Suốt những ngày có bão, Almanzo suy nghĩ. Cậu không đùa giỡn như thường lệ và khi lo công việc thường ngày, cậu chà cọ và chải lông cho mấy con ngựa như một cái máy. Thậm chí cậu ngồi tư lự ngẩn ngơ, bỏ mặc cho Royal làm bánh ăn bữa tối.
Cuối cùng, cậu hỏi:
- Anh biết em đang nghĩ gì không, Roy?
Royal đáp:
- Hẳn phải là điều gì đáng giá lắm so với số thời gian mà em đã dành cho nó.
Almanzo tuyên bố:
- Em nghĩ có những người dân trong thị trấn này đang chết đói.
Royal nhìn nhận trong lúc đảo mấy chiếc bánh kép:
- Có lẽ một số người đang khá đói rồi.
Almanzo nhắc lại:
- Em nói là đang chết đói. Hãy coi nhà Ingalls, gia đình có tới sáu người. Anh có thấy cặp mắt của ông ấy và ông ấy gầy ốm tới mức nào chứ ? Ông ấy bảo ông ấy không còn lúa mì. Được, hãy lấy một thùng, một thùng và một phần tư lúa mì, một gia đình sáu người sẽ kéo dài nổi bao lâu với số đó? Anh thử tính toán coi.
Royal nói:
- Ông ấy phải có thức ăn khác chứ.
- Họ đã có mặt ở đây trước mùa hè vừa rồi và không về miền tây làm việc ở đường sắt. Ông ta có một nông trại. Tự anh dư biết một người đàn ông có thể thu hoạch được bao nhiêu trong vụ hè đầu tiên trên ruộng đất. Và quanh đây lại không có việc gì để kiếm sống.
Royal hỏi:
- Em đang muốn tính chuyện gì? Sẽ bán hết số hạt giống của em?
Almanzo tuyên bố:
- Không như loại đồ hộp của anh! Không, nếu không có cách nào để giữ lại.
Royal hỏi:
- Được, rồi sao?
Almanzo không lưu ý tới câu hỏi. Cậu tiếp tục nói:
- Em hình dung không chỉ riêng ông Ingalls lâm vào tình thế khó khăn đó.
Chậm rãi và có thứ tự, cậu ước lượng số thực phẩm dự trữ ở thị trấn khi xe lửa ngưng chạy rồi kể tên từng gia đình mà cậu có lí do để tin chắc là họ đã thiếu ăn. Cậu ước lượng cả số thời gian cần thiết để khai thông đường sắt sau khi bão dứt.
Cậu kết luận:
- Cứ cho là tháng ba thì bão ngưng. Em sẽ nêu rõ rằng dân ở đây phải ăn số lúa mì của em hoặc là chết đói trước khi thực phẩm được chở tới, phải không?
Royal kết luận một cách bình thản:
- Anh cho là sự thực đã khiến em thấy rõ.
- Mặt khác, giả dụ rằng thời tiết này tiếp tục kéo dài tới tháng tư. Đừng quên rằng ông già da đỏ kia đã báo trước nó kéo dài bảy tháng. Nếu xe lửa không chạy trước tháng tư hoặc là người ta không đưa hạt giống tới trước thời gian đó thì em phải để dành hạt giống hoặc là mất trắng vụ mùa tới.
Royal đồng ý:
- Hãy nhìn theo cách đó.
- Và đó là đỉnh điểm, nếu xe lửa không chạy sớm trong tháng tư thì thế nào cũng có người chết đói. Thậm chí họ đã ăn hết số lúa của em.
Royal nói:
- Tốt, tới lúc quyết định rồi.
- Đây là quyết định. Mọi người phải đi vét số lúa đã thu hoạch được ở phía nam thị trấn.
Royal chậm rãi lắc đầu:
- Không ai làm điều đó hết. Mạng sống của một con người đáng giá lắm.
Lập tức Almanzo tươi lại ngay. Cậu kéo bàn ăn, nhấc đống bánh kép vào đĩa của mình. Cậu hỏi một cách vui vẻ trong lúc tưới mật mía lên đống bánh đang bốc hơi:
- Tốt rồi, sao không chộp lấy một cơ may? Đôi khi không thể cứ nói hoài.
Royal nói:
- Bốn mươi dặm! Đi ra giữa đồng cỏ kia để kiếm một cây kim trong bụi cỏ - hai mươi lăm dặm đường rồi trở về? Em đã tự biết không thể nói trước điều gì khi bão tuyết ào tới. Mình chưa hề có một ngày đẹp trời kể từ khi khởi đầu cơn bão này. Thường là chỉ có nửa ngày. Không thể làm được, Manzo. Một người sẽ không có một cái may của một trái cầu tuyết trong âm phủ.
Almanzo trả lời một cách hợp lí:
- Vẫn có người làm được điều đó. Em chứng minh được.
Royal nói:
- Đúng, nhưng hãy lo nhanh thôi!
Almanzo nhắc lại một câu nói của cha:
- Khi mình tin là đúng, hãy bước lên trước.
Royal đáp lại bằng một câu nói của mẹ:
- Hãy giữ bình an hơn là hối hận.
Almanzo trả lời:
- Tốt thôi, anh là một chủ cửa hàng, Roy. Một nông dân cần nắm lấy dịp may. Anh ta phải vậy.
Royal nói một cách nghiêm trang:
- Almanzo, nếu anh để cho em lạc mất theo cơn điên của em ở ngoài đồng cỏ thì anh sẽ phải nói sao với ba má?
Almanzo đáp:
- Anh cứ nói lại là anh không làm gì được, Roy. Em hoàn toàn tự do, da trắng và đã hai mươi mốt… hoặc gần như thế. Dù thế nào thì đây cũng là một xứ sở tự do còn em tự do và độc lập. Em sẽ làm như em muốn.
Royal khuyên:
- Đừng quá bất cẩn, Manzo. Hãy suy nghĩ cho kĩ.
Almanzo nói:
- Em đã suy nghĩ rồi.
Royal im lặng. Cả hai lặng lẽ ngồi ăn trong hơi ấm đều đặn của lửa than và ánh sáng chiếu từ cây đèn và những cạnh thiếc phản quang. Những bức vách hơi run rẩy và bóng của cả hai trên vách khẽ lay động dưới gió thổi dài theo các mái hiên, gào thét trong các xó xỉnh và luôn rào rào như tiếng nước đang đổ xuống. Almanzo lấy thêm một chồng bánh khác.
Đột nhiên, Royal đặt con dao xuống và đẩy đĩa ăn sang bên. Anh nói:
- Có một điều rất chắc chắn là em sẽ không phải một mình giải quyết chuyến đi ngu dại nào cả. Nếu em thấy bắt buộc phải làm và dứt khoát làm, anh sẽ đi cùng với em.
Almanzo kêu lên:
- Coi này! Không thể có chuyện cả hai đứa cùng đi được!
26. THỜI GIAN THOI THÓP
Hôm sau là buổi sáng phẳng lặng. Mặt trời chiếu sáng nhưng lạnh lẽo và chỉ có tiếng quay tròn của chiếc cối xay cà phê hòa theo tiếng gió thổi đều đặn cùng tiếng đập vỡ của cỏ khô trong gian chái, nơi Laura và Carrie đang làm việc. Các cô đều rất lạnh. Không thể bện quá hai hoặc ba nùi cỏ khô mà không đi hơ bàn tay trên lò bếp.
Khó giữ nổi ngọn lửa cháy đều vì các cô không thể chất đống từng đống nùi cỏ và còn phải dành thời gian để phụ việc giặt giũ. Vì vậy mẹ gác việc giặt giũ lại.
- Có lẽ ngày mai trời ấm hơn.
Mẹ nói và phụ cùng bện cỏ. Mẹ thay phiên cho Mary và Laura để các cô có thể thay phiên cho Carrie bên chiếc cối xay cà phê.
Cuối buổi chiều bố vẫn không về. Cuối cùng, khi bố trở về thì bữa ăn chiều đã chờ sẵn.
Bố nói:
- Chà, một ngày lạnh cóng.
Bố chỉ kéo được duy nhất một xe cỏ trong ngày hôm đó. Các đống cỏ đều bị vùi trong tuyết. Bố phải đào cỏ ra khỏi những khối tuyết khổng lồ. Lớp tuyết mới lại phủ lấp đường xe cũ và đổi hẳn hướng nhìn về đầm cỏ. David tiếp tục sa xuống những hố cỏ sâu.
Grace lo lắng hỏi:
- Mũi bố có cứng ngắt không, bố?
Đương nhiên trong thời tiết này, tai và mũi bố đều lạnh cóng đến độ bố phải chà xát cho tan tuyết đóng. Bố vẫn nói phịa với Grace là mũi bố dài hơn mỗi khi tê cóng và Grace vờ tin điều đó. Đó là trò vui đặc biệt của hai bố con.
Bố trả lời bé trong lúc cảm thấy chiếc mũi sưng đỏ hơi đau:
- Hôm nay nó đông cứng năm hay sáu lần. Nếu mùa xuân không một mau thì mũi bố sẽ dài như mũi voi. Tai bố cũng giống như tai voi.
Điều đó khiến Grace cười thích thú.
Sau khi ăn xong, bố bện cỏ đủ để kéo dài tới giờ ngủ. Bố đã lo xong các việc thường lệ khi cho David vào chuồng. Vẫn còn sót lại một chút ánh sáng ban ngày và bố nói:
- Anh nghĩ là anh sẽ ghé lại cửa hàng Bradley’s coi đánh cờ một lát.
Mẹ nói:
- Anh đi đi, Charles. Sao anh không ngồi chơi vài ván?
Bố đáp:
- Chà, em thấy đó, đám thanh niên độc thân dành hết thời giờ trong mùa đông này để chơi cờ. Họ đều là những tay cờ cao vì không có việc gì khác để làm. Họ quá cao so với anh. Cho nên, anh cũng chỉ đứng coi vì cũng chẳng còn biết có điều gì khác thích thú hơn là coi một ván cờ hay.
Bố đi không lâu. Bố nói cửa hàng quá lạnh nên hôm đó không có người chơi cờ. Nhưng bố có một tin mới.
- Almanzo Wilder và Cap Garland sẽ đi kiếm lúa mì ở phía nam thị trấn.
Mặt mẹ bình thản nhưng hai mắt mở lớn tựa hồ nhìn thấy một điều gì khủng khiếp.
- Anh nói chỗ đó cách bao xa ?
Bố nói:
- Không ai biết chắc. Không thể nói chắc chỗ đó ở đâu. Chỉ có tin đồn là một người ở một nơi nào đó trong khoảng đó đã trúng mùa lúa vừa qua. Quanh đây không có ai bán lúa mì cho mọi người ở thị trấn nên chỉ còn kiếm chỗ đó nếu tin đồn là đúng. Foster nói được nghe bảo là người nọ đang trú đông trong trại của ông ta. Mấy cậu bé sẽ cố lùng kiếm. Loftus chịu bỏ tiền cho các cậu mua cỡ nào mà các cậu có thể kéo về nổi.
Grace bắt đầu la hét đòi leo lên để lấy mấy ngón tay đo mũi của bố. Bố thẫn thờ nhấc bé lên. Thậm chí nhỏ như Grace mà cũng thấy không phải lúc đã nô giỡn. Bé nhìn bố một cách lo ngại rồi nhìn mẹ và ngồi im trên đầu gối bố. Mẹ hỏi:
- Chừng nào họ đi:
- Sáng sớm mai. Hôm nay họ đã đóng xong cho Cap Garland một cỗ xe trượt tuyết. Cả hai anh em Wilder cùng đi nhưng đã quyết định là chỉ có một người tiếp tục nếu gặp bão tuyết.
Không ai nói gì thêm trong một lúc. Rồi bố tiếp:
- Họ có thể lo xong chuyện. Thời tiết như vầy mà kéo dài thì họ có thể đi xa. Mong là sẽ giữ được hai hoặc ba ngày. Nhưng ai biết chắc được thế nào.
Mẹ nói:
- Đó là điều rắc rối. Ai mà biết chắc được.
Bố nhấn mạnh:
- Nếu họ thành công, mình sẽ có đủ lúa mì để kéo dài tới mùa xuân. Với điều kiện ở đó có lúa và họ tìm ra được.
Trong đêm khuya, Laura cảm thấy choáng váng và nghe rõ tiếng gió bão gào hú. Chỉ còn lại đúng một ngày ngắn ngủi bảo ngưng. Bão sẽ không để cho ai bước ra ngoài để đi kiếm lúa vào ngày mai.
Cuối cùng, cậu hỏi:
- Anh biết em đang nghĩ gì không, Roy?
Royal đáp:
- Hẳn phải là điều gì đáng giá lắm so với số thời gian mà em đã dành cho nó.
Almanzo tuyên bố:
- Em nghĩ có những người dân trong thị trấn này đang chết đói.
Royal nhìn nhận trong lúc đảo mấy chiếc bánh kép:
- Có lẽ một số người đang khá đói rồi.
Almanzo nhắc lại:
- Em nói là đang chết đói. Hãy coi nhà Ingalls, gia đình có tới sáu người. Anh có thấy cặp mắt của ông ấy và ông ấy gầy ốm tới mức nào chứ ? Ông ấy bảo ông ấy không còn lúa mì. Được, hãy lấy một thùng, một thùng và một phần tư lúa mì, một gia đình sáu người sẽ kéo dài nổi bao lâu với số đó? Anh thử tính toán coi.
Royal nói:
- Ông ấy phải có thức ăn khác chứ.
- Họ đã có mặt ở đây trước mùa hè vừa rồi và không về miền tây làm việc ở đường sắt. Ông ta có một nông trại. Tự anh dư biết một người đàn ông có thể thu hoạch được bao nhiêu trong vụ hè đầu tiên trên ruộng đất. Và quanh đây lại không có việc gì để kiếm sống.
Royal hỏi:
- Em đang muốn tính chuyện gì? Sẽ bán hết số hạt giống của em?
Almanzo tuyên bố:
- Không như loại đồ hộp của anh! Không, nếu không có cách nào để giữ lại.
Royal hỏi:
- Được, rồi sao?
Almanzo không lưu ý tới câu hỏi. Cậu tiếp tục nói:
- Em hình dung không chỉ riêng ông Ingalls lâm vào tình thế khó khăn đó.
Chậm rãi và có thứ tự, cậu ước lượng số thực phẩm dự trữ ở thị trấn khi xe lửa ngưng chạy rồi kể tên từng gia đình mà cậu có lí do để tin chắc là họ đã thiếu ăn. Cậu ước lượng cả số thời gian cần thiết để khai thông đường sắt sau khi bão dứt.
Cậu kết luận:
- Cứ cho là tháng ba thì bão ngưng. Em sẽ nêu rõ rằng dân ở đây phải ăn số lúa mì của em hoặc là chết đói trước khi thực phẩm được chở tới, phải không?
Royal kết luận một cách bình thản:
- Anh cho là sự thực đã khiến em thấy rõ.
- Mặt khác, giả dụ rằng thời tiết này tiếp tục kéo dài tới tháng tư. Đừng quên rằng ông già da đỏ kia đã báo trước nó kéo dài bảy tháng. Nếu xe lửa không chạy trước tháng tư hoặc là người ta không đưa hạt giống tới trước thời gian đó thì em phải để dành hạt giống hoặc là mất trắng vụ mùa tới.
Royal đồng ý:
- Hãy nhìn theo cách đó.
- Và đó là đỉnh điểm, nếu xe lửa không chạy sớm trong tháng tư thì thế nào cũng có người chết đói. Thậm chí họ đã ăn hết số lúa của em.
Royal nói:
- Tốt, tới lúc quyết định rồi.
- Đây là quyết định. Mọi người phải đi vét số lúa đã thu hoạch được ở phía nam thị trấn.
Royal chậm rãi lắc đầu:
- Không ai làm điều đó hết. Mạng sống của một con người đáng giá lắm.
Lập tức Almanzo tươi lại ngay. Cậu kéo bàn ăn, nhấc đống bánh kép vào đĩa của mình. Cậu hỏi một cách vui vẻ trong lúc tưới mật mía lên đống bánh đang bốc hơi:
- Tốt rồi, sao không chộp lấy một cơ may? Đôi khi không thể cứ nói hoài.
Royal nói:
- Bốn mươi dặm! Đi ra giữa đồng cỏ kia để kiếm một cây kim trong bụi cỏ - hai mươi lăm dặm đường rồi trở về? Em đã tự biết không thể nói trước điều gì khi bão tuyết ào tới. Mình chưa hề có một ngày đẹp trời kể từ khi khởi đầu cơn bão này. Thường là chỉ có nửa ngày. Không thể làm được, Manzo. Một người sẽ không có một cái may của một trái cầu tuyết trong âm phủ.
Almanzo trả lời một cách hợp lí:
- Vẫn có người làm được điều đó. Em chứng minh được.
Royal nói:
- Đúng, nhưng hãy lo nhanh thôi!
Almanzo nhắc lại một câu nói của cha:
- Khi mình tin là đúng, hãy bước lên trước.
Royal đáp lại bằng một câu nói của mẹ:
- Hãy giữ bình an hơn là hối hận.
Almanzo trả lời:
- Tốt thôi, anh là một chủ cửa hàng, Roy. Một nông dân cần nắm lấy dịp may. Anh ta phải vậy.
Royal nói một cách nghiêm trang:
- Almanzo, nếu anh để cho em lạc mất theo cơn điên của em ở ngoài đồng cỏ thì anh sẽ phải nói sao với ba má?
Almanzo đáp:
- Anh cứ nói lại là anh không làm gì được, Roy. Em hoàn toàn tự do, da trắng và đã hai mươi mốt… hoặc gần như thế. Dù thế nào thì đây cũng là một xứ sở tự do còn em tự do và độc lập. Em sẽ làm như em muốn.
Royal khuyên:
- Đừng quá bất cẩn, Manzo. Hãy suy nghĩ cho kĩ.
Almanzo nói:
- Em đã suy nghĩ rồi.
Royal im lặng. Cả hai lặng lẽ ngồi ăn trong hơi ấm đều đặn của lửa than và ánh sáng chiếu từ cây đèn và những cạnh thiếc phản quang. Những bức vách hơi run rẩy và bóng của cả hai trên vách khẽ lay động dưới gió thổi dài theo các mái hiên, gào thét trong các xó xỉnh và luôn rào rào như tiếng nước đang đổ xuống. Almanzo lấy thêm một chồng bánh khác.
Đột nhiên, Royal đặt con dao xuống và đẩy đĩa ăn sang bên. Anh nói:
- Có một điều rất chắc chắn là em sẽ không phải một mình giải quyết chuyến đi ngu dại nào cả. Nếu em thấy bắt buộc phải làm và dứt khoát làm, anh sẽ đi cùng với em.
Almanzo kêu lên:
- Coi này! Không thể có chuyện cả hai đứa cùng đi được!
26. THỜI GIAN THOI THÓP
Hôm sau là buổi sáng phẳng lặng. Mặt trời chiếu sáng nhưng lạnh lẽo và chỉ có tiếng quay tròn của chiếc cối xay cà phê hòa theo tiếng gió thổi đều đặn cùng tiếng đập vỡ của cỏ khô trong gian chái, nơi Laura và Carrie đang làm việc. Các cô đều rất lạnh. Không thể bện quá hai hoặc ba nùi cỏ khô mà không đi hơ bàn tay trên lò bếp.
Khó giữ nổi ngọn lửa cháy đều vì các cô không thể chất đống từng đống nùi cỏ và còn phải dành thời gian để phụ việc giặt giũ. Vì vậy mẹ gác việc giặt giũ lại.
- Có lẽ ngày mai trời ấm hơn.
Mẹ nói và phụ cùng bện cỏ. Mẹ thay phiên cho Mary và Laura để các cô có thể thay phiên cho Carrie bên chiếc cối xay cà phê.
Cuối buổi chiều bố vẫn không về. Cuối cùng, khi bố trở về thì bữa ăn chiều đã chờ sẵn.
Bố nói:
- Chà, một ngày lạnh cóng.
Bố chỉ kéo được duy nhất một xe cỏ trong ngày hôm đó. Các đống cỏ đều bị vùi trong tuyết. Bố phải đào cỏ ra khỏi những khối tuyết khổng lồ. Lớp tuyết mới lại phủ lấp đường xe cũ và đổi hẳn hướng nhìn về đầm cỏ. David tiếp tục sa xuống những hố cỏ sâu.
Grace lo lắng hỏi:
- Mũi bố có cứng ngắt không, bố?
Đương nhiên trong thời tiết này, tai và mũi bố đều lạnh cóng đến độ bố phải chà xát cho tan tuyết đóng. Bố vẫn nói phịa với Grace là mũi bố dài hơn mỗi khi tê cóng và Grace vờ tin điều đó. Đó là trò vui đặc biệt của hai bố con.
Bố trả lời bé trong lúc cảm thấy chiếc mũi sưng đỏ hơi đau:
- Hôm nay nó đông cứng năm hay sáu lần. Nếu mùa xuân không một mau thì mũi bố sẽ dài như mũi voi. Tai bố cũng giống như tai voi.
Điều đó khiến Grace cười thích thú.
Sau khi ăn xong, bố bện cỏ đủ để kéo dài tới giờ ngủ. Bố đã lo xong các việc thường lệ khi cho David vào chuồng. Vẫn còn sót lại một chút ánh sáng ban ngày và bố nói:
- Anh nghĩ là anh sẽ ghé lại cửa hàng Bradley’s coi đánh cờ một lát.
Mẹ nói:
- Anh đi đi, Charles. Sao anh không ngồi chơi vài ván?
Bố đáp:
- Chà, em thấy đó, đám thanh niên độc thân dành hết thời giờ trong mùa đông này để chơi cờ. Họ đều là những tay cờ cao vì không có việc gì khác để làm. Họ quá cao so với anh. Cho nên, anh cũng chỉ đứng coi vì cũng chẳng còn biết có điều gì khác thích thú hơn là coi một ván cờ hay.
Bố đi không lâu. Bố nói cửa hàng quá lạnh nên hôm đó không có người chơi cờ. Nhưng bố có một tin mới.
- Almanzo Wilder và Cap Garland sẽ đi kiếm lúa mì ở phía nam thị trấn.
Mặt mẹ bình thản nhưng hai mắt mở lớn tựa hồ nhìn thấy một điều gì khủng khiếp.
- Anh nói chỗ đó cách bao xa ?
Bố nói:
- Không ai biết chắc. Không thể nói chắc chỗ đó ở đâu. Chỉ có tin đồn là một người ở một nơi nào đó trong khoảng đó đã trúng mùa lúa vừa qua. Quanh đây không có ai bán lúa mì cho mọi người ở thị trấn nên chỉ còn kiếm chỗ đó nếu tin đồn là đúng. Foster nói được nghe bảo là người nọ đang trú đông trong trại của ông ta. Mấy cậu bé sẽ cố lùng kiếm. Loftus chịu bỏ tiền cho các cậu mua cỡ nào mà các cậu có thể kéo về nổi.
Grace bắt đầu la hét đòi leo lên để lấy mấy ngón tay đo mũi của bố. Bố thẫn thờ nhấc bé lên. Thậm chí nhỏ như Grace mà cũng thấy không phải lúc đã nô giỡn. Bé nhìn bố một cách lo ngại rồi nhìn mẹ và ngồi im trên đầu gối bố. Mẹ hỏi:
- Chừng nào họ đi:
- Sáng sớm mai. Hôm nay họ đã đóng xong cho Cap Garland một cỗ xe trượt tuyết. Cả hai anh em Wilder cùng đi nhưng đã quyết định là chỉ có một người tiếp tục nếu gặp bão tuyết.
Không ai nói gì thêm trong một lúc. Rồi bố tiếp:
- Họ có thể lo xong chuyện. Thời tiết như vầy mà kéo dài thì họ có thể đi xa. Mong là sẽ giữ được hai hoặc ba ngày. Nhưng ai biết chắc được thế nào.
Mẹ nói:
- Đó là điều rắc rối. Ai mà biết chắc được.
Bố nhấn mạnh:
- Nếu họ thành công, mình sẽ có đủ lúa mì để kéo dài tới mùa xuân. Với điều kiện ở đó có lúa và họ tìm ra được.
Trong đêm khuya, Laura cảm thấy choáng váng và nghe rõ tiếng gió bão gào hú. Chỉ còn lại đúng một ngày ngắn ngủi bảo ngưng. Bão sẽ không để cho ai bước ra ngoài để đi kiếm lúa vào ngày mai.
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
