Tháng Chín, sau một trận mưa thu, cuộc chiến giành suất bảo đảm nghiên cứu sau đại học mỗi năm một lần tại các trường đại học lớn ở thành phố B đã dần hạ màn.

Trường Đại học Sư phạm, học viện Khoa học Xã hội, một phòng học.

Kết thúc buổi họp lớp cuối cùng về danh sách bảo đảm nghiên cứu* sau cùng, sau khi nhắc lại một lần nữa rằng trong học kỳ đông này, dù quyết định thi cao học, thi công chức hay thực tập tìm việc, mọi người đều nên tự tìm được chỗ đứng cho bản thân, giáo viên chủ nhiệm cuối cùng cũng tuyên bố tan họp.

*Bảo đảm nghiên cứu: Đề cử sinh viên xuất sắc vừa tốt nghiệp khoa chính quy theo học thạc sĩ mà không cần thi

Ngay khi giọng nói vang lên, căn phòng vốn yên tĩnh bỗng trở nên náo nhiệt, tất cả mọi người lôi cặp sách lác đác đi ra ngoài, thỉnh thoảng bàn tán về những gì họ không nghe rõ trong lời nói của giáo viên chủ nhiệm lúc nãy.

Ánh mắt của một số bạn cùng lớp không tự chủ được nhìn về hai cô gái đang đi cùng nhau.

"Thư Di." Đường Điền khoác tay Cố Thư Di cùng xuống cầu thang, nhớ lại buổi họp lớp đã được định đoạt ngày hôm nay, vẫn không thể nhịn được hỏi thêm lần nữa: "Cậu thực sự không muốn bảo đảm nghiên cứu nữa à?"

Hàng năm, cuộc chiến giành suất bảo đảm nghiên cứu trong trường đại học đều vô cùng khốc liệt, nói ra thì ai cũng từng là người xuất sắc thi đại học, nhưng khi gặp nhau, nhóm người này vẫn sẽ vì suất bảo đảm nghiên cứu mà tranh nhau đến một mất một còn.

Nói về chuyện này, không ai trong lớp có thể bảo đảm nghiên cứu chắc chắn hơn Cố Thư Di, người luôn đứng đầu về cả điểm chuyên ngành và điểm tổng hợp lượng hóa.

Cố Thư Di đáp "Ừm", rồi ngước nhìn về phía trước, sau buổi họp lớp này, tảng đá trong lòng mấy ngày nay cuối cùng cũng đã yên ổn rơi xuống.

Đường Điền: "Giáo viên chủ nhiệm có phản ứng gì khi biết cậu không định bảo đảm nghiên cứu không?"

Cố Thư Di nhớ lại cảnh tượng mình đến gặp giáo viên chủ nhiệm ký vào đơn xin tự nguyện từ bỏ bảo đảm nghiên cứu hai ngày trước: "Không có gì."

"Chúng ta đâu phải là ngành y khoa hay kỹ thuật mà không có thạc sĩ hay tiến sĩ thì không được."

"Tớ nói với thầy ấy rằng đã tìm được công việc rồi."

Nghe Cố Thư Di nói "tìm được công việc", mắt Đường Điền bỗng sáng lên: "Là Hòa Quang à?!"

Đường Điền biết rằng từ lâu Cố Thư Di đã thầm thương trộm nhớ Hòa Quang, hoặc có thể nói là tất cả sinh viên tốt nghiệp đại học đều mơ ước được vào Hòa Quang.

Một tập đoàn công nghệ khổng lồ có giá trị thị trường hàng nghìn tỷ, có gần mười vạn nhân viên tại hơn năm mươi quốc gia trên thế giới, cũng được gọi là công ty lớn.

Là một tập đoàn công nghệ lớn, mọi thứ về lương bổng và phúc lợi của Hòa Quang có thể nói là đỉnh cao của tất cả các doanh nghiệp trong nước. Mỗi mùa tuyển dụng đều như một cuộc chiến giữa các vị thần, hàng ngàn hàng vạn người chen chúc.

Đường Điền chưa bao giờ nghĩ rằng mình có thể vào được Hòa Quang. Mỗi năm Hòa Quang chỉ tuyển vài người từ Đại học Sư phạm, toàn là những sinh viên tốt nghiệp xuất sắc nhất. Nhưng đối với Cố Thư Di, một trong những sinh viên xuất sắc nhất của Đại học Sư phạm và là người đạt học bổng "Lăng Miễn", việc vào Hòa Quang cũng không phải không có khả năng.

Đường Điền hào hứng hỏi, nhưng lại thấy Cố Thư Di dường như ngừng lại một chút, rồi từ từ hạ mi mắt: "Không phải."

Đường Điền: "Hả?"

Cố Thư Di mím môi.

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt này, khủng hoảng việc làm thậm chí đã lan đến cả những trường đại học hàng đầu cả nước như Đại học Sư phạm. Từ khi thực tập mùa hè năm nhất đi ngang qua tòa nhà Hòa Quang, cô ấy đã quyết tâm tương lai muốn vào Hòa Quang. Nhưng không ngờ khi cuối cùng cô ấy cũng sắp tốt nghiệp và đi làm, ngọn lửa của cuộc khủng hoảng việc làm này lại lan đến cô ấy——

Năm nay, ngoại trừ một số vị trí kỹ thuật đòi hỏi chuyên môn cao, Hòa Quang không tuyển dụng thêm nữa.

Khác với hầu hết các doanh nghiệp khác chọn cách sa thải nhân viên rồi tuyển dụng lao động mới giá rẻ, Hòa Quang không sa thải quy mô lớn, họ chỉ là năm nay không! tuyển! dụng! nữa!

Trên trang web chính thức của Hòa Quang, tất cả các vị trí tuyển dụng dành cho sinh viên mới tốt nghiệp trong năm nay đã được đăng tải. Ngoài một vài vị trí kỹ thuật đòi hỏi chuyên môn cao và hoàn toàn không liên quan đến khoa học xã hội nhân văn, tất cả các mục còn lại đều trống không.

Sạch sẽ đến mức thậm chí họ không muốn đăng vài vị trí mang tính biểu tượng để an ủi tâm lý cho các sinh viên mới tốt nghiệp.

Đường Điền cũng không ngờ rằng năm nay Hòa Quang không tuyển nhiều người nữa. Cô ấy nhìn Cố Thư Di bên cạnh, người đã cố gắng hết sức trong suốt thời gian đại học để cải thiện điểm số và thực tập, chỉ để có thể bước từ trường học vào tòa nhà Hòa Quang, sửng sốt hỏi: "Vậy, vậy cậu tính sao?"

Cố Thư Di nhìn xa xăm, như thể không biết đang nghĩ gì: "Cứ xem sao đã."

……

Hai người đi ăn ở căng tin rồi mới trở về ký túc xá. Trời tháng chín đã bắt đầu tối sớm, khoảng hơn 6 giờ, ký túc xá nữ của Đại học Sư phạm đã lên đèn.

Đường Điền xách sữa chua và hoa quả mua ở căng tin làm bữa khuya, vừa đi vừa líu lo nói chuyện về tin đồn của các ngôi sao. Cố Thư Di quẹt thẻ mở cửa phòng, đèn phòng 6203 sáng, có vẻ tối nay các bạn cùng phòng đều ở đây.

Điều kiện ký túc xá của Đại học Sư phạm thuộc loại trung bình khá trong số các trường đại học ở thành phố B. Tuy không có phòng tắm riêng, nhưng thiết kế giường trên bàn dưới cho bốn người đã là hiếm có trong khuôn viên trường nội thành đắt đỏ. Tiếng líu lo của Đường Điền ban nãy ở hành lang bỗng im bặt khi cô ấy quay đầu thấy các bạn cùng phòng đều ở đó.

Khác với một số nhóm bốn người trong đại học mà mọi hoạt động đều phải theo đơn vị phòng, mối quan hệ giữa bốn người trong phòng 6203 không thể coi là quá thân thiết. Lúc này, bạn cùng phòng Chu Tư Kỳ đang gọi điện thoại ngoài ban công, còn Tào Tiểu Vi luôn kéo rèm giường kín mít, khi nghe thấy động tĩnh Đường Điền và Cố Thư Di về, mới kéo rèm hé ra một cái đầu.

"Thư Di." Tào Tiểu Vi nhẹ nhàng gọi Cố Thư Di đang đặt túi lên ghế sau khi vào phòng. Khi cô quay đầu lại, Tào Tiểu Vi chậm rãi nói "Cảm ơn cậu."

Cố Thư Di nhìn cái đầu thò ra của Tào Tiểu Vi, nhất thời bối rối: "Cảm ơn tớ?"

Tào Tiểu Vi vốn nói chuyện không to tiếng: "Ừm, không phải cậu đã từ bỏ bảo đảm nghiên cứu sao."

Hầu hết các chuyên ngành ở Đại học Sư phạm, số người bảo đảm nghiên cứu là dành cho top 30% điểm đánh giá tổng hợp của lớp. Nếu những người đứng trước từ bỏ, số người sẽ lần lượt chuyển xuống cho người sau. Xếp hạng đánh giá tổng hợp của Tào Tiểu Vi luôn ở khoảng 30% của lớp, điểm học tập tốt nhưng thực hành kém một chút, trước đây luôn ở ranh giới của bảo đảm nghiên cứu. Lần này, do người đứng trước từ bỏ bảo đảm nghiên cứu, nên số người vừa hay chuyển đến Tào Tiểu Vi, người vốn đã chuẩn bị thi cao học.

Vì vậy tối nay cô ta mới không như thường lệ đi thư viện, mà về ký túc xá nằm.

Cố Thư Di hiểu được ý của Tào Tiểu Vi, lúc này mới "À" một tiếng, vừa lấy máy tính ra khỏi túi vừa nói: "Cảm ơn gì chứ."

"Người không bảo đảm nghiên cứu trong lớp đâu chỉ có mình tớ."

Cô vừa dứt lời, Chu Tư Kỳ ban nãy ở ngoài ban công đã kết thúc cuộc gọi và đẩy cửa vào.

Chu Tư Kỳ cầm điện thoại, nhìn Cố Thư Di và Đường Điền vừa mới về, rồi lại nhìn Tào Tiểu Vi, người vừa về đã lên giường kéo rèm, giờ mới chui ra khi Cố Thư Di về phòng.

Trong số những người từ bỏ bảo đảm nghiên cứu của lớp lần này còn có Chu Tư Kỳ.

Tuy nhiên, khác với Cố Thư Di, Chu Tư Kỳ từ bỏ bảo đảm nghiên cứu vì muốn đi du học, cô ta đã bắt đầu chuẩn bị hồ sơ xin học từ học kỳ trước, hầu hết mọi người xung quanh đều biết.

Chu Tư Kỳ đảo mắt nhìn Cố Thư Di và Tào Tiểu Vi, dường như lờ mờ nghe được cuộc đối thoại vừa rồi giữa hai người, như là cười châm biếm nói: "Cố Thư Di, cậu không bảo đảm nghiên cứu mà cũng không nói trước với Tào Tiểu Vi một tiếng, người ta đã chuẩn bị thi cao học cả một mùa hè rồi."

Do không chắc có thể bảo đảm nghiên cứu hay không, để chắc chắn, Tào Tiểu Vi đã chôn chân trong thư viện trường ôn tập cả mùa hè không về nhà, người trong phòng ký túc xá đều biết.

Cố Thư Di ở giường đối diện chéo với Chu Tư Kỳ, nghe cô ta nói xong thì dừng lại một chút, rồi tự mình sắp xếp bàn làm việc, không quay đầu lại: "Tôi cũng mới quyết định vài ngày trước."

"Người không bảo đảm nghiên cứu trong lớp đâu chỉ có mình tôi, chuyện danh ngạch cũng không phải một mình tôi có thể quyết định được." Cố Thư Di vừa cắm sạc điện thoại vừa nói bằng giọng bình thản.

Chẳng qua Chu Tư Kỳ vốn chỉ muốn châm chọc Cố Thư Di một chút, biết rằng lý do kéo Cố Thư Di vào chuyện Tào Tiểu Vi ôn tập vô ích không dùng được, bèn "Hừ" một tiếng, đeo tai nghe vào, không nói gì nữa.

Điện thoại hiển thị đang sạc, Cố Thư Di mở khóa màn hình, thấy có thông báo tin nhắn WeChat mới.

Lúc này, Đường Điền đang ngồi ngay sau Cố Thư Di, cúi đầu dùng điện thoại nhắn WeChat cho cô: [Cậu ta chỉ gây sự vô cớ thôi]

[Đừng để ý]

Cố Thư Di: [Ừm.]

Đường Điền: [Sơ yếu lý lịch.pdf]

[Thư Di, chuyện sơ yếu lý lịch nhờ cậu nhé, mắt lấp lánh.jpg]

Trước đó Cố Thư Di đã hứa giúp Đường Điền sửa sơ yếu lý lịch: [Tớ sẽ sửa xong rồi gửi cho cậu sớm nhất có thể]

Đường Điền: [Cơn bão hôn hôn.jpg]

[Ừm, mà tớ thấy dù năm nay Hòa Quang không tuyển sinh viên mới cũng không sao, sau này cậu cũng có thể nhảy việc từ công ty khác sang Hòa Quang mà!]

Cố Thư Di lại cười cười: [Cảm ơn.]

Kết thúc cuộc trò chuyện với Đường Điền, Cố Thư Di đặt điện thoại xuống, nhìn màn hình máy tính có dán logo nhỏ của Hòa Quang, bất chợt hít một hơi thật sâu, thật sâu.

…..

Cô biết rằng mọi chuyện có thể chưa kết thúc.

Việc năm nay Hòa Quang không tuyển người mới từ bên ngoài không có nghĩa là một công ty lớn như vậy không thể chứa thêm một nhân viên mới.

Tuyển dụng công khai chỉ dành cho người bình thường, trong một vòng tròn khác, cơ hội mà người thường phải chen chúc qua cầu độc mộc đến mức đầu rơi máu chảy, hàng năm có vô số con ông cháu cha dựa vào mạng lưới quan hệ để được giới thiệu và làm đẹp lý lịch.

Cô thực sự chỉ muốn có một cơ hội mà thôi.

Cố Thư Di nhớ lại nguyên nhân mình quen biết với bà cụ Hà.

Mỗi năm khoa Nhân văn của trường Đại học Sư phạm có rất nhiều học bổng, trong đó học bổng có giá trị cao nhất và quan trọng nhất được gọi là "Học bổng Lăng Miễn", được thành lập bởi một cựu sinh viên đã tốt nghiệp khoa Nhân văn trường Đại học Sư phạm, từ trước đến nay luôn là mục tiêu cạnh tranh của những học sinh giỏi trong khoa.

Lý do lúc đó Cố Thư Di cố gắng hết sức để làm quen với vị cựu sinh viên đã thành lập học bổng "Lăng Miễn" là vì việc đánh giá "Lăng Miễn" đã gặp vấn đề, mỗi khóa chỉ có một suất, nhưng suất của khóa họ đã bị phó trưởng khoa ép buộc hai dự án và thao túng ngầm để trao cho cháu trai của ông ta, nhằm làm phong phú hồ sơ xin học ở nước ngoài.

Dù sao trong trường đại học, những thứ như học bổng cũng giống như huy chương của nhà vô địch Olympic, nó không chỉ có ý nghĩa về tiền bạc, mà còn là sự công nhận quan trọng nhất đối với một sinh viên.

Dù người dưới quyền có biết về hành động của phó trưởng khoa thì hầu hết cũng nhắm mắt làm ngơ, nhưng Cố Thư Di không muốn bị cướp mất học bổng bằng cách như vậy, không thể nuốt trôi cơn giận, không tìm được giáo viên nào, cô đã nghĩ đến việc trực tiếp tìm người đã thành lập học bổng này.

Vị cựu sinh viên này tên là Hà Ngọc Lăng, tốt nghiệp khoa Nhân văn trường Đại học Sư phạm vào những năm 70 của thế kỷ trước, đã quyên góp để thành lập học bổng "Lăng Miễn" cách đây hai mươi năm, với hy vọng khuyến khích những sinh viên xuất sắc trong tương lai.

Cố Thư Di đã dốc hết tâm sức, gom góp vô số mối quan hệ cựu sinh viên cuối cùng mới tìm được bà cụ Hà hiện tại ở một trung tâm hoạt động cán bộ hưu trí nào đó. Bà cụ thích chơi bóng bàn, Cố Thư Di đã tìm mọi cách để làm quen với bà cụ. Vừa định mở miệng nói chuyện về học bổng thì phó trưởng khoa đã bị bắt vì liên quan đến tham ô và nhận hối lộ.

Học bổng "Lăng Miễn" ban đầu cũng được xem xét lại, sau khi đánh giá công bằng và chính xác, Cố Thư Di đương nhiên nhận được khoản học bổng này.

Không ngờ chưa kịp mở miệng với bà cụ thì vấn đề đã được giải quyết, từ đó Cố Thư Di vốn định âm thầm kết thúc việc làm phiền bà cụ, nhưng lại phát hiện ra rằng bà cụ Hà già dường như có chút liên quan đến "Hòa Quang", công ty mà cô luôn mơ ước được vào làm.

….

Khi biết được bà cụ Hà thực ra là một trong những người sáng lập Hòa Quang, Cố Thư Di không thể diễn tả được cảm xúc lúc đó của mình.

Nhưng cũng đúng thôi, thời đại của họ, những cựu sinh viên trường Đại học Sư phạm có thể vào đại học đều không phải người bình thường. Bà cụ than phiền với cô không có ai chơi bóng cùng, hiếm khi hợp với cô gái trẻ như cô có thể đánh được vài ván, tuần sau có thể đến chơi bóng tiếp không.

Cố Thư Di nhìn bà cụ tinh thần minh mẫn, vốn định thẳng thắn rằng mấy ngày nay thực ra là vì chuyện học bổng mang tên bà mới cố tình đến gần bà, nhưng lúc đó, trong lòng lại có một giọng nói bảo cô rằng, đây có lẽ là một cơ duyên.

Một người một lòng muốn leo lên cao thì nên nắm bắt mọi cơ hội có thể lợi dụng được.

Vì vậy, bạn chơi bóng bàn này đã kéo dài được một năm rưỡi.

Hai người hẹn chơi bóng mỗi tuần, quan hệ ngày càng thân thiết, bà cụ chỉ nói mình cũng là cựu sinh viên trường Đại học Sư phạm, giờ đã về hưu, chồng mất cách đây hơn mười năm, con cái đều bận rộn.

Cố Thư Di cũng không quản mưa gió đi chơi bóng với bà cụ, cẩn thận nịnh hót, như thể họ chỉ là một đôi bạn khác tuổi kết giao vì cùng thích chơi bóng, cho đến tuần trước, khi đang chơi bóng, bà cụ cười hỏi Thư Di sắp tốt nghiệp rồi, tiếp theo có kế hoạch gì không?

Lần này, Cố Thư Di lần đầu tiên phát hiện ra trong ánh mắt bà cụ nhìn mình, dường như có một sự hiền ái mà cô không quen thuộc.

Cô cảm thấy tim mình đập như đánh trống.

Dường như sự tiếp cận có chủ đích lâu dài này là vì giây phút này.

Thế giới này thật không công bằng, có những người chỉ cần một chút bố thí không đáng kể là có thể thay đổi cả cuộc đời của người khác.

Một quả bóng bàn không kịp đỡ rơi xuống đất, độ nảy ngày càng thấp, không ai quan tâm.

Chiều hôm đó, Cố Thư Di chỉ nhớ mình chưa bao giờ cảm thấy hồi hộp và lo lắng như vậy, lời bà cụ nói cô nghe đứt quãng chỉ liên tục gật đầu, rồi giọng run run, nhìn vào đôi mắt đầy nụ cười của bà cụ, nói với bà rằng sau khi tốt nghiệp cô muốn vào làm ở Hòa Quang.