Vinixius vừa đọc xong thì lão Khilon đã không một tiếng động ló người vào thư viện mà không một ai báo trước, vì gia nhân được lệnh để cho lão ra vào bất kể giờ nào, ngày cũng như đêm.
- Cầu người mẹ thánh linh của ông cụ tổ Encas đại lượng của ngài - lão nói - sẽ ban ơn phước cho ngài, thưa ông chủ, giống như người con trai thần thánh của nữ thần Mai đã rủ lòng thương tôi vậy.
- Thế nghĩa là gì? - Vinixius hỏi và bật dậy khỏi cái bàn chàng đang ngồi.
Lão Khilon ngẩng đầu lên nói:
- Eureca!(1)
Chàng quý tộc trẻ tuổi xúc động đến nỗi suốt giây lâu không thốt được một lời nào.
- Ngươi đã trông thấy nàng rồi ư? - Mãi sau chàng hỏi.
- Tôi đã nhìn thấy tên Urxux, thưa ngài và đã trò chuyện với hắn.
- Và ngươi biết hiện chúng đang ẩn trú nơi đâu?
- Không thưa ngài. Giá là kẻ khác thì vì tự tôn, chắc hắn đã để lộ cho tên Ligi biết rằng hắn đã đoán được y là ai. Kẻ khác hẳn đã cố gắng tìm hiểu xem y sống tại đâu và chắc chắn đã được nhận một quả cân mà sau đó mọi sự trên đời đối với hắn đều trở nên vô nghĩa, hoặc sẽ khiến cho tên khổng lồ nọ nghi ngờ và có thể ngay trong đêm nay y sẽ kiếm cho cô gái một chỗ ẩn náu khác. Tôi đã không hành động như thế, thưa ngài. Tôi chỉ cần biết rằng tên Urxux hiện đang làm việc cho một tên chủ cối xay bột gần Empirum tên là Đemax - giống như tên một người nô lệ giải phóng của ngài - tôi chỉ cần có thế thôi và giờ đây, một tên nô lệ tin cẩn nào đó của ngài sáng sớm mai có thể đi theo hút y và phát hiện ra chỗ họ đang ẩn trốn. Thưa ngài, còn tôi, tôi chỉ mang tới cho ngài điều đoán chắc rằng, nếu tên Urxux còn đang ở nơi đây thì nàng Ligia thần nữ hiện đang có mặt tại Roma và tin thứ hai là đêm hôm nay hầu như chắc chắn là nàng sẽ có mặt tại Oxtrianum.
- Tại Oxtrianum? Đó là nơi nào vậy? - Vinixius ngắt lời, rõ ràng là chàng muốn chạy ngay tới chỗ được chỉ.
- Một nhà mồ cổ nằm ngay giữa Via Xalaria và Nomentena. Vị pontifex maximus (chức sắc cao nhất) của đạo Thiên chúa mà tôi đã thưa cùng ngài, người mà người ta cho rằng còn lâu nữa mới tới, hiện đã tới đây và đêm nay chính tại nghĩa địa ấy, ông ta sẽ làm lễ rửa tội và thuyết giảng. Bọn họ vẫn giấu diếm giáo thuyết của mình, vì mặc dù cho tới nay chưa có đạo luật nào cấm đoán nó, nhưng người ta vẫn căm ghét họ nên họ phải thận trọng. Chính tên Urxux nói cho tôi hay rằng tất cả mọi người không trừ một ai đêm nay sẽ tập trung tại Oxtrianum vì ai cũng muốn được gặp và được nghe người học trò số một của Đấng Crixtux, mà người ta gọi là Sứ đồ. Và bởi vì giữa bọn họ thì đàn bà cũng ngang bằng với đàn ông, nên có lẽ trong số đàn bà con gái chỉ vắng mặt bà Pomponia, vì bà ta không thể giải thích thế nào cho ông Aulux - người vẫn thờ cúng các vị thần cổ xưa - rõ, tại sao đêm hôm bà lại ra khỏi nhà, còn nàng Ligia thì thưa ngài, nàng được Urxux và các vị bề trên của họ đạo che chở nên chắc chắn hẳn nàng sẽ đến dự cùng với các phụ nữ khác.
Vinixius, người cho tới lúc này vẫn sống như trong cơn mê sảng chỉ còn tồn tại bởi niềm hy vọng, giờ đây khi niềm hy vọng ấy có cơ trở thành hiện thực chàng bỗng cảm thấy rời rã cả người hệt như một người bộ hành kiệt sức vừa về tới đích. Lão Khilon nhận thấy điều đó và quyết định lợi dụng ngay:
- Thưa ngài, các cổng thành quả có người của ngài canh gác và chắc chắn bọn Thiên chúa giáo cũng biết rõ điều đó. Nhưng họ không cần các cổng thành đâu. Sông Tyber cũng không cần cho họ và mặc dù từ sông tới mạn ấy rất xa, họ cũng chẳng ngại gì chuyện chuốc thêm đường đất để được gặp vị “Đại Sứ Đồ”. Mà nói cho cùng, họ có thể có hàng nghìn cách để vượt tường thành và tôi biết chắc rằng họ có thể.
- Tại Oxtrianum ngài sẽ tìm thấy nàng Ligia thưa ngài và thậm chí nếu như điều - mà tôi không nghĩ là có thể xảy ra - nàng không có mặt tại đấy, thì cũng sẽ có tên Urxux, vì tên này đã hứa với tôi là sẽ giết chết lão Glaukox. Chính hắn nói với tôi là hắn sẽ có mặt tại đó và sẽ giết lão, ngài có nghe rõ chăng, thưa ngài hộ dân quan cao quý? Vậy thì hoặc là ngài sẽ đi theo sau hắn và sẽ tìm biết được nàng Ligia đang ở nơi nào, hoặc ngài sẽ ra lệnh cho người của ngài bắt hắn như bắt một tên sát nhân và một khi đã nắm được hắn trong tay, ngài sẽ bắt hắn khai ra nơi hắn dấu nàng Ligia. Thế là tôi đã hoàn thành công việc của tôi rồi nhé! Nếu là kẻ khác, thưa ngài, hắn sẽ phịa với ngài rằng y đã nốc cùng Urxux cạn cả mười vò rượu nho hảo hạng nhất trước khi moi được điều bí mật, kẻ khác hẳn đã nói với ngài rằng đã phải chịu thua Urxux một ngàn đồng xexlecxi trong trò scriptae duodecim hoặc đã mua cái tin ấy với giá hai ngàn đồng. Tôi biết là ngài đã sẵn lòng trả lại gấp đôi số tiền ấy, tuy vậy, ít nhất cũng một lần trong đời… À, đó là tôi muốn nói, như mọi lần rằng - như ngài Petronius đại lượng đã từng nói - tất thảy mọi khoản chi tiêu cùng mọi niềm hoài vọng của tôi sẽ bị lòng hào phóng của ngài vượt xa.
Song Vinixius là một người lính, chàng không những chỉ quen tự lo liệu trong một tình huống mà còn biết hành động nữa, nên chàng thắng phút yếu lòng mình và bảo:
- Ngươi sẽ không phải thất vọng về lòng hào phóng của ta, nhưng trước hết ngươi phải đi cùng ta tới Oxtrianum đã.
- Tôi phải đi tới Oxtrianum sao? - Lão Khilon hỏi lại, lão không hề muốn tới đó chút nào. - Tôi, thưa ngài hộ dân quan tôn kính, chỉ hứa sẽ chỉ ra chỗ ở của nàng Ligia cho ngài, chứ có hứa sẽ bắt cóc nàng đâu… Xin ngài hãy nghĩ hộ xem chuyện gì sẽ xảy đến với tôi, một khi con gấu xứ Ligi kia, sau khi xé xác lão Glaukox, lại biết được rằng đã xé xác lão một cách hoàn toàn vô căn cứ? Liệu hắn có xem tôi (nói cho cùng thì quan niệm như thế là sai) như thủ phạm của vụ giết người ấy chăng? Xin hãy nhớ, thưa ngài, rằng triết gia càng vĩ đại bao nhiêu thì lại càng khó trả lời những câu hỏi ngu ngốc của bọn người vai u thịt bắp bấy nhiêu, vậy nên tôi làm sao có thể trả lời được nếu y hỏi tại sao tôi lại kết tội lão thầy thuốc Glaukox? Còn nếu ngài nghĩ tôi định đánh lừa ngài thì xin ngài hãy trả tiền cho tôi khi nào tôi chỉ được cho ngài thấy ngôi nhà nàng Ligia đang ở, còn hôm nay, chỉ xin ngài hé cho tôi thấy chút xíu lòng hào phóng của ngài mà thôi, để nếu như ngài bị (cầu tất cả linh thần tránh cho ngài khỏi điều ấy) một tai nạn nào đó, thì tôi cũng khỏi phải chịu cảnh thiệt thòi không được chút ân thưởng. Trái tim ngài hẳn không bao giờ chịu đựng nổi một chuyện như thế đâu.
Vinixius bước đến cái hòm đặt trên những chiếc chân bằng đá cẩm thạch, được gọi là arca và lấy ra một túi tiền, chàng dúi cho lão Khilon.
Túi này đựng những đồng xerapumum - chàng bảo, - Khi nào Ligia về lại nhà ta, nhà ngươi sẽ được nhận một túi tiền như thế này nhưng đựng đầy những đồng aureux(2).
Lạy thần Jupiter! - Lão Khilon kêu lên.
Song Vinixius nhíu đôi lông mày.
Tại đây, nhà ngươi sẽ được ăn, sau đó ngươi có thể nghỉ ngơi. Từ giờ đến chiều ngươi sẽ không được rời khỏi đây, đêm đến ngươi sẽ đi cùng ta tới Oxtrianum.
Trên nét mặt lão Hi Lạp thoáng hiện vẻ sợ hãi và ngần ngại trong giây lát, nhưng sau đó lão định thần lại và nói:
Nào ai cưỡng chống ngài đâu cơ chứ! Xin ngài hãy đón nhận những lời này như một lời bói tốt lành, giống như vị anh hùng vĩ đại trong thần miếu Ammon của chúng ta đã từng đón nhận những lời tương tự. Còn tôi thì những đồng tiền “vặt vãnh” này (lão lắc cái túi tiền) đã chinh phục tôi rồi, chưa nói tới chuyện được đi cùng ngài, điều quả thực là niềm sung sướng và vinh hạnh cho tôi.
Song Vinixius đã nóng nẩy ngắt lời lão và chàng bắt đầu hỏi tỉ mỉ về những chi tiết cuộc nói chuyện của lão với Urxux. Từ những lời trò chuyện đó có thể rút ra một điều rõ ràng là: Hoặc ngay trong đêm nay, nơi ẩn náu của Ligia sẽ được tìm ra, hoặc có thể bắt cóc nàng khi nàng từ Oxtrianum quay trở về. Chỉ cần nghĩ tới đó là một niềm vui bồng bột đã trào dâng trong lòng Vinixius. Giờ đây, khi chàng đã gần như cầm chắc sẽ đoạt lại được Ligia thì cả nỗi tức giận cùng niềm oán trách đối với nàng chợt biến mất. Vì niềm vui sướng ấy, chàng có thể tha thứ cho nàng mọi lỗi lầm. Chàng chỉ còn nghĩ về nàng như nghĩ về một sinh linh thân yêu và đầy thèm muốn, chàng có cảm giác như sau một hành trình dài dằng dặc sắp được trở về. Chàng những muốn gọi đám nô lệ đến và lệnh cho họ trang trí nhà cửa bằng các tràng hoa dây cuốn. Thậm chí lúc này đây chàng cũng không còn oán bác Urxux nữa. Chàng sẵn lòng tha thứ cho mọi người tất thẩy mọi điều. Lão Khilon, người mà cho tới nay chàng vẫn cảm thấy gớm ghét bất chấp những công trạng của lão, lần đầu tiên bỗng trở nên một con người thú vị và không tầm thường trong mắt chàng. Chàng thấy như ngôi nhà bỗng trở nên rực rỡ, mắt người và những khuôn mặt rạng rỡ hẳn ra. Chàng lại cảm nhận được tuổi trẻ và lạc thú của cuộc đời. Nỗi cay đắng, buồn thảm vừa qua chưa thấm thía gì một khi chàng vẫn còn yêu Ligia. Mãi tới giờ đây khi chàng hy vọng sẽ có được nàng, chàng mới hiểu ra điều ấy.
Nỗi khát khao thức dậy trong chàng như đất đai được mặt trời sưởi ấm tỉnh thức lúc sang xuân, song giờ đây dục vọng của chàng hình như ít mù quáng hơn và ít hoang dã hơn, mà nhiều vui sướng và giàu âu yếm hơn. Chàng cảm thấy trong lòng có một nghị lực vô biên và chàng tin chắc rằng một khi mắt chàng trông thấy Ligia rồi thì dù tất cả các tín đồ Thiên chúa giáo trên toàn thế giới - thậm chí ngay cả chính Hoàng đế - cũng không thể nào cướp lại nàng được nữa.
Còn lão Khilon, được nỗi vui sướng của chàng tiếp thêm can đảm, cũng cất tiếng góp những lời khuyên. Theo lão chớ nên vội xem là chuyện này đã được giải quyết xong mà nên giữ thận trọng tối đa vì nếu không mọi sự sẽ hóa ra công cốc hết. Lão cũng cầu khẩn Vinixius, khuyên chàng chớ có bắt Ligia ngay tại Oxtrianum. Cả bọn nên tới đó với những chiếc mũ trùm đầu để che mặt và chỉ nên ẩn vào một góc tối nào đó để quan sát tất cả mọi người mà thôi. Khi nào thấy Ligia thì tốt nhất nên đi theo nàng với một khoảng cách đủ xa để xem xem nàng vào nhà nào, sáng sớm mai mới dùng một lực lượng nô lệ mạnh bao vây ngôi nhà ấy và bắt nàng giữa ban ngày. Vì nàng là con tin và thuộc quyền Hoàng đế nên hoàn toàn có thể làm chuyện đó mà không sợ phạm pháp. Còn nếu như không thấy nàng ở Oxtrianum thì sẽ đi theo sau Urxux và kết quả cũng tương tự như thế. Còn tại nghĩa địa, trước một số đông người thì không thể thành công được, vì có thể làm cho mọi người để ý và khi ấy bọn Thiên chúa giáo chỉ cần tắt tất cả đèn đóm - giống như trong lần bắt cóc đầu tiên - và tản ra hoặc ẩn mình trong bóng tối trong những hang ổ chỉ có họ biết. Ngược lại, cần phải võ trang và tốt nhất nên dẫn theo hai người tin cẩn và khỏe mạnh để khi cần họ sẽ hộ vệ cho.
Vinixius thừa nhận rằng lão hoàn toàn có lý, đồng thời chàng cũng nhớ tới lời khuyên của ông Petronius nên chàng ra lệnh cho các nô lệ mời Kroton đến gặp chàng. Lão Khilon, kẻ biết tất cả mọi người ở Roma, yên lòng hơn nhiều khi được nghe tên chàng lực sĩ nổi tiếng, người mà lão đã hơn một lần thán phục trước sức khỏe phi thường trên võ đài và lão tuyên bố rằng lão nhất định sẽ đi Oxtrianum. Lão cảm thấy rằng với sự giúp đỡ của Kroton, cái túi tiền đựng đầy những đồng aureux có vẻ dễ đoạt được hơn nhiều.
Thế là lão vui vẻ ngồi vào cái bàn ăn mà lát sau viên quản gian chính sảnh gọi lão tới, trong khi ăn lão kể cho bọn nô lệ nghe rằng lão đã cung câp cho ông chủ của họ một thứ thuốc cao tuyệt vời, chỉ cần bôi vào móng những con ngựa xoàng xĩnh nhất cũng khiến cho chúng vượt xa tất cả những con tuấn mã khác. Một tín đồ Thiên chúa giáo đã dạy cho lão cách chế loại cao này, vì những vị tín đồ Thiên chúa cao tuổi còn giỏi hơn về phép thuật và phù chú hơn cả những người Texalia, mặc dù xứ Texalia cũng lừng danh vì phép phù thủy, bùa chài. Các tín đồ Thiên chúa vô cùng tin tưởng lão, còn vì sao họ lại tin lão thì bất cứ người nào hiểu được con cá có ý nghĩa gì đều có thể đoán được dễ dàng. Vừa trò chuyện ba hoa vừa chăm chăm nhìn vào mặt những người nô lệ với hy vọng sẽ phát hiện ra tín đồ Thiên chúa trong bọn họ và sẽ báo cho Vinixius biết. Nhưng khi cái hy vọng ấy tiêu tan thì lão bèn ăn uống nhiều vô kể, đồng thời không tiếc lời khen ngợi đầu bếp và cam đoan là sẽ cố gắng mua lại của Vinixius tay đầu bếp ấy. Sự vui vẻ của lão chỉ bị vẩn đục bởi mỗi một ý nghĩ là đến đêm sẽ phải đi Oxtrianum, song lão cũng tự an ủi, rằng dù sao lão cũng được mặc quần áo cải trang, lại đi trong đêm và cùng với hai người đồng hành, một người là vị lực sĩ số một của Roma, còn người kia là một nhà quý tộc đồng thời là võ quan cao cấp. “Dù cho bọn họ có phát hiện ra Vinixius đi nữa - lão nhủ thầm - thì chắc bọn họ cũng không dám động chạm tới chàng, còn ta thì bọn họ sẽ là những kẻ thông minh nếu như họ trông thấy được cái chóp mũi của ta”.
Rồi sau đó lão nhớ lại cuộc chuyện trò với người thợ và những điều nhớ lại ấy khiến lão một lần nữa lại được cổ vũ. Lão không hề nghi ngờ gì nữa, người thợ ấy hẳn chính là Urxux. Qua những điều trao đổi với Vinixius và những người đưa Ligia ra khỏi hoàng cung, lão biết sức lực phi thường của con người này. Cho nên khi ở nhà ông Euryxius lão dò hỏi về những người rất khỏe mạnh, thì chẳng có gì lạ là người ta đã chỉ Urxux cho lão. Rồi sự lúng túng và cơn tức giận tiếp đó của người thợ khi được nghe nhắc tới Vinixius và Ligia cho phép nghi ngờ rằng những người kia có quan hệ mật thiết với bác ta: Người thợ cũng còn nói tới việc xám hối vì đã giết chết một con người, còn Urxux thì đã giết chết Ataxynux và cuối cùng diện mạo của người thợ hoàn toàn phù hợp với những gì Vinixius mô tả về bác người Ligi này. Chỉ có cái tên bị thay đổi đi là có thể gây nghi ngờ, song lão Khilon biết rằng khi chịu lễ rửa tội, dân Thiên chúa giáo thường nhận những cái tên mới.
“Nếu Urxux giết chết Glaukox - lão Khilon bụng bảo dạ - thì càng hay, còn nếu y không giết, đó cũng là một dấu hiệu tốt, vì nó chứng tỏ rằng chuyện giết người đối với đám tín đồ Thiên chúa khó khăn biết chừng nào. Mình đã phải mô tả cái lão Glaukox đó như chính con đẻ của Juđa và kẻ phản bội của tất cả dân Thiên chúa, mình đã ăn nói hùng hồn đến nỗi đá chắc cũng phải cảm động mà hứa hẹn là sẽ rơi xuống đầu Glaukox, ấy vậy mà mình phải vất vả lắm mới thuyết phục được con gấu xứ Ligi kia để y hứa sẽ ra tay với lão… Y do dự, không muốn, kể lễ nỗi niềm hối tiếc và ăn năn của y. Rõ ràng là chuyện đó không trôi trong đám bọn họ… Những điều bản thân bị xúc phạm thì cần phải tha thứ, những chuyện xúc phạm của người khác cũng không nên báo thù, ergo: hãy suy nghĩ thử xem nào. Khilon, có gì có thể đe dọa nhà ngươi kia chứ? Lão Glaukox không được phép trả thù ngươi kia mà… Còn Urxux, nếu không thể giết Glaukox vì cái tội to như chuyện phản bội toàn thể những người Thiên chúa, thì lại càng không thể giết người vì cái tội nhỏ bé là phản bội một người Thiên chúa giáo. Vả chăng, một khi mình đã trỏ cái tổ chim gáy cho con bồ câu đại dữ dằn kia rồi, mình sẽ lập tức rửa sạch hai bàn tay khỏi mọi chuyện và chuyển về Neapolix sinh sống. Đám dân Thiên chúa cũng hay nói tới một sự rửa tội nào đó, chắc hẳn đó là phương pháp mà nếu như có chuyện với bọn chúng thì có thể dùng nó để dẹp chuyện ấy một cách dứt khoát. Cái đám tín đồ Thiên chúa này mới tốt làm sao, ấy thế mà người ta nói về họ mới tệ hại làm sao! Ôi, lạy các thần linh! Công lý trên thế giới này là thế đấy! Mình thì lại yêu cái giáo thuyết này ở chỗ nó không cho phép người ta giết người. Nhưng nếu nó đã cấm giết người thì chắc nó cũng không cho phép ăn cắp, lừa đảo, làm chứng giả mạo và thế thì mình cũng không thể nói là nó dễ thực hiện. Rõ ràng nó không chỉ dạy người ta biết chết trung thực như những kẻ khắc kỷ mà còn biết sống trung thực. Khi nào mình giàu có và có được ngôi nhà như nhà này, với ngần kia nô lệ, thì chắc mình sẽ là tín đồ Thiên chúa cho tới khi nào còn thuận lợi cho mình. Vì người giàu có thể cho phép bản thân làm được tất cả mọi chuyện, kể cả chuyện đức hạnh nữa… Phải! Đó chính là thứ tôn giáo dành cho người giàu và vì thế mình không biết tại làm sao trong đám bọn họ lại có tới bấy nhiêu kẻ nghèo. Nó mang lại gì cho họ và tại sao họ lại để cho đức hạnh bó tay? Khi nào đó mình phải nghiền ngẫm kỹ chuyện này mới được. Còn bây giờ, thì thưa thần Hermex, thật vinh quang cho người đã giúp tôi tìm được con dũi kia… Nhưng nếu thần làm việc đó vì hai con chiên non một tuổi lông trắng với những chiếc sừng mạ vàng, thì quả thực tôi không sao nhận ra thần nữa đấy! Hãy tự xấu hổ đi, hởi kẻ giết Argo! Một vị thần thông minh thế kia mà không biết trước ngay từ đầu rằng mình sẽ chẳng nhận được gì hết. Thay vì lũ chiên, tôi xin dâng hiến cho thần lòng biết ơn của tôi, còn nếu như thần thích hai con vật nọ hơn lòng biết ơn của tôi, thì chính thần sẽ là con thứ ba và cùng lắm thì thần cũng chỉ có thể là mục đồng chứ không thể là thần linh được. Hãy liệu chừng đấy, để cho với tư cách là một triết gia tôi không chứng mình cho mọi người thấy rằng làm gì có thần và khi ấy người ta sẽ thôi không dâng hiến lễ vật lên thần nữa đâu! Nên sống tốt với các triết gia thì hơn”.
Vừa tự nhủ như thế với bản thân và trò chuyện với thần Hermex, lão vừa duỗi mình ra chiếc ghế dài, độn tấm áo khoác dưới đầu và ngủ thiếp đi trong lúc đám nô lệ đang dọn dẹp bát đĩa. Mãi tới khi Kroton đến, lão mới tỉnh dậy - đúng hơn là bị thức dậy.
Khi ấy lão bèn bước vào gian chính sảnh thông thiên và thích thú ngắm nghía cái thân thể lực lượng của viên lanixta, một đấu sĩ siêu hạng, thân hình khổng lồ dường như chật cả gian chính sảnh. Kroton vừa ngã giá xong và đang nói với Vinixius:
Thề có Herkulex! Thật hay, thưa ngài, rằng hôm nay ngài cho gọi tôi, bởi vì sáng ngày mai, tôi đã lên đường đi Beneventơ, nơi mà ngài Vatynius cao quý cho vời tôi tới trình diễn cho Hoàng thượng xem cuộc đấu với một tên Xyfacx nào đó, một tên da đen khỏe nhất mà Phi châu sản sinh ra từ trước tới nay. Thưa ngài, ngài có hình dung ra cảnh xương cốt của hắn sẽ gãy vụn trong đôi cánh tay tôi như thế nào không, nhưng ngoài ra, tôi sẽ dùng nắm đấm đập giập đầu hắn ra nữa.
Thề có Ponlukx! Vinixius đáp. - Ta chắc là anh sẽ hành động như thế Kroton à.
Và ngài hành động thật tuyệt vời! - Lão Khilon nói thêm - Phải!... Ngoài ra ngài còn đập giập đầu hắn nữa. Một ý định tuyệt vời, một hành động thật xứng với ngài. Tôi xin sẵn sàng đánh cuộc là ngài sẽ quai vỡ đầu hắn. Nhưng xin ngài, thưa Herkulex của tôi, hãy bôi dầu vào tay và hãy chợp mắt một lúc đã, vì xin ngài hãy biết cho rằng ngài sẽ có chuyện với thần Kakus thật sự đấy. Người canh giữ cô gái mà ngài Vinixius tôn quý đây muốn tìm hình như là người có sức khỏe phi thường đấy.
Lão Khilon nói thể chỉ cốt để động đến lòng tự ái của Kroton, nhưng Vinixius nói tiếp:
Chính thế, bản thân ta chưa trông thấy chuyện ấy, nhưng người ta nói rằng y mà đã nắm được sừng bò tót thì có thể lôi nó tới đâu cũng được.
Ối chà! - Lão Khilon kêu lên, lão không thể hình dung là Urxux lại khỏe đến thế.
Song Kroton mỉm cười khinh thị.
Thưa quí ngài - hắn nói - tôi xin dám chắc là bằng cánh tay này tôi có thể bắt giữ bất kỳ kẻ nào theo lệnh ngài, còn cánh tay thứ hai này tự vệ chống lại cả bẩy tên Ligi như hắn, tôi sẽ mang được cô thiếu nữ về nhà cho ngài, dù cho toàn thể bọn Thiên chúa ở Roma kéo theo tôi như một đàn sói xứ Kalalui đi chăng nữa. Nếu như tôi không làm được chuyện ấy, tôi xin chịu bị đánh đòn ngay trên thành cái bể nước này.
Xin ngài đừng cho phép anh ta làm chuyện ấy, thưa ngài! - Lão Khilon kêu lên - Nếu bọn chúng dùng đá nện vào chúng ta thì sức lực phỏng có thể giúp ích được gì? Sao lại không cướp cô gái đi từ nhà mà không hề nguy hiểm cho cả nàng lẫn bản thân mình?
Phải như thế, Kroton à. - Vinixius nói.
Tiền của ngài, ý muốn của ngài! Chỉ xin ngài nhờ hộ cho, rằng ngày mai tôi phải đi Beneventơ rồi đấy.
Chỉ tính riêng trong thành phố ta đã có tới năm trăm tên nô lệ - Vinixius đáp lại.
Rồi chàng ra hiệu cho cả hai ra ngoài, còn chàng đến phòng ngồi viết những dòng sau đây cho ông Petronius:
Lão Khilon đã tìm thấy Ligia. Tối hôm nay cháu sẽ cùng lão và Kroton đến Oxtrianum và cháu sẽ bắt nàng ngay hoặc bắt từ nhà nàng vào sáng ngày mai. Cầu các thần rót xuống cậu tất cả mọi sự như ý. Chúc cậu khỏe, cậu thân yêu vì niềm vui sướng không cho phép cháu viết dài hơn nữa!”
Và đặt chiếc bút sậy xuống, chàng bắt đầu đi tản bộ bằng những bước nhanh nhẹn, vì bên cạnh niềm sướng vui đang tràn ngập lòng chàng, chàng còn rất nóng ruột. Chàng tự nhủ rằng chỉ ngày mai Ligia sẽ có mặt tại nhà chàng. Chàng không biết nên đối xử với nàng ra sao, chàng chỉ cảm thấy rằng nếu nàng muốn yêu chàng thì chàng sẵn lòng làm nô lệ cho nàng. Chàng nhớ lại điều nàng Akte đoán chắc rằng chàng đã từng được yêu và chàng xúc động đến tận tâm can. Vậy có nghĩa là chỉ cần chiến thắng một sự hổ thẹn trinh nữ nào đó vượt qua những thể thức gì đó mà chắc giáo thuyết Thiên chúa bắt buộc? Nhưng nếu thế, thì một khi Ligia đã ở trong nhà chàng và bị thuyết phục bởi lời nói hoặc bị chinh phục bằng sức lực, hẳn nàng sẽ phải tự nhủ: ”Chuyện đã rồi” và sau đó nàng sẽ tuân phục và được yêu chiều.
Lão Khilon bước vào làm gián đoạn dòng suy nghĩ khoan khoái nọ của chàng.
Thưa ngài - lão Hi Lạp nói - tôi vừa chợt nghĩ đến một chuyện: Nếu bọn Thiên chúa giáo dùng những dấu hiệu đó, tấm vé vào cửa nào đó, ai không có không được vào Oxtrianum thì sao? Tôi được biết rằng tại các nhà nguyện thường như vậy và tôi đã được nhận một tấm vé như thế từ tay lão Euryxius. Xin ngài hãy cho phép tôi nếu tôi đến chỗ lão hỏi cho rõ và xin mấy vật hiệu kia, nếu như chúng cần thiết.
Được thôi, hỡi nhà thông thái cao quý, - Vinixius vui vẻ đáp - Ngươi nói như một con người nhìn xa trông rộng và thật đáng khen. Vậy thì ngươi hãy tới chỗ Euryxius hoặc chỗ nào ngươi thích, nhưng để cho chắc thì ngươi hãy để lại cái túi nho nhỏ mà người vừa được nhận lại trên bàn này.
Vốn là người không lúc nào thích rời tiền bạc, lão Khilon nhăn mặt, tuy vậy lão cũng thực hiện mệnh lệnh rồi bước ra. Từ Karyn đến Hý trường, nơi có quầy hàng nhỏ của ông Euryxius, không mấy xa, nên lão quay về nhà khá lâu trước khi trời tối.
Thưa ngài, đây là các vật hiệu. Giá không có những thứ này thì hẳn người ta sẽ không cho chúng ta vào. Tôi cũng đã dò hỏi thật kỹ đường đi, đồng thời tôi bảo với lão Euryxius rằng tôi chỉ cần có các vật hiệu cho đám bạn bè, còn tôi thì sẽ không đi vì đối với người già cả như tôi thì xa quá, hơn nữa, ngày mai thế nào tôi cũng gặp Đức Đại sứ đồ, người sẽ nhắc lại cho tôi nghe những đoạn hay nhất trong bài thuyết giáo của người.
Sao thế, ngươi sẽ không đi à? Ngươi phải đi! - Vinixius nói.
Tôi biết rằng tôi phải đi, nhưng tôi sẽ che đầu che mặt thật kỹ mới đi và tôi khuyên các ngài cũng nên làm như vậy, nếu không chúng ta có thể làm cho lũ chim hoảng sợ.
Quả thực họ bắt đầu sửa soạn quần áo ngay vì đêm đã xuống. Họ mặc những chiếc áo choàng kiểu Gan có mũ trùm đầu, mang theo đèn, ngoài ra Vinixius còn trang bị cho mình và các bạn những chiếc dao ngắn mũi cong. Lão Khilon thì đội thêm một búi tóc giả mà dọc đường đến nhà Eurtxius lão đã tự trang bị cho mình, rồi họ vội vã ra đi đế đến cho kịp cổng thành Nomentan trước khi cổng thành đóng.
Chú thích:
(1) Tìm ra rồi (La Tinh)
(2) Scripululum là một loại tiền vàng nhỏ, có giá trị bằng một phần ba đồng đenar (tức là đồng aureux).
- Cầu người mẹ thánh linh của ông cụ tổ Encas đại lượng của ngài - lão nói - sẽ ban ơn phước cho ngài, thưa ông chủ, giống như người con trai thần thánh của nữ thần Mai đã rủ lòng thương tôi vậy.
- Thế nghĩa là gì? - Vinixius hỏi và bật dậy khỏi cái bàn chàng đang ngồi.
Lão Khilon ngẩng đầu lên nói:
- Eureca!(1)
Chàng quý tộc trẻ tuổi xúc động đến nỗi suốt giây lâu không thốt được một lời nào.
- Ngươi đã trông thấy nàng rồi ư? - Mãi sau chàng hỏi.
- Tôi đã nhìn thấy tên Urxux, thưa ngài và đã trò chuyện với hắn.
- Và ngươi biết hiện chúng đang ẩn trú nơi đâu?
- Không thưa ngài. Giá là kẻ khác thì vì tự tôn, chắc hắn đã để lộ cho tên Ligi biết rằng hắn đã đoán được y là ai. Kẻ khác hẳn đã cố gắng tìm hiểu xem y sống tại đâu và chắc chắn đã được nhận một quả cân mà sau đó mọi sự trên đời đối với hắn đều trở nên vô nghĩa, hoặc sẽ khiến cho tên khổng lồ nọ nghi ngờ và có thể ngay trong đêm nay y sẽ kiếm cho cô gái một chỗ ẩn náu khác. Tôi đã không hành động như thế, thưa ngài. Tôi chỉ cần biết rằng tên Urxux hiện đang làm việc cho một tên chủ cối xay bột gần Empirum tên là Đemax - giống như tên một người nô lệ giải phóng của ngài - tôi chỉ cần có thế thôi và giờ đây, một tên nô lệ tin cẩn nào đó của ngài sáng sớm mai có thể đi theo hút y và phát hiện ra chỗ họ đang ẩn trốn. Thưa ngài, còn tôi, tôi chỉ mang tới cho ngài điều đoán chắc rằng, nếu tên Urxux còn đang ở nơi đây thì nàng Ligia thần nữ hiện đang có mặt tại Roma và tin thứ hai là đêm hôm nay hầu như chắc chắn là nàng sẽ có mặt tại Oxtrianum.
- Tại Oxtrianum? Đó là nơi nào vậy? - Vinixius ngắt lời, rõ ràng là chàng muốn chạy ngay tới chỗ được chỉ.
- Một nhà mồ cổ nằm ngay giữa Via Xalaria và Nomentena. Vị pontifex maximus (chức sắc cao nhất) của đạo Thiên chúa mà tôi đã thưa cùng ngài, người mà người ta cho rằng còn lâu nữa mới tới, hiện đã tới đây và đêm nay chính tại nghĩa địa ấy, ông ta sẽ làm lễ rửa tội và thuyết giảng. Bọn họ vẫn giấu diếm giáo thuyết của mình, vì mặc dù cho tới nay chưa có đạo luật nào cấm đoán nó, nhưng người ta vẫn căm ghét họ nên họ phải thận trọng. Chính tên Urxux nói cho tôi hay rằng tất cả mọi người không trừ một ai đêm nay sẽ tập trung tại Oxtrianum vì ai cũng muốn được gặp và được nghe người học trò số một của Đấng Crixtux, mà người ta gọi là Sứ đồ. Và bởi vì giữa bọn họ thì đàn bà cũng ngang bằng với đàn ông, nên có lẽ trong số đàn bà con gái chỉ vắng mặt bà Pomponia, vì bà ta không thể giải thích thế nào cho ông Aulux - người vẫn thờ cúng các vị thần cổ xưa - rõ, tại sao đêm hôm bà lại ra khỏi nhà, còn nàng Ligia thì thưa ngài, nàng được Urxux và các vị bề trên của họ đạo che chở nên chắc chắn hẳn nàng sẽ đến dự cùng với các phụ nữ khác.
Vinixius, người cho tới lúc này vẫn sống như trong cơn mê sảng chỉ còn tồn tại bởi niềm hy vọng, giờ đây khi niềm hy vọng ấy có cơ trở thành hiện thực chàng bỗng cảm thấy rời rã cả người hệt như một người bộ hành kiệt sức vừa về tới đích. Lão Khilon nhận thấy điều đó và quyết định lợi dụng ngay:
- Thưa ngài, các cổng thành quả có người của ngài canh gác và chắc chắn bọn Thiên chúa giáo cũng biết rõ điều đó. Nhưng họ không cần các cổng thành đâu. Sông Tyber cũng không cần cho họ và mặc dù từ sông tới mạn ấy rất xa, họ cũng chẳng ngại gì chuyện chuốc thêm đường đất để được gặp vị “Đại Sứ Đồ”. Mà nói cho cùng, họ có thể có hàng nghìn cách để vượt tường thành và tôi biết chắc rằng họ có thể.
- Tại Oxtrianum ngài sẽ tìm thấy nàng Ligia thưa ngài và thậm chí nếu như điều - mà tôi không nghĩ là có thể xảy ra - nàng không có mặt tại đấy, thì cũng sẽ có tên Urxux, vì tên này đã hứa với tôi là sẽ giết chết lão Glaukox. Chính hắn nói với tôi là hắn sẽ có mặt tại đó và sẽ giết lão, ngài có nghe rõ chăng, thưa ngài hộ dân quan cao quý? Vậy thì hoặc là ngài sẽ đi theo sau hắn và sẽ tìm biết được nàng Ligia đang ở nơi nào, hoặc ngài sẽ ra lệnh cho người của ngài bắt hắn như bắt một tên sát nhân và một khi đã nắm được hắn trong tay, ngài sẽ bắt hắn khai ra nơi hắn dấu nàng Ligia. Thế là tôi đã hoàn thành công việc của tôi rồi nhé! Nếu là kẻ khác, thưa ngài, hắn sẽ phịa với ngài rằng y đã nốc cùng Urxux cạn cả mười vò rượu nho hảo hạng nhất trước khi moi được điều bí mật, kẻ khác hẳn đã nói với ngài rằng đã phải chịu thua Urxux một ngàn đồng xexlecxi trong trò scriptae duodecim hoặc đã mua cái tin ấy với giá hai ngàn đồng. Tôi biết là ngài đã sẵn lòng trả lại gấp đôi số tiền ấy, tuy vậy, ít nhất cũng một lần trong đời… À, đó là tôi muốn nói, như mọi lần rằng - như ngài Petronius đại lượng đã từng nói - tất thảy mọi khoản chi tiêu cùng mọi niềm hoài vọng của tôi sẽ bị lòng hào phóng của ngài vượt xa.
Song Vinixius là một người lính, chàng không những chỉ quen tự lo liệu trong một tình huống mà còn biết hành động nữa, nên chàng thắng phút yếu lòng mình và bảo:
- Ngươi sẽ không phải thất vọng về lòng hào phóng của ta, nhưng trước hết ngươi phải đi cùng ta tới Oxtrianum đã.
- Tôi phải đi tới Oxtrianum sao? - Lão Khilon hỏi lại, lão không hề muốn tới đó chút nào. - Tôi, thưa ngài hộ dân quan tôn kính, chỉ hứa sẽ chỉ ra chỗ ở của nàng Ligia cho ngài, chứ có hứa sẽ bắt cóc nàng đâu… Xin ngài hãy nghĩ hộ xem chuyện gì sẽ xảy đến với tôi, một khi con gấu xứ Ligi kia, sau khi xé xác lão Glaukox, lại biết được rằng đã xé xác lão một cách hoàn toàn vô căn cứ? Liệu hắn có xem tôi (nói cho cùng thì quan niệm như thế là sai) như thủ phạm của vụ giết người ấy chăng? Xin hãy nhớ, thưa ngài, rằng triết gia càng vĩ đại bao nhiêu thì lại càng khó trả lời những câu hỏi ngu ngốc của bọn người vai u thịt bắp bấy nhiêu, vậy nên tôi làm sao có thể trả lời được nếu y hỏi tại sao tôi lại kết tội lão thầy thuốc Glaukox? Còn nếu ngài nghĩ tôi định đánh lừa ngài thì xin ngài hãy trả tiền cho tôi khi nào tôi chỉ được cho ngài thấy ngôi nhà nàng Ligia đang ở, còn hôm nay, chỉ xin ngài hé cho tôi thấy chút xíu lòng hào phóng của ngài mà thôi, để nếu như ngài bị (cầu tất cả linh thần tránh cho ngài khỏi điều ấy) một tai nạn nào đó, thì tôi cũng khỏi phải chịu cảnh thiệt thòi không được chút ân thưởng. Trái tim ngài hẳn không bao giờ chịu đựng nổi một chuyện như thế đâu.
Vinixius bước đến cái hòm đặt trên những chiếc chân bằng đá cẩm thạch, được gọi là arca và lấy ra một túi tiền, chàng dúi cho lão Khilon.
Túi này đựng những đồng xerapumum - chàng bảo, - Khi nào Ligia về lại nhà ta, nhà ngươi sẽ được nhận một túi tiền như thế này nhưng đựng đầy những đồng aureux(2).
Lạy thần Jupiter! - Lão Khilon kêu lên.
Song Vinixius nhíu đôi lông mày.
Tại đây, nhà ngươi sẽ được ăn, sau đó ngươi có thể nghỉ ngơi. Từ giờ đến chiều ngươi sẽ không được rời khỏi đây, đêm đến ngươi sẽ đi cùng ta tới Oxtrianum.
Trên nét mặt lão Hi Lạp thoáng hiện vẻ sợ hãi và ngần ngại trong giây lát, nhưng sau đó lão định thần lại và nói:
Nào ai cưỡng chống ngài đâu cơ chứ! Xin ngài hãy đón nhận những lời này như một lời bói tốt lành, giống như vị anh hùng vĩ đại trong thần miếu Ammon của chúng ta đã từng đón nhận những lời tương tự. Còn tôi thì những đồng tiền “vặt vãnh” này (lão lắc cái túi tiền) đã chinh phục tôi rồi, chưa nói tới chuyện được đi cùng ngài, điều quả thực là niềm sung sướng và vinh hạnh cho tôi.
Song Vinixius đã nóng nẩy ngắt lời lão và chàng bắt đầu hỏi tỉ mỉ về những chi tiết cuộc nói chuyện của lão với Urxux. Từ những lời trò chuyện đó có thể rút ra một điều rõ ràng là: Hoặc ngay trong đêm nay, nơi ẩn náu của Ligia sẽ được tìm ra, hoặc có thể bắt cóc nàng khi nàng từ Oxtrianum quay trở về. Chỉ cần nghĩ tới đó là một niềm vui bồng bột đã trào dâng trong lòng Vinixius. Giờ đây, khi chàng đã gần như cầm chắc sẽ đoạt lại được Ligia thì cả nỗi tức giận cùng niềm oán trách đối với nàng chợt biến mất. Vì niềm vui sướng ấy, chàng có thể tha thứ cho nàng mọi lỗi lầm. Chàng chỉ còn nghĩ về nàng như nghĩ về một sinh linh thân yêu và đầy thèm muốn, chàng có cảm giác như sau một hành trình dài dằng dặc sắp được trở về. Chàng những muốn gọi đám nô lệ đến và lệnh cho họ trang trí nhà cửa bằng các tràng hoa dây cuốn. Thậm chí lúc này đây chàng cũng không còn oán bác Urxux nữa. Chàng sẵn lòng tha thứ cho mọi người tất thẩy mọi điều. Lão Khilon, người mà cho tới nay chàng vẫn cảm thấy gớm ghét bất chấp những công trạng của lão, lần đầu tiên bỗng trở nên một con người thú vị và không tầm thường trong mắt chàng. Chàng thấy như ngôi nhà bỗng trở nên rực rỡ, mắt người và những khuôn mặt rạng rỡ hẳn ra. Chàng lại cảm nhận được tuổi trẻ và lạc thú của cuộc đời. Nỗi cay đắng, buồn thảm vừa qua chưa thấm thía gì một khi chàng vẫn còn yêu Ligia. Mãi tới giờ đây khi chàng hy vọng sẽ có được nàng, chàng mới hiểu ra điều ấy.
Nỗi khát khao thức dậy trong chàng như đất đai được mặt trời sưởi ấm tỉnh thức lúc sang xuân, song giờ đây dục vọng của chàng hình như ít mù quáng hơn và ít hoang dã hơn, mà nhiều vui sướng và giàu âu yếm hơn. Chàng cảm thấy trong lòng có một nghị lực vô biên và chàng tin chắc rằng một khi mắt chàng trông thấy Ligia rồi thì dù tất cả các tín đồ Thiên chúa giáo trên toàn thế giới - thậm chí ngay cả chính Hoàng đế - cũng không thể nào cướp lại nàng được nữa.
Còn lão Khilon, được nỗi vui sướng của chàng tiếp thêm can đảm, cũng cất tiếng góp những lời khuyên. Theo lão chớ nên vội xem là chuyện này đã được giải quyết xong mà nên giữ thận trọng tối đa vì nếu không mọi sự sẽ hóa ra công cốc hết. Lão cũng cầu khẩn Vinixius, khuyên chàng chớ có bắt Ligia ngay tại Oxtrianum. Cả bọn nên tới đó với những chiếc mũ trùm đầu để che mặt và chỉ nên ẩn vào một góc tối nào đó để quan sát tất cả mọi người mà thôi. Khi nào thấy Ligia thì tốt nhất nên đi theo nàng với một khoảng cách đủ xa để xem xem nàng vào nhà nào, sáng sớm mai mới dùng một lực lượng nô lệ mạnh bao vây ngôi nhà ấy và bắt nàng giữa ban ngày. Vì nàng là con tin và thuộc quyền Hoàng đế nên hoàn toàn có thể làm chuyện đó mà không sợ phạm pháp. Còn nếu như không thấy nàng ở Oxtrianum thì sẽ đi theo sau Urxux và kết quả cũng tương tự như thế. Còn tại nghĩa địa, trước một số đông người thì không thể thành công được, vì có thể làm cho mọi người để ý và khi ấy bọn Thiên chúa giáo chỉ cần tắt tất cả đèn đóm - giống như trong lần bắt cóc đầu tiên - và tản ra hoặc ẩn mình trong bóng tối trong những hang ổ chỉ có họ biết. Ngược lại, cần phải võ trang và tốt nhất nên dẫn theo hai người tin cẩn và khỏe mạnh để khi cần họ sẽ hộ vệ cho.
Vinixius thừa nhận rằng lão hoàn toàn có lý, đồng thời chàng cũng nhớ tới lời khuyên của ông Petronius nên chàng ra lệnh cho các nô lệ mời Kroton đến gặp chàng. Lão Khilon, kẻ biết tất cả mọi người ở Roma, yên lòng hơn nhiều khi được nghe tên chàng lực sĩ nổi tiếng, người mà lão đã hơn một lần thán phục trước sức khỏe phi thường trên võ đài và lão tuyên bố rằng lão nhất định sẽ đi Oxtrianum. Lão cảm thấy rằng với sự giúp đỡ của Kroton, cái túi tiền đựng đầy những đồng aureux có vẻ dễ đoạt được hơn nhiều.
Thế là lão vui vẻ ngồi vào cái bàn ăn mà lát sau viên quản gian chính sảnh gọi lão tới, trong khi ăn lão kể cho bọn nô lệ nghe rằng lão đã cung câp cho ông chủ của họ một thứ thuốc cao tuyệt vời, chỉ cần bôi vào móng những con ngựa xoàng xĩnh nhất cũng khiến cho chúng vượt xa tất cả những con tuấn mã khác. Một tín đồ Thiên chúa giáo đã dạy cho lão cách chế loại cao này, vì những vị tín đồ Thiên chúa cao tuổi còn giỏi hơn về phép thuật và phù chú hơn cả những người Texalia, mặc dù xứ Texalia cũng lừng danh vì phép phù thủy, bùa chài. Các tín đồ Thiên chúa vô cùng tin tưởng lão, còn vì sao họ lại tin lão thì bất cứ người nào hiểu được con cá có ý nghĩa gì đều có thể đoán được dễ dàng. Vừa trò chuyện ba hoa vừa chăm chăm nhìn vào mặt những người nô lệ với hy vọng sẽ phát hiện ra tín đồ Thiên chúa trong bọn họ và sẽ báo cho Vinixius biết. Nhưng khi cái hy vọng ấy tiêu tan thì lão bèn ăn uống nhiều vô kể, đồng thời không tiếc lời khen ngợi đầu bếp và cam đoan là sẽ cố gắng mua lại của Vinixius tay đầu bếp ấy. Sự vui vẻ của lão chỉ bị vẩn đục bởi mỗi một ý nghĩ là đến đêm sẽ phải đi Oxtrianum, song lão cũng tự an ủi, rằng dù sao lão cũng được mặc quần áo cải trang, lại đi trong đêm và cùng với hai người đồng hành, một người là vị lực sĩ số một của Roma, còn người kia là một nhà quý tộc đồng thời là võ quan cao cấp. “Dù cho bọn họ có phát hiện ra Vinixius đi nữa - lão nhủ thầm - thì chắc bọn họ cũng không dám động chạm tới chàng, còn ta thì bọn họ sẽ là những kẻ thông minh nếu như họ trông thấy được cái chóp mũi của ta”.
Rồi sau đó lão nhớ lại cuộc chuyện trò với người thợ và những điều nhớ lại ấy khiến lão một lần nữa lại được cổ vũ. Lão không hề nghi ngờ gì nữa, người thợ ấy hẳn chính là Urxux. Qua những điều trao đổi với Vinixius và những người đưa Ligia ra khỏi hoàng cung, lão biết sức lực phi thường của con người này. Cho nên khi ở nhà ông Euryxius lão dò hỏi về những người rất khỏe mạnh, thì chẳng có gì lạ là người ta đã chỉ Urxux cho lão. Rồi sự lúng túng và cơn tức giận tiếp đó của người thợ khi được nghe nhắc tới Vinixius và Ligia cho phép nghi ngờ rằng những người kia có quan hệ mật thiết với bác ta: Người thợ cũng còn nói tới việc xám hối vì đã giết chết một con người, còn Urxux thì đã giết chết Ataxynux và cuối cùng diện mạo của người thợ hoàn toàn phù hợp với những gì Vinixius mô tả về bác người Ligi này. Chỉ có cái tên bị thay đổi đi là có thể gây nghi ngờ, song lão Khilon biết rằng khi chịu lễ rửa tội, dân Thiên chúa giáo thường nhận những cái tên mới.
“Nếu Urxux giết chết Glaukox - lão Khilon bụng bảo dạ - thì càng hay, còn nếu y không giết, đó cũng là một dấu hiệu tốt, vì nó chứng tỏ rằng chuyện giết người đối với đám tín đồ Thiên chúa khó khăn biết chừng nào. Mình đã phải mô tả cái lão Glaukox đó như chính con đẻ của Juđa và kẻ phản bội của tất cả dân Thiên chúa, mình đã ăn nói hùng hồn đến nỗi đá chắc cũng phải cảm động mà hứa hẹn là sẽ rơi xuống đầu Glaukox, ấy vậy mà mình phải vất vả lắm mới thuyết phục được con gấu xứ Ligi kia để y hứa sẽ ra tay với lão… Y do dự, không muốn, kể lễ nỗi niềm hối tiếc và ăn năn của y. Rõ ràng là chuyện đó không trôi trong đám bọn họ… Những điều bản thân bị xúc phạm thì cần phải tha thứ, những chuyện xúc phạm của người khác cũng không nên báo thù, ergo: hãy suy nghĩ thử xem nào. Khilon, có gì có thể đe dọa nhà ngươi kia chứ? Lão Glaukox không được phép trả thù ngươi kia mà… Còn Urxux, nếu không thể giết Glaukox vì cái tội to như chuyện phản bội toàn thể những người Thiên chúa, thì lại càng không thể giết người vì cái tội nhỏ bé là phản bội một người Thiên chúa giáo. Vả chăng, một khi mình đã trỏ cái tổ chim gáy cho con bồ câu đại dữ dằn kia rồi, mình sẽ lập tức rửa sạch hai bàn tay khỏi mọi chuyện và chuyển về Neapolix sinh sống. Đám dân Thiên chúa cũng hay nói tới một sự rửa tội nào đó, chắc hẳn đó là phương pháp mà nếu như có chuyện với bọn chúng thì có thể dùng nó để dẹp chuyện ấy một cách dứt khoát. Cái đám tín đồ Thiên chúa này mới tốt làm sao, ấy thế mà người ta nói về họ mới tệ hại làm sao! Ôi, lạy các thần linh! Công lý trên thế giới này là thế đấy! Mình thì lại yêu cái giáo thuyết này ở chỗ nó không cho phép người ta giết người. Nhưng nếu nó đã cấm giết người thì chắc nó cũng không cho phép ăn cắp, lừa đảo, làm chứng giả mạo và thế thì mình cũng không thể nói là nó dễ thực hiện. Rõ ràng nó không chỉ dạy người ta biết chết trung thực như những kẻ khắc kỷ mà còn biết sống trung thực. Khi nào mình giàu có và có được ngôi nhà như nhà này, với ngần kia nô lệ, thì chắc mình sẽ là tín đồ Thiên chúa cho tới khi nào còn thuận lợi cho mình. Vì người giàu có thể cho phép bản thân làm được tất cả mọi chuyện, kể cả chuyện đức hạnh nữa… Phải! Đó chính là thứ tôn giáo dành cho người giàu và vì thế mình không biết tại làm sao trong đám bọn họ lại có tới bấy nhiêu kẻ nghèo. Nó mang lại gì cho họ và tại sao họ lại để cho đức hạnh bó tay? Khi nào đó mình phải nghiền ngẫm kỹ chuyện này mới được. Còn bây giờ, thì thưa thần Hermex, thật vinh quang cho người đã giúp tôi tìm được con dũi kia… Nhưng nếu thần làm việc đó vì hai con chiên non một tuổi lông trắng với những chiếc sừng mạ vàng, thì quả thực tôi không sao nhận ra thần nữa đấy! Hãy tự xấu hổ đi, hởi kẻ giết Argo! Một vị thần thông minh thế kia mà không biết trước ngay từ đầu rằng mình sẽ chẳng nhận được gì hết. Thay vì lũ chiên, tôi xin dâng hiến cho thần lòng biết ơn của tôi, còn nếu như thần thích hai con vật nọ hơn lòng biết ơn của tôi, thì chính thần sẽ là con thứ ba và cùng lắm thì thần cũng chỉ có thể là mục đồng chứ không thể là thần linh được. Hãy liệu chừng đấy, để cho với tư cách là một triết gia tôi không chứng mình cho mọi người thấy rằng làm gì có thần và khi ấy người ta sẽ thôi không dâng hiến lễ vật lên thần nữa đâu! Nên sống tốt với các triết gia thì hơn”.
Vừa tự nhủ như thế với bản thân và trò chuyện với thần Hermex, lão vừa duỗi mình ra chiếc ghế dài, độn tấm áo khoác dưới đầu và ngủ thiếp đi trong lúc đám nô lệ đang dọn dẹp bát đĩa. Mãi tới khi Kroton đến, lão mới tỉnh dậy - đúng hơn là bị thức dậy.
Khi ấy lão bèn bước vào gian chính sảnh thông thiên và thích thú ngắm nghía cái thân thể lực lượng của viên lanixta, một đấu sĩ siêu hạng, thân hình khổng lồ dường như chật cả gian chính sảnh. Kroton vừa ngã giá xong và đang nói với Vinixius:
Thề có Herkulex! Thật hay, thưa ngài, rằng hôm nay ngài cho gọi tôi, bởi vì sáng ngày mai, tôi đã lên đường đi Beneventơ, nơi mà ngài Vatynius cao quý cho vời tôi tới trình diễn cho Hoàng thượng xem cuộc đấu với một tên Xyfacx nào đó, một tên da đen khỏe nhất mà Phi châu sản sinh ra từ trước tới nay. Thưa ngài, ngài có hình dung ra cảnh xương cốt của hắn sẽ gãy vụn trong đôi cánh tay tôi như thế nào không, nhưng ngoài ra, tôi sẽ dùng nắm đấm đập giập đầu hắn ra nữa.
Thề có Ponlukx! Vinixius đáp. - Ta chắc là anh sẽ hành động như thế Kroton à.
Và ngài hành động thật tuyệt vời! - Lão Khilon nói thêm - Phải!... Ngoài ra ngài còn đập giập đầu hắn nữa. Một ý định tuyệt vời, một hành động thật xứng với ngài. Tôi xin sẵn sàng đánh cuộc là ngài sẽ quai vỡ đầu hắn. Nhưng xin ngài, thưa Herkulex của tôi, hãy bôi dầu vào tay và hãy chợp mắt một lúc đã, vì xin ngài hãy biết cho rằng ngài sẽ có chuyện với thần Kakus thật sự đấy. Người canh giữ cô gái mà ngài Vinixius tôn quý đây muốn tìm hình như là người có sức khỏe phi thường đấy.
Lão Khilon nói thể chỉ cốt để động đến lòng tự ái của Kroton, nhưng Vinixius nói tiếp:
Chính thế, bản thân ta chưa trông thấy chuyện ấy, nhưng người ta nói rằng y mà đã nắm được sừng bò tót thì có thể lôi nó tới đâu cũng được.
Ối chà! - Lão Khilon kêu lên, lão không thể hình dung là Urxux lại khỏe đến thế.
Song Kroton mỉm cười khinh thị.
Thưa quí ngài - hắn nói - tôi xin dám chắc là bằng cánh tay này tôi có thể bắt giữ bất kỳ kẻ nào theo lệnh ngài, còn cánh tay thứ hai này tự vệ chống lại cả bẩy tên Ligi như hắn, tôi sẽ mang được cô thiếu nữ về nhà cho ngài, dù cho toàn thể bọn Thiên chúa ở Roma kéo theo tôi như một đàn sói xứ Kalalui đi chăng nữa. Nếu như tôi không làm được chuyện ấy, tôi xin chịu bị đánh đòn ngay trên thành cái bể nước này.
Xin ngài đừng cho phép anh ta làm chuyện ấy, thưa ngài! - Lão Khilon kêu lên - Nếu bọn chúng dùng đá nện vào chúng ta thì sức lực phỏng có thể giúp ích được gì? Sao lại không cướp cô gái đi từ nhà mà không hề nguy hiểm cho cả nàng lẫn bản thân mình?
Phải như thế, Kroton à. - Vinixius nói.
Tiền của ngài, ý muốn của ngài! Chỉ xin ngài nhờ hộ cho, rằng ngày mai tôi phải đi Beneventơ rồi đấy.
Chỉ tính riêng trong thành phố ta đã có tới năm trăm tên nô lệ - Vinixius đáp lại.
Rồi chàng ra hiệu cho cả hai ra ngoài, còn chàng đến phòng ngồi viết những dòng sau đây cho ông Petronius:
Lão Khilon đã tìm thấy Ligia. Tối hôm nay cháu sẽ cùng lão và Kroton đến Oxtrianum và cháu sẽ bắt nàng ngay hoặc bắt từ nhà nàng vào sáng ngày mai. Cầu các thần rót xuống cậu tất cả mọi sự như ý. Chúc cậu khỏe, cậu thân yêu vì niềm vui sướng không cho phép cháu viết dài hơn nữa!”
Và đặt chiếc bút sậy xuống, chàng bắt đầu đi tản bộ bằng những bước nhanh nhẹn, vì bên cạnh niềm sướng vui đang tràn ngập lòng chàng, chàng còn rất nóng ruột. Chàng tự nhủ rằng chỉ ngày mai Ligia sẽ có mặt tại nhà chàng. Chàng không biết nên đối xử với nàng ra sao, chàng chỉ cảm thấy rằng nếu nàng muốn yêu chàng thì chàng sẵn lòng làm nô lệ cho nàng. Chàng nhớ lại điều nàng Akte đoán chắc rằng chàng đã từng được yêu và chàng xúc động đến tận tâm can. Vậy có nghĩa là chỉ cần chiến thắng một sự hổ thẹn trinh nữ nào đó vượt qua những thể thức gì đó mà chắc giáo thuyết Thiên chúa bắt buộc? Nhưng nếu thế, thì một khi Ligia đã ở trong nhà chàng và bị thuyết phục bởi lời nói hoặc bị chinh phục bằng sức lực, hẳn nàng sẽ phải tự nhủ: ”Chuyện đã rồi” và sau đó nàng sẽ tuân phục và được yêu chiều.
Lão Khilon bước vào làm gián đoạn dòng suy nghĩ khoan khoái nọ của chàng.
Thưa ngài - lão Hi Lạp nói - tôi vừa chợt nghĩ đến một chuyện: Nếu bọn Thiên chúa giáo dùng những dấu hiệu đó, tấm vé vào cửa nào đó, ai không có không được vào Oxtrianum thì sao? Tôi được biết rằng tại các nhà nguyện thường như vậy và tôi đã được nhận một tấm vé như thế từ tay lão Euryxius. Xin ngài hãy cho phép tôi nếu tôi đến chỗ lão hỏi cho rõ và xin mấy vật hiệu kia, nếu như chúng cần thiết.
Được thôi, hỡi nhà thông thái cao quý, - Vinixius vui vẻ đáp - Ngươi nói như một con người nhìn xa trông rộng và thật đáng khen. Vậy thì ngươi hãy tới chỗ Euryxius hoặc chỗ nào ngươi thích, nhưng để cho chắc thì ngươi hãy để lại cái túi nho nhỏ mà người vừa được nhận lại trên bàn này.
Vốn là người không lúc nào thích rời tiền bạc, lão Khilon nhăn mặt, tuy vậy lão cũng thực hiện mệnh lệnh rồi bước ra. Từ Karyn đến Hý trường, nơi có quầy hàng nhỏ của ông Euryxius, không mấy xa, nên lão quay về nhà khá lâu trước khi trời tối.
Thưa ngài, đây là các vật hiệu. Giá không có những thứ này thì hẳn người ta sẽ không cho chúng ta vào. Tôi cũng đã dò hỏi thật kỹ đường đi, đồng thời tôi bảo với lão Euryxius rằng tôi chỉ cần có các vật hiệu cho đám bạn bè, còn tôi thì sẽ không đi vì đối với người già cả như tôi thì xa quá, hơn nữa, ngày mai thế nào tôi cũng gặp Đức Đại sứ đồ, người sẽ nhắc lại cho tôi nghe những đoạn hay nhất trong bài thuyết giáo của người.
Sao thế, ngươi sẽ không đi à? Ngươi phải đi! - Vinixius nói.
Tôi biết rằng tôi phải đi, nhưng tôi sẽ che đầu che mặt thật kỹ mới đi và tôi khuyên các ngài cũng nên làm như vậy, nếu không chúng ta có thể làm cho lũ chim hoảng sợ.
Quả thực họ bắt đầu sửa soạn quần áo ngay vì đêm đã xuống. Họ mặc những chiếc áo choàng kiểu Gan có mũ trùm đầu, mang theo đèn, ngoài ra Vinixius còn trang bị cho mình và các bạn những chiếc dao ngắn mũi cong. Lão Khilon thì đội thêm một búi tóc giả mà dọc đường đến nhà Eurtxius lão đã tự trang bị cho mình, rồi họ vội vã ra đi đế đến cho kịp cổng thành Nomentan trước khi cổng thành đóng.
Chú thích:
(1) Tìm ra rồi (La Tinh)
(2) Scripululum là một loại tiền vàng nhỏ, có giá trị bằng một phần ba đồng đenar (tức là đồng aureux).
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
