tức. "Tôi đang suy nghĩ mở rộng phòng dẫn vào trà thất."
Tối hôm ấy khi Dục Thủy tới chào cha mẹ trước khi đi ngủ, bác sĩ Sơn Điền mở ngăn kéo bàn giấy. Ông nói, "Thư này của con. Thư đến trong lúc con đi vắng."
Ông không nói thư đến ngày nào, và nàng cũng không hỏi. Nàng cúi đầu thật sâu trước cha mẹ, và vội vàng đi về phòng riêng. Ôi, lá thư! Thoạt đầu nàng không dám mở thư ra. Nàng ôm lá thư lên má, lên ngực, rồi lên môi. Rồi nàng cẩn thận nhìn kỹ chiếc phong bì. Tên nàng được viết rất rõ ràng là Bà James Peterson, bên dưới là Dục Thủy Sơn Điền cho cẩn thận hơn, và địa chỉ đường phố, Kyoto, Nhật Bản và những con tem rực rỡ. Thư đến bằng đường hàng không và thật là tốn kém! Nhưng chàng muốn nàng nhận được thư ngay, và vì thế nàng phải đọc thật tỉ mỉ, nhưng phải sau khi nàng tắm rửa sạch sẽ đã. Vì thế lá thư nằm trên chiếc tủ thấp trong lúc nàng sửa soạn đi ngủ. Khi nàng mặc quần áo lụa màu xanh, và tóc nàng đã chải và kết lại, nhưng nàng không dùng kem trên da, sợ làm hư lá thư; nàng lấy chiếc kéo và thận trọng cắt lá thư để không đụng phải con tem, và rút ra những trang thư bên trong.
Nàng đọc cẩn thẩn từng chữ một, mỗi chữ đều rất cần thiết và quý giá, vô cùng quý giá, cố gắng đọc và trông thấy đúng những gì chàng nhìn thấy, và nhìn thấy theo cách của nàng, do những ký ức từ Los Angeless. Nhưng tại Virginia mọi thứ đều tốt đẹp hơn bất cứ cái gì nàng nhớ lại, và nàng phải mở rộng trí tưởng tượng để nhìn những ngọn đồi trùng điệp và những khu vườn và lâu đài là căn nhà của chàng, và đặc biệt nhất là ở trong những căn phòng của chàng, tại đó một ngày nào đó nàng sẽ sống với chàng. Chàng kể cho nàng mọi thứ, từ giường tủ, màn cửa, thảm trên sàn nhà cho tới cái lò sưởi trong phòng khách. Chàng có riêng cho chàng hai căn phòng - và cũng cho nàng nữa - và hai phòng này to gần như một cái vườn Nhật Bản, và những cửa sổ và sách dọc theo tường lò sưởi, và những chiếc ghế bành, cái nào cũng to, đủ cho cả chàng và nàng cùng ngồi. Nàng đọc đi đọc lại những trang nói về các căn phòng, bởi vì đây sẽ là nhà của nàng, và nàng muốn quen thuộc với những phòng để khi nàng bước vào, nàng sẽ không lạ lùng bỡ ngỡ. Cha mẹ chàng đều mạnh khoẻ. Chàng chưa kể cho cha mẹ về nàng. Nhưng nàng đừng sợ, bởi vì cha mẹ chàng tốt với chàng hơn bao giờ hết. Cha mẹ chàng sẽ đón mừng nàng, trước hết vì chàng, và sau đó cũng chính vì nàng nữa. Nàng phải mang theo nhiều bộ kimono thực đẹp, dĩ nhiên không phải để mặc đi ra đường, nhưng là ở trong nhà.
Cuối cùng nàng tắt đèn, và cuộn tròn bên dưới chiếc mền cùng với lá thư ôm vào ngực, nàng lặng lẽ khóc một lúc lâu, bởi vì nàng quá xa cách chàng, quá cô đơn nhưng cũng quá hạnh phúc.
° ° °
Bây giờ, ngay lập tức, chàng phải nói cho cha mẹ biết. Khi chàng nghĩ đến cha mẹ, có nghĩa là chàng nghĩ đến mẹ. Người đàn ông dịu dàng là cha chàng có thể nói chuyện được với bất cứ sự hợp lý nào. Chàng lang thang sau khi chia tay với Monicạ Câu hỏi là, chàng nên nói với cha trước và hy vọng được cha giúp đỡ, hay là chàng nói với mẹ trước, và nói vắn tắt vào thẳng vấn đề, coi như những gì chàng đã làm phải được chấp nhận? Chàng cân nhắc mối liên hệ với người đàn ông và người đàn bà là cha mẹ chàng. Chàng trực giác hiểu ngay sự liên hệ ấy như thế nào. Trong suốt đời, với những vấn đề chàng cân nhắc cùng một câu hỏi như chàng đang tự hỏi ngày hôm naỵ Khi chàng còn nhỏ và có lẽ vì hèn nhát, hoặc bởi vì chàng bao giờ cũng ao ước mãnh liệt cái chàng muốn nên chàng coi sự từ chối là không chịu đựng được, thì chàng thường nói chuyện với cha, và hai người cùng đến gặp mẹ chàng. Khi chàng đã trưởng thành, chàng cảm thấy bằng trực giác và kinh nghiệm rằng cha chàng không giúp được gì cho chàng. Mẹ chàng sẽ tức giận nếu chàng nhờ cậy cha chàng trước. Chẳng hạn như lần chàng rất muốn có một chiếc xe hơi mui trần khi chàng còn đang học đại học, chàng đã nói thẳng với mẹ. Chính cha chàng không tin chàng nên có xe hơi, và lòng hoài nghi ấy làm mẹ chàng cương quyết.
Bà tuyên bố, "Tôi nghĩ James nên có chiếc xe ấy. Nó cần phải được độc lập."
Chàng thở dài thực sâu. Phải, bây giờ chàng cũng có một nhu cầu như vậy. Chàng sẽ nói thẳng với mẹ ngay lập tức, trước khi điện thoại của người trong thành phố gọi báo tin cho mẹ chàng, và mẹ chàng sẽ lạnh lùng với chàng vì chàng không nói cho bà biết trước.
Chàng nhẩy lên những bậc thang bằng đá trắng, vào cái tiền đình có những cây cột lớn, rồi bước vào nhà, lớn tiếng gọi, "Mẹ Ơi, mẹ đâu?" Bà rất thích nghe thấy chàng gọi bà.
Một tiếng trả lời từ đằng xạ "Ở đây! Ở trong nhà kiếng."
Căn nhà có một nhà kiếng kiểu cổ hình bát giác, do ông nội chàng xây đằng sau nhà, về phía trái, và mở ra phòng ăn hiện tại.
Bà đang đào những cái chậu khổng lồ trồng cây dương sỉ, tay đeo găng, chiếc xẻng bằng đồng sáng rỡ. Mặt trời huổi sáng chiếu xuống những cây dương sỉ và cúc.
Chàng kêu lên, "Hoa cúc đẹp quá! To gần như cúc tại Nhật Bản."
Bà không tỏ vẻ chú ý về Nhật Bản.
Bà nói, "Mẹ đang nghĩ chúng ta nên mở một buổi dạ vũ. Mọi người muốn gặp con. Điện thoại đang reo mỗi phút."
Chàng nhào vào vấn đề ngaỵ "Con nên cho mẹ biết chuyện này trước khi điện thoại khốn kiếp gọi vào. Monica nói mẹ đã biết chuyện rồi. Nhưng con nghĩ mẹ không biết toàn thể câu chuyện. Cô ta nói bà đại tá cảm thấy bà ta phải viết cho mẹ."
Mẹ chàng vẫn tiếp tục thận trọng đào những củ xù xì. "Con muốn nói người con gái Nhật ấy?"
"Đúng vậy."
Bà nói bằng giọng nhẹ nhàng. "ồ, đừng coi trọng chuyện ấy. Mẹ biết chuyện ấy như thế nào. Con cách xa nhà quá mà, và mẹ dám nói ở đấy không có con gái Mỹ xứng đáng. Nhưng bây giờ con về nhà rồi - "
"Khoan đã, mẹ."
Bà ngẩng lên và trông thấy mặt chàng tái xanh, miệng khô.
"Tại sao, chuyện gì vậy, James?"
"Mẹ không hiểu Dục Thủy. Đó là tên cô tạ Cô ta là vợ con."
"James Peterson!" Bà vẫn kêu như thế kể từ khi chàng còn là một đứa nhỏ, bất cứ khi nào chàng hư quấy, khi chàng cắn đầu vú bà, khi chàng liệng đồ chơi đi, khi chàng làm nhàu bộ quần áo vest đầu tiên của chàng, khi chàng trốn học, khi chàng lấy một đồng đô la từ ví của bà, khi chàng hút điếu thuốc lá đầu tiên, khi đi khiêu vũ về và say rượu.
Chàng nói, "Chúng con đã kết hôn rồi. Con muốn đưa vợ con về nhà ngaỵ"
Bà buông xẻng xuống và cởi bao taỵ Bà nói, "Hãy vào thư viện, và bàn về chuyện này."
"Không có gì để bàn nữa, mẹ Ơi. Chuyện đã xong rồi." Nhưng chàng vẫn đi theo mẹ, và hai người ngồi xuống hai bên lò sưởi.
Bà nhấn mạnh, "Hãy kể cho mẹ nghẹ" Bà ngồi đó hai tay chắp lại, giọng nói cực kỳ nhẹ nhàng, miệng hơi mỉm cười, nhưng mắt bà - chàng thấy mắt mẹ bệnh hoạn đau đớn.
Và chàng kể cho mẹ biết, tức giận chính mình và mẹ, bởi vì chàng là người bị ám ảnh bởi những lỗi quá khứ, những lỗi trẻ con mà mẹ chàng đã mắng mỏ chàng rất nhiều lần trong phòng này. Bao giờ chàng cũng phải xin lỗi mẹ, cho mẹ biết chàng hối lỗi và sẽ không tái phạm nữa, và chàng rất yêu mẹ. Phương cách ấy không thay đổi, sự tức giận và nỗi đau lòng của bà, rồi đến sự tha thứ và nhu cầu bắt chàng phải phải bảo cho mẹ biết chàng sẽ tốt lành bởi vì chàng yêu bà.
Bây giờ chàng nhất định không theo con dường cũ nữa. Chàng chỉ nói cho mẹ biết. Nếu bà không muốn chàng ở trong nhà này, bà có thể nói thế. Thế giới này rộng lớn lắm, và chàng đã từng đi rất xa nhà.
Nhưng bà không cư xử như thường lệ. Khi kể xong, chàng phải thú nhận, ngoại trừ hai cái đêm thiêng liêng riêng tư chàng sống với Dục Thủy, mẹ chàng đã tỏ ra rộng lượng. Bà lắng nghe, bà không tức giận, mặc dù chàng có thể trông thấy bà run rẩy một cách nguy hiểm. Bà đã phải phấn đấu chống lại chính bà, đã làm chàng phải cư xử dịu dàng. Chàng thích mẹ chàng nóng giận hơn, để chàng có thể làm mạnh sự giận dữ của chàng.
"Mẹ sẽ gặp Dục Thủy ngay," chàng nói và ghét cái giọng nói van lơn của chàng. "Mẹ Ơi, cô ta không thực sự giống một cô gái Nhật. Cô ta nói tiếng Anh rất hay, và biết phong tục của chúng tạ"
Bà hỏi, "Có phải máu huyết cô ta hoàn toàn Nhật Bản?"
"Phải, nhưng cô ta sinh tại California. Con đã kể cho mẹ biết rồi, phải không?"
Chàng đã kể cho mẹ nghe, nhưng chàng muốn nói lại lần nữa.
"Nếu vậy cô ta trong giống Nhật Bản?"
"Mẹ Ơi, người Nhật không đen đủi đâu. Con muốn nói họ không giống những người da mầu ở đây."
Bà nói chắc nịch, "Chắc chắn họ không phải là da trắng." Chàng không thể trả lời câu hỏi này. Hai người im lặng một lúc. Rồi bà nói, vẫn với vẻ cương quyết. "Thực là lạ lùng chúng ta phải chiến đấu chống lại người Nhật, họ là kẻ thù của chúng ta, mới gần đây thôi, và bây giờ con yêu cầu mẹ chấp nhận một cô gái Nhật vào nhà này."
"Mẹ Ơi, con có thể biết mẹ cảm thấy thế nào. Con thú nhận con cũng cảm thấy như thế. Trước khi con thực sự biết Dục Thủy, con thường nghĩ tới vấn đề ấy. Nhưng con không đồng hóa cô ta với bất cứ ai con biết. Cô ta chỉ là cô ta, người con gái mà con yêu, người đã trở thành vợ con. Số phận khiến tổ tiên cô ta đến từ những hòn đảo ở đông phương thay vì tây phương. Thí dụ, cô ta có thể sinh ra tại Anh quốc."
Bà mẹ nói, "Tổ tiên chúng ta bắt nguồn từ Anh quốc."
Chàng nhắc lại, "Chỉ là một nhóm vài hòn đảo." Rồi chàng nghĩ đến một cái gì và mỉm cười nhăn nhó. "Mẹ Ơi, bố nàng cũng cảm thấy y như mẹ vậy. Ông ta không muốn nhận con làm con rể chỉ vì con da trắng."
Bà không quan tâm đến sự kiện này. Bà không thể tưởng tượng được bác sĩ Sơn Điền. Chàng tiếp tục trầm tư nhìn xuống tấm thảm màu đỏ tươi.
Chàng nói tiếp, "Bà Sơn Điền rất tư cách. Bà ta thực là một người Nhật - một trong những cô dâu gửi ảnh qua Hoa Kỳ để lấy chồng."
Mẹ chàng bỗng ngẩng đầu lên, "Một cô dâu bằng ảnh?"
Chàng hối tiếc đã nói chuyện này ra. "ồ, đã lâu lắm rồi. Luật di trú của chúng ta cấm người Á Châu du nhập, và đàn ông phải chọn vợ qua hình ảnh gửi sang từ Nhật Bản, và kết hôn bằng cách ủy nhiệm như thế."
"Cô ta không có một gia đình đàng hoàng, ngay tại Nhật Bản," bà lạnh lùng nói. Nhưng bà cũng vẫn không quan tâm.
Chàng nghiêng người về phía trước, cùi chỏ trên đầu gối, và cố mỉm cười, tìm kiếm một ánh sáng trên mặt mẹ.
"Vậy thì thế nào, mẹ?"
Bà nhìn vào mắt chàng. "Nếu đã xong rồi, như con nói - "
Chàng quả quyết nói, "Chuyện đó đã xong rồi."
"Điều duy nhất là - "
"Thưa mẹ, cái gỉ"
Bà không muốn nói tiếp. "ồ, không có gì. Một ý kiến ngu ngốc của mẹ."
"Nhưng, thưa mẹ."
Ngay lúc ấy bà kêu lên một cách tha thiết. "Thôi, James, hãy để mẹ Ở yên một lúc. Mẹ sẽ phải nói cho ba con biết. Ba con sẽ đau đớn lắm. Ba mẹ đã nghĩ con sẽ kết hôn với một người khác ở đây - và hy vọng là Monica - và ba mẹ đã mơ ước được trông thấy các cháu nội chạy quanh nhà. Đây là một căn nhà quá lớn. Mẹ không có nhiều con như mẹ muốn. Con biết đấy, mẹ không thể có nhiều con được."
"Sẽ có nhiều trẻ con, thưa mẹ." Chàng nói an ủi mẹ và rồi nhận thấy cái lỗi lầm đáng sợ. Đến đây bà không thể kiềm chế được nữa.
"ồ, không, James!" Bà kêu lên và đứng nhỏm dậy.
"Mẹ!" Chàng hoảng hốt la lên, nhào lại ôm bà. Bà rơi vào vòng tay của chàng và khóc mùi mẫn. Chàng không thể làm gì để ngưng cơn nức nở của mẹ. Chàng chưa bao giờ thấy mẹ khóc, bà chưa bao giờ dùng nước mắt với chàng, và chàng biết những giọt lệ này không phải để bảo vệ bà. Chàng nắm tay mẹ và lẩm bẩm luôn miệng, "Mẹ Ơi, đừng! Mẹ sẽ thấy - "
Nhưng bà vùng ra khỏi tay chàng và bỏ chạy khỏi căn phòng.
Ông Peterson đi dạo quanh thị trấn trở về, cảm thấy sự lộn xộn trong không khí trong nhà. Chuyến đi dạo buổi sáng đều đặn kể từ khi bố ông chết khiến ông trở thành người thừa kế duy nhất của một tài sản lớn của một nhà mại bản vải sợi tại Nashville, Tennesse, và một nhà nuôi ngựa tại Kentuckỵ Mỗi buổi sáng sau bữa điểm tâm, ông Peterson thăm viếng một số bạn nào đó, không bao giờ cùng một người trong hai ngày liên tiếp, và vì ít nói và biết chú ý lắng nghe, ông trở thành người biết nhiều chuyện nhất của thành phố này. Mỗi năm vài lần ông làm những chuyến đi tới những vùng khác của đất nước, để tìm hiểu người ta nói và nghĩ gì. Sự khôn ngoan của ông đủ để ứng cử vào Quốc hội hoặc Thượng viện, nhưng ông không bao giờ muốn dùng hoặc chia xẻ sự hiểu biết của ông. Nếu ông được nuôi dưỡng trong một gia đình khác thì ông đã trở thành một giáo sư triết học rồi, hoặc nếu ông khéo dùng chữ thì ông đã trở thành thi sĩ rồi. Nhưng ông chỉ là một người dễ thương có một cái giếng khôn mà ông không muốn đào sâu, nhưng chỉ thích trong cái thói quen nội tâm sâu xa của ông.
Bản chất của ông nhạy cảm đến nỗi ông mới chỉ bước vào nhà một ngày đẹp trời như thế này, gần giờ trưa, là biết ngay có chuyện rắc rối. Ông bước nhẹ tới tủ áo, treo áo choàng và nón lên, và bỏ cây gậy vào một cái bình sứ Trung Hoa tại góc phòng. Ngay lập tức ông nghe thấy tiếng bước chân của con trai ông trên lầu đi xuống cầu thang.
James chạy tới cái vòng cuối cùng của cầu thang và nói, "Con rất mừng ba về. Con không biết tìm ba ở đâu. Con sợ con đã làm mẹ bực mình lắm. Mẹ khóa cửa ở trong phòng."
Cửa khoá là một dấu hiệu. Hai người nhìn nhau. James nói, "Con không biết nói với ba thế nào."
Ông Peterson trả lời, "Ba nghĩ ba có thể đoán được."
Ông dẫn đường vào phòng khách và ngồi xuống. Ông tiếp tục, "Ba biết chuyện này rồi thế nào cũng xảy ra. Ba mẹ từ lâu đã biết con có một chuyện riêng tại Nhật Bản. Đại tá - "
James xen vội vô, quá bồn chồn. "Thưa ba, cái làm mẹ khó chịu là vì con đã kết hôn với Dục Thủy Sơn Điền." Chàng ngồi vắt vẻo trên thành của một chiếc ghế bành lớn, vô tình bất tuân một trong những điều lệ từ tuổi thơ ấu của chàng.
Khuôn mặt tái nhợt của ông Peterson thoáng hiện sắc hồng. Ông có nước da đẹp đẽ, và bộ râu màu cát được cạo cẩn thận, chỉ để lại một hàm râu dệ Mí mắt của ông chỉ hé mở. Ông không nhướng mặt lên trừ phi ông bực mình. Bây giờ ông nhướng mặt lên.
Ông phản đối. "Con, đáng lẽ con phải cho ba biết trước."
"Con không định kết hôn ngay lập tức. Nhưng bỗng nhiên việc trở thành cấp bách phải làm. Bây giờ con vẫn nghĩ con làm thế là đúng. Gia đình cô ta rất tốt. Ngoài ra, con không phải là loại người có thể làm bất cứ chuyện gì khác. ít nhất con không nghĩ thế. Có lẽ đó chỉ là cái thứ mà con đã trông thấy quá nhiều của người khác và làm con kinh tởm."
Ông Peterson không trả lời. Mối liên hệ giữa cha con thì rất gần gũi và tự dọ Tình cảm không xen vào đấy.
Ông dò hỏi, "Cô ta là loại người thế nào?" Bàn tay to lớn của ông vươn ra nắm lấy cánh tay con trai, và bàn tay ông trông có vẻ tuyệt vọng, như thể ông không dùng bàn tay thường lắm.
James lý luận. "Mẹ sẽ thích Dục Thủy, nếu mẹ nghĩ chuyện ấy có thể xảy ra được. Ba ơi, sự thực là con rất may mắn. Chúng con yêu nhau ngay khi gặp nhau lần đầu. Con tưởng cô ta chỉ là một người con gái đẹp. Nhưng cô ta còn hơn thế nữa."
Ông Peterson hỏi, "Con biết cô ta bao lâu rồi?"
"Cũng không lâu lắm, nhưng đủ lâu để biết con còn có nhiều thứ nữa để biết."
Chàng đứng dậy và đi lại trong phòng, không nhìn cha, tiếp tục nói. "Con không thể cho ba biết tại sao hoặc chuyện ấy xảy ra như thế nào. Năm nay con làm việc quá vất vả, nhất là sau khi thay đổi cấp chỉ huỵ Rồi một hôm, một vài người lấy vài ngày nghỉ di Kyoto và Nara, và con nghĩ con không được nghỉ một ngày phép nào từ nhiều tháng rồi và thế là con đi theo. Con tình cờ trông thấy cô ta tại cổng trường đại học. Con nghĩ chúng con đã nhìn thấy nhau vào đúng giây phút định mệnh ấy. Có trời mới biết được! Con có thể đi ngang qua mà không có một ý nghĩ gì. Nhưng con không bỏ đi luôn. Ngày hôm sau con trở lại cũng vào giờ ấy, thế là chúng con gặp nhau. Con cho ba biết không phải chỉ vì cô ấy đẹp đâu. Có lẽ cô ta có cái nét bất thường nó làm con nhận ra được. Cô ta không giống bất cứ người con gái nào khác mà con đã biết. Có lẽ bởi vì cô ta là người đông phương - làm sao con biết được? Con ở bên đó hơn ba năm rồi, và có lẽ cái đó đã bò vào máu huyết con. Con nghe người ta nói thế. Con nghe nhiều người nói không thể lấy vợ Mỹ được sau khi đã biết và thương một người đàn bà Á châu."
Ông Peterson ngồi nghe nhưng bất lực, miệng ông hơi thở mạnh, nhưng ông thực là bất lực. Ông nghe và suy nghĩ. Ông biết rất rõ vợ Ông nghĩ về việc này thế nào.
Ông nói bằng giọng yếu đuối. "Mẹ con sẽ không bao giờ thích chuyện này. Mẹ con không bận tâm nếu là chuyện khác. Ba nghĩ đàn bà Mỹ thường như vậy. Nhưng có một người đàn bà trẻ không phải da trắng, bước vào nhà làm con dâu thì là một việc khác hẳn, và ba không biết mẹ con có thể chịu đựng được việc ấy không. Thôi ba phải đi lên lầu đây."
Ông chống người đứng dậy trên hai bàn tay rộng của ông và bước nặng nề qua sàn nhà tới cầu thang, và chậm chạp trèo lên, cẩn thận đặt chân lên mỗi bậc thang. Khi lên tới phòng ngủ của vợ, ông khẽ lúc lắc cái núm cửa, và gọi:
"Mở cửa ra, mình ơi."
Ông chờ đợi, và sau một lúc ông nghe tiếng bước chân trên sàn nhà. Rồi cửa mở và ông bước vào, thân mật ôm lấy vợ. Đầu bà tựa lên vai ông, và ông vuốt tóc bà.
Bà hỏi, "Nó kể cho ông nghe rồi, phải không?"
"Phải."
"Chúng ta phải làm gì?"
"Mình ơi, tôi luôn luôn nói cái điều hay nhất là chẳng làm gì cả. Cứ để mặc theo dòng đời."
"Nhưng nó sẽ đem cô gái ấy về đây!"
"Chúng ta phải để cô ta vào nhà."
"Tôi không cho phép thế!"
"Hừ, nếu bà không chịu thì là vấn đề đấy. Tôi nghĩ lúc đó nó sẽ bỏ nhà ra đi, và chúng nó sẽ tạo lập một gia đình ở nơi khác."
Bà đẩy ông ra; ông thở dài và đứng chờ đợi trong khi bà bước quanh căn phòng, dùng một chiếc khăn tay thơm nước hoa xoa bóp thái dương.
"Tôi bị nhức đầu kinh khủng."
"Tôi nghĩ bà sẽ phải nhức đầu."
Ông cẩn thận ngồi xuống một chiếc ghế thấp. Ông quá to lớn đối với chiếc ghế và cảm thấy khó khăn, nhưng ông biết đây là chiếc ghế duy nhất ông có thể ngồi xuống trong phòng này.
Ông chờ đợi trong lúc bà tiếp tục thoa bóp thái dương, yêu thương bà, biết rằng mặc dù lòng dạ nhỏ nhen và ích kỷ, và phong cách áp đảo người khác, bà vẫn là một người đàn bà tốt, một người vợ tốt, và sức mạnh của quốc gia ở trong bà. Nếu mọi người giống ông thì sẽ không còn trật tự và có thể không còn phép tắc gì nữa. Căn nhà sẽ là một cảnh bừa bãi và mọi người trong thành phố sẽ lợi dụng. Ông ước ao rằng bà có thể yêu ông tha thiết hơn đôi chút nữa, nhưng một người đàn ông không thể có một người vợ tốt và một người tình cùng một lúc. Nếu ông hăng hái hơn, ông có lẽ đã rơi vào sự cám dỗ như những đàn ông khác, nhưng cuộc đời sẽ rất rắc rối. Ông yêu sự bằng an, và trong nhà ông, ông tìm thấy sự bằng an theo lối sống của ông.
Ông dịu dàng nói, "Mình ơi, bà là một người đàn bà quá vĩ đại không thể chấp nhận được chuyện này. Tôi biết bà cảm thấy thế nào. Tôi cũng cảm thấy như thế nữa. Tôi thực tình muốn Monica là mẹ những đứa cháu nội của chúng tạ Nhưng con trai chúng ta lại thích cái gì khác thế, và đã làm xong rồi. Chúng ta không thể lấy lại được nữa. Chúng ta phải chắp nhận chuyện ấy. Hãy tìm cách nào đó để hôn nhân này là một thành công."
Bà đang vặn chiếc khăn mặt, thắt lại rồi cởi ra, khuôn mặt đỏ bừng của bà vẫn còn xinh đẹp bên dưới những lọn tóc xám cuộn lại, cúi xuống cái nhiệm vụ đáng lọ Bà hỏi, "Làm thế nào chuyện này là một thành công được? Hôn nhân liên hệ nhiều hơn hai người. Đó là xây dựng một gia đình. Nhưng chúng nó không được có con cái. Chúng nó không được có con!"
Ông không trả lời. Ông hiểu bà muốn nói gì. Cái hình ảnh những đứa trẻ lai Nhật chạy quanh trong nhà quả thực mất đi niềm tự hào. Ông nói, giọng yếu đuối. "Có lẽ chúng nó không nên có con."
Bà cãi lại. "Tôi biết chúng nó sẽ có con. Ông chưa đọc về tỷ lệ sinh sản ở đó hay sao? Tất cả những người đàn bà Á châu đó đẻ nhiều như thỏ. Không, chúng ta phải ngăn cấm chuyện này."
Ông là người quá tế nhị với đàn bà nên không hỏi bà có ý định gì, và ông không nói gì nữa. Ông ngồi đó, trông to lớn nhưng mệt mỏi, mặt ông là cái màu xám của bộ râu dê, lông mày và tóc.
Bà nói, "Phải bắt James trở về với lý trí của nó. Nó phải tự thấy rằng việc này không thể được."
Ông gợi ý, "Nhưng nếu nó đã kết hôn rồi thì sao?"
"Nó có thể ly dị."
Ông trông thấy cái vẻ sáng lóe trên mặt bà, một hy vọng và ý nghĩ chợt rực sáng. Bà buông chiếc khăn tay xuống.
"Này, có lẽ chúng nó chưa kết hôn đâu!"
"Nó bảo hai đứa đã kết hôn rồi."
"Có thể là chưa. Dẫu sao Phật giáo là cái gì? Đó không phải là tôn giáo thực. Và chắc chắn chùa không phải là nhà thờ - đầy rẫy những tượng thần. Những người Nhật ấy chắc chắn đã lợi dụng nó."
Bây giờ ông cảm thấy buồn cho bà. "Chuyện ấy không có nghĩa gì với James đâu. Nó muốn tin rằng nó đã kết hôn với cô ta rồi."
"Chưa đâu - nhưng hãy chờ đợi. Khi nó thấy hôn nhân này không thể thành được - Ông không thể tưởng tượng được một người đàn bà mắt xếch đi lại trong căn nhà này, và ngay cả trong thành phố này! Ai sẽ mời nó tới dự partỷ Đó là lúc chấm dứt toàn thể cuộc đời của chúng tạ"
Bà là người có thể làm bất cứ chuyện gì, dù tốt hay xấu. Ông nói, "Mình ơi, tôi vẫn nghĩ một người đàn bà vĩ đại như bà tại đây ở thành phố này, bà có thể giải quyết được vấn đề này. Bà làm việc tốt nhất và người ta phải quý trọng bà."
Bà lắc đầu, cắn đôi môi run rẩy, và đưa hai tay lên tóc như che giấu mặt. "Mình ơi, tôi không thể. Tôi sẽ coi như không có chuyện này - và rồi cố gắng làm cho James phải nhìn thấy việc này như tôi nhìn thấy."
Ông đứng dậy. "Hừ, tôi đã cho ý kiến về những cái gì xứng đáng. Tôi sẽ thêm ý kiến nữa. Bà nên biết rõ con trai bà."
Rồi ông thong thả bỏ đi, cảm thấy cái nhu cầu tuyệt vọng nhất của đời ông là uống một ly rượu mạnh.
Sau khi pha ly rượu, ông ngồi nhấm nháp thong thả bên ngoài hàng hiên trước, suy nghĩ vấn đề này. Nếu cái sinh vật Nhật bản nhỏ bé ấy bước vào nhà này, ông sẽ tiếp tục sống cuộc đời ông như trước. Cô gái ấy sẽ không làm ông bực mình khó chịu gì cả. Nếu ông không thể làm cho cả vợ và con hạnh phúc được, thì ít nhất chính ông phải được hạnh phúc, và hạnh phúc của ông được đặt nền tảng trên ý nghĩa của đồ ăn ngon miệng, một chiếc giường êm ái nhất nước, và khả năng có thể ngủ ngon suốt đêm. Ông biết rằng ông đã mất đi một số xúc cảm của con người, nhưng ông cũng không muốn bị quấy rầy.
Trong lúc ông biết ơn cái tin xấu đã loan ra và vợ Ông đã đương đầu với tin ấy, mặc dù ông không biết với hậu quả nào. Ông biết vợ Ông sẽ không nói thêm về chuyện này nữa. Kế hoạch của bà được đặt ra và bà sẽ thực hiện kế hoạch ấy, và sớm muộn thế nào ông cũng biết, tuy lúc đó đã quá trễ khiến ông không làm gì được nữa. Bà là người được giáo dục cẩn thận để không cho một bầu không khí thù nghịch nào trong nhà, và khi bà ngồi xuống ăn tối, bà sẽ trở thành một người bề ngoài như thường. James cũng rất giống mẹ, và nó cũng sẽ cư xử như thường lệ. Thời gian sẽ trở thành hàn gắn, hoặc tan vỡ thêm, hoặc sẽ sống với sự rắc rối này trong một thời gian, và cuối cùng sẽ sống thế trong suốt cuộc đời còn lại. Người ta có thể quen với mắt xếch.
Khi James bước ra khỏi nhà, chàng trông thấy ông bố ngủ gật với cái ly rượu cạn trên sàn nhà. Nghe tiếng bước chân, ông Peterson tỉnh dậy và trông thấy con trai tay cầm cặp, áo choàng trên cánh tay, và đầu đội nón.
James báo cho bố biết. "Con phải đi vắng vài ngày."
Ông Peterson gần như không mở được cặp mắt buồn ngủ. "Đi đây vậy?"
"Hoa Thịnh Đốn."
"Con đi đến cái chỗ chết tiệt ấy làm gì?"
"Con đi xin việc. Và con cũng xem con cần phải làm gì để đem Dục Thủy qua đây ngay lập tức."
"Con đã cho mẹ biết chưa?"
"Chưa. Cho con gửi lời chào mẹ, được không? Con chỉ đi vài ngày thôi. Nếu có việc làm, con sẽ phải trở về đây để lấy đồ đạc."
"Được rồi, con."
Mí mắt ông xụp xuống, nhưng James đứng lại. "Mẹ thế nào?"
"Mẹ con sẽ khá hơn." Ông uể oải trả lời. Rượu whisky bao giờ cũng làm ông buồn ngủ.
Ông nhìn theo con trai bước lên chiếc xe hơi mà ông bà đã giữ gìn trong những năm chàng xa nhà, rồi ông ngủ thiếp đi.
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
