Tất cả mọi người đều lo lắng thay Trương Huyễn, thậm chí ngay cả Lý Cương cũng lo lắng, y vẫn luôn không nghĩ ra tại sao Trương Huyễn lại nhận tội, y giải thích cho Trương Tu Đà là vì trượng nghĩa, nhưng bản thân Lý Cương cũng cảm thấy giải thích này quá gượng ép.
Hiện tại ngay cả Hoàng đế cũng hỏi vấn đề này rồi, Trương Huyễn nên trả lời thế nào, trả lời không tốt rất có thể sẽ bị Vũ Văn Thuật nắm lấy cơ hội vồ đến, Lý Cương cũng nghe ra trong giọng nói của Thánh Thượng nghiêng về Vũ Văn Thuật.
Trong lòng Trương Huyễn đã tính trước, không chút hoang mang nói:
- Khởi bẩm bệ hạ, tuy rằng người không phải do ty chức giết chết, nhưng ty chức bằng lòng gánh tội thay cho La Sĩ Tín, để y tự do.
Những lời này khiến cho tất cả mọi người đều ngây ngẩn cả người, không ngờ ở trước mặt Hoàng đế cũng nói như vậy, trong lòng Sài Thiệu khẩn trương, lúc nào rồi còn dám nói như vậy!
Trương Tu Đà vẫn không nói gì, ánh mắt nhìn chăm chú vào Trương Huyễn, ông ta vốn đã tuyệt vọng, nhưng hiện tại trong lòng ông ta mơ hồ dâng lên một tia hy vọng.
Dương Quảng không hiểu hỏi:
- Tại sao ngươi phải gánh tội thay cho y?
- Bệ hạ, La Sĩ Tín là tướng tài của Đại Tùy, trong cuộc càn quét loạn phỉ ở Sơn Đông đã lập được chiến công hiển hách, loạn phỉ Sơn Đông chỉ cần nghe đến tên của y đều sợ hãi. Tướng tài của Đại Tùy như vậy, sao có thể vì y nhất thời lỡ tay giết người mà sung quân ngàn dặm chứ, Trương Huyễn bằng lòng lấy thân thể ti tiện của mình để đổi cho La Sĩ Tín trở về sa trường.
Trương Huyễn nói dõng dạc, mọi người đều biến đổi sắc mặt, Trương Tu Đà rốt cuộc không kìm nén được kích động trong lòng, tiến lên quỳ xuống khóc không ra tiếng:
- Bệ hạ, Trương thị vệ nói rất đúng, La Sĩ Tín là mãnh tướng đệ nhất Phi Ưng quân, nếu không có y thì Phi Ưng quân như mất đi một cánh, khẩn cầu bệ hạ xử lý khoan hồng!
Tất cả thuộc hạ của Trương Tu Đà bao gồm Tần Quỳnh đều quỳ xuống, cùng nhau cầu khẩn nói:
- Khẩn cầu bệ hạ xử lý khoan hồng!
Dương Quảng gật đầu, nói với Cốt Nghi và Lý Cương:
- Vụ án này chỉ là vụ án nhỏ, không cần làm lớn chuyện như vậy, vẫn là giao cho Hà Nam Phủ Doãn thẩm tra xử lí đi.
- Vi thần tuân chỉ!
Dương Quảng lại nói với Vũ Văn Thuật:
- Con nuôi của Vũ Văn ái khanh bất hạnh bị chết, trẫm có thể hiểu được nỗi bi thương trong lòng ái khanh, nhưng người chết thì không thể sống lại, khanh bớt đau buồn đi! Trẫm cũng sẽ suy xét bồi thường một chút cho ái khanh.
- Lão thần tạ long ân của bệ hạ!
Dương Quảng nhìn Trương Tu Đà, thở dài nói:
- Trẫm cũng rất muốn khai ân, nhưng quốc pháp như núi, trẫm không thể vi phạm luật pháp do mình định ra. Tuy nhiên trẫm cũng sẽ suy xét chiến công của La Sĩ Tín, giảm miễn tội một cách thích hợp.
Trương Tu Đà dập đầu nói:
- Thần tạ bệ hạ khoan hồng!
Dương Quảng trấn an mọi người, cuối cùng ông ta nhìn chăm chú vào Trương Huyễn, cũng không nói gì thêm, liền đứng dậy rời đi. Bên ngoài truyền đến tiếng thị vệ hô to:
- Thánh Thượng hồi cung, chuẩn bị khởi giá!
Hoàng đế đi rồi, mục đích của Bùi Uẩn cũng đã đạt được, y cười nói với mọi người:
- Nếu miệng vàng của Thánh Thượng đã mở, ta cũng không nói gì nữa, các vị trở về đi!
Vũ Văn Thuật hừ một tiếng thật mạnh, nghênh ngang rời đi trong vòng vây các con nuôi. Lý Cương và Cốt Nghi cũng rời đi. Lúc này, Trương Tu Đà đi tới trước mặt Trương Huyễn thi lễ nói:
- Cảm tạ Trương thị vệ trượng nghĩa thay Sĩ Tín nói thẳng, mặc kệ kết quả như thế nào, từ trên xuống dưới trong Phi Ưng quân đều vô cùng cảm kích Trương thị vệ.
- Trương đại soái không cần phải khách sáo, Trương Huyễn cũng là người kính trọng anh hùng, mới quen đã thân với Tần đại ca và Sĩ Tín, chỉ hận Trương Huyễn thấp cổ bé họng, không thể san sẻ thay các vị.
- Trương thị vệ đã tận lực rồi, ân tình hôm nay, Trương Tu Đà sẽ khắc sâu trong lòng.
Trương Tu Đà lại thi lễ với Dương Đàm, xoay người dẫn theo đám người Tần Quỳnh rời đi, xa xa, Tần Quỳnh ôm quyền thi lễ với Trương Huyễn.
Trương Huyễn nhìn bọn họ đi xa, không khỏi cúi đầu thở dài.
- Trương thị vệ cũng muốn theo chân bọn họ đi à?
Dương Đàm chậm rãi đi tới bên cạnh Trương Huyễn cười nói.
- Quả thật có suy nghĩ này, loại người như ta không thích ngồi yên trong cung!
Trương Huyễn cười khổ một tiếng nói.
Dương Đàm mỉm cười:
- Có lẽ có một ngày, ta sẽ thỏa mãn nguyện vọng của Trương thị vệ.
- Ty chức tạ điện hạ trước.
Hai người nhìn nhau, cùng nhau cười ha hả. Lúc này, một gã hoạn quan vội vàng đi tới, thi lễ với Dương Đàm nói:
- Thánh Thượng bảo điện hạ tiến cung dùng cơm trưa.
- Ta đã biết, đi bây giờ đây.
Dương Đàm lại nói vài câu với Trương Huyễn rồi mới vội vàng vào cung.
***
Không giống với phụ thân Dương Kiên tôn trọng sự đơn giản, hứng thú tích lũy của cải, Dương Quảng lại xa hoa hơn rất nhiều, ông ta chú ý lễ nghi, coi trọng khí độ của hoàng gia, mà ngay cả mỗi buổi ăn trưa ông ta cũng vô cùng chú ý, không chỉ có hơn mấy trăm món ăn và rượu phô trương xa hoa, còn có các đồ vật xung quanh cũng tinh xảo vô song, mỗi vật đều là bảo bối vô giá.
Có lẽ vì nguyên nhân tuổi càng già, Dương Quảng cũng vô cùng coi trọng tình thân. Bữa trưa và bữa tối mỗi ngày đều phải cùng người nhà dùng bữa.
Trong Ngự Thiện Đường Thiên Bảo các, Dương Quảng giống như bình thường cùng với người nhà ngồi một chỗ dùng cơm trưa. Yến Vương Dương Đàm ngồi ở phía dưới hoàng tổ phụ, bình thường bọn họ nói chuyện vui vẻ, nhưng hôm nay không khí giữa hai người có chút nặng nề.
Tiêu Hậu nhìn ra một chút manh mối, bà châm một chén rượu cho trượng phu, cười nói:
- Hôm nay hình như thánh thượng rất không vui.
- Không sao. Chỉ là tối hôm qua ngủ không ngon, hôm nay hơi mệt. Đúng rồi, sáng hôm nay thẩm một vụ án.
Dương Quảng nhìn thoáng qua trưởng tôn.
- Hả? Sao thánh thượng lại đi thẩm án?
Tiêu Hậu ngậm cười hỏi.
- Còn không phải trưởng tôn của nàng náo loạn, muốn trẫm làm chủ cho y, kết quả là một việc rất nhỏ bị làm cho to chuyện.
- Tổ phụ, đó cũng không phải là việc nhỏ…
Dương Đàm rụt rè nói.
- Đủ rồi!
Dương Quảng mất hứng ngắt lời của y:
- Trẫm hỏi ngươi sao?
Dương Đàm cúi đầu không dám lên tiếng, Dương Quảng bỗng nhiên đặt mạnh chiếc đũa lên bàn, đứng dậy đi mất.
- Ngươi lại đây!
Ông ta gọi Dương Đàm một tiếng, cũng không quay đầu đã đi ra ngoài. Dương Đàm vội vàng để đũa xuống, đi theo tổ phụ. Tiêu Hậu kinh ngạc nhìn hai ông cháu này, không biết chuyện gì xảy ra.
Dương Quảng ngồi ở ngoại các, vỗ bàn một cái cả giận nói:
- Quỳ xuống cho trẫm!
Dương Đàm sợ tới mức vội vàng quỳ xuống, Dương Quảng cả giận nói:
- Ngươi quả nhiên là cánh cứng cáp rồi, lại dám lục đục với đại thần, rất lợi hại rồi đấy!
Dương Đàm cúi đầu không dám lên tiếng, Dương Quảng càng thêm phẫn nộ, liên tục đập bàn mắng:
- Ngươi không phải nói rất hay sao? Tách ra thẩm vấn, rất lợi hại đấy! Hiện tại sao giống người câm vậy.
Dương Đàm cắn môi một cái, thấp giọng nói:
- Nếu phụ thân có ở đây, cháu cần gì tự tìm phiền não chứ!
- Ngươi…
Dương Quảng bị một câu của trưởng tôn làm cho cả buổi nói không ra lời. Dương Đàm không đếm xỉa đến, tiếp tục nói:
- Đại Tùy loạn trong giặc ngoài, tổ phụ ngày đêm làm việc vất vả, tâm lực tiều tụy, cháu nhìn trong mắt, nóng ở trong lòng, rồi lại bất lực. Mấy tên phu tử chỉ biết dạy ta Tử Vân, Thi Vân, phương pháp trị quốc chân chính thì bọn họ lại hoàn toàn không biết gì cả, ngay cả một tên thị vệ nho nhỏ cũng không bằng, cháu cả ngày theo chân bọn họ đọc sách, bao lâu mới có thể giảm bớt gánh nặng cho tổ phủ chứ?
Dương Quảng yên lặng nhìn khuôn mặt chân thành của trưởng tôn, trong lòng cũng thực cảm động, sau một lúc lâu ông ta thở dài nói:
- Tên thị vệ ngươi nói chính là Trương Huyễn đúng không?
- Chính là hắn, hôm nay hắn vốn còn có rất nhiều lời muốn nói với tổ phụ, nhưng tổ phụ lại không cho hắn cơ hội. Vì sao tổ phụ không nghe kiến nghị của hắn, cũng là kiến nghị hắn đưa cho ta.
Dương Quảng nhìn chăm chú vào trưởng tôn một lát, quyết đoán quay đầu lại ra lệnh:
- Mau truyền sắc lệnh của trẫm, tuyên thị vệ Trương Huyễn của Yến Vương phủ tới gặp trẫm!
- Trẫm thật muốn biết, hắn rốt cục dạy ngươi cái gì.
***
Không bao lâu, Trương Huyễn dưới sự hướng dẫn của một gã hoạn quan chạy vội tới Thiên Bảo các. Hắn đi vào nội đường, chỉ thấy Tùy Đế Dương Quảng đang bình tĩnh nhìn mình, Dương Đàm bên cạnh khoanh tay mà đứng, có vẻ khẩn trương, không dám nhìn mình một cái.
Trương Huyễn vội vàng tiến lên quì một gối:
- Vi thần Trương Huyễn tham kiến bệ hạ!
- Đứng lên đi!
Dương Quảng lạnh lùng nói.
- Tạ ơn bệ hạ!
Trương Huyễn đứng lên, trong lòng hắn có chút lo lắng, Dương Quảng vội vã triệu kiến mình như vậy, đương nhiên sẽ không nói chuyện đại sự trong nước, tám chín phần mười là có liên quan đến Dương Đàm.
- Ngẩng đầu!
Dương Quảng lại ra lệnh.
Trương Huyễn chậm rãi ngẩng đầu lên, ánh mắt sáng ngời hữu thần nhìn chăm chú vào Dương Quảng, chỉ thấy thân thể ông ta rất cao, nhưng cũng không cường tráng, trên khuôn mặt anh tuấn hiện đầy phong sương, con mắt dài nhỏ thậm chí có vài nếp nhăn sâu đậm, sắc mặt tái nhợt, có vẻ tinh thần rất là mỏi mệt.
Mà Dương Quảng cũng là lần thứ hai đánh giá Trương Huyễn, ở đại sảnh Ngự Sử ông ta không nhìn kỹ, hiện tại ông ta mới nhìn rõ bộ dáng của người thanh niên này. Chỉ thấy dáng vẻ Trương Huyễn cao lớn, tư thế oai hùng bừng bừng, ánh mắt thâm thúy, khuôn mặt sắc sảo. Dương Quảng không khỏi âm thầm gật đầu, ông ta có khả năng nhìn người, từ bộ dáng bên ngoài đã nhìn ra khí chất của Trương Huyễn rất ngay thẳng, cũng không phải người gian tà.
Dương Quảng chỉ về Dương Đàm:
- Cháu trẫm nói, ngươi dạy y nhiều thứ, trẫm thật muốn biết, rốt cục ngươi dạy y cái gì vậy?
- Hồi bẩm bệ hạ, vi thần cũng không phải cố ý dạy cho điện hạ cái gì, chỉ là khi nói chuyện phiếm thì nói ra một số suy nghĩ của mình.
- Cụ thể là gì, nói từng cái cho trẫm nghe!
Dương Quảng nghiêm túc, hỏi rõ ngọn ngành. Làm tổ phụ, ông ta cực kỳ quan tâm đến quá trình trưởng thành của trưởng tôn, không tiếc mời đại nho tốt nhất tới dạy dỗ trưởng tôn.
Dương Quảng làm sao có thể dễ dàng tha thứ cho một tên thị vệ ảnh hưởng đến trưởng tôn, ông ta vốn định nghiêm trị gã thị vệ cả gan làm loạn này, nhưng sau khi nghe Dương Đàm nói, lại gặp tên Trương Huyễn này, tức giận trong lòng của ông ta cũng vơi đi không ít, cũng có thêm vài phần tò mò.
- Vi thần từng nghiên cứu thảo luận về một số nguồn gốc nguy cơ trước mắt của Đại Tùy với Yến Vương điện hạ.
Trương Huyễn dừng một chút, dùng khóe mắt nhanh chóng nhìn thoáng qua Dương Quảng, thấy ông ta khoanh tay đứng trước cửa sổ, lưng quay lại với mình, nhưng không ngăn cản mình tiếp tục nói.
Hắn lại tiếp tục nói:
- Vi thần cho rằng đóng băng ba thước, không chỉ lạnh trong một ngày. Khốn cảnh trước mắt của Đại Tùy là kết quả của các loại nguy cơ tích lũy hơn mấy trăm năm, hoặc thậm chí hơn một ngàn năm, từ tiên đế bắt đầu đã chuẩn bị xóa bỏ các nguy cơ này, lại gặp phải lực cản hùng mạnh, các loại khó khăn trước mắt chính là kết quả do bùng nổ xung đột giữa chế độ cũ và mới.
Trong mắt Dương Quảng đã có vài phần hứng thú khó có thể che giấu, nhưng ông ta rất ít để hạ thần nhìn ra tâm tình của mình, mặt không đổi sắc hỏi:
- Ví dụ như nguy cơ gì?
- Vi thần cho rằng, có ba nguy cơ. Đầu tiên là chế độ thế phiệt, chế độ thế phiệt xuất phát từ thời Hán, xác lập ở thời Tào Ngụy, hưng thịnh ở thời Lưỡng Tấn, cho tới hôm nay đã thâm căn cố đế, trong lòng những sĩ tộc này chỉ có lợi ích của gia tộc mà không suy xét đến thiên hạ xã tắc, không chỉ nắm quan phủ địa phương trong tay, mà còn khiến cho chính lệnh của triều đình không ra khỏi kinh thành. Hơn nữa lũng đoạn học thức, đã ngăn cản tiền đồ của sĩ tộc, khiến cho con cháu bần hàn không thể lên chức, không công bình khiến cho dân phẫn nộ, các loại oán hận của tầng giai cấp thấp tích lũy đến một thời điểm nhất định, tự nhiên sẽ bùng nổ, đây là vấn đề lớn nhất trước mắt của Đại Tùy chúng ta.
Sắc mặt Dương Quảng hòa hoãn rất nhiều, từng câu từng chữ của Trương Huyễn đều làm lòng ông ta rung động, vì việc khoa cử, Dương Quảng lo lắng hết lòng, nghĩ hết mọi biện pháp để tạo cơ hội cho con cháu hàn môn.
Nhưng lực lượng hùng mạnh của sĩ tộc lại khiến cho ông ta không thể không thỏa hiệp, cuối cùng một số ít con cháu hàn môn thông qua khoa cử ra làm quan chỉ có thể đảm nhiệm chức quan thấp, không bao giờ lên chức, hoặc là đầu nhập vào nhà quyền quý, trở thành người dẫn đường cho đám sĩ tộc có chức vị cao.
Đạo lý này đương nhiên không chỉ một mình Trương Huyễn biết, phần lớn quan lại cấp cao đều hiểu được, nhưng giống Trương Huyễn dám đứng trước mặt Hoàng đế chỉ ra, lại có một không hai.
- Sau đó thì sao?
Dương Quảng lại hỏi.
- Tiếp theo chính là nam bắc phân chia, mấy trăm năm phân cách coi nhau như kẻ thù, đôi bên đã sớm có ngăn cách sâu hơn ngàn thước. Tuy rằng Đại Tùy đã thống nhất nam bắc, nhưng đây chẳng qua là thống nhất trên địa lý, thống nhất lòng người còn cần một thời gian rất dài. Thánh Thượng mở sông Đại Vận kết nối nam bắc, đề cao địa vị Dương Châu, trọng dụng sĩ tộc ở phía nam, giảm bớt thuế phú, tạo ra lợi ích cho người dân ở Giang Nam. Những việc này đều là biện pháp vô cùng tốt, nhưng cần có thời gian, ít nhất phải mấy đời người mới có thể chậm rãi xóa nhòa đi ngăn cách trong lòng người ở nam bắc.
- Nói tiếp!
Dương Quảng có chút đứng không yên, ông ta khoanh tay đi qua đi lại trong phòng, mỗi chữ châu ngọc của Trương Huyễn, nói đến nguồn gốc nguy cơ của Đại Tùy, khiến cho Dương Quảng vô cùng ngạc nhiên thán phục, vô cùng cảm thán, Đại Tùy lại có một người trẻ tuổi có suy nghĩ rõ ràng như vậy.
Nhưng Dương Quảng lại không biết, những thứ Trương Huyễn tổng kết thì cũng là người đời sau tổng kết về nguyên nhân mất nước của Đại Tùy. Kỳ thật Trương Huyễn đang đứng ở một đỉnh cao trong lịch sử.
- Quan điểm thứ ba vi thần không dám nói thẳng.
- Ngươi nói là được, trẫm xá cho ngươi vô tội!
Hiện tại ngay cả Hoàng đế cũng hỏi vấn đề này rồi, Trương Huyễn nên trả lời thế nào, trả lời không tốt rất có thể sẽ bị Vũ Văn Thuật nắm lấy cơ hội vồ đến, Lý Cương cũng nghe ra trong giọng nói của Thánh Thượng nghiêng về Vũ Văn Thuật.
Trong lòng Trương Huyễn đã tính trước, không chút hoang mang nói:
- Khởi bẩm bệ hạ, tuy rằng người không phải do ty chức giết chết, nhưng ty chức bằng lòng gánh tội thay cho La Sĩ Tín, để y tự do.
Những lời này khiến cho tất cả mọi người đều ngây ngẩn cả người, không ngờ ở trước mặt Hoàng đế cũng nói như vậy, trong lòng Sài Thiệu khẩn trương, lúc nào rồi còn dám nói như vậy!
Trương Tu Đà vẫn không nói gì, ánh mắt nhìn chăm chú vào Trương Huyễn, ông ta vốn đã tuyệt vọng, nhưng hiện tại trong lòng ông ta mơ hồ dâng lên một tia hy vọng.
Dương Quảng không hiểu hỏi:
- Tại sao ngươi phải gánh tội thay cho y?
- Bệ hạ, La Sĩ Tín là tướng tài của Đại Tùy, trong cuộc càn quét loạn phỉ ở Sơn Đông đã lập được chiến công hiển hách, loạn phỉ Sơn Đông chỉ cần nghe đến tên của y đều sợ hãi. Tướng tài của Đại Tùy như vậy, sao có thể vì y nhất thời lỡ tay giết người mà sung quân ngàn dặm chứ, Trương Huyễn bằng lòng lấy thân thể ti tiện của mình để đổi cho La Sĩ Tín trở về sa trường.
Trương Huyễn nói dõng dạc, mọi người đều biến đổi sắc mặt, Trương Tu Đà rốt cuộc không kìm nén được kích động trong lòng, tiến lên quỳ xuống khóc không ra tiếng:
- Bệ hạ, Trương thị vệ nói rất đúng, La Sĩ Tín là mãnh tướng đệ nhất Phi Ưng quân, nếu không có y thì Phi Ưng quân như mất đi một cánh, khẩn cầu bệ hạ xử lý khoan hồng!
Tất cả thuộc hạ của Trương Tu Đà bao gồm Tần Quỳnh đều quỳ xuống, cùng nhau cầu khẩn nói:
- Khẩn cầu bệ hạ xử lý khoan hồng!
Dương Quảng gật đầu, nói với Cốt Nghi và Lý Cương:
- Vụ án này chỉ là vụ án nhỏ, không cần làm lớn chuyện như vậy, vẫn là giao cho Hà Nam Phủ Doãn thẩm tra xử lí đi.
- Vi thần tuân chỉ!
Dương Quảng lại nói với Vũ Văn Thuật:
- Con nuôi của Vũ Văn ái khanh bất hạnh bị chết, trẫm có thể hiểu được nỗi bi thương trong lòng ái khanh, nhưng người chết thì không thể sống lại, khanh bớt đau buồn đi! Trẫm cũng sẽ suy xét bồi thường một chút cho ái khanh.
- Lão thần tạ long ân của bệ hạ!
Dương Quảng nhìn Trương Tu Đà, thở dài nói:
- Trẫm cũng rất muốn khai ân, nhưng quốc pháp như núi, trẫm không thể vi phạm luật pháp do mình định ra. Tuy nhiên trẫm cũng sẽ suy xét chiến công của La Sĩ Tín, giảm miễn tội một cách thích hợp.
Trương Tu Đà dập đầu nói:
- Thần tạ bệ hạ khoan hồng!
Dương Quảng trấn an mọi người, cuối cùng ông ta nhìn chăm chú vào Trương Huyễn, cũng không nói gì thêm, liền đứng dậy rời đi. Bên ngoài truyền đến tiếng thị vệ hô to:
- Thánh Thượng hồi cung, chuẩn bị khởi giá!
Hoàng đế đi rồi, mục đích của Bùi Uẩn cũng đã đạt được, y cười nói với mọi người:
- Nếu miệng vàng của Thánh Thượng đã mở, ta cũng không nói gì nữa, các vị trở về đi!
Vũ Văn Thuật hừ một tiếng thật mạnh, nghênh ngang rời đi trong vòng vây các con nuôi. Lý Cương và Cốt Nghi cũng rời đi. Lúc này, Trương Tu Đà đi tới trước mặt Trương Huyễn thi lễ nói:
- Cảm tạ Trương thị vệ trượng nghĩa thay Sĩ Tín nói thẳng, mặc kệ kết quả như thế nào, từ trên xuống dưới trong Phi Ưng quân đều vô cùng cảm kích Trương thị vệ.
- Trương đại soái không cần phải khách sáo, Trương Huyễn cũng là người kính trọng anh hùng, mới quen đã thân với Tần đại ca và Sĩ Tín, chỉ hận Trương Huyễn thấp cổ bé họng, không thể san sẻ thay các vị.
- Trương thị vệ đã tận lực rồi, ân tình hôm nay, Trương Tu Đà sẽ khắc sâu trong lòng.
Trương Tu Đà lại thi lễ với Dương Đàm, xoay người dẫn theo đám người Tần Quỳnh rời đi, xa xa, Tần Quỳnh ôm quyền thi lễ với Trương Huyễn.
Trương Huyễn nhìn bọn họ đi xa, không khỏi cúi đầu thở dài.
- Trương thị vệ cũng muốn theo chân bọn họ đi à?
Dương Đàm chậm rãi đi tới bên cạnh Trương Huyễn cười nói.
- Quả thật có suy nghĩ này, loại người như ta không thích ngồi yên trong cung!
Trương Huyễn cười khổ một tiếng nói.
Dương Đàm mỉm cười:
- Có lẽ có một ngày, ta sẽ thỏa mãn nguyện vọng của Trương thị vệ.
- Ty chức tạ điện hạ trước.
Hai người nhìn nhau, cùng nhau cười ha hả. Lúc này, một gã hoạn quan vội vàng đi tới, thi lễ với Dương Đàm nói:
- Thánh Thượng bảo điện hạ tiến cung dùng cơm trưa.
- Ta đã biết, đi bây giờ đây.
Dương Đàm lại nói vài câu với Trương Huyễn rồi mới vội vàng vào cung.
***
Không giống với phụ thân Dương Kiên tôn trọng sự đơn giản, hứng thú tích lũy của cải, Dương Quảng lại xa hoa hơn rất nhiều, ông ta chú ý lễ nghi, coi trọng khí độ của hoàng gia, mà ngay cả mỗi buổi ăn trưa ông ta cũng vô cùng chú ý, không chỉ có hơn mấy trăm món ăn và rượu phô trương xa hoa, còn có các đồ vật xung quanh cũng tinh xảo vô song, mỗi vật đều là bảo bối vô giá.
Có lẽ vì nguyên nhân tuổi càng già, Dương Quảng cũng vô cùng coi trọng tình thân. Bữa trưa và bữa tối mỗi ngày đều phải cùng người nhà dùng bữa.
Trong Ngự Thiện Đường Thiên Bảo các, Dương Quảng giống như bình thường cùng với người nhà ngồi một chỗ dùng cơm trưa. Yến Vương Dương Đàm ngồi ở phía dưới hoàng tổ phụ, bình thường bọn họ nói chuyện vui vẻ, nhưng hôm nay không khí giữa hai người có chút nặng nề.
Tiêu Hậu nhìn ra một chút manh mối, bà châm một chén rượu cho trượng phu, cười nói:
- Hôm nay hình như thánh thượng rất không vui.
- Không sao. Chỉ là tối hôm qua ngủ không ngon, hôm nay hơi mệt. Đúng rồi, sáng hôm nay thẩm một vụ án.
Dương Quảng nhìn thoáng qua trưởng tôn.
- Hả? Sao thánh thượng lại đi thẩm án?
Tiêu Hậu ngậm cười hỏi.
- Còn không phải trưởng tôn của nàng náo loạn, muốn trẫm làm chủ cho y, kết quả là một việc rất nhỏ bị làm cho to chuyện.
- Tổ phụ, đó cũng không phải là việc nhỏ…
Dương Đàm rụt rè nói.
- Đủ rồi!
Dương Quảng mất hứng ngắt lời của y:
- Trẫm hỏi ngươi sao?
Dương Đàm cúi đầu không dám lên tiếng, Dương Quảng bỗng nhiên đặt mạnh chiếc đũa lên bàn, đứng dậy đi mất.
- Ngươi lại đây!
Ông ta gọi Dương Đàm một tiếng, cũng không quay đầu đã đi ra ngoài. Dương Đàm vội vàng để đũa xuống, đi theo tổ phụ. Tiêu Hậu kinh ngạc nhìn hai ông cháu này, không biết chuyện gì xảy ra.
Dương Quảng ngồi ở ngoại các, vỗ bàn một cái cả giận nói:
- Quỳ xuống cho trẫm!
Dương Đàm sợ tới mức vội vàng quỳ xuống, Dương Quảng cả giận nói:
- Ngươi quả nhiên là cánh cứng cáp rồi, lại dám lục đục với đại thần, rất lợi hại rồi đấy!
Dương Đàm cúi đầu không dám lên tiếng, Dương Quảng càng thêm phẫn nộ, liên tục đập bàn mắng:
- Ngươi không phải nói rất hay sao? Tách ra thẩm vấn, rất lợi hại đấy! Hiện tại sao giống người câm vậy.
Dương Đàm cắn môi một cái, thấp giọng nói:
- Nếu phụ thân có ở đây, cháu cần gì tự tìm phiền não chứ!
- Ngươi…
Dương Quảng bị một câu của trưởng tôn làm cho cả buổi nói không ra lời. Dương Đàm không đếm xỉa đến, tiếp tục nói:
- Đại Tùy loạn trong giặc ngoài, tổ phụ ngày đêm làm việc vất vả, tâm lực tiều tụy, cháu nhìn trong mắt, nóng ở trong lòng, rồi lại bất lực. Mấy tên phu tử chỉ biết dạy ta Tử Vân, Thi Vân, phương pháp trị quốc chân chính thì bọn họ lại hoàn toàn không biết gì cả, ngay cả một tên thị vệ nho nhỏ cũng không bằng, cháu cả ngày theo chân bọn họ đọc sách, bao lâu mới có thể giảm bớt gánh nặng cho tổ phủ chứ?
Dương Quảng yên lặng nhìn khuôn mặt chân thành của trưởng tôn, trong lòng cũng thực cảm động, sau một lúc lâu ông ta thở dài nói:
- Tên thị vệ ngươi nói chính là Trương Huyễn đúng không?
- Chính là hắn, hôm nay hắn vốn còn có rất nhiều lời muốn nói với tổ phụ, nhưng tổ phụ lại không cho hắn cơ hội. Vì sao tổ phụ không nghe kiến nghị của hắn, cũng là kiến nghị hắn đưa cho ta.
Dương Quảng nhìn chăm chú vào trưởng tôn một lát, quyết đoán quay đầu lại ra lệnh:
- Mau truyền sắc lệnh của trẫm, tuyên thị vệ Trương Huyễn của Yến Vương phủ tới gặp trẫm!
- Trẫm thật muốn biết, hắn rốt cục dạy ngươi cái gì.
***
Không bao lâu, Trương Huyễn dưới sự hướng dẫn của một gã hoạn quan chạy vội tới Thiên Bảo các. Hắn đi vào nội đường, chỉ thấy Tùy Đế Dương Quảng đang bình tĩnh nhìn mình, Dương Đàm bên cạnh khoanh tay mà đứng, có vẻ khẩn trương, không dám nhìn mình một cái.
Trương Huyễn vội vàng tiến lên quì một gối:
- Vi thần Trương Huyễn tham kiến bệ hạ!
- Đứng lên đi!
Dương Quảng lạnh lùng nói.
- Tạ ơn bệ hạ!
Trương Huyễn đứng lên, trong lòng hắn có chút lo lắng, Dương Quảng vội vã triệu kiến mình như vậy, đương nhiên sẽ không nói chuyện đại sự trong nước, tám chín phần mười là có liên quan đến Dương Đàm.
- Ngẩng đầu!
Dương Quảng lại ra lệnh.
Trương Huyễn chậm rãi ngẩng đầu lên, ánh mắt sáng ngời hữu thần nhìn chăm chú vào Dương Quảng, chỉ thấy thân thể ông ta rất cao, nhưng cũng không cường tráng, trên khuôn mặt anh tuấn hiện đầy phong sương, con mắt dài nhỏ thậm chí có vài nếp nhăn sâu đậm, sắc mặt tái nhợt, có vẻ tinh thần rất là mỏi mệt.
Mà Dương Quảng cũng là lần thứ hai đánh giá Trương Huyễn, ở đại sảnh Ngự Sử ông ta không nhìn kỹ, hiện tại ông ta mới nhìn rõ bộ dáng của người thanh niên này. Chỉ thấy dáng vẻ Trương Huyễn cao lớn, tư thế oai hùng bừng bừng, ánh mắt thâm thúy, khuôn mặt sắc sảo. Dương Quảng không khỏi âm thầm gật đầu, ông ta có khả năng nhìn người, từ bộ dáng bên ngoài đã nhìn ra khí chất của Trương Huyễn rất ngay thẳng, cũng không phải người gian tà.
Dương Quảng chỉ về Dương Đàm:
- Cháu trẫm nói, ngươi dạy y nhiều thứ, trẫm thật muốn biết, rốt cục ngươi dạy y cái gì vậy?
- Hồi bẩm bệ hạ, vi thần cũng không phải cố ý dạy cho điện hạ cái gì, chỉ là khi nói chuyện phiếm thì nói ra một số suy nghĩ của mình.
- Cụ thể là gì, nói từng cái cho trẫm nghe!
Dương Quảng nghiêm túc, hỏi rõ ngọn ngành. Làm tổ phụ, ông ta cực kỳ quan tâm đến quá trình trưởng thành của trưởng tôn, không tiếc mời đại nho tốt nhất tới dạy dỗ trưởng tôn.
Dương Quảng làm sao có thể dễ dàng tha thứ cho một tên thị vệ ảnh hưởng đến trưởng tôn, ông ta vốn định nghiêm trị gã thị vệ cả gan làm loạn này, nhưng sau khi nghe Dương Đàm nói, lại gặp tên Trương Huyễn này, tức giận trong lòng của ông ta cũng vơi đi không ít, cũng có thêm vài phần tò mò.
- Vi thần từng nghiên cứu thảo luận về một số nguồn gốc nguy cơ trước mắt của Đại Tùy với Yến Vương điện hạ.
Trương Huyễn dừng một chút, dùng khóe mắt nhanh chóng nhìn thoáng qua Dương Quảng, thấy ông ta khoanh tay đứng trước cửa sổ, lưng quay lại với mình, nhưng không ngăn cản mình tiếp tục nói.
Hắn lại tiếp tục nói:
- Vi thần cho rằng đóng băng ba thước, không chỉ lạnh trong một ngày. Khốn cảnh trước mắt của Đại Tùy là kết quả của các loại nguy cơ tích lũy hơn mấy trăm năm, hoặc thậm chí hơn một ngàn năm, từ tiên đế bắt đầu đã chuẩn bị xóa bỏ các nguy cơ này, lại gặp phải lực cản hùng mạnh, các loại khó khăn trước mắt chính là kết quả do bùng nổ xung đột giữa chế độ cũ và mới.
Trong mắt Dương Quảng đã có vài phần hứng thú khó có thể che giấu, nhưng ông ta rất ít để hạ thần nhìn ra tâm tình của mình, mặt không đổi sắc hỏi:
- Ví dụ như nguy cơ gì?
- Vi thần cho rằng, có ba nguy cơ. Đầu tiên là chế độ thế phiệt, chế độ thế phiệt xuất phát từ thời Hán, xác lập ở thời Tào Ngụy, hưng thịnh ở thời Lưỡng Tấn, cho tới hôm nay đã thâm căn cố đế, trong lòng những sĩ tộc này chỉ có lợi ích của gia tộc mà không suy xét đến thiên hạ xã tắc, không chỉ nắm quan phủ địa phương trong tay, mà còn khiến cho chính lệnh của triều đình không ra khỏi kinh thành. Hơn nữa lũng đoạn học thức, đã ngăn cản tiền đồ của sĩ tộc, khiến cho con cháu bần hàn không thể lên chức, không công bình khiến cho dân phẫn nộ, các loại oán hận của tầng giai cấp thấp tích lũy đến một thời điểm nhất định, tự nhiên sẽ bùng nổ, đây là vấn đề lớn nhất trước mắt của Đại Tùy chúng ta.
Sắc mặt Dương Quảng hòa hoãn rất nhiều, từng câu từng chữ của Trương Huyễn đều làm lòng ông ta rung động, vì việc khoa cử, Dương Quảng lo lắng hết lòng, nghĩ hết mọi biện pháp để tạo cơ hội cho con cháu hàn môn.
Nhưng lực lượng hùng mạnh của sĩ tộc lại khiến cho ông ta không thể không thỏa hiệp, cuối cùng một số ít con cháu hàn môn thông qua khoa cử ra làm quan chỉ có thể đảm nhiệm chức quan thấp, không bao giờ lên chức, hoặc là đầu nhập vào nhà quyền quý, trở thành người dẫn đường cho đám sĩ tộc có chức vị cao.
Đạo lý này đương nhiên không chỉ một mình Trương Huyễn biết, phần lớn quan lại cấp cao đều hiểu được, nhưng giống Trương Huyễn dám đứng trước mặt Hoàng đế chỉ ra, lại có một không hai.
- Sau đó thì sao?
Dương Quảng lại hỏi.
- Tiếp theo chính là nam bắc phân chia, mấy trăm năm phân cách coi nhau như kẻ thù, đôi bên đã sớm có ngăn cách sâu hơn ngàn thước. Tuy rằng Đại Tùy đã thống nhất nam bắc, nhưng đây chẳng qua là thống nhất trên địa lý, thống nhất lòng người còn cần một thời gian rất dài. Thánh Thượng mở sông Đại Vận kết nối nam bắc, đề cao địa vị Dương Châu, trọng dụng sĩ tộc ở phía nam, giảm bớt thuế phú, tạo ra lợi ích cho người dân ở Giang Nam. Những việc này đều là biện pháp vô cùng tốt, nhưng cần có thời gian, ít nhất phải mấy đời người mới có thể chậm rãi xóa nhòa đi ngăn cách trong lòng người ở nam bắc.
- Nói tiếp!
Dương Quảng có chút đứng không yên, ông ta khoanh tay đi qua đi lại trong phòng, mỗi chữ châu ngọc của Trương Huyễn, nói đến nguồn gốc nguy cơ của Đại Tùy, khiến cho Dương Quảng vô cùng ngạc nhiên thán phục, vô cùng cảm thán, Đại Tùy lại có một người trẻ tuổi có suy nghĩ rõ ràng như vậy.
Nhưng Dương Quảng lại không biết, những thứ Trương Huyễn tổng kết thì cũng là người đời sau tổng kết về nguyên nhân mất nước của Đại Tùy. Kỳ thật Trương Huyễn đang đứng ở một đỉnh cao trong lịch sử.
- Quan điểm thứ ba vi thần không dám nói thẳng.
- Ngươi nói là được, trẫm xá cho ngươi vô tội!
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
