Sau sự kiện Hiền tần tự thiêu chứng minh phật thân, lại từ trong tro cốt lộ ra ba viên xá lợi được triều đình công bố, người dân cả nước vừa cảm động, vừa thương xót, ùn ùn kéo về kinh thành mong được chiêm ngưỡng, đồng thời kính bái.

Lựa theo chiều gió, một số quan dâng tấu xin Vua tổ chức lễ cung nghinh xá lợi Hiền tần, đồng thời lập một đền thờ làm nơi đặt kim thân của bà để dân chúng có thể tự do đến bái lạy. Mất vài ngày bàn bạc, Vua và quần thần đều nhất trí, nhanh chóng điều phối nhân lực tiến hành, qua nửa tháng gấp rút đã hoàn công.

Ngày hôm ấy, trời gió lớn, những phướn, cờ ngũ sắc bay phất phới như hò reo, đón mừng đoàn rước xá lợi đông chưa từng thấy, kéo dài như một con rồng uốn lượn qua các phố ở kinh thành.

Trên chiếc liễn vàng, Vua ăn mặc tề chỉnh, hai tay trân trọng bê một cái tháp ngọc tinh xảo, chứa bên trong là 3 viên xá lợi dẫn đầu, theo sau là quan lại rồi đến phật tử, dân chúng đi thẳng ra ngoại thành, nơi đặt ngôi đền thờ Hiền tần.

Lễ rước trang trọng kéo dài suốt nhiều canh giờ, đến khi xá lợi yên vị nơi trung tâm ngôi đền, trời đã chuyển sang chiều muộn. Ngoài đền, đang còn nắng, bỗng chốc đổ cơn mưa kỳ lạ, dân chúng kích động kêu lên “Lệnh bà hiển linh”, thế là bao tiếng khóc, tiếng hô vang lên rung chấn cả mặt đất xung quanh.

Người thật sự kính thì hoan hỉ, kẻ ác tâm, giả tạo thì run rẩy sợ hãi, mỗi người một vẻ, thật vô cùng đặc sắc. Phen này, có không ít kẻ sẽ héo mòn, trong đêm vắng lặng, có khi còn tự dọa chết mình cũng nên.

Làm lễ xong xuôi, thái giám Nguyễn Toàn tuân theo lệnh, tay cầm cuộn chiếu chỉ màu vàng, cung kính mở ra đọc:

Thuận theo ý trời, nay ban chiếu chỉ

Trẫm gần đây, đêm ít ngủ, ngày biếng ăn, luôn tự hỏi lòng, hay là bản thân làm sai điều gì mà ông trời trừng phạt, giữa mùa hạ lại giáng lũ lụt xuống nhân gian, làm bao sinh linh vô tội đồ thán...

Lại vô cùng thẹn với lòng là đã dung túng để những lời đồn đại, hại Hiền tần vì minh chứng phật thân mà đành thoát xác về nơi thiên đình.

Đây cũng là bài học cho trẫm cùng mọi người, sống phải trung thực, nói lời phải biết cân nhắc trước sau

Trước hết, trẫm cho rằng cần phải chấn chỉnh triều cương, phải nghiêm khắc trừng trị phường nghịch tặc, để yên ổn xã tắc, cũng như không thẹn với dân...

Sau nữa, trời làm lũ lụt, cũng là vì âm khí quá nặng, nay trẫm làm gương, tuyên bố thả tự do cho hai trăm người nữ, cho các nàng về với cuộc sống trong dân, miễn bỏ hộ tịch, không còn liên quan đến hoàng gia, có thể tự do gả cho người, từ nay mong làm giảm khí tắc nơi cung, cũng là mong trời cao chứng giám lòng thành của triều ta vậy..

Thái giám Nguyễn Toàn đọc xong chiếu chỉ liền lui lại phía sau, lập tức người người nối nhau quỳ rạp đầy đất, miệng hô to “Hoàng thượng vạn tuế” ầm vang như sóng dậy. Vua chắp tay, dáng đứng sừng sững, tràn đầy khí thế bậc quân vương, bao quát tất cả vào tầm mắt.

Thành hay bại sẽ rõ trong nay mai, dẫu không nắm chắc mười phần, cũng không thể sống nửa vời mãi. Hoặc có tất cả, hoặc là chấp nhận mang hai bàn tay trắng xuống cửu tuyền tạ tội với tổ tông.

.............

Tấm tỉnh dậy ngay sau khi được cứu khỏi giàn hỏa thiêu. Cô được đưa về một gian nhà hẻo lánh nơi các thể nữ nặng nhọc khu trú. Hằng ngày làm công việc giặt đồ, chăm lo vườn tược, tuy khổ nhưng không có người nào đến so bì, cạnh khóe hay hãm hại, ngày ngày yên ổn trôi qua.

Để tránh bị lộ, cô được hóa trang cho thật xấu xí, trên mặt đắp thêm những cụm mụn cóc ghớm ghiếc, ai mà trông thấy, dạn dĩ thế nào cũng phải giật mình khiếp sợ. Cô cũng đã thấy Cám bị chuyển về đây, nhưng vì bảo toàn bí mật, theo như được dặn dò, cô không được phép có tiếp xúc nhỏ nào. Cám có vẻ chưa qua cơn sốc, vẫn thường ngây người rơi nước mắt. Tấm nhìn, trong lòng đau xót, cũng chỉ dám âm thầm theo dõi.

Ở nơi này, chẳng ai muốn ngó ngàng, tin tức cũng cực ít, Tấm không biết bên ngoài ra sao, chỉ mơ hồ trải qua. Đêm sẽ khó ngủ, ngày sẽ thất thần chờ đợi, song vẫn không có một động tĩnh nào trong suốt cả tháng.

Đến một ngày, cô cùng mấy thể nữ, bao gồm cả Cám, bỗng bị tâp hợp cả lại. Thái giám kia mang theo một danh sách, đọc tên tuổi từng người, hỏi có đồng ý xuất cung hay không. Ai đồng ý đứng ra một hàng, được phát cho ít tiền, mang theo đồ dùng riêng, nối nhau đi theo thái giám ra điểm tập kết lớn hơn. Hàng trăm người nữ, già có trẻ có, khuôn mặt mang đủ mọi sắc thái, đứng im lìm nghe đọc chỉ dụ.

Như trong giấc mộng, họ được dẫn ra khỏi cửa cung, những bức tường màu tím của Tử cấm thành như trôi lại phía sau, xa mãi. Khi cánh cửa lớn, thâm nghiêm, sừng sững khép lại, vài nàng bỗng khuỵu đầu gối xuống, tay ôm mặt khóc nức nở. Có nàng còn quỳ, lạy dài cánh cửa kia rồi quả quyết quay lưng đi thẳng.

Tấm vẫn còn chưa dám tin, không thể ngờ được, cung cấm cô luôn mơ trốn chạy lại có ngày mở rộng cửa thả mình. Tuy là núp dưới danh một người khác, nhưng tiền lệ chưa từng có trước nay, hẳn đã tốn của Vua không ít tâm tư. Tấm tần ngần giây lát rồi vội theo hướng Cám đi, sải bước theo sau.

Kinh thành phồn hoa phù phiếm dần bị bỏ lại, làng quê dần hiện ra. Nơi nơi đều đang tấp nập chuẩn bị cho vụ mùa mới sau cơn lũ, nhà cửa đa phần đã được sửa sang ổn thỏa. Khói lam chiều mang theo mùi thức ăn len lỏi qua kẽ mái lá, giản dị như vậy lại làm lòng người tha hương yên bình đến kỳ lạ.

Ra vùng vắng vẻ, Tấm đuổi kịp Cám, níu tay, bịt miệng Cám giải thích, không quên gỡ đi lớp hóa trang trên mặt. Cám đầu tiên là sững sờ, sau là vừa khóc vừa cười, la mắng ầm ĩ, cuối cùng ôm chị không buông, kể lể ngược xuôi.

Hai chị em qua cơn xúc động, dìu nhau bước thấp bước cao, dò tìm đường về quê.

Đã vắng tin từng ấy ngày tháng, trong lòng cả hai đều vô cùng mong nhớ, lúc này chỉ hận sao không thể mọc cánh bay thẳng ngay về.