Một thiếu niên tới dự yến tiệc của huyện tôn đại nhân, đây là việc trước nay chưa từng có. Nếu không vì nể mặt Vương Tư Nhâm, Hầu Huyện lệnh chắc chắn sẽ không chịu hạ mình mà phá lệ như vậy.
Trương Nguyên trước đó còn mang danh là bị cáo, giờ lại thành khách mời của huyện lệnh, Hầu Chi Hàn chỉ lo để người ta nhìn vào sẽ dị nghị.
Vương Tư Nhâm nói:
- Thiên Âm huynh, vụ án vừa rồi còn có chỗ nào chưa thỏa đáng không?
Hầu Chi Hàn đáp:
- Không có.
Vương Tư Nhâm nói:
- Vậy thì huynh cần gì phải băn khoăn nữa.
Hầu Chi Hàn mỉm cười, khom người nói:
- Đa tạ thầy chỉ dạy, học trò làm gì bao giờ cũng luôn nghĩ trước tính sau, nên bao nhiêu năm rồi mà vẫn không thăng tiến được. Thầy, mời; Vương thế huynh, mời; Trương thế huynh, mời.
Cuối thời Minh, người có công danh gọi là Tọa sư. Con trai của Phòng sư xưng là thế huynh.
Hầu Chi Hàn biết khẩu vị của Vương Tư Nhâm nên cố ý tổ chức yến tiệc rất thanh nhã, mộc mạc. Các món đều là đặc sản của Thiệu Hưng, rượu là rượu đỗ Thiệu Hưng, trên bàn có tám món lần lượt là măng Phá Đường, ấu Độc Sơn, cua đồng, trùng trục Tam Giang, cá thì Đầu Lao, rau rút Tương hồ, tương mặn thập vị và canh tươi nhất phẩm. Ngoài ra còn có món cơm tẻ nổi tiếng của Thiệu Hưng nữa.
Cả yến tiệc có hai bàn, hai người một bàn. Tất nhiên là Hầu Chi Hàn ngồi cùng bàn với Vương Tư Nhâm, còn Trương Nguyên ngồi cùng thiếu niên họ Vương kia.
Vương Tư Nhâm vốn tưởng mỗi người sẽ được ngồi một bàn, chẳng ngờ tay Hầu huyện lệnh này lại tiết kiệm đến thế. Điều này làm cho Vương Tư Nhâm có phần bối rối. Quay sang nhìn “cậu” thiếu niên họ Vương kia định nói gì đó, cuối cùng chỉ nói:
- Trẻ con không được uống rượu!
Hầu Chi Hàn cười nói:
- Thầy là người bản địa, lẽ nào lại không biết rượu đỗ Thiệu Hưng uống không say ư? Thế huynh trẻ tuổi đây uống hai chén cũng không sao đâu.
Một đồng tử áo xanh bước tới rót cho Trương Nguyên và thiếu niên họ Vương, mỗi người một chén rượu. Vương Tư Nhâm không lên tiếng phản đối nữa mà chỉ nhìn theo rồi quay sang đàm đạo quốc gia chính sự với Hầu Chi Hàn.
Hoàng hôn buông xuống, bên ngoài trời cũng tối dần,các đèn trong công đường lập tức được thắp sáng lên. Hương rượu dịu dàng lan tỏa khắp căn phòng, mấy món ăn nổi tiếng của Thiệu Hưng khiến Trương Nguyên không thể kiềm chế lại nữa bèn nâng chén lên nói:
- Vương huynh, mời.
Ban nãy ở công đường, Trương Nguyên đã không nghe theo lời khuyên can của thiếu niên họ Vương. Điều này khiến “cậu ta” cảm thấy không hài lòng. Thế là “cậu ta” cứ chăm chăm vào gắp cá, làm bộ như đang mải mê ăn nên không nghe thấy.
Trương Nguyên nhấp một ngụm nhỏ rồi lấy tay ra hiệu để đồng tử không rót thêm rượu nữa. Trong đĩa tổng cộng có hai con cá thì, cặm cụi rỉa hết một con, thiếu niên họ Vương lại tiếp tục quay sang “xử lí” nốt con cá kia. Thấy vậy, Trương Nguyên cười nói:
- Vương huynh, nhớ để dành cho ta cái đuôi nhé.
Thiếu niên họ Vương hơi đỏ mặt, bèn thu đũa lại. Trương Nguyên lại lên tiếng:
- Cậu thích thì cứ ăn hết đi. Cá này bắt được ở sông trước cửa nhà ta đấy. Ta cũng hay câu được lắm.
Thiếu niên họ Vương cuối cùng cũng chịu mở miệng, hạ giọng hỏi:
- Bình thường ngoài việc đọc sách ra cậu hay làm gì nữa?
- Những trò thiếu niên chơi ta đều chơi cả. Chọi dế, đánh cờ, đá cầu hát ca, chọi gà, cưỡi ngựa, câu cá, bắn cung ta đầu biết chút ít. Vậy huynh thì sao?
Trong lòng thầm nghĩ:
“ Chắc là thêu hoa rồi?
Thiếu niên họ Vương cụp mắt không dám nhìn thẳng vào Trương Nguyên, đáp:
- Cũng gần gần như vậy.
Rồi nhanh chóng lảng sang chuyện khác:
- Nghe nói cậu nằm mơ thấy một kho sách lớn, trong đó có mấy chục ngàn cuốn sách quý mà chỉ trong một đêm cậu đã đọc hết, sau khi tỉnh lại thì vẫn nhớ như in, điều đó có phải sự thật không?
- Có mấy chục ngàn cuốn ư? Ta đâu có đếm đâu, chắc cũng tầm mấy ngàn cuốn gì đó. Đâu có phải sách quý gì đâu, vừa không thể cứu dân thế tế lại không thể đạt được công danh. Chỉ là sách để giải trí mà thôi, là loại mà tộc thúc tổ của ta hay xem đấy.
Thiếu niên họ Vương nói:
- Ta rất thích coi sách giải trí đó, nói xem, cậu đã xem được những sách giải trí gì trong đó?
Trương Nguyên nghĩ thầm:
“ Cô đương nhiên là thích xem sách giải trí rồi. Cô đâu có phải thi đồng sinh, thi tú tài, thi cử nhân rồi cả thi tiến sĩ nữa.Ta đây mới mệt này!”
Trương Nguyên đã hoàn toàn chắc chắn người ngồi trước mặt hắn đây không phải là nam mà là nữ thiếu niên. Liệu cô ta có phải là con gái của Vương Tư Nhâm chăng? Vì sao Vương Tư Nhâm lại mang theo con gái ra ngoài chơi như vậy? Lẽ nào cuối thời Minh con người đã suy nghĩ thoáng như thế sao?
Cô gái họ Vương lại hỏi:
- Nói đi, trong mơ cậu đã đọc được những sách gì?
Trương Nguyên nói:
- Rất nhiều rất nhiều, ta không nhớ nổi tên sách nữa. Chỉ nhớ được câu chuyện trong đó thôi. Ai ya, đừng nói chuyện này nữa, ăn thôi ăn thôi.
Nói rồi Trương Nguyên liền làm bộ cắm cúi bóc vỏ một con cua đồng.
Cô gái họ Vương muốn hỏi tiếp nhưng lại thôi, đành gắp thức ăn vào bát.
Ngồi bàn bên cạnh, Vương Tư Nhâm cao giọng nói:
- Trương Nguyên, qua bên này, huyện tôn muốn kiểm tra cậu một chút.
Trương Nguyên “ực” một tiếng, thiếu chút nữa thì nghẹn, bụng nghĩ:
“ Thi!Thi!Thi! Thi là pháp bảo lợi hại của thầy, cả đời ta khó lòng trốn khỏi một chữ “Thi” này.”
Trương Nguyên nhận lấy khăn ăn từ người hầu đang đứng bên để lau tay, gật đầu với cô gái họ Vương rồi lập tức đứng dậy tiến về phía bàn của Vương Tư Nhâm và Hầu Chi Hàn, khom lưng kính cẩn thi lễ nói:
- Huyện tôn muốn kiểm tra học trò cái gì ạ?
Ban nãy nghe Vương Tư Nhâm hết lời khen ngợi Trương Nguyên, Hầu Chi Hàn rất muốn thử xem hắn rốt cuộc tài nghệ đến đâu. Nhìn Trương Nguyên một lượt từ đầu đến chân đánh giá, mặt mũi sáng sủa, thần thái ung dung điềm đạm không giống như lần đầu gặp quan lớn, quả cũng không tệ! Hầu huyện lệnh bấy giờ mới lên tiếng:
- Túc Chi tiên sinh là tổ phụ của ngươi?
Trương Nguyên đáp:
- Là thúc tổ của học trò.
Hầu Chi Hàn "ồ" lên một tiếng, nghĩ thầm “Hoá ra không phải là có họ hàng ruột thịt Trương Nhữ Lâm”, rồi hỏi tiếp:
- Đã từng tham gia thi huyện chưa?
Trương Nguyên nói:
- Học trò còn chưa vào học trường xã.
- Hầu Chi Hàn lại nói:
- - Vậy đích thị là gia đình có truyền thống học giỏi rồi.
Trương Nguyên nói:
- Gia phụ nhiều năm ở bên ngoài, học trò cũng chưa được học hành bài bản, chỉ là thi thoảng nhàn rỗi học lỏm mấy chữ mà thôi.
Huyện tôn đại nhân Hầu Chi Hàn cảm thấy một cậu học trò còn chưa được học ở trường xã, gia đình lại không có ai dạy thì có thể có học vấn đến đâu. Mà Vương Tư Nhâm cứ khăng khăng ca ngợi cậu ta hết lời, nói tên này nhất định rất có tiền đồ. Hầu Chi Hàn vì nể mặt mũi của Vương Tư Nhâm, đành phải khảo nghiệm Trương Nguyên, lại hỏi:
- Đối câu chắc ngươi cũng học qua rồi chứ? Bổn huyện ra câu đối, người phải đối lại, hiểu không?
Trương Nguyên thầm nghĩ:
“ Thể loại đối câu mình chưa từng học qua, chỉ nhớ được mấy câu đối nổi tiếng mà thôi. Cái gì mà “ Họa thượng hà hoa hòa thượng họa thư” gì gì đó. Mà chắc gì huyện lệnh đại nhân đã đố vào những câu mà mình biết chứ?” Nhưng vào lúc này mà hắn nói mình chưa từng học qua thì trong mắt đại nhân hắn đúng là đồ bỏ đi, hơn nữa lại làm mất mặt Vương Tư Nhâm nữa, vả lại bên kia còn có cô gái họ Vương cũng đang chăm chú dõi theo nữa.
Trương Nguyên nói:
- Huyện tôn đại nhân, học trò mặc dù chỉ có chút tài mọn nhưng đối câu thì cũng đã được học qua. Ngày trước có một câu đối mà cho đến giờ học trò vẫn chưa đối được...
- Hả?
Hầu Chi Hàn có vẻ hứng thú với chuyện này:
- Nói ta nghe coi.
Trương Nguyên nói:
- Vế trên là “Yên tỏa trì đường liễu.”
Hầu Chi Hàn cười thầm nghĩ bụng:
- Câu này có gì khó đối chứ, thế mà nhà ngươi cũng phải nghĩ tới mấy ngày.
Ngẫm nghĩ một lát, Hầu Chi Hàn bỗng giật mình.Trong năm chữ ấy có cả bộ ngũ hành Kim Mộc Thủy Hỏa Thổ!
Vương Tư Nhâm nghe câu “Yên tỏa trì đường liễu” này thì cũng bắt đầu suy nghĩ, nghĩ đi nghĩ lại mà vẫn không nghĩ ra đối thế nào cho phải. Chỉ đối ý thôi thì không khó, nhưng phải đối cả bộ ngũ hành kia mới là điều nan giải.
Tới khi đồ ăn đã nguội hết cả hai vị tiến sĩ vẫn chưa nghĩ ra câu đối nào cho hợp lí, Hầu huyện lệnh cũng quên mất cả việc đang kiểm tra Trương Nguyên. Thực ra cũng không hẳn là quên, chỉ là trong lòng thầm nghĩ, cậu thiếu niên này đã nghĩ ra được vế đối thâm thúy như thế, ắt hẳn phải là bậc cao thủ rồi, bởi vậy nên mới không ra đối nữa, chỉ một lòng chuyên tâm giải cho được vế đối “Yên tỏa trì đường liễu” kia.
Do khéo léo xoay chuyển mà giờ lại biến thành Trương Nguyên đố Huyện tôn đại nhân rồi.
Trương Nguyên trước đó còn mang danh là bị cáo, giờ lại thành khách mời của huyện lệnh, Hầu Chi Hàn chỉ lo để người ta nhìn vào sẽ dị nghị.
Vương Tư Nhâm nói:
- Thiên Âm huynh, vụ án vừa rồi còn có chỗ nào chưa thỏa đáng không?
Hầu Chi Hàn đáp:
- Không có.
Vương Tư Nhâm nói:
- Vậy thì huynh cần gì phải băn khoăn nữa.
Hầu Chi Hàn mỉm cười, khom người nói:
- Đa tạ thầy chỉ dạy, học trò làm gì bao giờ cũng luôn nghĩ trước tính sau, nên bao nhiêu năm rồi mà vẫn không thăng tiến được. Thầy, mời; Vương thế huynh, mời; Trương thế huynh, mời.
Cuối thời Minh, người có công danh gọi là Tọa sư. Con trai của Phòng sư xưng là thế huynh.
Hầu Chi Hàn biết khẩu vị của Vương Tư Nhâm nên cố ý tổ chức yến tiệc rất thanh nhã, mộc mạc. Các món đều là đặc sản của Thiệu Hưng, rượu là rượu đỗ Thiệu Hưng, trên bàn có tám món lần lượt là măng Phá Đường, ấu Độc Sơn, cua đồng, trùng trục Tam Giang, cá thì Đầu Lao, rau rút Tương hồ, tương mặn thập vị và canh tươi nhất phẩm. Ngoài ra còn có món cơm tẻ nổi tiếng của Thiệu Hưng nữa.
Cả yến tiệc có hai bàn, hai người một bàn. Tất nhiên là Hầu Chi Hàn ngồi cùng bàn với Vương Tư Nhâm, còn Trương Nguyên ngồi cùng thiếu niên họ Vương kia.
Vương Tư Nhâm vốn tưởng mỗi người sẽ được ngồi một bàn, chẳng ngờ tay Hầu huyện lệnh này lại tiết kiệm đến thế. Điều này làm cho Vương Tư Nhâm có phần bối rối. Quay sang nhìn “cậu” thiếu niên họ Vương kia định nói gì đó, cuối cùng chỉ nói:
- Trẻ con không được uống rượu!
Hầu Chi Hàn cười nói:
- Thầy là người bản địa, lẽ nào lại không biết rượu đỗ Thiệu Hưng uống không say ư? Thế huynh trẻ tuổi đây uống hai chén cũng không sao đâu.
Một đồng tử áo xanh bước tới rót cho Trương Nguyên và thiếu niên họ Vương, mỗi người một chén rượu. Vương Tư Nhâm không lên tiếng phản đối nữa mà chỉ nhìn theo rồi quay sang đàm đạo quốc gia chính sự với Hầu Chi Hàn.
Hoàng hôn buông xuống, bên ngoài trời cũng tối dần,các đèn trong công đường lập tức được thắp sáng lên. Hương rượu dịu dàng lan tỏa khắp căn phòng, mấy món ăn nổi tiếng của Thiệu Hưng khiến Trương Nguyên không thể kiềm chế lại nữa bèn nâng chén lên nói:
- Vương huynh, mời.
Ban nãy ở công đường, Trương Nguyên đã không nghe theo lời khuyên can của thiếu niên họ Vương. Điều này khiến “cậu ta” cảm thấy không hài lòng. Thế là “cậu ta” cứ chăm chăm vào gắp cá, làm bộ như đang mải mê ăn nên không nghe thấy.
Trương Nguyên nhấp một ngụm nhỏ rồi lấy tay ra hiệu để đồng tử không rót thêm rượu nữa. Trong đĩa tổng cộng có hai con cá thì, cặm cụi rỉa hết một con, thiếu niên họ Vương lại tiếp tục quay sang “xử lí” nốt con cá kia. Thấy vậy, Trương Nguyên cười nói:
- Vương huynh, nhớ để dành cho ta cái đuôi nhé.
Thiếu niên họ Vương hơi đỏ mặt, bèn thu đũa lại. Trương Nguyên lại lên tiếng:
- Cậu thích thì cứ ăn hết đi. Cá này bắt được ở sông trước cửa nhà ta đấy. Ta cũng hay câu được lắm.
Thiếu niên họ Vương cuối cùng cũng chịu mở miệng, hạ giọng hỏi:
- Bình thường ngoài việc đọc sách ra cậu hay làm gì nữa?
- Những trò thiếu niên chơi ta đều chơi cả. Chọi dế, đánh cờ, đá cầu hát ca, chọi gà, cưỡi ngựa, câu cá, bắn cung ta đầu biết chút ít. Vậy huynh thì sao?
Trong lòng thầm nghĩ:
“ Chắc là thêu hoa rồi?
Thiếu niên họ Vương cụp mắt không dám nhìn thẳng vào Trương Nguyên, đáp:
- Cũng gần gần như vậy.
Rồi nhanh chóng lảng sang chuyện khác:
- Nghe nói cậu nằm mơ thấy một kho sách lớn, trong đó có mấy chục ngàn cuốn sách quý mà chỉ trong một đêm cậu đã đọc hết, sau khi tỉnh lại thì vẫn nhớ như in, điều đó có phải sự thật không?
- Có mấy chục ngàn cuốn ư? Ta đâu có đếm đâu, chắc cũng tầm mấy ngàn cuốn gì đó. Đâu có phải sách quý gì đâu, vừa không thể cứu dân thế tế lại không thể đạt được công danh. Chỉ là sách để giải trí mà thôi, là loại mà tộc thúc tổ của ta hay xem đấy.
Thiếu niên họ Vương nói:
- Ta rất thích coi sách giải trí đó, nói xem, cậu đã xem được những sách giải trí gì trong đó?
Trương Nguyên nghĩ thầm:
“ Cô đương nhiên là thích xem sách giải trí rồi. Cô đâu có phải thi đồng sinh, thi tú tài, thi cử nhân rồi cả thi tiến sĩ nữa.Ta đây mới mệt này!”
Trương Nguyên đã hoàn toàn chắc chắn người ngồi trước mặt hắn đây không phải là nam mà là nữ thiếu niên. Liệu cô ta có phải là con gái của Vương Tư Nhâm chăng? Vì sao Vương Tư Nhâm lại mang theo con gái ra ngoài chơi như vậy? Lẽ nào cuối thời Minh con người đã suy nghĩ thoáng như thế sao?
Cô gái họ Vương lại hỏi:
- Nói đi, trong mơ cậu đã đọc được những sách gì?
Trương Nguyên nói:
- Rất nhiều rất nhiều, ta không nhớ nổi tên sách nữa. Chỉ nhớ được câu chuyện trong đó thôi. Ai ya, đừng nói chuyện này nữa, ăn thôi ăn thôi.
Nói rồi Trương Nguyên liền làm bộ cắm cúi bóc vỏ một con cua đồng.
Cô gái họ Vương muốn hỏi tiếp nhưng lại thôi, đành gắp thức ăn vào bát.
Ngồi bàn bên cạnh, Vương Tư Nhâm cao giọng nói:
- Trương Nguyên, qua bên này, huyện tôn muốn kiểm tra cậu một chút.
Trương Nguyên “ực” một tiếng, thiếu chút nữa thì nghẹn, bụng nghĩ:
“ Thi!Thi!Thi! Thi là pháp bảo lợi hại của thầy, cả đời ta khó lòng trốn khỏi một chữ “Thi” này.”
Trương Nguyên nhận lấy khăn ăn từ người hầu đang đứng bên để lau tay, gật đầu với cô gái họ Vương rồi lập tức đứng dậy tiến về phía bàn của Vương Tư Nhâm và Hầu Chi Hàn, khom lưng kính cẩn thi lễ nói:
- Huyện tôn muốn kiểm tra học trò cái gì ạ?
Ban nãy nghe Vương Tư Nhâm hết lời khen ngợi Trương Nguyên, Hầu Chi Hàn rất muốn thử xem hắn rốt cuộc tài nghệ đến đâu. Nhìn Trương Nguyên một lượt từ đầu đến chân đánh giá, mặt mũi sáng sủa, thần thái ung dung điềm đạm không giống như lần đầu gặp quan lớn, quả cũng không tệ! Hầu huyện lệnh bấy giờ mới lên tiếng:
- Túc Chi tiên sinh là tổ phụ của ngươi?
Trương Nguyên đáp:
- Là thúc tổ của học trò.
Hầu Chi Hàn "ồ" lên một tiếng, nghĩ thầm “Hoá ra không phải là có họ hàng ruột thịt Trương Nhữ Lâm”, rồi hỏi tiếp:
- Đã từng tham gia thi huyện chưa?
Trương Nguyên nói:
- Học trò còn chưa vào học trường xã.
- Hầu Chi Hàn lại nói:
- - Vậy đích thị là gia đình có truyền thống học giỏi rồi.
Trương Nguyên nói:
- Gia phụ nhiều năm ở bên ngoài, học trò cũng chưa được học hành bài bản, chỉ là thi thoảng nhàn rỗi học lỏm mấy chữ mà thôi.
Huyện tôn đại nhân Hầu Chi Hàn cảm thấy một cậu học trò còn chưa được học ở trường xã, gia đình lại không có ai dạy thì có thể có học vấn đến đâu. Mà Vương Tư Nhâm cứ khăng khăng ca ngợi cậu ta hết lời, nói tên này nhất định rất có tiền đồ. Hầu Chi Hàn vì nể mặt mũi của Vương Tư Nhâm, đành phải khảo nghiệm Trương Nguyên, lại hỏi:
- Đối câu chắc ngươi cũng học qua rồi chứ? Bổn huyện ra câu đối, người phải đối lại, hiểu không?
Trương Nguyên thầm nghĩ:
“ Thể loại đối câu mình chưa từng học qua, chỉ nhớ được mấy câu đối nổi tiếng mà thôi. Cái gì mà “ Họa thượng hà hoa hòa thượng họa thư” gì gì đó. Mà chắc gì huyện lệnh đại nhân đã đố vào những câu mà mình biết chứ?” Nhưng vào lúc này mà hắn nói mình chưa từng học qua thì trong mắt đại nhân hắn đúng là đồ bỏ đi, hơn nữa lại làm mất mặt Vương Tư Nhâm nữa, vả lại bên kia còn có cô gái họ Vương cũng đang chăm chú dõi theo nữa.
Trương Nguyên nói:
- Huyện tôn đại nhân, học trò mặc dù chỉ có chút tài mọn nhưng đối câu thì cũng đã được học qua. Ngày trước có một câu đối mà cho đến giờ học trò vẫn chưa đối được...
- Hả?
Hầu Chi Hàn có vẻ hứng thú với chuyện này:
- Nói ta nghe coi.
Trương Nguyên nói:
- Vế trên là “Yên tỏa trì đường liễu.”
Hầu Chi Hàn cười thầm nghĩ bụng:
- Câu này có gì khó đối chứ, thế mà nhà ngươi cũng phải nghĩ tới mấy ngày.
Ngẫm nghĩ một lát, Hầu Chi Hàn bỗng giật mình.Trong năm chữ ấy có cả bộ ngũ hành Kim Mộc Thủy Hỏa Thổ!
Vương Tư Nhâm nghe câu “Yên tỏa trì đường liễu” này thì cũng bắt đầu suy nghĩ, nghĩ đi nghĩ lại mà vẫn không nghĩ ra đối thế nào cho phải. Chỉ đối ý thôi thì không khó, nhưng phải đối cả bộ ngũ hành kia mới là điều nan giải.
Tới khi đồ ăn đã nguội hết cả hai vị tiến sĩ vẫn chưa nghĩ ra câu đối nào cho hợp lí, Hầu huyện lệnh cũng quên mất cả việc đang kiểm tra Trương Nguyên. Thực ra cũng không hẳn là quên, chỉ là trong lòng thầm nghĩ, cậu thiếu niên này đã nghĩ ra được vế đối thâm thúy như thế, ắt hẳn phải là bậc cao thủ rồi, bởi vậy nên mới không ra đối nữa, chỉ một lòng chuyên tâm giải cho được vế đối “Yên tỏa trì đường liễu” kia.
Do khéo léo xoay chuyển mà giờ lại biến thành Trương Nguyên đố Huyện tôn đại nhân rồi.
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
