Nhà Trương Nguyên ở bên bờ đông hồ Giám có 120 mẫu ruộng, kể từ khi trừng trị gia nô Trương Đại Xuân vào năm trước, thu nhập từ cho thuê ruộng vụ thu tăng gấp đôi, đất ruộng ở hai bờ hồ Giám rất phì nhiêu màu mỡ, một năm có thể trồng được một vụ lúa mì và hai vụ lúa nước, sau khi thu hoạch lúa vào cuối thu, có thể lập tức gieo lúa mì, đến tháng tư năm sau, thu gặt lúa mì, rồi lại gieo trồng vụ lúa chiêm, chỉ cần chịu khó thì mảnh đất này sẽ hào phóng cho năng suất hậu hĩnh, đương nhiên, ngoại trừ thiên tai——
Từ đầu mùa xuân năm Vạn Lịch bốn mươi mốt tới nay, đại đa số các vùng ở Thiệu Hưng phủ tuy rằng không hề có mưa, nhưng lúa mì vẫn bội thu như cũ, trận tuyết lớn mùa đông năm trước đã giúp ruộng lúa mì thêm màu mỡ, hơn nữa lúa mì cũng chịu hạn tốt, thu hoạch lúa mì xong thì phải gieo trồng ngay lúa chiêm, chịu ảnh hưởng của khô hạn chính là những cây lúa nước này ——
Sáng sớm hôm mười tám tháng tư, Trương Nguyên đi điền trang ở hồ Giám xem tá điền cấy mạ non, Thạch Song, Vũ Lăng đi theo, nha đầu Y Đình do khá quen thuộc tình hình ở điền trang nên cũng đi cùng, trước kia khi thu tiền thuế ruộng đều là Y Đình đưa mẫu thân Trương Nguyên đi, tuy nhiên khi đó Trương Đại Xuân cùng với bốn hộ tá điền Tạ Kì Phó hợp nhau lừa gạt chủ điền, Trương mẫu Lã thị là nữ nhân, bị giấu nhẹm chuyện này, Y Đình tuy có nghi ngờ nhưng cũng không nói rõ, hiện giờ tình thế khác rồi, ai còn có thể bắt nạt lừa gạt được Trương Nguyên?
Y Đình kéo Mục Chân Chân đi theo làm bạn, cùng với Trương Nguyên tổng cộng là năm người thuê một chiếc thuyền ô bồng (thuyền buồm) qua đầm Đông Đại đến hồ Giám. Ở thời Đông Hán, có Thái Thú Hội Kê là Mã Trăn đã khơi thông hồ Giám, nạp thêm 36 nguồn nước của hai huyện Hội Kê và Sơn Âm. Hồ Giám ngày xưa có phạm vi hơn tám trăm dặm, từ thời Tấn Đường tới nay, bùn trong hồ tích tụ càng ngày càng nhiều, các nhà quanh hồ cũng chiếm dụng đất để làm ruộng, thủy vực bây giờ chỉ còn lại khoảng hơn trăm dặm, mấy tháng nay không mưa, nước hồ giảm xuống thêm vài thước, hai bên bờ hồ lộ ra những vạt bùn lớn, điền trang của nhà Trương Nguyên ở bên bờ Đông của hồ Giám, cách miếu Mã Thái Thú cũng không xa, năm người Trương Nguyên neo thuyền đi lên bờ Đông, chỉ cần đi bộ chừng nửa dặm đường là đến.
Mảnh đất ở bờ đông hồ Giám này vốn là khu hồ nước, sau khi nước hồ cạn dần thì trở thành là một cánh đồng bằng phẳng rộng bát ngát, hiện tại đã khai khẩn thành ruộng tốt, đâu đâu trên đồng ruộng cũng thấy bóng người đang khom lưng gieo lúa, có nơi lúa mạch đã cắt đi, trơ cả gốc ra, có nơi vẫn là những đồng lúa mạch vàng óng nặng trĩu, có nơi thì đang thả trâu cày ruộng, có nơi đã gieo trồng mạ chiêm. ——
Nông dân vất vả, từ tháng giêng đã bắt đầu bận rộn, xới đất, ủ phân, chiết cành dâu; tháng hai thì bắt đầu sửa lại bờ ruộng; tháng ba chọn giống rồi ươm; tháng tư thì bắt đầu bận rộn nhiều hơn, cắt lúa mì, cắt gốc rạ, cày ruộng cấy mạ, lúc Trương Nguyên đến là lúc bốn hộ tá điền Tạ Kì Phó vừa mới cùng vợ con cấy mạ hơn trăm mẫu lúa chiêm, đang lúc rảnh rỗi định đến Điền Thủ chúc mừng Thanh Miêu Hội, thấy chủ điền đến, đám người Tạ Kì Phó có chút lúng túng, tưởng rằng Trương Nguyên đến thu thuế lúa mạch sớm như vậy, lúa mạch còn chưa tuốt hạt phơi khô mà.
Trương Nguyên vội nói:
- Hôm nay ta chỉ đến xem thôi, thuế mạch vẫn giao nộp vào đầu tháng sáu, không vội, không vội.
Tạ Kỳ Phó tưởng Trương Nguyên thấy năm nay vụ lúa mì thu hoạch tốt, muốn nâng tiền thuế, liền than khổ nói:
- Trương thiếu gia, năm nay có vẻ là đại hạn, mà vụ lúa chiêm này gieo thì gieo thật nhưng không biết có thu hoạch được không.
Trương Nguyên cười nói:
- Lão Tạ, đừng than khổ vội, ta không phải đến thu tô cũng không phải đến tăng tiền thuê, ta đến là để xem tình hình hạn hán năm nay có ảnh hưởng như thế nào đối với ruộng vườn chúng ta, ta sẽ xét theo tình hình giảm bớt một ít tiền thuê cho các hộ..
Bốn tá điền bọn Tạ Kỳ Phó mừng rỡ, luôn miệng nói:
- Thiếu gia thật tốt bụng, thiếu gia thật tốt bụng.
.
Tạ Kỳ Phó dẫn năm người Trương Nguyên đi thăm ruộng, đường bờ ruộng nhỏ hẹp, Y Đình không dám bước mạnh,Mục Chân Chân nói:
- Y Đình tỷ, tỷ cứ việc đi ở phía trước, muội đi ở phía sau bảo vệ tỷ, sẽ không để tỷ té xuống ruộng đâu.
Y Đình nói:
- Chân Chân phải che chở thiếu gia đấy, làm sao mà có thời gian lo cho tỷ chứ.
Trương Nguyên cười nói:
- Ta là phụ nữ bị bó chân sao, đường bờ ruộng mặc dù hẹp, nhưng cũng rộng cỡ một thước, ta cứ việc sải bước mà đi.
Lại nói:
- Nghĩ những phụ nữ bị bó chân, cũng giống như bán tàn tật vậy, thống khổ cả đời, Y Đình tỷ và Chân Chân không bó chân, thật là may mắn.
Y Đình cười nói:
- Chỉ có tiểu thư khuê các tốt số mới được bó chân, họ đâu cần phải đi đường thế này, có ra đường thì cũng ngồi thuyền ngồi kiệu.
Trương Nguyên nói:
- Tiểu thư khuê các không bó chân mới là tốt số, bằng không theo ta thấy còn không bằng các ngươi.
Có lúc tỳ nữ thực sự còn tự do hơn nhiều so với các tiểu thư khuê các, như Chân Chân, còn có thể đi theo hắn tới tửu lầu, còn những tiểu thư khuê các kia tuy rằng được người hầu hạ , không lo cơm ăn áo mặc, nhưng ra khỏi cửa một bước cũng khó khăn, chẳng khác gì tù giam lỏng ——
Y Đình nhìn Trương Nguyên cười, nói:
- Thiếu gia đây là khen thiếu phu nhân còn chưa gả vào cửa nhà ta là số tốt đúng không.
Y Đình cũng biết Thương Đạm Nhiên không bị bó chân.
Trương Nguyên gật đầu nói:
- Ừ, thật là hiếm thấy.
Y Đình và Mục Chân Chân đều cười, Y Đình nói:
- Thương tiểu thư có thể gả cho người thông tình đạt lý như thiếu gia đây đương nhiên là tốt số, tỳ nữ và Chân Chân đều là số khổ, Chân Chân còn có phụ thân, tỳ nữ ngay cả cha mẹ là ai cũng không biết, sáu tuổi đã bị đem bán, cũng may là chủ mẫu tâm tính thiện lương, tỳ nữ cũng không phải chịu khổ.
Y Đình nói như vậy , cùng Mục Chân Chân người trước người sau đi lên bờ ruộng, tháng đầu hạ bầu trời rất trong xanh, tuy nói mấy tháng chưa mưa nhưng hồ Giám chưa chịu ảnh hưởng nhiều nên cây cỏ vẫn xanh mướt, giữa ruộng cây dâu xếp thành hàng, cánh đồng mạ non bát ngát phản chiếu ánh nắng đầu hạcó màu bàng bạc, ngửi được cả mùi cây cỏ và không khí trong lành. Lúc này hai tỳ nữ Y Đình và Mục Chân Chân đều cảm thấy số mạng của mình thực sự cũng không tồi, đều bình an lớn lên, gia chủ lại đối đãi với bọn họ rất tốt, đi trên bờ ruộng, tâm trạng thật tuyệt vời ——
Đám người Trương Nguyên, Thạch Song đi theo tá điền Tạ Kỳ Phó dạo một vòng hơn trăm mẫu ruộng, Trương Nguyên thấy đường kênh tiếp dẫn nước từ hồ Giám đã bị tắc nghẽn, mực nước ở hồ Giám nếu hạ thêm một thước nữa thì nước trong hồ sẽ không chảy đến ruộng được, mạ không có nước sẽ chết héo rất nhanh, liền nói với bốn tá điền bọn Tạ Kỳ Phó:
- Guồng nước của các ngươi phải chuẩn bị tốt, không dẫn nước tưới ruộng không được, còn nữa, con mương này phải cố gắng khơi thông.
Tạ Kỳ Phó nói rằng hai guồng nước đều mục hỏng rồi, vừa mới thuê hai con trâu cày ruộng, phải nộp thuế cho quan phủ, bốn nhà tá điền tạm thời không góp nổi số tiền để làm guồng mới, Trương Nguyên nhìn bãi cỏ, hai guồng nước được chế tạo từ năm Vạn Lịch thứ mười hai, trước đây dùng ít, bảo dưỡng không tốt, đều mục nát cả rồi, bèn nói:
- Ta giúp các ngươi một lượng bạc, không đủ thì các ngươi góp thêm, mau tìm thợ mộc làm guồng nước mới, việc này không được trì hoãn, còn nữa đừng ngại cực, khơi thông đoạn kênh dẫn nước kia, dẫn nước cũng tiện.
Bốn người Tạ Kỳ Phó vui mừng quá đỗi, vội dập đầu cảm tạ.
Lúc này là thời gian dùng cơm trưa, Tạ Kỳ Phó sớm đã dặn người nhà giết một con gà để thết đãi, ba nhà còn lại cũng góp vui, có người đem đến cá tứ đuôi mới câu được ở dưới hồ Giám, có người đem rau tươi, có người đem đến bình rượu ủ đã lâu, góp thành năm, sáu đĩa thức ăn để đãi năm người Trương Nguyên. Lần này Trương Nguyên đến đã đặc biệt dặn Thạch Song mua hai giỏ bánh ngọt tặng cho các cháu nhỏ của bốn nhà này, mấy cái bánh này không phải là ngày nào cũng được ăn nên sáu, bảy đứa nhỏ của bốn nhà điền nông ăn bánh vô cùng sung sướng.
Đám bốn người Thạch Song, Y Đình không dám ngồi cùng bàn dùng cơm với thiếu gia, Trương Nguyên nói:
- Chẳng lẽ để lão Tạ bọn họ lại làm thêm một bàn mời các ngươi à? Ngồi đi, ngồi cùng nhau.
Bốn người bọn Thạch Song liền ngồi xuống, đi cả ngày, năm người ai cũng rất đói, ăn như hùm, Trương Nguyên cười nói:
- Đồ ăn của nông dân thật là tươi ngon.
Kỳ thật thịt cá rau quả trong thành Sơn Âm cũng là đồ ở ngoài thành đem vào trong thành bán, chẳng lẽ tay nghề nấu bếp của vợ Thạch Song là Thúy Cô không bằng vợ của Tạ Kỳ Phó ư?
Dùng xong cơm trưa, Trương Nguyên đến miếu Mã Thái Thú đốt cho ông ba nén hương, miếu đã đổ nát, lau sạch tấm bia, Trương Nguyên nhìn thấy bài thơ mà Trạng nguyên Nam Tống Vương Thập Bằng đã viết khi trùng tu miếu Mã Thái Thú:
“Hội kê sơ tạc tự đông đô, thái thủ công thành vũ hậu vô. Năng sử việt nhân hoài cựu đức, chí kim miếu thực hạ gia hồ.”
Sơn Âm mưa thuận gió hoà nhiều năm nay, không gặp hạn hán úng lụt , thì không có ai nhớ tới việc cúng lễ Mã Thái Thú, xem ra từ nay về sau hương khói nơi đây sẽ vượng đấy.
Mặt trời từ từ ngả sang phía tây, thuyền từ hồ Giám chèo về phía Sơn Âm, hai mái chèo xuôi theo dòng nước rất nhịp nhàng, Trương Nguyên nhắm mắt nghe tiếng nước dưới đáy thuyền, trong lòng nghĩ đến thiên tai của thời kỳ tiểu băng hà, nhưng hắn cũng lực bất tong tâm, hắn không phải là quan địa phương, cho dù là quan địa phương thì năng lực cũng có hạn, ngay cả vùng sông nước ở Thiệu Hưng cũng chịu hạn. Tương lai của triều Đại Minh thật là suy bại, chuyện bây giờ Trương Nguyên có thể làm là quản lý tốt mấy hộ điền nông của mình, giúp họ vượt qua cơn mất mùa năm nay, xem chừng ruộng đất bên hồ Giám này cũng sắp phải chịu thiên tai, cũng không đến nỗi mất mùa nhưng phải thiết lập kho lương, việc này phải nói rõ với thúc tổ Trương Nhữ Sương, việc xây kho lương tích trữ lương thực cứu tế cũng phải nhanh chóng thực hiện.
Chạng vạng hôm đó, sau khi dùng cơm chiều, Trương Nguyên đi bái kiến thúc tổ Trương Nhữ Sương ở Bắc viện Tây Trương , nói những chuyện đã thấy hôm nay và chuyện hắn muốn thành lập kho lương nhân dịp bọn Lỗ Vân Bằng dùng điền khế và ngân lượng để cảm tạ, , Trương Nhữ Sương cau mày nói:
- Con mới mười sáu tuổi, học hành vẫn là việc chính, như vậy có phải là dụng tâm quá mức rồi hay không?
Trương Nguyên nói:
- Cháu cho rằng, trong học có hành, trong hành có học, cháu đọc sách thánh hiền để hiểu rõ chuyện đời, chính là muốn dùng đúng chỗ, như vậy mới là học thực sự, đọc vạn quyển sách phải đi vạn dặm đường, nếu chỉ ở nhà đóng cửa đọc sách thì đó không phải là học vẹt sao, làm sao sau này có thể có thể giúp thiên hạ.
Trương Nhữ Sương mỉm cười, gật đầu nói:
- Con thông minh sáng suốt, chí hướng không nhỏ, tốt lắm, thúc tổ bằng lòng giúp đỡ việc này, kho lương của con muốn lấy tên gì?
Trương Nguyên nói:
- Cháu đang muốn mượn uy tín của thúc tổ, xin thúc tổ ban tên cho.
Trương Nhữ Sương suy nghĩ một chút, nói:
- Vậy gọi là kho lương Dương Hòa, thế nào?
Dương Hòa là hiệu của phụ thân Trương Nhữ Sương, Trạng Nguyên Trương Nguyên Biện.
Trương Nguyên vui vẻ nói:
- Dạ được!
Trương Nhữ Sương nói:
- Việc chuẩn bị xây dựng kho lương còn phải báo cáo lên Hầu Huyện lệnh mới được, Hầu Huyện lệnh là thày giáo của con, tự con hãy đi nói với ông ấy, convmuốn mượn danh nghĩa của của ta mà làm việc ta cũng tuỳ, tuy nhiên chuyện này phải sau khi có yết bảng kì thi phủ mới tính tiếp, nếu như con thông qua được kì thi phủ, là đồng sinh rồi, ta sẽ quyên ba trăm thạch gạo cho kho lương, nếu kì thi phủ không thông qua, thì khỏi nhắc chuyện gì hết..
Trương Nguyên chắp tay nói:
- Vâng.
Lại nghe Trương Nhữ Sương cười nói:
- Nếu như con may mắn đậu đầu bảng, ta đây quyên năm trăm thạch gạo, ha ha.
Trương Nguyên thầm nghĩ:
- Hiện nay giá gạo khoảng một lượng hai một thạch, năm trăm thạch gạo là 250 lượng bạc, 250 nghe không hay lắm, nhưng mà giá gạo sẽ tăng rất nhanh, qua vài tháng nữa không chừng giá gạo sẽ tăng gấp đôi cũng không có gì kì lạ.
Trương Nguyên trở về nhà Đông Trương, trời đã tối rồi, trăng còn chưa lên, Đại Thạch Đầu tới báo rằng Hầu huyện lệnh phái môn tử đến truyền hắn tới muốn hỏi chuyện, Trương Nguyên không biết có chuyện gì, dẫn theo Vũ Lăng vội vàng đi theo môn tử đó tới huyện nha ——
Kì thi phủ Thiệu Hưng có hàng vạn thí sinh, hai vạn bài bát cổ văn, nếu tính một bài bốn trăm chữ thì tổng cộng có tám triệu chữ, phải trong nửa tháng mới đọc và bình luận hết những bài đó, nếu là một mình tri phủ Từ Thời Tiến phụ trách thì việc này chắc chắn sẽ không hoàn thành. Từ Thời Tiến triệu tập hết huyện học giáo dụ và Huyện lệnh của tám huyện trong phủ Thiệu Hưng đến chấm thi, như vậy tính cả ông ta và Thiệu Hưng phủ học giáo thụ có cả thảy 18 người, giảm bớt gánh nặng rất nhiều. Mỗi huyện lệnh và giáo dụ phụ trách bài thi của huyện mình, ba trăm người sơ tuyển, tám huyện tổng cộng sơ tuyển hai ngàn bốn trăm người. Sau khihoàn thành sơ tuyển thì huyện lệnh và giáo dụ của 8 huyện quay về huyện của mìnhphần chấm bài còn lại do Từ Thời Tiến và phủ học giáo thụ đảm nhận.
Mồng 9 tháng tư toàn bộ thí sinh tám huyện kết thúc thi phủ, ngày 12 bắt đầu chấm chọn sơ tuyển, ngày 18 hoàn thành sơ tuyển.Huyện lệnh Sơn Âm là Hầu Chi Hàn về tới phủ nha liền kêu người truyền Trương Nguyên tới gặp, Trương Nguyên đến, Hầu Chi Hàn nói:
- Trương Nguyên, hôm nay sơ tuyển thi phủ đã kết thúc, huyện Sơn Âm có hơn 1600 thí sinh, có ba trăm người thông được sơ tuyển, sau đó Từ Tri phủ lại từ ba trăm người này chọn 120 người làm đồng sinh, sống lượng đồng sinh rất ít, Sơn Âm và Hội Kê là huyện lớn, có 120 người, sáu huyện còn lại đều là một trăm người —— hôm nay ta gọi ngươi tới, là muốn hỏi hai bài văn bát cổ ngươi đã phá đề thế nào?
Trương Nguyên liền đọc cho Hầu Huyện lệnh Hầu Chi Hàn nghe phần phá đề và thừa đề của hai bài văn bát cổ “ Triệu mạnh chi sở “ và “ Quân tử dụ vu nghĩa “ . Hầu Chi Hàn nghe xong cau mày nói:
- Trong ba trăm người sơ tuyển dường như không có hai bài chế nghệ này, chuyện này là thế nào, chẳng lẽ để sót . . .
Hầu Chi Hàn kỳ vọng rất nhiều vào Trương Nguyên, nếu Trương Nguyên ngay cả cuộc sơ tuyển cũng không qua, thì ngay cả ông ta cũng mất hết tinh thần, Trương Nguyên là người ông đề bạt là án thủ (đỗ đầu), Trương Nguyên không thể thông qua kì thi này đồng nghĩa ông không biết nhìn người, nhưng dựa vào trí nhớ của ông thì hình như không hề đọc qua hai bài văn bát cổ này của Trương Nguyên , liền kêu Trương Nguyên đọc lại hoàn chỉnh hai bài bát cổ này cho ông nghe để xác nhận xem đã coi qua bài thi này chưa.
Hầu Chi Hàn thầm nghĩ:
- Hay là Từ Thời Tiến cố ý chèn ép Trương Nguyên, rút bài thi của Trương Nguyên ra, điều này thật là bắt nạt người quá đáng!
Ông hỏi tình hình Trương Nguyên nộp bài hôm đó, nghe Trương Nguyên nói Từ Tri phủ khen hai bài chế nghệ kia của hắn, Hầu Chi Hàn mỉm cười nói:
- Sao ngươi không nói sớm, làm ta mất công lo lắng, xem ra Từ Tri Phủ đã chọn người làm đồng sinh rồi, tốt lắm, ngươi về nghỉ ngơi đi, mấy hôm nay ta mệt đến đau đầu hoa mắt rồi, phải nghĩ ngơi sớm thôi.
Trương Nguyên trở về dinh thự, mấy ngày sau đó yên tâm đọc sách, luyện chữ, chơi đùa vớ hai cháu ngoại, chờ yết bảng thi phủ.
Sáng ngày 24 tháng tư, Trương Nguyên đang ở thư phòng tây lầu xem quyển thứ 23 của “ chiêu minh văn tuyển “ , đây là quyển ghi lại các bài thơ cổ của thời Nguỵ Tấn, thơ ca Nguỵ Tấn có phong cách rất thẳng thắn nên khiến cho người đọc sảng khoái tinh thần, hắn không kìm nổi lớn tiếng ngâm nga: “Tiềm cầu mị u tư, phi hồng hưởng viễn âm. Bạc tiêu quý vân phù, tê xuyên tạc uyên trầm. Tiến đức trí sở chuyết, thối canh lực bất nhâm. Tuẫn lộc phản cùng hải ngọa a đối không lâm. Dư chẩm muội tiết hậu, tái khai tạm khuy lâm. Khuynh nhĩ linh bō lan, cử mục thiếu khu khảm. Sơ cảnh cách tự phong, tân dương cải cố âm. Trì đường sinh xuân thảo, viên liễu biến minh … “
“ Trì đường sinh xuân cách, viên liễu biến minh cầm “ .
Trương Nguyên đang đánh giá ý thơ thì Vũ Lăng chạy đến, lớn tiếng nói:
- Thiếu gia Hàng Châu Tần tiên sinh đến.
- Tần tiên sinh?
Trương Nguyên nhất thời không biết là ai, sau lập tức nhớ ra là Tần Dân Bình, nghĩ thầm rằng: “ Tần Dân Bình sao lại tới đây? “ Trương vội buông quyển sách, chạy ra nghênh đón.
Tần Dân Bình mang theo sáu thổ binh cung kính đứng ở ngoài cửa hàng rào trúc, gặp Trương Nguyên đi ra, Tần Dân Bình vội quỳ gối, Trương Nguyên không kịp ngăn lại, cũng vội quỳ xuống nói:
- Tần huynh, huynh làm vậy là làm tổn thọ tiểu đệ đó!
Tần Dân Bình nghiêm nghị nói:
- Hiền đệ, vái lạy này đệ nhất định phải nhận, ngu huynh thay mặt trăm ngàn thổ dân Thạch Trụ cảm tạ đệ.
Trương Nguyên nghe Tần Dân Bình vừa nói như vậy, lập tức sắc mặt vui mừng, đỡ Tần Dân Bình đứng dậy, hỏi:
- Triều đình đã ra chiếu chỉ đặc xá Mã Tướng quân rồi phải không? “
Tần Dân Bình mặt mày rạng ngời tươi cười gật đầu nói:
- Đúng vậy, cho nên ngu huynh tới nói cho hiền đệ một tiếng, huynh tới đây còn muốn dập đầu vái lạy lệnh tôn, lệnh đường.
Dân phu trọng nghĩa, đã xưng huynh đệ với Trương Nguyên thì cha mẹ Trương Nguyên cũng là trưởng bối của Tần Dân Bình, cho nên nhất định phải gặp mặt dập đầu.
Trương Nguyên từ chối không được, liền vào nội viện nói với mẹ một tiếng, dìu mẹ đến trước tiền sảnh, Tần Dân Bình quỳ xuống dập đầu ba cái, Trương mẫu Lã thị vội vàng kêu Trương Nguyên đỡ Tần Dân Bình dậy, hàn huyên vài câu, Y Đình đỡ Trương mẫu Lã thị đi vào, Tần Dân Bình liền cáo từ, nói phải vội về Xuyên Đông Quỳ Châu, Trương Nguyên nói:
- Sao lại thế được, huynh trưởng từ xa tới đây, ít ra cũng nên nghỉ lại một đêm rồi hãy đi.
Tần Dân Bình nói:
- Thực sự là không nghỉ lại được, ngu huynh mong về nhà lắm, từ đường của Chung công công đã bắt đầu xây dựng, lần này ta đến đã cáo từ Chu công công rồi, không cần phải về Hàng Châu nữa mà về thẳng phía tây.
Y đi vòng vèo hàng trăm dặm đườngđến Sơn Âm là để thông báo Trương Nguyên một tiếng và dập đầu đa tạ mẫu thân Trương Nguyên.
Trương Nguyên nói:
- Nếu như thế, đệ đây cũng không giữ huynh trưởng, nhưng một bữa rượu thịt thì không thiếu được.
Hắn kêu Tiểu Thạch Đầu đi gọi Mục Kính Nham đến, cùng nhau đến tửu lầu phố Thập Tự Phủ học cung mời đoàn 7 người của Tần Dân Bình uống rượu.
Đang lúc uống rượu đàm đạo thìtừ cửa sổ lầu hai chợt thấy trên đường phố có rất nhiều người chạy đến, có người reo lên:
- Yết bảng rồi, yết bảng rồi.
Rồi họ chạy đến phủ nha xem bảng yết thị.
Trương Nguyên cũng giật mình, nhưng cũng không tỏ thái độ, tiếp tục cùng Tần Dân Bình uống rượu, bất kể hắn sốt ruột hay không, bảng danh sách đã ở đó rồi, trễ một khắc cũng không sao, chỉ có điều rượu đậu Thiệu Hưng này uống hết ly này tới ly khác, uống đến mức không còn cảm giác ——
Qúa nửa số người của Thập Tự phố đã chạy ra xem yết bảng, đường phố khó khăn lắm mới yên tĩnh được, nhưng cũng không yên tĩnh được bao lâu, đã nghe tiếng chiêng trống vang lên, còn có cả tiếng pháo nữa, đám nhạc công thổi kèn, gõ chiêng trống đi nhanh qua phố Thập tự , quẹo sang Phủ học cung.
Trương Nguyên nhận ra được những người thổi kèn này, đã đến nhà hắn báo tin vui ba lượt rồi, xem ra là đi về phía nhà hắn, xem ra hắn đỗ rồi, nhưng không biết có phải là đầu bảng hay không?
Tần Dân Bình thấy Trương Nguyên liên tục nhìn ra ngoài cửa sổ, đột nhiên hiểu ra, để chén rượu xuống, nói:
- Đúng rồi, hiền đệ cũng tham gia kì thi phủ, mau đi xem yết bảng đi.
Trương Nguyên cười nói:
- Không tranh giành lúc này, người báo tin rất nhanh sẽ tới.
Quả nhiên, đám người đánh trống gõ chiêng kia nhanh chóng có mặt, đi đầu là Vũ Lăng, gã dẫn đám nhạc công này tìm đến tửu lầu!
Từ đầu mùa xuân năm Vạn Lịch bốn mươi mốt tới nay, đại đa số các vùng ở Thiệu Hưng phủ tuy rằng không hề có mưa, nhưng lúa mì vẫn bội thu như cũ, trận tuyết lớn mùa đông năm trước đã giúp ruộng lúa mì thêm màu mỡ, hơn nữa lúa mì cũng chịu hạn tốt, thu hoạch lúa mì xong thì phải gieo trồng ngay lúa chiêm, chịu ảnh hưởng của khô hạn chính là những cây lúa nước này ——
Sáng sớm hôm mười tám tháng tư, Trương Nguyên đi điền trang ở hồ Giám xem tá điền cấy mạ non, Thạch Song, Vũ Lăng đi theo, nha đầu Y Đình do khá quen thuộc tình hình ở điền trang nên cũng đi cùng, trước kia khi thu tiền thuế ruộng đều là Y Đình đưa mẫu thân Trương Nguyên đi, tuy nhiên khi đó Trương Đại Xuân cùng với bốn hộ tá điền Tạ Kì Phó hợp nhau lừa gạt chủ điền, Trương mẫu Lã thị là nữ nhân, bị giấu nhẹm chuyện này, Y Đình tuy có nghi ngờ nhưng cũng không nói rõ, hiện giờ tình thế khác rồi, ai còn có thể bắt nạt lừa gạt được Trương Nguyên?
Y Đình kéo Mục Chân Chân đi theo làm bạn, cùng với Trương Nguyên tổng cộng là năm người thuê một chiếc thuyền ô bồng (thuyền buồm) qua đầm Đông Đại đến hồ Giám. Ở thời Đông Hán, có Thái Thú Hội Kê là Mã Trăn đã khơi thông hồ Giám, nạp thêm 36 nguồn nước của hai huyện Hội Kê và Sơn Âm. Hồ Giám ngày xưa có phạm vi hơn tám trăm dặm, từ thời Tấn Đường tới nay, bùn trong hồ tích tụ càng ngày càng nhiều, các nhà quanh hồ cũng chiếm dụng đất để làm ruộng, thủy vực bây giờ chỉ còn lại khoảng hơn trăm dặm, mấy tháng nay không mưa, nước hồ giảm xuống thêm vài thước, hai bên bờ hồ lộ ra những vạt bùn lớn, điền trang của nhà Trương Nguyên ở bên bờ Đông của hồ Giám, cách miếu Mã Thái Thú cũng không xa, năm người Trương Nguyên neo thuyền đi lên bờ Đông, chỉ cần đi bộ chừng nửa dặm đường là đến.
Mảnh đất ở bờ đông hồ Giám này vốn là khu hồ nước, sau khi nước hồ cạn dần thì trở thành là một cánh đồng bằng phẳng rộng bát ngát, hiện tại đã khai khẩn thành ruộng tốt, đâu đâu trên đồng ruộng cũng thấy bóng người đang khom lưng gieo lúa, có nơi lúa mạch đã cắt đi, trơ cả gốc ra, có nơi vẫn là những đồng lúa mạch vàng óng nặng trĩu, có nơi thì đang thả trâu cày ruộng, có nơi đã gieo trồng mạ chiêm. ——
Nông dân vất vả, từ tháng giêng đã bắt đầu bận rộn, xới đất, ủ phân, chiết cành dâu; tháng hai thì bắt đầu sửa lại bờ ruộng; tháng ba chọn giống rồi ươm; tháng tư thì bắt đầu bận rộn nhiều hơn, cắt lúa mì, cắt gốc rạ, cày ruộng cấy mạ, lúc Trương Nguyên đến là lúc bốn hộ tá điền Tạ Kì Phó vừa mới cùng vợ con cấy mạ hơn trăm mẫu lúa chiêm, đang lúc rảnh rỗi định đến Điền Thủ chúc mừng Thanh Miêu Hội, thấy chủ điền đến, đám người Tạ Kì Phó có chút lúng túng, tưởng rằng Trương Nguyên đến thu thuế lúa mạch sớm như vậy, lúa mạch còn chưa tuốt hạt phơi khô mà.
Trương Nguyên vội nói:
- Hôm nay ta chỉ đến xem thôi, thuế mạch vẫn giao nộp vào đầu tháng sáu, không vội, không vội.
Tạ Kỳ Phó tưởng Trương Nguyên thấy năm nay vụ lúa mì thu hoạch tốt, muốn nâng tiền thuế, liền than khổ nói:
- Trương thiếu gia, năm nay có vẻ là đại hạn, mà vụ lúa chiêm này gieo thì gieo thật nhưng không biết có thu hoạch được không.
Trương Nguyên cười nói:
- Lão Tạ, đừng than khổ vội, ta không phải đến thu tô cũng không phải đến tăng tiền thuê, ta đến là để xem tình hình hạn hán năm nay có ảnh hưởng như thế nào đối với ruộng vườn chúng ta, ta sẽ xét theo tình hình giảm bớt một ít tiền thuê cho các hộ..
Bốn tá điền bọn Tạ Kỳ Phó mừng rỡ, luôn miệng nói:
- Thiếu gia thật tốt bụng, thiếu gia thật tốt bụng.
.
Tạ Kỳ Phó dẫn năm người Trương Nguyên đi thăm ruộng, đường bờ ruộng nhỏ hẹp, Y Đình không dám bước mạnh,Mục Chân Chân nói:
- Y Đình tỷ, tỷ cứ việc đi ở phía trước, muội đi ở phía sau bảo vệ tỷ, sẽ không để tỷ té xuống ruộng đâu.
Y Đình nói:
- Chân Chân phải che chở thiếu gia đấy, làm sao mà có thời gian lo cho tỷ chứ.
Trương Nguyên cười nói:
- Ta là phụ nữ bị bó chân sao, đường bờ ruộng mặc dù hẹp, nhưng cũng rộng cỡ một thước, ta cứ việc sải bước mà đi.
Lại nói:
- Nghĩ những phụ nữ bị bó chân, cũng giống như bán tàn tật vậy, thống khổ cả đời, Y Đình tỷ và Chân Chân không bó chân, thật là may mắn.
Y Đình cười nói:
- Chỉ có tiểu thư khuê các tốt số mới được bó chân, họ đâu cần phải đi đường thế này, có ra đường thì cũng ngồi thuyền ngồi kiệu.
Trương Nguyên nói:
- Tiểu thư khuê các không bó chân mới là tốt số, bằng không theo ta thấy còn không bằng các ngươi.
Có lúc tỳ nữ thực sự còn tự do hơn nhiều so với các tiểu thư khuê các, như Chân Chân, còn có thể đi theo hắn tới tửu lầu, còn những tiểu thư khuê các kia tuy rằng được người hầu hạ , không lo cơm ăn áo mặc, nhưng ra khỏi cửa một bước cũng khó khăn, chẳng khác gì tù giam lỏng ——
Y Đình nhìn Trương Nguyên cười, nói:
- Thiếu gia đây là khen thiếu phu nhân còn chưa gả vào cửa nhà ta là số tốt đúng không.
Y Đình cũng biết Thương Đạm Nhiên không bị bó chân.
Trương Nguyên gật đầu nói:
- Ừ, thật là hiếm thấy.
Y Đình và Mục Chân Chân đều cười, Y Đình nói:
- Thương tiểu thư có thể gả cho người thông tình đạt lý như thiếu gia đây đương nhiên là tốt số, tỳ nữ và Chân Chân đều là số khổ, Chân Chân còn có phụ thân, tỳ nữ ngay cả cha mẹ là ai cũng không biết, sáu tuổi đã bị đem bán, cũng may là chủ mẫu tâm tính thiện lương, tỳ nữ cũng không phải chịu khổ.
Y Đình nói như vậy , cùng Mục Chân Chân người trước người sau đi lên bờ ruộng, tháng đầu hạ bầu trời rất trong xanh, tuy nói mấy tháng chưa mưa nhưng hồ Giám chưa chịu ảnh hưởng nhiều nên cây cỏ vẫn xanh mướt, giữa ruộng cây dâu xếp thành hàng, cánh đồng mạ non bát ngát phản chiếu ánh nắng đầu hạcó màu bàng bạc, ngửi được cả mùi cây cỏ và không khí trong lành. Lúc này hai tỳ nữ Y Đình và Mục Chân Chân đều cảm thấy số mạng của mình thực sự cũng không tồi, đều bình an lớn lên, gia chủ lại đối đãi với bọn họ rất tốt, đi trên bờ ruộng, tâm trạng thật tuyệt vời ——
Đám người Trương Nguyên, Thạch Song đi theo tá điền Tạ Kỳ Phó dạo một vòng hơn trăm mẫu ruộng, Trương Nguyên thấy đường kênh tiếp dẫn nước từ hồ Giám đã bị tắc nghẽn, mực nước ở hồ Giám nếu hạ thêm một thước nữa thì nước trong hồ sẽ không chảy đến ruộng được, mạ không có nước sẽ chết héo rất nhanh, liền nói với bốn tá điền bọn Tạ Kỳ Phó:
- Guồng nước của các ngươi phải chuẩn bị tốt, không dẫn nước tưới ruộng không được, còn nữa, con mương này phải cố gắng khơi thông.
Tạ Kỳ Phó nói rằng hai guồng nước đều mục hỏng rồi, vừa mới thuê hai con trâu cày ruộng, phải nộp thuế cho quan phủ, bốn nhà tá điền tạm thời không góp nổi số tiền để làm guồng mới, Trương Nguyên nhìn bãi cỏ, hai guồng nước được chế tạo từ năm Vạn Lịch thứ mười hai, trước đây dùng ít, bảo dưỡng không tốt, đều mục nát cả rồi, bèn nói:
- Ta giúp các ngươi một lượng bạc, không đủ thì các ngươi góp thêm, mau tìm thợ mộc làm guồng nước mới, việc này không được trì hoãn, còn nữa đừng ngại cực, khơi thông đoạn kênh dẫn nước kia, dẫn nước cũng tiện.
Bốn người Tạ Kỳ Phó vui mừng quá đỗi, vội dập đầu cảm tạ.
Lúc này là thời gian dùng cơm trưa, Tạ Kỳ Phó sớm đã dặn người nhà giết một con gà để thết đãi, ba nhà còn lại cũng góp vui, có người đem đến cá tứ đuôi mới câu được ở dưới hồ Giám, có người đem rau tươi, có người đem đến bình rượu ủ đã lâu, góp thành năm, sáu đĩa thức ăn để đãi năm người Trương Nguyên. Lần này Trương Nguyên đến đã đặc biệt dặn Thạch Song mua hai giỏ bánh ngọt tặng cho các cháu nhỏ của bốn nhà này, mấy cái bánh này không phải là ngày nào cũng được ăn nên sáu, bảy đứa nhỏ của bốn nhà điền nông ăn bánh vô cùng sung sướng.
Đám bốn người Thạch Song, Y Đình không dám ngồi cùng bàn dùng cơm với thiếu gia, Trương Nguyên nói:
- Chẳng lẽ để lão Tạ bọn họ lại làm thêm một bàn mời các ngươi à? Ngồi đi, ngồi cùng nhau.
Bốn người bọn Thạch Song liền ngồi xuống, đi cả ngày, năm người ai cũng rất đói, ăn như hùm, Trương Nguyên cười nói:
- Đồ ăn của nông dân thật là tươi ngon.
Kỳ thật thịt cá rau quả trong thành Sơn Âm cũng là đồ ở ngoài thành đem vào trong thành bán, chẳng lẽ tay nghề nấu bếp của vợ Thạch Song là Thúy Cô không bằng vợ của Tạ Kỳ Phó ư?
Dùng xong cơm trưa, Trương Nguyên đến miếu Mã Thái Thú đốt cho ông ba nén hương, miếu đã đổ nát, lau sạch tấm bia, Trương Nguyên nhìn thấy bài thơ mà Trạng nguyên Nam Tống Vương Thập Bằng đã viết khi trùng tu miếu Mã Thái Thú:
“Hội kê sơ tạc tự đông đô, thái thủ công thành vũ hậu vô. Năng sử việt nhân hoài cựu đức, chí kim miếu thực hạ gia hồ.”
Sơn Âm mưa thuận gió hoà nhiều năm nay, không gặp hạn hán úng lụt , thì không có ai nhớ tới việc cúng lễ Mã Thái Thú, xem ra từ nay về sau hương khói nơi đây sẽ vượng đấy.
Mặt trời từ từ ngả sang phía tây, thuyền từ hồ Giám chèo về phía Sơn Âm, hai mái chèo xuôi theo dòng nước rất nhịp nhàng, Trương Nguyên nhắm mắt nghe tiếng nước dưới đáy thuyền, trong lòng nghĩ đến thiên tai của thời kỳ tiểu băng hà, nhưng hắn cũng lực bất tong tâm, hắn không phải là quan địa phương, cho dù là quan địa phương thì năng lực cũng có hạn, ngay cả vùng sông nước ở Thiệu Hưng cũng chịu hạn. Tương lai của triều Đại Minh thật là suy bại, chuyện bây giờ Trương Nguyên có thể làm là quản lý tốt mấy hộ điền nông của mình, giúp họ vượt qua cơn mất mùa năm nay, xem chừng ruộng đất bên hồ Giám này cũng sắp phải chịu thiên tai, cũng không đến nỗi mất mùa nhưng phải thiết lập kho lương, việc này phải nói rõ với thúc tổ Trương Nhữ Sương, việc xây kho lương tích trữ lương thực cứu tế cũng phải nhanh chóng thực hiện.
Chạng vạng hôm đó, sau khi dùng cơm chiều, Trương Nguyên đi bái kiến thúc tổ Trương Nhữ Sương ở Bắc viện Tây Trương , nói những chuyện đã thấy hôm nay và chuyện hắn muốn thành lập kho lương nhân dịp bọn Lỗ Vân Bằng dùng điền khế và ngân lượng để cảm tạ, , Trương Nhữ Sương cau mày nói:
- Con mới mười sáu tuổi, học hành vẫn là việc chính, như vậy có phải là dụng tâm quá mức rồi hay không?
Trương Nguyên nói:
- Cháu cho rằng, trong học có hành, trong hành có học, cháu đọc sách thánh hiền để hiểu rõ chuyện đời, chính là muốn dùng đúng chỗ, như vậy mới là học thực sự, đọc vạn quyển sách phải đi vạn dặm đường, nếu chỉ ở nhà đóng cửa đọc sách thì đó không phải là học vẹt sao, làm sao sau này có thể có thể giúp thiên hạ.
Trương Nhữ Sương mỉm cười, gật đầu nói:
- Con thông minh sáng suốt, chí hướng không nhỏ, tốt lắm, thúc tổ bằng lòng giúp đỡ việc này, kho lương của con muốn lấy tên gì?
Trương Nguyên nói:
- Cháu đang muốn mượn uy tín của thúc tổ, xin thúc tổ ban tên cho.
Trương Nhữ Sương suy nghĩ một chút, nói:
- Vậy gọi là kho lương Dương Hòa, thế nào?
Dương Hòa là hiệu của phụ thân Trương Nhữ Sương, Trạng Nguyên Trương Nguyên Biện.
Trương Nguyên vui vẻ nói:
- Dạ được!
Trương Nhữ Sương nói:
- Việc chuẩn bị xây dựng kho lương còn phải báo cáo lên Hầu Huyện lệnh mới được, Hầu Huyện lệnh là thày giáo của con, tự con hãy đi nói với ông ấy, convmuốn mượn danh nghĩa của của ta mà làm việc ta cũng tuỳ, tuy nhiên chuyện này phải sau khi có yết bảng kì thi phủ mới tính tiếp, nếu như con thông qua được kì thi phủ, là đồng sinh rồi, ta sẽ quyên ba trăm thạch gạo cho kho lương, nếu kì thi phủ không thông qua, thì khỏi nhắc chuyện gì hết..
Trương Nguyên chắp tay nói:
- Vâng.
Lại nghe Trương Nhữ Sương cười nói:
- Nếu như con may mắn đậu đầu bảng, ta đây quyên năm trăm thạch gạo, ha ha.
Trương Nguyên thầm nghĩ:
- Hiện nay giá gạo khoảng một lượng hai một thạch, năm trăm thạch gạo là 250 lượng bạc, 250 nghe không hay lắm, nhưng mà giá gạo sẽ tăng rất nhanh, qua vài tháng nữa không chừng giá gạo sẽ tăng gấp đôi cũng không có gì kì lạ.
Trương Nguyên trở về nhà Đông Trương, trời đã tối rồi, trăng còn chưa lên, Đại Thạch Đầu tới báo rằng Hầu huyện lệnh phái môn tử đến truyền hắn tới muốn hỏi chuyện, Trương Nguyên không biết có chuyện gì, dẫn theo Vũ Lăng vội vàng đi theo môn tử đó tới huyện nha ——
Kì thi phủ Thiệu Hưng có hàng vạn thí sinh, hai vạn bài bát cổ văn, nếu tính một bài bốn trăm chữ thì tổng cộng có tám triệu chữ, phải trong nửa tháng mới đọc và bình luận hết những bài đó, nếu là một mình tri phủ Từ Thời Tiến phụ trách thì việc này chắc chắn sẽ không hoàn thành. Từ Thời Tiến triệu tập hết huyện học giáo dụ và Huyện lệnh của tám huyện trong phủ Thiệu Hưng đến chấm thi, như vậy tính cả ông ta và Thiệu Hưng phủ học giáo thụ có cả thảy 18 người, giảm bớt gánh nặng rất nhiều. Mỗi huyện lệnh và giáo dụ phụ trách bài thi của huyện mình, ba trăm người sơ tuyển, tám huyện tổng cộng sơ tuyển hai ngàn bốn trăm người. Sau khihoàn thành sơ tuyển thì huyện lệnh và giáo dụ của 8 huyện quay về huyện của mìnhphần chấm bài còn lại do Từ Thời Tiến và phủ học giáo thụ đảm nhận.
Mồng 9 tháng tư toàn bộ thí sinh tám huyện kết thúc thi phủ, ngày 12 bắt đầu chấm chọn sơ tuyển, ngày 18 hoàn thành sơ tuyển.Huyện lệnh Sơn Âm là Hầu Chi Hàn về tới phủ nha liền kêu người truyền Trương Nguyên tới gặp, Trương Nguyên đến, Hầu Chi Hàn nói:
- Trương Nguyên, hôm nay sơ tuyển thi phủ đã kết thúc, huyện Sơn Âm có hơn 1600 thí sinh, có ba trăm người thông được sơ tuyển, sau đó Từ Tri phủ lại từ ba trăm người này chọn 120 người làm đồng sinh, sống lượng đồng sinh rất ít, Sơn Âm và Hội Kê là huyện lớn, có 120 người, sáu huyện còn lại đều là một trăm người —— hôm nay ta gọi ngươi tới, là muốn hỏi hai bài văn bát cổ ngươi đã phá đề thế nào?
Trương Nguyên liền đọc cho Hầu Huyện lệnh Hầu Chi Hàn nghe phần phá đề và thừa đề của hai bài văn bát cổ “ Triệu mạnh chi sở “ và “ Quân tử dụ vu nghĩa “ . Hầu Chi Hàn nghe xong cau mày nói:
- Trong ba trăm người sơ tuyển dường như không có hai bài chế nghệ này, chuyện này là thế nào, chẳng lẽ để sót . . .
Hầu Chi Hàn kỳ vọng rất nhiều vào Trương Nguyên, nếu Trương Nguyên ngay cả cuộc sơ tuyển cũng không qua, thì ngay cả ông ta cũng mất hết tinh thần, Trương Nguyên là người ông đề bạt là án thủ (đỗ đầu), Trương Nguyên không thể thông qua kì thi này đồng nghĩa ông không biết nhìn người, nhưng dựa vào trí nhớ của ông thì hình như không hề đọc qua hai bài văn bát cổ này của Trương Nguyên , liền kêu Trương Nguyên đọc lại hoàn chỉnh hai bài bát cổ này cho ông nghe để xác nhận xem đã coi qua bài thi này chưa.
Hầu Chi Hàn thầm nghĩ:
- Hay là Từ Thời Tiến cố ý chèn ép Trương Nguyên, rút bài thi của Trương Nguyên ra, điều này thật là bắt nạt người quá đáng!
Ông hỏi tình hình Trương Nguyên nộp bài hôm đó, nghe Trương Nguyên nói Từ Tri phủ khen hai bài chế nghệ kia của hắn, Hầu Chi Hàn mỉm cười nói:
- Sao ngươi không nói sớm, làm ta mất công lo lắng, xem ra Từ Tri Phủ đã chọn người làm đồng sinh rồi, tốt lắm, ngươi về nghỉ ngơi đi, mấy hôm nay ta mệt đến đau đầu hoa mắt rồi, phải nghĩ ngơi sớm thôi.
Trương Nguyên trở về dinh thự, mấy ngày sau đó yên tâm đọc sách, luyện chữ, chơi đùa vớ hai cháu ngoại, chờ yết bảng thi phủ.
Sáng ngày 24 tháng tư, Trương Nguyên đang ở thư phòng tây lầu xem quyển thứ 23 của “ chiêu minh văn tuyển “ , đây là quyển ghi lại các bài thơ cổ của thời Nguỵ Tấn, thơ ca Nguỵ Tấn có phong cách rất thẳng thắn nên khiến cho người đọc sảng khoái tinh thần, hắn không kìm nổi lớn tiếng ngâm nga: “Tiềm cầu mị u tư, phi hồng hưởng viễn âm. Bạc tiêu quý vân phù, tê xuyên tạc uyên trầm. Tiến đức trí sở chuyết, thối canh lực bất nhâm. Tuẫn lộc phản cùng hải ngọa a đối không lâm. Dư chẩm muội tiết hậu, tái khai tạm khuy lâm. Khuynh nhĩ linh bō lan, cử mục thiếu khu khảm. Sơ cảnh cách tự phong, tân dương cải cố âm. Trì đường sinh xuân thảo, viên liễu biến minh … “
“ Trì đường sinh xuân cách, viên liễu biến minh cầm “ .
Trương Nguyên đang đánh giá ý thơ thì Vũ Lăng chạy đến, lớn tiếng nói:
- Thiếu gia Hàng Châu Tần tiên sinh đến.
- Tần tiên sinh?
Trương Nguyên nhất thời không biết là ai, sau lập tức nhớ ra là Tần Dân Bình, nghĩ thầm rằng: “ Tần Dân Bình sao lại tới đây? “ Trương vội buông quyển sách, chạy ra nghênh đón.
Tần Dân Bình mang theo sáu thổ binh cung kính đứng ở ngoài cửa hàng rào trúc, gặp Trương Nguyên đi ra, Tần Dân Bình vội quỳ gối, Trương Nguyên không kịp ngăn lại, cũng vội quỳ xuống nói:
- Tần huynh, huynh làm vậy là làm tổn thọ tiểu đệ đó!
Tần Dân Bình nghiêm nghị nói:
- Hiền đệ, vái lạy này đệ nhất định phải nhận, ngu huynh thay mặt trăm ngàn thổ dân Thạch Trụ cảm tạ đệ.
Trương Nguyên nghe Tần Dân Bình vừa nói như vậy, lập tức sắc mặt vui mừng, đỡ Tần Dân Bình đứng dậy, hỏi:
- Triều đình đã ra chiếu chỉ đặc xá Mã Tướng quân rồi phải không? “
Tần Dân Bình mặt mày rạng ngời tươi cười gật đầu nói:
- Đúng vậy, cho nên ngu huynh tới nói cho hiền đệ một tiếng, huynh tới đây còn muốn dập đầu vái lạy lệnh tôn, lệnh đường.
Dân phu trọng nghĩa, đã xưng huynh đệ với Trương Nguyên thì cha mẹ Trương Nguyên cũng là trưởng bối của Tần Dân Bình, cho nên nhất định phải gặp mặt dập đầu.
Trương Nguyên từ chối không được, liền vào nội viện nói với mẹ một tiếng, dìu mẹ đến trước tiền sảnh, Tần Dân Bình quỳ xuống dập đầu ba cái, Trương mẫu Lã thị vội vàng kêu Trương Nguyên đỡ Tần Dân Bình dậy, hàn huyên vài câu, Y Đình đỡ Trương mẫu Lã thị đi vào, Tần Dân Bình liền cáo từ, nói phải vội về Xuyên Đông Quỳ Châu, Trương Nguyên nói:
- Sao lại thế được, huynh trưởng từ xa tới đây, ít ra cũng nên nghỉ lại một đêm rồi hãy đi.
Tần Dân Bình nói:
- Thực sự là không nghỉ lại được, ngu huynh mong về nhà lắm, từ đường của Chung công công đã bắt đầu xây dựng, lần này ta đến đã cáo từ Chu công công rồi, không cần phải về Hàng Châu nữa mà về thẳng phía tây.
Y đi vòng vèo hàng trăm dặm đườngđến Sơn Âm là để thông báo Trương Nguyên một tiếng và dập đầu đa tạ mẫu thân Trương Nguyên.
Trương Nguyên nói:
- Nếu như thế, đệ đây cũng không giữ huynh trưởng, nhưng một bữa rượu thịt thì không thiếu được.
Hắn kêu Tiểu Thạch Đầu đi gọi Mục Kính Nham đến, cùng nhau đến tửu lầu phố Thập Tự Phủ học cung mời đoàn 7 người của Tần Dân Bình uống rượu.
Đang lúc uống rượu đàm đạo thìtừ cửa sổ lầu hai chợt thấy trên đường phố có rất nhiều người chạy đến, có người reo lên:
- Yết bảng rồi, yết bảng rồi.
Rồi họ chạy đến phủ nha xem bảng yết thị.
Trương Nguyên cũng giật mình, nhưng cũng không tỏ thái độ, tiếp tục cùng Tần Dân Bình uống rượu, bất kể hắn sốt ruột hay không, bảng danh sách đã ở đó rồi, trễ một khắc cũng không sao, chỉ có điều rượu đậu Thiệu Hưng này uống hết ly này tới ly khác, uống đến mức không còn cảm giác ——
Qúa nửa số người của Thập Tự phố đã chạy ra xem yết bảng, đường phố khó khăn lắm mới yên tĩnh được, nhưng cũng không yên tĩnh được bao lâu, đã nghe tiếng chiêng trống vang lên, còn có cả tiếng pháo nữa, đám nhạc công thổi kèn, gõ chiêng trống đi nhanh qua phố Thập tự , quẹo sang Phủ học cung.
Trương Nguyên nhận ra được những người thổi kèn này, đã đến nhà hắn báo tin vui ba lượt rồi, xem ra là đi về phía nhà hắn, xem ra hắn đỗ rồi, nhưng không biết có phải là đầu bảng hay không?
Tần Dân Bình thấy Trương Nguyên liên tục nhìn ra ngoài cửa sổ, đột nhiên hiểu ra, để chén rượu xuống, nói:
- Đúng rồi, hiền đệ cũng tham gia kì thi phủ, mau đi xem yết bảng đi.
Trương Nguyên cười nói:
- Không tranh giành lúc này, người báo tin rất nhanh sẽ tới.
Quả nhiên, đám người đánh trống gõ chiêng kia nhanh chóng có mặt, đi đầu là Vũ Lăng, gã dẫn đám nhạc công này tìm đến tửu lầu!
Trải nghiệm đọc truyện tuyệt vời trên ứng dụng TYT
