Một tuần sau tại Tòa án nhân dân cấp cao Thành Phố Hà Nam.

Phiên tòa lớn có hàng trăm người tham dự, Quang xuất hiện với bộ vest đen, sơ mi trắng, cà vạt màu xám lông chuột và đeo huy hiệu của Liên đoàn luật sư. Lam vẫn trong trang phục màu xanh thẫm trang nghiêm quen thuộc, gần gũi với nhân dân…

Sau phần khai mạc phiên tòa, trước khi tiến hành xét hỏi, Lam đại diện viện Kiểm sát đứng lên đọc bản cáo trạng.

“Bị cáo Trần Gia Phong bị kiện vào ngày 30 tháng 1 năm 2024, tội mưu sát nam quốc tịch Việt Nam, chị Lý Diễm Phương, lầu 3, số 39 đường Thanh Liêm, Thành phố Hà Nam.”

Sau khi công bố cáo trạng, Hội đồng xét xử tiến hành việc xét hỏi để xác định các tình tiết về từng việc và về từng tội đã truy tố.

Chủ tọa nhìn lật tài liệu vụ án ra đặt trước mặt, nhìn về hướng Gia Phong bên dưới hỏi bị cáo có nhận tội hay không, Quang đứng lên đại diện cho thân chủ trả lời không.

Chủ toạ phiên toà điều hành việc hỏi, quyết định để Kiểm sát viên hỏi trước rồi đến người bào chữa theo thứ tự hợp lí.

“Đại diện viện kiểm sát có thể bắt đầu lời trình.”

Lam nhìn Đức Thịnh, cậu ta hiểu ý lập tức đưa tài liệu, nhưng cô không vội nhìn vào tài liệu mình đã chuẩn bị, vừa vân vê cây bút trên tay, cô vừa nhìn về hướng thẩm phán và Hội đồng xét xử.

Cô trình bày, hôm đó bị cáo đã xảy ra tranh chấp với nạn nhân, bị cáo đã dùng dao gọt trái cây cây đâm chết nạn nhân từ phía sau. Quan hệ giữa bị cáo và nạn nhân trước giờ rất xấu, anh ta hận vợ trước khi cưới mình đã có con với người khác nên lúc nào cũng oán hận nạn nhân.

Sau khi thi thể được chuyển về cơ quan pháp y để khám nghiệm tử thi, kết quả cho thấy nạn nhân có nhiều vết thương lớn nhỏ, có cũ có mới, cơ quan điều tra xác nhận và được biết, từ thời điểm cưới nạn nhân đến nay, khi bị cáo uống rượu hoặc khi tâm trạng không tốt sẽ nhắc lại những chuyện cũ, lấy cớ đánh đập nạn nhân một cách thô bạo.

Cô nói rõ ràng lần này anh ta đã tìm được cơ hội trút hết giận ở trong lòng ra, kết câu cô khẳng định anh ta mưu sát nạn nhân là “cố ý”, bi kịch gia đình này là do một tay anh ta tạo ra.

Quang nhìn chằm chằm về phía Lam, anh khá ấn tượng khi cô đã có phần lập luận ấn tượng đi trực tiếp vào chứng cứ, chứng minh quan điểm buộc tội của mình.

Sau khi nghe Lam luận tội, Quang từ tốn đứng lên trình bày quan điểm bào chữa của mình. Với một phong cách bình tĩnh, tự tin, những luận cứ bào chữa được thể hiện bằng một giọng nói trầm ấm, khúc chiết và trôi chảy làm người nghe có cảm tưởng như anh đang đắm mình với những sự kiện, những tình tiết trong vụ án bằng những thao tác của tư duy phân tích và khái quát, tổng hợp để rút ra những kết luận có sức thuyết phục về sự thật khách quan và số phận pháp lý của thân chủ.

Anh không vội phản bác lại, mà anh còn rất tán thành vì đây là bi kịch gia đình, bị cáo đã chính tay giết chết vợ mình. Quang xác nhận bị cáo đã thừa nhận chuyện này, bên cạnh đó anh đặt câu hỏi ngược lại cho Lam, rằng tại sao bị cáo phải giết vợ của mình?

Lam đang hơi nheo mắt khi nhìn Quang, anh đưa ra hai vấn đề để Kiểm sát viên đối đáp và đề nghị cô đối đáp:

“Bị cáo đã oán hận nạn nhân nhiều năm vậy, tại sao không tiếp tục nhịn?”

Với câu hỏi này của Quang thì cô không biết nên đối đáp thế nào nên tạm thời im lặng, anh tiếp tục làm rõ nguyên nhân phạm tội của thân chủ.

“Thì ra hôm xảy ra vụ án, bị cáo đã chính mắt nhìn thấy nạn nhân hẹn gặp một người đàn ông trong khách sạn và đã vào phòng cùng người đó. Bất cứ ai nhìn thấy cảnh vợ mình lén lút phía sau qua lại với người thứ ba sẽ phẫn nộ và kích động, thậm chí là mất đi lý trí.”

Quang nhìn Hội đồng xét xử tiếp tục:

“Nhiều lúc bi kịch không phải do một người tạo ra, mà là do hoàn cảnh tạo nên.”

Nghe Trần Bách Quang phân tích xong, thư ký tòa án cúi đầu ghi chép lại biên bản lấy lời khai của người tham gia tố tụng.

_________

Giết người có nhiều loại, giết người chưa chắc là người xấu?

5 phút sau, tiến sĩ pháp y tầm bốn mươi tám tuổi bước đến chỗ ngồi dành cho nhân chứng, người này là do cô mời đến phiên tòa. Lam đứng lên nhìn vị bác sĩ hỏi:

“Tiến sĩ Hùng, nạn nhân Lý Diễm Phương đã chết trong tình trạng như thế nào vậy?”

Trần Bách Quang nhìn thoáng qua tiến sĩ sau đó xoay ghế sang trao đổi với cộng sự. Tiến sĩ giải thích nguyên nhân tử vong của nạn nhân do bị dao gọt trái cây đâm xuyên qua lá phổi, mất máu quá nhiều mà chết.

Lam hỏi thêm bị cáo đã đâm nạn nhân bao nhiêu nhát, tiến sĩ nghiêng đầu trầm ngâm một lát, theo vết thương cho thấy là chín nhát, cô hỏi chín nhát dao đó phân bố ở vị trí nào trên cơ thể. Tiến sĩ nói chủ yết là ở sau lưng, trong đó có năm nhát dao chí mạng, đều là tập trung tâm xuyên qua lá phổi. Lam ngạc nhiên nhắc lại:

“Ý của tiến sĩ muốn nói là năm nhát dao đó đều nằm một vị trí à?”

Tiến sĩ Hùng gật đầu nói phải, đó là những điều cô ấy muốn cho tòa biết. Trần Gia Phong chính là mưu sát chứ không phải ngộ sát như lời bào chữa của Luật sư, nếu là ngộ sát thì sẽ không đâm nhiều nhát như vậy, việc tập trung vào phổi đã khiến nạn nhân mất mạng, cô cho rằng đó là âm mưu của bị cáo.

Anh ta muốn lấy việc vợ ngoại tình làm cái cớ trả thù vợ, anh ta uất ức khi phải nuôi con của người khác trong khoảng thời gian chung sống với nhau.

Lam ngồi xuống, chú Dĩ liền huých tay Quang nói nhỏ: “Tới lượt con rồi kìa!”

Quang đứng lên, anh bám sát vào câu hỏi ban đầu của Lam, không muốn tòa hiểu sai những gì mình muốn truyền đạt, nên yêu cầu tiến sĩ giải thích rõ năm nhát dao đều nằm cùng một vị trí, có phải là đâm liên tục và nhanh mới có thể tạo thành không. Tiến sĩ không cần suy nghĩ đã có thể trả lời: “Phải.”

Dường như câu nói vừa rồi khiến Quang rất thỏa mãn, Lam thấy nụ cười thoáng qua trên gương mặt căng thẳng của Quang.

Anh hỏi tiến sĩ chuyện đó chứng minh điều gì, có vẻ anh vội vàng nên không nói rõ khiến tiến sĩ không hiểu anh đang muốn ám chỉ đến điều gì. Thẩm phán ngay lập tức yêu cầu anh nói rõ ràng.

“Ý của tôi muốn hỏi là một người bình thường trong tình trạng nào mới đâm như vậy?”

“Khi tâm trạng của người đó vô cùng kích động.”

Trần Bách Quang như tìm thấy một chút ánh sáng ở cuối con đường rất “mịt mù”, anh đưa tay về phía tiến sĩ búng tay một cái, thỏa mãn với kết quả đã đạt được.

“Chính xác.”

Cả tòa đều không ai biết lý do khiến Quang vui như vậy, cũng không ai hiểu anh đang nỗ lực chứng minh điều gì, cho đến khi anh chỉ tay về phía Trần Gia Phong quả quyết:

“Có phải vì thân chủ của tôi nhìn thấy vợ mình ngoại tình, tâm trạng kích động dẫn đến mất lý trí cho nên mới đâm nạn nhân năm nhát dao không?”

Không đợi tiến sĩ trả lời, Lam đã đứng lên ngắt ngang, cô phản đối vì những gì Luật sư nói gì điều là suy đoán, không có căn cứ cũng không có bằng chứng cụ thể. Thẩm phán tuyên bố phản đối hữu hiệu ngay, Quang liếm nhẹ môi có vẻ bất lực khi nhận được phán quyết từ tòa.

Anh vươn tay ra, chú Dĩ đưa cho một tờ giấy. Quang nói trong tay mình đang giữ bệnh án của Trần Gia Phong, Thẩm phán ra hiệu cho thư ký bên dưới lấy lên.

“Thưa Hội đồng xét xử, tôi muốn cho mời bác sĩ Hà, bác sĩ khoa tâm thần là người xem xét bệnh tình của thân chủ tôi ra tòa làm chứng.”

Thẩm phán đồng ý, tiến sĩ Hùng rời ghế, thay thế chỗ đó chính là bác sĩ Hà. Quang hỏi trước đây thân chủ của anh có vấn đề gì về tâm thần hay không, bác sĩ lắc đầu nói không. Lam nhìn bác sĩ chằm chằm, ngoài việc lắng nghe, đôi mắt của cô còn đảo qua lại giữa bác sĩ và bị cáo để xem tâm lý họ có thay đổi đáng ngờ nào không.

Quang yêu cầu bác sĩ giải thích rõ ràng, để mọi người trong tòa hiểu rõ hơn về trạng thái tinh thần hiện tại của thân chủ anh.

“Tính cách của anh ta rất cô lập nên tâm trạng rất dễ bị kích động.”

Quang hỏi vị bác sĩ có khả năng trong lúc tâm trạng Trần Gia Phong bị kích động nhất, mà mất đi lý trí dẫn đến hành vi không tự khống chế được không. Sau vài giây suy nghĩ, bác sĩ cho rằng rất có khả năng.

Quang tiếp tục: “Thân chủ của tôi đã đâm liên tục chín nhát dao lên người của nạn nhân, có phải cho thấy anh ấy đã quá kích động và đã mất đi lý trí không?”

“Có khả năng.”

Lam lại đứng lên phản đối vì Luật sư biện hộ đang dẫn dắt sai cho nhân chứng. Thẩm Phán tuyên bố phản đối hữu hiệu, Quang bất bình ngồi xuống. Trong mắt anh Lam chính là kẻ thừa cơ hội, lúc nào cũng luôn chớp thời cơ gây ra bất lợi cho anh. Lúc này đây, Quang cực kỳ hối hận vì đã bỏ ra nửa tiếng nói chuyện bên sông với cô.

Thẩm phán nhìn Lam nói bây giờ đến lượt cô hỏi, Lam đứng lên, cứ tưởng cô sẽ làm khó vị bác sĩ kia, nào ngờ cô nói mình không có gì để hỏi, vì nhân chứng này không có chứng cứ chứng minh bị cáo có vấn đề về tâm thần, những gì anh ta nói đều dựa trên lý luận không có tính thuyết phục, cô hỏi chỉ mất thời gian của mọi người thôi.

Thái độ của cô rõ ràng là khinh thường Quang, không khí trong khán phòng dần trở nên ngột ngạt, khó thở, Thẩm phán và Hội đồng xét xử bắt đầu trao đổi với nhau.

____________________________

Quang ra ngoài trước, chú Dĩ đang bận rộn bên trong sắp xếp tài liệu kiện tụng. Bố mẹ Trần Gia Phong từ phía sau đuổi theo, vừa đi vừa gọi Quang dừng lại, anh nghe tiếng gọi liền dừng bước quay lại đợi hai người họ.

“Quang…”

Ông bác chưa kịp nói bà vợ đã giành:

“Trần Bách Quang, cháu cố ý đúng không?”

Quang nheo mắt không hiểu bà vợ đang nói đến chuyện gì.

“Cháu đừng có giả ngốc, lúc nãy bác thấy hết rồi, năng lực của con ra sao ai cũng đều biết, vụ kiện không thể làm khó con được nhưng con dễ dàng để cho con trai bác bị buộc tội. Chúng ta là người nhà, nhưng mời con đến bào chữa cho thằng Phong bác cũng trả công cho con đàng hoàng mà? Con phải làm cách gì để cứu nó đi chứ?”

Thật nực cười, cứ có chuyện khó là bà sẽ đến tìm Quang nhận dòng họ, còn bình thường họ còn thua cả người dưng. Ý bà là Quang oán hận chuyện cũ không hết mình với vụ kiện? Quang bật cười bất lực, chống nạnh nhìn sang hướng khác.

“Con mắt nào của bác nhìn thấy con không làm việc hết mình vậy? Con vẫn đang cố gắng thuyết phục và tìm ra những điểm có lợi cho Phong trong vụ kiện này. Hai bác chỉ cần im lặng chờ thông báo và giao phần còn lại cho cháu!”

Ông bác thấy Quang chuẩn bị nổi giận liền kéo tay bà vợ sang một bên, bước đến xoa dịu Quang. Bà hậm hực lùi ra sau, ông bác cười hòa nhã, xoa tay, giọng xu nịnh:

“Quang à, bác biết thằng Phong hoàn toàn sai trong chuyện này, nhưng nó còn trẻ, nó còn tương lai sự nghiệp. Bác mong cháu có thể quên đi những chuyện không hay trong quá khứ, toàn tâm toàn ý cứu thằng Phong, giúp nó giảm án đến mức thấp nhất có thể…”

Vừa nói, ông vừa thò tay vào túi lấy ra mấy tờ tiền nhét vội vào tay Quang.

“Ở đây bác còn 15 triệu, hết thảy hi vọng đều đặt ở chỗ cháu, đừng làm bác thất vọng nhé!”

Nói tới nói lui vẫn có cùng quan điểm như bà vợ, không tin tưởng anh nên mới dùng tiền củng cố tinh thần. Quang cúi đầu nhìn số tiền trong tay bật lưỡi không biết phải nói làm sao để hai người họ hiểu. Anh trả lại tiền cho ông bác nói mấu chốt của chuyện này không phải nằm ở anh, mà là phía Viện kiểm sát, họ nắm được quá nhiều chứng cứ buộc tội con trai ông.

“Vậy bác phải làm gì để giúp thằng Phong?”

Anh nói chỉ có một cách nhanh nhất, đó chính là xin tội với Kiểm sát viên, chỉ cần Lam chịu sửa đổi lại bản cáo trạng, đổi thành tố Gia Phong tội ngộ sát thì mọi chuyện sẽ đơn giản hơn nhiều. Nhưng ngay sau đó anh đã chỉnh lại câu nói vì Lam không phải người dễ dãi, để thuyết phục cô ấy còn khó hơn cả việc lên trời.

Bà vợ như vừa được khai sáng, mắt bà đảo quanh như đang toan tính điều gì, bà không nói gì thêm chỉ nhìn Quang một cái rồi bỏ đi một mạch không thèm đợi chồng, ông bác thấy vợ đi vội vàng cũng đuổi theo sau.